Ιεροψαλτικά

Τους τα έψαλλε σε ήχο... βυζαντινό

ΚΑΥΤΗΡΙΑΣΕ ΤΑ ΚΑΚΩΣ ΚΕΙΜΕΝΑ στην τέχνη της ψαλτικής ο Άρχοντας Υμνωδός της εκκλησίας μας Α. Βουγιουκλής.

Μεγάλες αλήθειες για την τέχνη της ψαλτικής και τους υπηρέτες της είπε ο Άρχοντας υμνωδός  Αθανάσιος Βουγιουκλής, ο οποίος ήταν ο εισηγητής  στην 9^η επιμορφωτική ομιλία  με θέμα την  «τέχνη της ψαλτικής και την επιστήμη της Βυζαντινής μουσικολογίας», την οποία οργάνωσε ο Χορός Ψαλτών Χίου στο Αναγνωστήριο της Βιβλιοθήκης «Κοραής».

Όπως τόνισε, οι φορείς που θα έπρεπε δεν στηρίζουν την ψαλτική τέχνη. Η Εκκλησία την βλέπει διεκπεραιωτικά και το Υπουργείο Πολιτισμού την αγνοεί. Ταυτόχρονα επισήμανε ότι η πολιτεία θα μπορούσε να επενδύει σε αυτήν ως εξαγώγιμο προϊόν, αλλά το αγνοεί.

Ιδιαίτερα καυτηρίασε την προσπάθεια επίδειξης φωνητικών δυνατοτήτων από λειτουργούς που με  την επίδειξη προσπαθούν να καλύψουν την ανεπάρκεια γνώσης και σωστής απόδοσης  των ψαλμών.

Μέριμνα

«Δεν υπάρχει ενδιαφέρον και μέριμνα για την τέχνη του ψάλτη από τους φορείς που αυτονόητα θα έπρεπε να τη στηρίξουν. Για την Εκκλησία η ψαλτική έχει διαχρονικά καθαρά διεκπεραιωτικό χαρακτήρα και προορισμό. Για το Υπουργείο Πολιτισμού είναι κυριολεκτικά παντελώς ανύπαρκτη», τόνισε, στην εκτεταμένη εισήγηση του.

Στο επίπεδο των ψαλτών επεσήμανε τα παρακάτω προβλήματα:

1.Λάθος τρόπος εκκίνησης της μάθησης 

2. Λάθος αντίληψη και θεώρηση ως προς το τι επιτελούμε.

3.Πλημελής ή και ανεπαρκής γνώση του όλου οικοδομήματος της ψαλτικής τέχνης και των κανόνων της.

4. Ανεπάρκεια εγκυκλοπαιδικής μόρφωσης, ώστε να γίνει κατανοητή, έστω στοιχειωδώς, η όντως δύσκολη και δυσνόητη εκκλησιαστική γλώσσα.

5. Απουσία ακουσμάτων από γνήσιους εκφραστές του παραδοσιακού τρόπου ψαλμωδίας.                                 

6. Έλλειψη ενδιαφέροντος σε ότι αφορά την επιπλέον κατάρτιση, αρκούμενοι στην ανούσια και άχαρη διαδικασία της διεκπεραίωσης κάθε Κυριακή και γιορτή.

Πολλοί δε από τους ψάλτες, για να καλύψουν αυτές τις αδυναμίες τους, προβαίνουν σε επίδειξη «φωνητικών δυνατοτήτων» ασύστολα και ανεξέλεγκτα, με αποτέλεσμα να γίνεται ακόμη χειρότερη η εικόνα του ψάλλοντος και το άκουσμα.

«Οι φωνητικές δυνατότητες του ψάλτη αναδεικνύονται μόνο μέσα από τη γνώση, την καλλιέργεια και τον σωστό τρόπο ψαλμωδίας  σε όλα τα επίπεδα και όχι με το τίποτα και το ανεξέλεγκτο. Η προσφερόμενη ψαλτική, ειδικά σε μικρά μέρη, στην ύπαιθρο κυρίως, λόγω και των επί μέρους ειδικών προβλημάτων, είναι  σε ένα μεγάλο ποσοστό ρηχή και δεν ανταποκρίνεται σε πολλές περιπτώσεις στις απαιτήσεις  της Θείας Λειτουργίας», τόνισε με έμφαση.

Επένδυση

Σκοπός και προορισμός της ψαλτικής τέχνης είναι να επενδύσει μέσω της κατάλληλης μελωδίας τα θεόπνευστα  εκκλησιαστικά κείμενα  των μεγάλων πατέρων μας, τόνισε, και στη συνέχεια να τα δώσει μελωδικώς επενδεδυμένα στο εκκλησίασμα.

Η τέχνη του ψάλτη δεν προσφέρεται για κανενός άλλου είδους σκοπό, παρά μόνο για να συμβάλλει και να βοηθήσει τον πιστό Χριστιανό να προσευχηθεί. Αυτό ακούγεται όμορφο στη θεωρία αλλά πολλές φορές είναι δύσκολο στην πράξη.

Επένδυση

Η αληθινή ψαλτική τέχνη συγκαταλέγεται μεταξύ  των σπουδαίων καλών τεχνών παγκοσμίως και θα έπρεπε να αποτελεί ένα διαρκές εξαγώγιμο πολιτιστικό  προϊόν του τόπου μας.

Ευτυχώς – είπε - υπάρχουν πάντα διαχρονικά μεγάλοι ψάλτες, δάσκαλοι και πληθώρα άξιων ταλαντούχων και χαρισματικών ψαλτών που μοχθούν  και εργάζονται καθημερινά για τη διάδοση, διαφύλαξη, απήχηση και καλλιέργεια της ψαλτικής τέχνης.

Κατευθυντήριες γραμμές

Θέλοντας να συμβάλλει θετικά στη διαμόρφωση μιας τεχνοτροπίας και  φιλοσοφίας περί του «ορθώς ψάλλειν» παρουσίασε δώδεκα θεματικές κατευθυντήριες γραμμές που μπορούν να βοηθήσουν τους  νέους ιεροψάλτες  στις αναζητήσεις τους.

Στο τέλος απήγγειλε ψαλμωδίες με τη συνοδεία μελών του Χορού Ψαλτών Χίου

ΠΗΓΗ:http://www.politischios.gr/politismos/toys-ta-epsalle-se-iho-byzantino#.WgGgi4uGlWQ.facebook