Παρασκευή 13 Φεβρουαρίου 2015

Τα φρούτα

Πώς να αφαιρέσετε εύκολα τα φυτοφάρμακα από τα φρούτα και τα λαχανικά σας 
Πώς να αφαιρέσετε εύκολα τα φυτοφάρμακα από τα φρούτα και τα λαχανικά σας
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα πρόσφατης έρευνας του Αμερικάνικου Υπουργείου Γεωργίας σε 48 φρούτα και λαχανικά, το 65% των δειγμάτων βρέθηκαν θετικά σε υπολείμματα φυτοφαρμάκων.
Είναι γνωστό ότι τα φυτοφάρμακα έχουν συνδεθεί με αναπτυξιακά προβλήματα στα παιδιά και μπορούν να ενεργούν ως καρκινογόνα ή να θέσουν εκτός λειτουργίας το ενδοκρινικό σύστημα.
Μήλα, φράουλες, σταφύλια, ροδάκινα, νεκταρίνια, κεράσια, σέλινο, σπανάκι, πιπεριές, αρακάς και πατάτες είναι τα πιο μολυσμένα τρόφιμα με φυτοφάρμακα σύμφωνα με την Αμερικάνικη Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος. Τα «καθαρά» φρούτα και λαχανικά, τα οποία είναι λιγότερο πιθανό να συγκρατήσουν τα φυτοφάρμακα είναι το καλαμπόκι, ο ανανάς, το λάχανο, τα κατεψυγμένα μπιζέλια, τα κρεμμύδια, τα σπαράγγια, το μάνγκο, το αβοκάντο, τα ακτινίδια, η μελιτζάνα, το γκρέιπφρουτ, το πεπόνι, το κουνουπίδι και οι γλυκοπατάτες.
Υπάρχει όμως ένα απλό και οικονομικό κόλπο που μπορεί να μας βοηθήσει να απαλλαγούμε από αυτά τα βλαβερά χημικά. Διατροφολόγοι και χημικοί ερευνητές προτείνουν να πλένουμε τα φρέσκα αυτά προϊόντα σε ένα διάλυμα νερού και ξυδιού. Συνιστούν το μούλιασμα των φρούτων και λαχανικών σε αυτό το διάλυμα με αναλογία 10% ξύδι και 90% νερό για περίπου 15 με 20 λεπτά. Θα παρατηρήσετε ότι το νερό που έχει απομείνει στο μπολ είναι βρώμικο και μπορεί να περιέχει υπολείμματα. Ξεπλύνετε τα φρούτα και τα λαχανικά σε φρέσκο νερό, και στη συνέχεια είσαστε έτοιμοι να τα απολαύσετε. Η μέθοδος αυτή δεν πρέπει να χρησιμοποιείται σε φρούτα και λαχανικά με πορώδη επιφάνεια όπως τα σταφύλια , τα μούρα , οι φράουλες κτλ. διότι μπορεί να απορροφήσουν πολύ ξύδι και να χαλάσουν. Αν θέλετε , μπορείτε να χρησιμοποιήσετε εναλλακτικά αντί για ξύδι, χυμό λεμονιού.
Αυτή η μέθοδος απομακρύνει το μεγαλύτερο μέρος των υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων επαφής που εμφανίζονται συνήθως στην επιφάνεια. Αν και υπάρχουν ορισμένα γεωργικά φάρμακα που απορροφώνται αυτούσια από το φυτό και δεν φεύγουν με το πλύσιμο, τα περισσότερα σύγχρονα φάρμακα δεν εισχωρούν στο εσωτερικό τους και επομένως είναι εύκολο να απομακρυνθούν. Επίσης ένα πολύ καλό πλύσιμο με άφθονο τρεχούμενο νερό (πόσιμο) απομακρύνει τη «μηχανική» μόλυνση, εξουδετερώνοντας έτσι μεγάλο αριθμό μικροβίων και βακτηρίων.
Γενικά ο κανόνας είναι ότι πρέπει να επενδύσετε κάποιο χρόνο στην προετοιμασία του φαγητού σας για να προστατεύσετε την υγεία της οικογένειάς σας, εκτός και αν χρησιμοποιείτε αποκλειστικά πιστοποιημένα βιολογικά προϊόντα.
- Μην επιτρέπετε στα παιδιά να πιάνουν άπλυτα φρούτα και λαχανικά, γιατί μπορεί να έχουν φυτοφάρμακα.
- Κρατήστε τα φρούτα και τα λαχανικά εκτός ψυγείου για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, διαδικασία που υποβοηθά τη διάσπαση του φυτοφαρμάκου.
- Προτιμήστε φρούτα και λαχανικά εποχής γιατί στα εκτός εποχής έχει γίνει κατά τεκμήριο μεγαλύτερη χρήση φυτοφαρμάκων.
- Μην τρώτε και μη μαγειρεύετε άπλυτα φρούτα, όσπρια και λαχανικά και μην τα αποθηκεύετε άπλυτα στο ψυγείο.
ΠΗΓΗ: http://tilegrafima.gr/

Κύπρος!!!

Αρχαιολογικά ευρήματα σε ναούς της Αμμοχώστου

 ΝΕΑ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΣΕ ΝΑΟΥΣ ΤΗΣ ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΥ (ΒΑΡΩΣΙΩΝ): ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΦΑΡΑΓΓΟΥ, ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ & ΑΓΙΟΣ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ
Είναι περίεργο να το λέει κανείς σήμερα .
η Κύπρος είναι ένας τόπος όπου το θαύμα λειτουργεί ακόμη.
Γιώργος Σεφέρης, Βαρώσι, Σεπτέμβριος 1955
Των Βυζαντινολόγων, δρος Ανδρέα Φούλια
και δρος Χριστόδουλου Χατζηχριστοδούλου.

 Η σαραντάχρονη κατοχή της μισής σχεδόν Κύπρου από τα τουρκικά στρατεύματα και η απουσία λύσης στο χρονίζον πρόβλημα έχoυν επισωρεύσει σοβαρότατα προβλήματα σε όλο το φάσμα της οικονομικής, πολιτικής, κοινωνικής και πολιτισμικής ζωής του νησιού. Στο χώρο του πολιτισμού ειδικά η κατάσταση είναι τραγική, εφόσον η λεηλασία και η καταστροφή δεν έχουν τελειωμό, λόγω του ότι οι φυσικοί προστάτες των 600 περίπου χριστιανικών μνημείων δεν μπορούν να τα λειτουργούν επί τακτικής βάσεως ούτε να τα προστατεύουν, εκτός μεμονωμένων περιπτώσεων. Παρά ταύτα κατά την πρόσφατη έρευνά μας για τα θρησκευτικά μνημεία των Βαρωσίων, με συγκίνηση εντοπίσαμε νέα αρχαιολογικά στοιχεία, τα οποία εμπλουτίζουν τις λιγοστές μας γνώσεις για ναούς της κατεχόμενης πόλης.

Ο Άγιος Γεώργιος του Φαράγγου (12ος αιώνας) είναι ο αρχαιότερος ναός, που εντάσσεται στα όρια της νέας πόλης των Βαρωσίων. Ο Φάραγγας ήταν μικρός οικισμός νοτιοδυτικά της Αμμοχώστου, ο οποίος κατά την Ενετοκρατία ανήκε στο διοικητικό διαμέρισμα της Μεσαορίας. Ο βυζαντινός ναός, ο οποίος βρίσκεται δίπλα από τον ποταμό του Φάραγγα ανήκει στον τύπο του συνεπτυγμένου σταυροειδούς και κατά τη Φραγκοκρατία επεκτάθηκε προς τα δυτικά. Ο βόρειος τοίχος κατεδαφίστηκε για να οικοδομηθεί ορθογώνιος χώρος, που χρησίμευε ως παρεκκλήσιο και καλυπτόταν με μονόρρυτη στέγη, η οποία το 1964 αντικαταστάθηκε με καμάρα. Στη νότια πλευρά υπήρχε μέχρι το 1964 προστώο που καλυπτόταν με ξύλινη στέγη στηριζόμενη σε τόξα, τα οποία αντικαταστάθηκαν με ακαλαίσθητη τσιμεντένια προσθήκη. Στο ναό υπήρχαν τοιχογραφίες, οι οποίες σήμερα έχουν καταστραφεί σχεδόν εξ ολοκλήρου όπως εκείνες στον τρούλλο και στα λοφία του. Σε κακή κατάσταση  λόγω υγρασίας διακρίνεται τμήμα μορφής ιεράρχη με πολυσταύριο φελόνιο, ίσως της βυζαντινής εποχής. Η απεικόνιση στον κυρίως ναό μιας αδιάγνωστης μετωπικής αγίας σε κυανό βάθος, πιθανώς των μεσαιωνικών χρόνων, έχει δεχθεί πρόσφατους βανδαλισμούς, με αποτέλεσμα να καταστραφεί σχεδόν εντελώς. Στο  προς ανατολάς τύμπανο που επικοινωνεί ο κυρίως ναός με το βόρειο κλίτος, υπήρχε μεγάλη ελαιογραφία του 20ού αιώνα με την παράσταση του αγίου Γεωργίου δρακοντοκτόνου, η οποία έχει κακόβουλα αποξεστεί.

Κατά την τελευταία επίσκεψή μας εντοπίστηκε σημαντικό χάραγμα, που παριστάνει σιδερόφρακτο ιππότη, ο οποίος κρατά στο ένα χέρι σπαθί και στο άλλο ρόπαλο ή κεφαλοθραύστη. Το σημαντικό αυτό ακιδογράφημα θα μπορούσε να συγκριθεί με όμοια παράσταση, που βρίσκεται σε μεσαιωνική εφυαλωμένη κούπα και χρονολογείται σύμφωνα με την δρα Δήμητρα Παπανικόλα-Μπακιρτζή στον 14ο αιώνα. Το αναπάντεχο αυτό εύρημα, που βρέθηκε ουσιαστικά μέσα στα χαλάσματα, βρίσκεται σε στρώμα κονιάματος, που καλυπτόταν από άλλο νεώτερο, το οποίο κατέπεσε όταν καταστράφηκε ο τοίχος.

Το σημαντικότατο αυτό βυζαντινό μνημείο, βρίσκεται σήμερα σε ερειπιώδη κατάσταση και στα όρια της κατάρρευσης. Ο δυτικός τοίχος του ναού έχει καταστραφεί, ενώ η καμάρα μεταξύ τρούλλου και αψίδας έχει καταρρεύσει. Δυστυχώς όπως αποδεικνύει η σύγκριση φωτογραφιών που λήφθηκαν  αμέσως μετά το άνοιγμα των οδοφραγμάτων και πρόσφατες του 2015 φαίνεται ότι η κακόβουλη καταστροφή του ναού συνεχίζεται αναίτια, απλώς και μόνο γιατί το ορφανό μνημείο είναι απροστάτευτο.

Ο ναός της Αγίας Παρασκευής βρίσκεται επί της ομώνυμης οδού στο Κάτω Βαρώσι. Η εκκλησία είναι μονόχωρη και ξυλόστεγη με εμφανείς τις επεμβάσεις και προσθήκες προς τα δυτικά. Η αψίδα είναι το αρχαιότερο τμήμα του ναού και ανήκει πιθανότατα στον 16ο αιώνα, πράγμα που είναι εμφανές και από την τοιχοδομία. Στην Αγία Πρόθεση σώζονται σπαράγματα τοιχογραφίας με έναστρο ουρανό.

Σύμφωνα με τον Rupert Gunnis, στο δάπεδο ακριβώς μπροστά από το εικονοστάσιο υπήρχε Βενετικός τάφος, ο οποίος σήμερα δεν είναι δυνατόν να διαπιστωθεί αν σώζεται. Η στέγη του ναού έχει καταπέσει εδώ και καιρό, ενώ στο νότιο και βόρειο τοίχο έχουν δημιουργηθεί μεγάλα ρήγματα, τα οποία ήδη έχουν αποδυναμώσει στατικά το μνημείο. Στα νοτιοδυτικά του ναού εντοπίστηκε ξεχασμένο υπόγειο σπήλαιο, το οποίο σε παλαιούς χάρτες καταγράφεται ως «κατακόμβη». Το στόμιο του σπηλαίου είχε σφραγιστεί γύρω στο 1960 με τσιμέντο. Η γειτνίασή του με την Χρυσοσπηλιώτισσα και την σπηλιά της Αγίας Αικατερίνης  υποδηλώνει ότι η περιοχή αυτή φιλοξενούσε σε παλαιότερες εποχές ασκητές των οποίων οι χώροι ασκήσεως ή οι τάφοι μετατράπηκαν σε σπηλαιώδεις ναούς.

Στην περιοχή του Αγίου Λουκά βρίσκεται ο μονόχωρος ναός του Αγίου Παντελεήμονος επί της οδού Παρμενίδου, το οποίο ήταν γνωστό προσκύνημα λόγω του αγιάσματος και του λαξευτού τάφου που υπήρχε στην νοτιοανατολική πλευρά του. Ο ναός αποτελούσε ήδη από την τουρκοκρατία παρεκκλήσι του μοναστηριού του Αγίου Λουκά Βαρωσίων, σύμφωνα με Κατάστιχο της Ι. Αρχιεπισκοπής του 1857. Ο Άγιος Παντελεήμονας είναι κτισμένος στα ερείπια αρχαίας νεκρόπολης και έχει δεχτεί επανειλημμένες και κακόγουστες επεκτάσεις προς τα δυτικά. Το ανατολικό μέρος είναι το αρχαιότερο τμήμα του ναού και διακρίνεται εμφανώς από την δυτική προέκταση του 20ού αιώνα. Η ξύλινη στέγη, αλλά και τμήμα του νοτίου τοίχου του ναού έχουν ήδη καταρρεύσει, ενώ και το υπόλοιπο κτήριο παρουσιάζει σοβαρά σημεία φθοράς και επικινδυνότητας. Στα εσωτερικά τοιχώματα της αψίδας εντοπίστηκαν και εδώ σημαντικές για την ακριβέστερη χρονολόγηση του μνημείου εγχάρακτες παραστάσεις καραβιών, όμοιες με μεσαιωνικά ακιδογραφήματα, τα οποία βρέθηκαν σε μνημεία της παλιάς πόλης της Αμμοχώστου και αλλού.

Ο ημιυπόγειος καμαροσκεπής τάφος, που θυμίζει τον αντίστοιχο του Αγίου Κόνωνα στον Ακάμα, επικοινωνεί με το ιερό βήμα, ενώ η είσοδός του στεγάζεται από μικρό ορθογώνιο ταφικό θάλαμο, που διακρίνεται στη νοτιοανατολική εξωτερική γωνία και θυμίζει διαρρυθμίσεις παλαιότερων ναών με ταφικά προσκτίσματα. Είναι βέβαια εμφανής η γενική αναδιαμόρφωση του μνημείου στα χρόνια της τουρκοκρατίας. Στηριζόμενοι κυρίως στα μεσαιωνικά χαράγματα, αλλά και σε σημεία της τοιχοδομίας, η αρχική φάση του ναϋδρίου του Αγίου Παντελεήμονος, θα μπορούσε με σιγουριά να τοποθετηθεί στο 16ο αιώνα, χωρίς να αποκλείεται ακόμα και προγενέστερη φάση, η οποία δεν μπορεί να διαπιστωθεί παρά μόνο με αρχαιολογική έρευνα.

Τα τρία μνημεία, ένα του 12ου αιώνα και δυο του 16ου αιώνα αποτελούν τα παλαιότερα σωζόμενα μνημεία της νέας πόλης της Αμμοχώστου. Οι περιοχές όπου βρίσκονται οι τρεις εκκλησίες είναι περιοχές συνωστισμού εποίκων, οι οποίοι κανένα ενδιαφέρον δεν έχουν για τα μνημεία αυτά. Αυτοί που πρέπει να δράσουν είμαστε εμείς. Τα μνημεία μας έστω και σοβαρά λαβωμένα από την εγκατάλειψη και τις βαρβαρότητες, χρήζουν άμεσης συντήρησης και προστασίας. Η Πολιτεία, η Εκκλησία, αλλά και άλλοι θεσμικοί παράγοντες, όπως η δικοινοτική Τεχνική Επιτροπή, θα πρέπει να συντονίσουν δυνάμεις και να βρουν τρόπους διάσωσης και αναστήλωσης των ναών μας. Τα μνημεία αυτά αποτελούν αδιάψευστους μάρτυρες, για την  παρουσία ελληνορθόδοξων σε μια πόλη, η οποία εκτουρκίζεται με γοργούς ρυθμούς.  
ΠΗΓΗ: http://www.churchofcyprus.org.

Πέμπτη 12 Φεβρουαρίου 2015

Η Ψαλτική!



Ἀλφαβητάρι Βυζαντινῆς Ψαλτικῆς
 Γρηγόριος Στάθης 

Ἡ Ἑλληνικὴ Ὑμνογραφία, ὡς σύμφυτο καὶ ὁμοούσιο δίδυμο ἐκπόρευμα, τῆς Ὀρθόδοξης Ἀνατολικῆς Ἐκκλησίας γεννήθηκε τὸ ἴδιο βράδυ μὲ τὸν Χριστό, ἐκεῖ στὴν Βηθλεὲμ τῆς Ἰουδαίας, καὶ εἶναι ἀγγελόγονη. Ὁ πρῶτος στίχος τῆς ὑμνογραφίας εἶναι ὁ ὕμνος ποὺ ἔψαλαν oι ἄγγελοι, «πλῆθος στρατιᾶς οὐρανίου», καὶ εὐαγγελίστηκαν στοὺς ἀγραυλοῦντες ποιμένες τὴν γέννηση τοῦ Χριστοῦ, «αἰνοῦντες τὸν Θεὸν καὶ λέγοντες· Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καὶ ἐπὶ γῆς εἰρήνη, ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία» (Λουκ. 2, 13-14). Ἀπὸ τότε μέχρι καὶ σήμερα ἡ Ὑμνογραφία, ντυμένη πάντοτε μὲ τὸν τίμιο χιτῶνα τῆς Ἑλληνικῆς, πάλι, Ψαλτικῆς, εἶναι ὁ παλμὸς τῆς καρδιᾶς τῆς Ἐκκλησίας, κυριολεκτικὰ ἡ ἀνάσα τῆς θείας λατρείας. Εἶναι φυσικὸ ὅτι ἡ διαμόρφωση τῆς πέρασε ἀπὸ διάφορα στάδια, σὲ συνάρτηση καὶ μὲ ἱστορικούς, θεολογικοὺς καὶ τελετουργικοὺς παράγοντες, μέχρι νὰ φτάσει στὸ ἀποκορύφωμά της καὶ καθιερωθεῖ μὲ τὶς συγκεκριμένες τέλειες μορφές της, δηλαδὴ τὰ μονόστροφα Ἰδιόμελα καὶ Αὐτόμελα (ἀπ᾿ τὸν ε´ - ς´ αἰ. καὶ ἑξῆς) καὶ τὰ πολύστροφα καὶ θαυμαστὰ βυζαντινὰ ὑμνογραφικὰ εἴδη, τὸ Κοντάκιο (ἀκμὴ στ´ - η´ αἰῶνες) καὶ τὸν Κανόνα (ἀκμὴ ζ´ - ι´ αἰ.).
Ἡ Ψαλτικὴ Τέχνη: Γένεση καὶ ἐξέλιξη
Α. Προσημειογραφικὴ περίοδος
Ἡ Ἑλληνικὴ Μουσική, ὡς Ψαλτικὴ Τέχνη στὸν Ἑλληνορθόδοξο ἐκκλησιαστικὸ χῶρο, n ὡς Βυζαντινὴ Μουσική, ἀκόμα καὶ ὡς Βυζαντινὸν Μέλος, - σὲ σχέση καὶ ἀντιστοιχία μὲ τὸ Ἀμβροσιανὸν Μέλος, Γρηγοριανὸν Μέλος, Μοζαραβικὸν Μέλος στὴ λατρεία τοῦ Ρωμαιοκαθολικοῦ κόσμου -, διακρίνεται σὲ δυὸ βασικὲς περιόδους. Ἡ μία εἶναι ἡ προσημειογραφικὴ περίοδος, ἀπὸ τὸν πρῶτο χριστιανικὸ μέχρι τὸν 10ο αἰῶνα, καὶ ἡ ἄλλη εἶναι ἡ σημειογραφικὴ περίοδος, ἀπὸ τὰ μέσα τοῦ 10ου αἰῶνος μέχρι σήμερα. Ἔχουμε δηλαδὴ αὐτὴν τὴν χριστιανικὴ δισχιλιετία χωρισμένη ἀκριβῶς στὰ δυό: μία χιλιετία χωρὶς μουσικὴ σημειογραφία καὶ μία ἄλλη χιλιετία μὲ πλῆρες σύστημα μουσικῆς γραφῆς. Τὴν προσημειογραφικὴ περίοδο τὴν προσεγγίζουμε κυρίως μέσα ἀπὸ φιλολογικὲς καὶ πατρολογικὲς πηγὲς καὶ μαρτυρίες. Οἱ πατέρες καὶ οἱ ἱστορικοὶ τῆς Ἐκκλησίας στὰ παντοειδῆ ἔργα τους μιλοῦν γιὰ τὴ μουσική, πάντα σὲ συνδυασμὸ μὲ τὰ τελούμενα στὸ ναό, στὸ χῶρο τῆς λατρείας.
Τὰ κυριώτερα γεγονότα ποὺ συντελέστηκαν αὐτὴν τὴν περίοδο καὶ συνέβαλαν στὴν διαμόρφωση καὶ πλήρη ἀνάπτυξη τῆς λατρείας, καὶ ἀπὸ ἄποψη τύπων καὶ τελετουργίας καὶ ἀπὸ ἄποψη τῆς ποικίλης καὶ παντοειδοῦς ὑμνολογίας, εἶναι τὰ ἀκόλουθα.
Πρῶτο καὶ ἀποφασιστικό, ἡ ἐμφάνιση καὶ παγίωση τῆς Ὀκτωήχου, ἑνὸς συστήματος δηλαδὴ ὀκτὼ ἤχων, ποὺ ὑπῆρξε, λίγο πολὺ ἀπότοκο τῶν τρόπων τῆς Ἀρχαίας Ἑλληνικῆς Μουσικῆς. Ἡ ὀκτωηχία, ὡς σύστημα σχέσεων τῶν ἤχων καὶ ὁμάδων τροπαρίων, ἦταν γνωστὴ ἀπ᾿ τὸν καιρὸ τοῦ Σεβήρου Ἀντιοχείας (512 - 519). Ἀποκρυσταλλώθηκε ὅμως καὶ καθιερώθηκε αὐτὸς ὁ κύκλος τῶν ὀκτὼ ἑβδομάδων μὲ τὴν Ὀκτώηχο τοῦ Ἰωάννου Δαμασκηνοῦ (+ 754) γιὰ τὴν ὕμνηση τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ.
Δεύτερο, ἡ ἐμφάνιση τῆς ἐκφωνητικῆς σημειογραφίας, γύρω στὸν ς´ αἰῶνα. Τὸν η´ αἰῶνα ἔχουμε σαφῆ δείγματα τῆς ἐκφωνητικῆς σημειογραφίας, ποὺ γνωρίζει τὴν μεγάλη ἀκμή της στοὺς θ´, ι´, ια´ καὶ ιβ´ αἰ.
Τρίτο, ἡ παράδοση τοῦ πρώτου, τοῦ ἀρχαιοτέρου Εὐχολογίου τῆς Ἐκκλησίας, ποὺ ἀνάγεται στὰ τέλη του η´ ἢ τὶς ἀρχὲς τοῦ θ´ αἰῶνος. Εἶναι ἕνας ἑλληνικὸς κώδικας, ὁ κώδικας 336 τῆς συλλογῆς Μπαρμπερίνι στὴ Βιβλιοθήκη τοῦ Βατικανοῦ, ποὺ ἀποτελεῖ καὶ τὴν ἀπαρχή, λίγο πολύ, τῆς κωδικοποιήσεως τῶν λατρευτικῶν διατάξεων.
Τέταρτο, ἡ διαμόρφωση δυὸ κύκλων Ἀκολουθιῶν: δηλαδὴ τὰ ἑπτὰ Μυστήρια καὶ oι ἑπτὰ Ἀκολουθίες τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ νυχθημέρου (Ἑσπερινός, Μεσονυκτικό, Ὄρθρος, καὶ ἡ Α´, Γ´, ΣΤ´ καὶ Θ´ Ὥρα). Καὶ πρέπει νὰ ξέρουμε ὅτι στὰ Μυστήρια ὑπάρχουν πολλὲς εὐχές, πολὺς εὐχητικὸς λόγος, καὶ λίγο ψάλσιμο, πολὺ λίγη μουσική. Στὶς Ἀκολουθίες, ἀντίθετα, ἔχουμε λίγες εὐχὲς καὶ πολλὴ μουσική. Ἑπομένως, τὴν ἐκκλησιαστικὴ ποικίλη μουσικὴ μποροῦμε νὰ τὴ βροῦμε στὶς Ἀκολουθίες τοῦ νυχθημέρου καὶ ἰδιαίτερα στὸν Ἑσπερινὸ καὶ στὸν Ὄρθρο.
Πέμπτο, ἡ διαμόρφωση καὶ ὕπαρξη δυὸ Τυπικῶν γιὰ τὴν τέλεση τῶν Ἀκολουθιῶν. Τὸ λεγόμενο Κοσμικὸ ἢ Ἀσματικὸ Τυπικὸ γιὰ τὶς ἐκκλησίες καὶ τὶς ἐνορίες τοῦ κόσμου, καὶ τὸ λεγόμενο Μοναστικὸ ἢ Μοναχικὸ Τυπικὸ γιὰ τοὺς ναοὺς τῶν μοναστηριῶν, τὰ μετόχια τους καὶ τοὺς μοναχούς. Τὸ Κοσμικὸ Τυπικὸ προέβλεπε καὶ ὅριζε κατανομὴ τῶν ψαλμῶν τοῦ Δαβὶδ σὲ ὁμάδες Ἀντιφώνων καὶ προφορά τους μὲ μουσικὴ ἐπένδυση. Τὸ Μοναστικὸ Τυπικό, ποὺ ἰσχύει ἀπὸ τὸν ιγ´ αἰ. μέχρι σήμερα, περιλαμβάνει μία πολλαπλότητα στοιχείων: δεήσεις, εὐχές, ψαλμούς, βιβλικὰ ἀναγνώσματα καὶ πολλὰ παντοειδῆ καὶ ποικιλώνυμα τροπάρια. Αὐτὴ ἡ μεγάλη ποικιλία τῶν ὕμνων ὁδήγησε στὴ μεγάλη ἄνθηση τῆς Ψαλτικῆς Τέχνης, τῆς Ἑλληνικῆς Μουσικῆς Τέχνης.
Β. Ἐμφάνιση τῆς σημειογραφίας
Ἡ καταγραφὴ τῆς ὑμνολογίας μὲ σημειογραφία καὶ ἡ παράδοσή της μὲ χειρόγραφους κώδικες ἀρχίζει στὰ μέσα του ι´ αἰῶνος ἢ καὶ λίγο νωρίτερα. Ἡ σημειογραφία ἢ σημαδογραφία ἢ παρασημαντικὴ εἶναι ἀποκύημα τοῦ βυζαντινοῦ πνεύματος καὶ πολιτισμοῦ καὶ εἶναι ἕνα σοφὸ σύστημα, στὴν κυριολεξία ἕνα ἠχητικὸ ἀλφάβητο, ἀπότοκό του ἑλληνικοῦ ἀλφαβήτου τῶν γραμμάτων, γιὰ τὴν τέλεια ἔκφραση τῆς μονοφωνικῆς λογικῆς μουσικῆς. Τὰ σημάδια ἢ σημαδόφωνα, ὡς ἡ τέλεια μουσικὴ ἀνάπτυξη τῶν τόνων καὶ πνευμάτων τῆς ἑλληνικῆς γραφῆς, παρασημαίνουν καὶ τὶς πιὸ λεπτὲς καὶ μυχιαίτατες ἐκφράσεις τοῦ λόγου, τὸ πάθος τοῦ λόγου, ὅταν αὐτὸς συνεκφέρεται μὲ μέλος. Γιὰ τὸν λόγο αὐτὸν τὸ ποιητικὸ κείμενο κάτω ἀπ᾿ τὰ σημάδια τῆς σημειογραφίας εἶναι ἄτονο· μὲ ἄλλες λέξεις, ἡ διπλὴ παράλληλη γραφικὴ παράσταση τῶν ἑλληνικῶν γραμμάτων τοῦ λόγου καὶ τῶν ἑλληνικῶν σημαδιῶν τοῦ μέλους, εἶναι τὸ τελειότερο μελικὸ ἀλφάβητο τῆς οἰκουμένης, ποὺ ὁ Θεὸς εὐδόκησε νὰ ἐπινοηθῇ καὶ ἀναπτυχθῇ ἀπ᾿ τὸ ἑλληνικὸ πνεῦμα.
Γ. Οἱ περίοδοι ἐξελίξεως τῆς σημειογραφίας
Ἀπ᾿ τὴ φανέρωσή της (μέσα ι´ αἰ.) μέχρι σήμερα ἡ βυζαντινὴ σημειογραφία πέρασε ἀπὸ τέσσερα στάδια ἐξελίξεως, ποὺ ὁρίζουν τὶς τέσσερεις περιόδους της. Καὶ τὴν ἐξέλιξη καὶ τὸν προσδιορισμὸ τῶν περιόδων δὲν τὰ ὁρίζουν ἱστορικὰ γεγονότα, τὰ ὁποῖα μπορεῖ νὰ συμβαίνουν κοντὰ στὶς ἀλλαγὲς τῆς σημειογραφίας καὶ νὰ τὶς ἐπηρεάζουν, ἀλλὰ ἐσωτερικὲς διεργασίες καὶ ἐσωτερικὰ κριτήρια τῆς σημειογραφίας. Τέτοια στοιχεῖα ἀπαραίτητα καὶ ἀδιάσειστα εἶναι τέσσερα: α) ἡ ἐμφάνιση καὶ ὁ ἀριθμὸς τῶν σημαδιῶν, β) ἡ ἐνέργεια τῶν σημαδιῶν, γ) ἡ ἀχρήστευση καὶ ἡ βαθμιαία ἐξαφάνιση κάποιων σημαδιῶν, καὶ δ) ἡ μεταγραφὴ τοῦ σχήματος κάποιων σημαδιῶν, ἀλλὰ κυρίως τοῦ μέλους τῆς σημειογραφίας.
Ὅταν συμβαίνει ἔστω καὶ ἕνα ἀπ᾿ αὐτὰ τὰ ἀφοριστικὰ στοιχεῖα κάποια χρονικὴ περίοδο καὶ παγιώνεται, μποροῦμε νὰ μιλᾶμε γιὰ ἀλλαγὴ περιόδων στὴν παράδοση τῆς σημειογραφίας.
Ἔτσι διακρίνονται:
Α) ἡ «πρώιμη βυζαντινὴ σημειογραφία» (μέσα ι´ αἰῶνος ἕως 1177).
Β) ἡ «μέση πλήρης βυζαντινὴ σημειογραφία» (1177 ἕως 1670 περίπου).
Γ) ἡ «μεταβυζαντινὴ ἐξηγητικὴ σημειογραφία» (1670 περίπου ἕως 1814), καὶ
Δ) ἡ «ἀναλυτικὴ σημειογραφία τῆς Νέας Μεθόδου» (1814 ἕως σήμερα).
Σ᾿ αὐτὸ τὸ διάστημα τῆς ὑπερχιλιετίας γράφτηκαν πάνω ἀπὸ 7.000 (τόσοι περίπου εἶναι γνωστοί) μουσικοὶ κώδικες, μεμβράνινοι καὶ χαρτῶοι, ἀπ᾿ τοὺς ἴδιους τοὺς μελουργούς, -βυζαντινοὺς καὶ μεταβυζαντινούς-, ποὺ oι περισσότεροι ἦταν καὶ καλλιτέχνες κωδικογράφοι.
Οἱ κώδικες αὐτοὶ ἀποτελοῦν ἕναν ἀρίφνητο μουσικὸ πλοῦτο τῆς νυχθήμερης ἀκολουθίας, περιέχουν μελοποιήματα ἀναφερόμενα σὲ ὅλα τὰ γένη καὶ εἴδη τῆς μελοποιίας καὶ παραδίδουν τὰ «ποιήματα» χιλίων περίπου βυζαντινῶν καὶ μεταβυζαντινῶν μελουργῶν, τῶν μεγάλων ἑλλήνων μελουργῶν, ἀπ᾿ τοὺς ὁποίους οἱ ἑκατό, τουλάχιστον, εἶναι κορυφαῖοι δημιουργοὶ καὶ μεγάλα πνεύματα τῆς ἀνθρωπότητας. Ὁ ἀριθμὸς αὐτῶν τῶν χειρογράφων γράφτηκε μὲ μία προϊοῦσα αὔξηση. Πολλὰ σχετικὰ χειρόγραφα γράφτηκαν τὸν ιδ´ - ιε´ αἰώνα καὶ πάμπολλα - ὁ διπλάσιος σχεδὸν ἀριθμὸς - τὸν ιζ´ καὶ ιη´ αἰῶνα.
Δ. Τὰ Γένη τῆς μελοποιίας
Τὰ δημιουργήματα τῆς βυζαντινῆς καὶ μεταβυζαντινῆς μελοποιίας διακρίνονται σὲ τρία μεγάλα Γένη : α) τὸ Παπαδικὸ Γένος μελῶν, τὸ ὁποῖο ἀναπτύχθηκε πάνω στὴν ψαλμικὴ ποίηση τοῦ Δαβίδ, καὶ ἀφορᾷ στὰ σταθερὰ μέρη τῶν Ἀκολουθιῶν τῆς νυχθήμερης ἀσματικῆς πράξεως, β) τὸ Στιχηραρικὸ Γένος, τὸ ὁποῖο ἀποτελεῖ τὸ μουσικὸ ἔνδυμα τῶν στιχηρῶν Ἰδιομέλων, καὶ γ) τὸ Εἰρμολογικὸ Γένος, ποὺ καὶ αὐτὸ ὀφείλει τὴν ὀνομασία τοῦ στὸ λειτουργικὸ βιβλίο Εἰρμολόγιο. Τὸ Εἰρμολόγιο περιέχει τοὺς εἱρμούς, τὰ πρῶτα τροπάρια - πρότυπα τῶν ἐννέα ᾠδῶν, τοῦ ποιητικοῦ βυζαντινοῦ εἴδους «Κανών» καὶ τὰ αὐτόμελα τροπάρια.
Ε. Οἱ τρόποι ψαλμωδήσεως
Τὸ περιεχόμενο τῶν χειρογράφων της βυζαντινῆς καὶ μεταβυζαντινῆς μελοποιίας εἶναι ποικίλο καὶ ποικιλώνυμο καὶ ἀναφέρεται στὰ τρία γένη τῆς μελοποιίας, δηλαδὴ τὸ Παπαδικό, τὸ Στιχηραρικὸ καὶ τὸ Εἰρμολογικό. Καὶ τὰ τρία αὐτὰ Γένη μελῶν διακρίνονται σὲ διάφορα εἴδη, ἀνάλογα μὲ τὴν μελικὴ ἀνάπτυξη τῶν νοημάτων καὶ ἀνάλογα μὲ τὸ ὕφος, ποὺ ἐπικρατοῦσε κατὰ ἐποχὲς καὶ κατὰ τόπους. Στὴν ἐξέλιξη τῶν εἰδῶν τῆς μελοποιίας καταγράφεται καὶ ἡ συμβολὴ τῶν μεγάλων μελουργῶν, ποὺ ἐπέβαλαν αὐτὴν ἢ τὴν ἄλλη ἐξέλιξη, πάντοτε μέσα στὶς τελετουργικὲς διατάξεις τῆς Ἐκκλησίας καὶ μὲ φροντίδα γιὰ «πλείονα καλλωπισμὸν» τῶν λατρευτικῶν ἀκολουθιῶν.
Τὸ κάθε Γένος μέλους ψάλλεται κατὰ τρεῖς βασικοὺς τρόπους, διαφορετικοὺς ὡς πρὸς τὴν ἀνάπτυξη τοῦ μέλους ἢ τὴν μελικὴ μεταχείριση τῆς μελοποιίας: τὸν σύντομο τρόπο, τὸν ἀργὸ καὶ τὸν ἀργὸ καλοφωνικὸ καὶ πιὸ μελισματικὸ τρόπο. Ἡ σύντομη ἢ ἀργὴ μελικὴ μεταχείριση ἂς μὴ συγχέεται μὲ τὴν σύντομη ἢ ἀργὴ χρονικὴ ἀγωγή, τὴν ὁποία ἐπιβάλλει ὁ ψάλτης ἢ ὁ Μαΐστωρ στὸν χορὸ ψαλτῶν. Καὶ ἂν θυμηθοῦμε ἐδῶ ὅτι οἱ ὀκτὼ ἦχοι καὶ τὰ ποικίλα κλαδικὰ μέλῃ ποὺ ἐκπορεύονται ἀπ᾿ τὸν κάθε ἦχο, ἀφοροῦν καὶ στὰ τρία Γένη μελῶν, κατὰ τοὺς τρεῖς βασικοὺς τρόπους ψαλμωδήσεως, εὔκολα μὲ τριπλὸ πολλαπλασιασμὸ μποροῦμε νὰ θαυμάσουμε τὴν πολυποικιλία τῆς βυζαντινῆς καὶ μεταβυζαντινῆς μελοποιίας τῆς Ψαλτικῆς Τέχνης, καὶ νὰ μακαρίσουμε ὅσους τὴν γνωρίζουν αὐτὴν τὴν θαυμαστὴ τέχνη, ἀλλὰ καὶ ὅσους τὴν ἀκοῦν καὶ εὐφραίνονται μὲ αὐτή.
Στ. Οἱ κυριότεροι μελουργοί
Βυζαντινοί: Ἰωάννης Κουκουζέλης (περίπου 1270-1340), Ἰωάννης Γλυκὺς ὁ Πρωτοψάλτης, Νικηφόρος Ἠθικὸς ὁ Δομέστικος, Ξένος Κορώνῃς ὁ Πρωτοψάλτης, Ἰωάννης ὁ Λαμπαδάρης ὁ Κλαδᾶς, (ιε´ αἰ.) Μανουὴλ Λαμπαδάριος ὁ Χρυσαφής, Γρηγόριος Μπούνης ὁ Ἀλυάτης, κ.ἄ.
Μεταβυζαντινοί: (ιζ´ αι.) Γεώργιος Ραιδεστηνὸς ὁ Πρωτοψάλτης, Παναγιώτης Χρυσάφης ὁ νέος, Γερμανὸς Ἀρχιερεὺς Νέων Πατρῶν, Μπαλάσης Ἱερεὺς καὶ Νομοφύλαξ, Πέτρος Μπερεκέτης ὁ Μελῳδὸς - (ιη´ αἰ.) Παναγιώτης Πρωτοψάλτης ὁ Χαλάτζογλου, Ἰωάννης Πρωτοψάλτης ὁ Τραπεζούντιος, Δανιὴλ Πρωτοψάλτης, Πέτρος Λαμπαδάριος ὁ Πελοποννήσιος, Ἰάκωβος Πρωτοψάλτης ὁ Βυζάντιος, Πέτρος Πρωτοψάλτης ὁ Βυζάντιος - (ιθ´ αἰ.) Γρηγόριος Πρωτοψάλτης ὁ Βυζάντιος, Χουρμούζιος Χαρτοφύλαξ, Κωνσταντῖνος Πρωτοψάλτης ὁ Βυζάντιος, Θεόδωρος Παπαπαράσχου Φωκαεύς, Ἰωάννης Πρωτοψάλτης, Γεώργιος Πρωτοψάλτης ὁ Ραιδεστηνὸς Β´, Ἰάκωβος Ναυπλιώτης Πρωτοψάλτης, κ.ἄ.
ΠΗΓΗ: http://users.uoa.gr/

Γιαουρτλού Κεμπάπ!

Συνταγή για πεντανόστιμο Γιαουρτλού Κεμπάπ!

Αυθεντική συνταγή από την Πόλη

Τι χρειαζόμαστε:
  • Μισό κιλό ανάμικτο κιμά (μοσχαρίσιο και αρνίσιο)
  • 1 κρεμμύδι τριμμένο
  • Κύμινο, μπαχάρι, κόλιαντρο, αλάτι, κόκκινο πιπέρι
  • Μαιντανό
  • Λίγο σκόρδο
  • Ξυλάκια καλαμάκια για σουβλάκια
Για τη σάλτσα:
  • 4 ντομάτες ψιλοκομμένες
  • Λίγο κανέλα
  • 2 κουταλιές βούτυρο
  • 1 σκελίδα σκόρδο
  • Αλάτι, πιπέρι
Για το σερβίρισμα:
  • Πίτες για σουβλάκι
  • 500γρ γιαούρτι στραγγιστό
  • λίγο βούτυρο
Πώς το κάνουμε:
  1. Σε ένα μπολ βάζουμε τον κιμά, το κρεμμύδι, τα μπαχαρικά, τον μαιντανό, το σκόρδο και το αλατοπίπερο.
  2. Τα ζυμώνουμε πολύ καλά και τα βάζουμε στο ψυγείο για μία ώρα.
  3. Πλάθουμε μακρόστενα κεμπάπ και τα περνάμε στα καλαμάκια για σουβλάκια.
  4. Ψήνουμε στον φούρνο τα κεμπάπ μέχρι να ροδίσουν από όλες τις μεριές.
  5. Βάζουμε το βούτυρο στο τηγάνι και ρίχνουμε τις ντομάτες, το σκόρδο, την κανέλα, λίγο αλάτι, λίγο πιπέρι και τα αφήνουμε για δέκα λεπτά να βράσουν, ανακατεύωντας συνεχώς.
  6. Σε ένα τηγανάκι ψήνουμε τις πίτες βάζοντας λίγο βούτυρο.
  7. Σερβίρετε ως εξής:
  8. Σε μια πιατέλα βάζουμε τις πίτες, από πάνω τα κεμπάπ,  μετά τη σάλτσα και τέλος το γιαούρτι.
Λίγα μυστικά ακόμα
Η ποσότητα των μπαχαρικών είναι σχετική. Βάζετε την ποσότητα που σας ταιριάζει.
- See more at: http://constantinoupoli.com/%cf%83%cf%85%ce%bd%cf%84%ce%b1%ce%b3%ce%ae-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%80%ce%b5%ce%bd%cf%84%ce%b1%ce%bd%cf%8c%cf%83%cf%84%ce%b9%ce%bc%ce%bf-%ce%b3%ce%b9%ce%b1%ce%bf%cf%85%cf%81%cf%84%ce%bb%ce%bf%cf%8d/#sthash.O9u4Rp9f.dpuf

Συνταγή για πεντανόστιμο Γιαουρτλού Κεμπάπ!

Αυθεντική συνταγή από την Πόλη

Τι χρειαζόμαστε:
  • Μισό κιλό ανάμικτο κιμά (μοσχαρίσιο και αρνίσιο)
  • 1 κρεμμύδι τριμμένο
  • Κύμινο, μπαχάρι, κόλιαντρο, αλάτι, κόκκινο πιπέρι
  • Μαιντανό
  • Λίγο σκόρδο
  • Ξυλάκια καλαμάκια για σουβλάκια
Για τη σάλτσα:
  • 4 ντομάτες ψιλοκομμένες
  • Λίγο κανέλα
  • 2 κουταλιές βούτυρο
  • 1 σκελίδα σκόρδο
  • Αλάτι, πιπέρι
Για το σερβίρισμα:
  • Πίτες για σουβλάκι
  • 500γρ γιαούρτι στραγγιστό
  • λίγο βούτυρο
Πώς το κάνουμε:
  1. Σε ένα μπολ βάζουμε τον κιμά, το κρεμμύδι, τα μπαχαρικά, τον μαιντανό, το σκόρδο και το αλατοπίπερο.
  2. Τα ζυμώνουμε πολύ καλά και τα βάζουμε στο ψυγείο για μία ώρα.
  3. Πλάθουμε μακρόστενα κεμπάπ και τα περνάμε στα καλαμάκια για σουβλάκια.
  4. Ψήνουμε στον φούρνο τα κεμπάπ μέχρι να ροδίσουν από όλες τις μεριές.
  5. Βάζουμε το βούτυρο στο τηγάνι και ρίχνουμε τις ντομάτες, το σκόρδο, την κανέλα, λίγο αλάτι, λίγο πιπέρι και τα αφήνουμε για δέκα λεπτά να βράσουν, ανακατεύωντας συνεχώς.
  6. Σε ένα τηγανάκι ψήνουμε τις πίτες βάζοντας λίγο βούτυρο.
  7. Σερβίρετε ως εξής:
  8. Σε μια πιατέλα βάζουμε τις πίτες, από πάνω τα κεμπάπ,  μετά τη σάλτσα και τέλος το γιαούρτι.
Λίγα μυστικά ακόμα
Η ποσότητα των μπαχαρικών είναι σχετική. Βάζετε την ποσότητα που σας ταιριάζει.
- See more at: http://constantinoupoli.com/%cf%83%cf%85%ce%bd%cf%84%ce%b1%ce%b3%ce%ae-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%80%ce%b5%ce%bd%cf%84%ce%b1%ce%bd%cf%8c%cf%83%cf%84%ce%b9%ce%bc%ce%bf-%ce%b3%ce%b9%ce%b1%ce%bf%cf%85%cf%81%cf%84%ce%bb%ce%bf%cf%8d/#sthash.O9u4Rp9f.dpuf
 Συνταγή για πεντανόστιμο Γιαουρτλού Κεμπάπ!
ΠΗΓΗ:http://constantinoupoli.com
Αυθεντική συνταγή από την Πόλη

Τι χρειαζόμαστε:
  • Μισό κιλό ανάμικτο κιμά (μοσχαρίσιο και αρνίσιο)
  • 1 κρεμμύδι τριμμένο
  • Κύμινο, μπαχάρι, κόλιαντρο, αλάτι, κόκκινο πιπέρι
  • Μαιντανό
  • Λίγο σκόρδο
  • Ξυλάκια καλαμάκια για σουβλάκια
Για τη σάλτσα:
  • 4 ντομάτες ψιλοκομμένες
  • Λίγο κανέλα
  • 2 κουταλιές βούτυρο
  • 1 σκελίδα σκόρδο
  • Αλάτι, πιπέρι
Για το σερβίρισμα:
  • Πίτες για σουβλάκι
  • 500γρ γιαούρτι στραγγιστό
  • λίγο βούτυρο
Πώς το κάνουμε:
1.   Σε ένα μπολ βάζουμε τον κιμά, το κρεμμύδι, τα μπαχαρικά, τον μαιντανό, το σκόρδο και το αλατοπίπερο.
2.   Τα ζυμώνουμε πολύ καλά και τα βάζουμε στο ψυγείο για μία ώρα.
3.   Πλάθουμε μακρόστενα κεμπάπ και τα περνάμε στα καλαμάκια για σουβλάκια.
4.   Ψήνουμε στον φούρνο τα κεμπάπ μέχρι να ροδίσουν από όλες τις μεριές.
5.   Βάζουμε το βούτυρο στο τηγάνι και ρίχνουμε τις ντομάτες, το σκόρδο, την κανέλα, λίγο αλάτι, λίγο πιπέρι και τα αφήνουμε για δέκα λεπτά να βράσουν, ανακατεύωντας συνεχώς.
6.   Σε ένα τηγανάκι ψήνουμε τις πίτες βάζοντας λίγο βούτυρο.
7.   Σερβίρετε ως εξής:
8.   Σε μια πιατέλα βάζουμε τις πίτες, από πάνω τα κεμπάπ,  μετά τη σάλτσα και τέλος το γιαούρτι.
Λίγα μυστικά ακόμα
Η ποσότητα των μπαχαρικών είναι σχετική. Βάζετε την ποσότητα που σας ταιριάζει.
ΠΗΓΗΠΗΓΗ: :ΠΠhttsta