Αρχονταρίκι - "Για κάθε άγαμη γυναίκα που εγκυμονεί"

Νάξιοι Μελιστές: Ψαλτικό Κυριακοδρόμιο! Κυριακή Δ΄ Ματθαίου! 21.07....

Νάξιοι Μελιστές: Ψαλτικό Κυριακοδρόμιο! Κυριακή Δ΄ Ματθαίου! 21.07....: Οι Ακολουθίες του Εσπερινού, του Όρθρου, τής Θείας Λειτουργίας της Κυριακής Δ΄ Ματθαίου. Επιλογή, Επιμέλεια και Στοιχειοθεσία μελών: Α) papl...

Νάξιοι Μελιστές: Ψαλτικό Εορτοδρόμιο! Προφήτου Ηλιού του Θεσβίτου! ...

Νάξιοι Μελιστές: Ψαλτικό Εορτοδρόμιο! Προφήτου Ηλιού του Θεσβίτου! ...: Οι Ακολουθίες του Εσπερινού, του Όρθρου και τής Θείας Λειτουργίας της εορτής του Προφήτου Ηλιού τού Θεσβίτου! Επιλογή, Επιμέλεια και Στοιχει...

Νάξιοι Μελιστές: Τυπική Διάταξη Ακολουθιών από 21η έως 27η Ιουλίου ...

Νάξιοι Μελιστές: Τυπική Διάταξη Ακολουθιών από 21η έως 27η Ιουλίου ...:  Download σε μορφή pdf  ΕΔΩ

ΠΑΤΜΟΣ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ 1984

Άγιος Προκόπιος και Μέγας Κωνσταντίνος. 08/07/24 Αγαθονήσι

Νάξιοι Μελιστές: Τυπική Διάταξη Ακολουθιών από 14η έως 20ή Ιουλίου ...

Νάξιοι Μελιστές: Τυπική Διάταξη Ακολουθιών από 14η έως 20ή Ιουλίου ...:   Download σε μορφή pdf  ΕΔΩ

«ΤΟ ΝΗΣΙ» (Ρωσική ταινία με Ελληνικούς υπότιτλους) Фильм «Остров»

Ποια ήταν η Αγία Ισαπόστολος Όλγα που τιμάται σήμερα

Ποια ήταν η Αγία Ισαπόστολος Όλγα που τιμάται σήμερα: Ανακηρύχθηκε ισαπόστολος για τις μεγάλες υπηρεσίες της προς τη Χριστιανική Εκκλησία και η μνήμη της γιορτάζεται στις 11 Ιουλίου

Τρισάγιο - Δύναμις / ήχος α΄ δίφωνος (Maqam Saba) - ψάλλει ο Θρασύβουλος...

Αυτή η Ελληνική Συνταγή έχει τρελάνει τους Πάντες!! Γεμιστές Κόκκινες πι...

Θεία Λειτουργία. Μέρος Β' | Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου | Ακαδημία Ψαλτικής Ειρμό...

Νάξιοι Μελιστές: Ψαλτικό Κυριακοδρόμιο! Κυριακή Β΄ Ματθαίου! 07.07....

Νάξιοι Μελιστές: Ψαλτικό Κυριακοδρόμιο! Κυριακή Β΄ Ματθαίου! 07.07....: Οι Ακολουθίες του Εσπερινού, του Όρθρου, τής Θείας Λειτουργίας της  Κυριακής  Β΄ Ματθαίου. Επιλογή, Επιμέλεια και Στοιχειοθεσία μελών: Α) pa...

Νάξιοι Μελιστές: Τυπική Διάταξη Ακολουθιών από 7η έως 13η Ιουλίου 2...

Νάξιοι Μελιστές: Τυπική Διάταξη Ακολουθιών από 7η έως 13η Ιουλίου 2...:  Download σε μορφή pdf  ΕΔΩ

Σαν σήμερα διεξήχθη η Μάχη του Πέτα

Σαν σήμερα διεξήχθη η Μάχη του Πέτα: Mία από τις καταστροφικότερες ήττες των Ελλήνων κατά τη διάρκεια του Αγώνα της Ανεξαρτησίας

Ελληνικές Εκφράσεις

 Συνηθισμένες Ελληνικές Εκφράσεις του παρελθόντος.

Συνηθισμένες εκφράσεις του παρελθόντος που σιγά σιγά χάνονται παραχωρώντας τη θέση τους σε νέες, που έχουν κι αυτές τη δική τους ιστορία, χωρίς όμως των παλιών εκφράσεων τη χάρη και τη φαντασία.

 

Είσαι μια… τρελοκαμπέρω! 
Εδώ έχουμε μια λέξη που προέρχεται από κύριο όνομα πραγματικού προσώπου -χωρίς καν να το γνωρίζουν ακόμα και πολλοί από όσους την έχουν χρησιμοποιήσει. Μιλάμε για τον χαρακτηρισμό «τρελοκαμπέρω» που έχει την έννοια της απερίσκεπτης, της γυναίκας που κάνει «τρέλες» χωρίς δεύτερη σκέψη. 

Από πού βγήκε; 

Από το όνομα ενός εξαιρετικού ανδρός, ο οποίος έμεινε στην ιστορία για την τόλμη, την επιδεξιότητα και τη γενναιότητα του.

Ο γεννημένος το 1883 Δημήτρης Καμπέρος έγινε το 1912 ο πιλότος που πραγματοποίησε την πρώτη πτήση με στρατιωτικό αεροπλάνο στην Ελλάδα. Απέκτησε φήμη για τις παράτολμες επιδείξεις του και για τις ριψοκίνδυνες αποστολές του. Οι συνάδελφοί του τον φώναζαν «Τρελοκαμπέρο». 

Πέθανε στην κατοχή το 1942 από διαρροή αερίου στο σπίτι του. Η φήμη από τις «τρέλες» του, όμως, παρέμεινε ζωντανή. Στο πέρασμα των χρόνων, η ιστορία ξεθώριασε και η κλητική σταδιακά παρερμηνεύτηκε σε ονομαστική θηλυκού, οπότε και προέκυψε η «τρελοκαμπέρω».

Μια άλλη περίπτωση κύριου ονόματος που πια χρησιμοποιείται ως ουσιαστικό -εδώ όμως σίγουρα περισσότεροι γνωρίζουν την ιστορία- είναι η λέξη «τόφαλος». Τη χρησιμοποιούμε για να περιγράψουμε κάτι το τεραστίων διαστάσεων, προέρχεται όμως από το όνομα του θρυλικού Πατρινού πρωταθλητή της άρσης βαρών, Δημήτρη Τόφαλου.
 
Η ιστορία μιας χυλόπιτας
Μια πολύ ωραία ιστορία φαίνεται πως κρύβεται πίσω από τη -λυπητερή- φράση «έφαγα χυλόπιτα». Σήμερα αντιστοιχεί περισσότερο στην ερωτική απόρριψη, όμως στο παρελθόν (γύρω στο 1815), ένας εμπειρικός γιατρός από τα Ιωάννινα, ο Παρθένης Νένιμος υποστήριξε πως είχε βρει το φάρμακο για την ερωτική απογοήτευση -που έπεται της απόρριψης. 

Ήταν ένας σιταρένιος χυλός, μια -χυλό- πίτα, η οποία έπρεπε να φαγωθεί για τρεις μέρες κάθε πρωί με άδειο στομάχι. Θαύματα στους ερωτευμένους μπορεί να μην έκανε, ωστόσο το θαύμα της στη γλώσσα είχε συντελεσθεί.

Η μπέμπελη και η μαρμάγκα
Υπάρχουν κάποιες λέξεις που τις χρησιμοποιούμε κι ας γνωρίζουμε στο περίπου -ή στο… καθόλου- τι ακριβώς σημαίνουν. Υπάρχει όμως μια απολύτως λογική μεταφορά πίσω τους. 

Μια ζεστή μέρα του Αυγούστου, για παράδειγμα, ο καθένας μας μπορεί να «βγάλει την μπέμπελη». 

Ποια είναι η μπέμπελη; Κάτι καθόλου τροπικό. Η -πεζή- έννοια της λέξης είναι η ιλαρά, όσο για τη φράση στηρίζεται σε γιατροσόφια που έλεγαν ότι για να θεραπευτείς από την μπέμπελη – ιλαρά, πρέπει να ιδρώσεις.
Μια άλλη περίπτωση είναι η μαρμάγκα, η οποία εμφανίζεται στη φράση «τον έφαγε η μαρμάγκα», που σημαίνει εξαφανίστηκε χωρίς να αφήσει ίχνη. 

Μαρμάγκα είναι ένα είδος δηλητηριώδους αράχνης, η οποία αιχμαλωτίζει και εξαφανίζει τα θύματά της χωρίς να αφήνουν πίσω τους κανένα σημάδι…

Καράβια βγήκαν στη στεριά…
Φτάνουμε σε κάτι χαριτωμένο και διδακτικό που επίσης χρονολογείται από αρχαιοτάτων χρόνων. Η φράση που έχει γίνει και τραγούδι με τίτλο «το νινί σέρνει καράβι» (δεν είναι ακριβώς έτσι, αλλά εν προκειμένω η έννοια -το γυναικείο φύλο- είναι κοινή) ξεκινά από μια επίπονη αλλά δελεαστική συνήθεια που είχαν οι ναυτικοί στην αρχαία Ελλάδα πριν ανοιχτεί ο ισθμός της Κορίνθου. Για να μη χρειαστεί να κάνουν με το πλοίο το γύρο της Πελοποννήσου, έβαζαν τους σκλάβους να σέρνουν τα καράβια από τη στεριά, με δέλεαρ ότι στην Κόρινθο θα μπορούσαν να αφεθούν στα θέλγητρα των διάσημων ιερών της Αφροδίτης. 

Εκεί, οι ιέρειες μπορούσαν -βάσει νόμου- να προσφέρουν το κορμί τους, ήταν κάτι σαν τα σημερινά Red Lights με τις βιτρίνες στο Άμστερνταμ). 

Οπότε μπροστά στον πειρασμό της γυναικείας φύσης, ναυτικοί και δούλοι έσερναν τα πλοία από την ξηρά. Διάσημοι για τη σοφία τους οι αρχαίοι κατέληξαν στο γνωστό συμπέρασμα που χιλιάδες χρόνια μετά -κι ενώ πια υπάρχει ο Ισθμός και ουδείς σέρνει καράβια στην Κόρινθο- παραμένει σε ισχύ…

Ποιος είναι ο αγλέορας;
Αρχαιοπρεπής είναι η προέλευση του «αγλέουρα» ή «αγλέορα» -όσο κι αν δεν του φαίνεται. Ετυμολογικά αποτελεί παραφθορά του αρχαιοελληνικού «ελλέβορος» (αλλέβουρας – αλλέουρας – αγλέουρας), που είναι το όνομα ενός δηλητηριώδους φυτού με όμορφα κιτρινοπράσινα λουλούδια. 

Το χρησιμοποιούσαν ως φάρμακο στην επιληψία μέχρι και στην κατάθλιψη, όμως μια άλλη ιδιότητά του ήταν αυτή που το έκανε γνωστό και στη γλώσσα του σήμερα: η πικρή και στυφή γεύση και οσμή του, που προκαλούσε ναυτία και δυσφορία. 

Αίσθηση ανάλογη με αυτή που μπορεί να έχει κανείς ύστερα από την υπερβολική κατανάλωση φαγητού ή αλλιώς έτσι και φάει τον αγλέορα.

Η αθωότητα της πάπιας
Οι πάπιες είναι αθώες, τουλάχιστον αυτό το συμπέρασμα βγάζει η ιστορία πίσω από τη φράση «κάνεις την πάπια» που σημαίνει κάνεις τον ανήξερο (ενώ ξέρεις…). 

Προέρχεται από τη φράση «ποιείς τον παπίαν» που ξεκίνησε τη βυζαντινή εποχή και αφορούσε τη θέση του παπία, του κλειδοκράτορα δηλαδή του παλατιού, ο οποίος όφειλε να είναι εχέμυθος και να μην αποκαλύπτει το παραμικρό, καθώς γνώριζε τα πάντα από όσα συνέβαιναν μέσα στο παλάτι. Κάπως έτσι ξεκίνησε το «ποιείς τον παπίαν» που εξελίχθηκε στο σημερινό πιο απλουστευμένο «κάνεις την πάπια».

Η Μιχαλού και ο Παντελής
Αν αναζητήσουμε κάποια από τα πρόσωπα που πιθανόν κι οι ίδιοι έχουμε χρησιμοποιήσει στο λόγο μας προκύπτουν πολλές απορίες: ποια είναι η Μιχαλού και γιατί είναι τόσο κακό να της χρωστάει κανείς ή ποιος είναι ο Παντελής – Παντελάκης μου, που λέει όλο τα ίδια και τα ίδια; 

Και στις δύο περιπτώσεις, ο μύθος λέει πως υπήρξαν πραγματικά πρόσωπα.
Για την ιστορία της Μιχαλούς, ωστόσο, υπάρχουν επιφυλάξεις. 

Η δημοφιλέστερη εκδοχή λέει πως πρόκειται για μια άκαρδη και ανελέητη ταβερνιάρισσα στο Ναύπλιο τα πρώτα χρόνια του ελληνικού κράτους, η οποία εξευτέλιζε όσους αδυνατούσαν να εκπληρώσουν τα χρέη τους και είχε μονίμως γραμμένα τα ονόματά τους στον τοίχο του μαγαζιού της -ώστε να τα βλέπουν όλοι. 

Γι’ αυτό και η φράση «χρωστάει της Μιχαλούς» απέκτησε στο πέρασμα των χρόνων τρομακτικές διαστάσεις. Υπάρχουν όμως κάποιες ιστορικές ανακρίβειες που θέτουν την ιστορία υπό αμφισβήτηση.

Για την περίπτωση του Παντελή που ενέπνευσε τη φράση «τα ίδια, Παντελάκη μου, τα ίδια, Παντελή μου», υιοθετείται ευρέως η εκδοχή που λέει ότι πρόκειται για τον γενναίο Κρητικό Παντελή Αστραπογιαννάκη, ο οποίος πήρε τα βουνά όταν οι Ενετοί κυρίεψαν τη Μεγαλόνησο και τις νύχτες χτυπούσε τους κατακτητές κι έδινε κουράγιο στους συμπατριώτες του, λέγοντας πως το νησί σύντομα θα απελευθερωθεί. 

Όταν ήρθε η απελπισία, ξεκίνησε και η φράση «τα ίδια, Παντελάκη μου, τα ίδια, Παντελή μου», που χρησιμοποιείται συχνά και σήμερα.

Χρωστάει της Μιχαλούς
Η λαϊκή έκφραση συνδέεται με τη μετεπαναστατική ζωή στο Ναύπλιο, πρωτεύουσα τότε της Ελλάδας. Συγκεκριμένα, μετά την επανάσταση του 21 υπήρχε στο Ναύπλιο μια ταβέρνα που ανήκε σε μια γυναίκα, τη Μιχαλού. 

Η Μιχαλού είχε το προτέρημα να κάνει «βερεσέδια» αλλά υπό προθεσμία. Μόλις εξαντλείτο η προθεσμία – και η υπομονή της – στόλιζε τους χρεώστες της με «κοσμητικότατα» επίθετα. Όσοι τα άκουγαν, ήξεραν καλά ότι αυτός που δέχεται τις «περιποιήσεις» της «χρωστάει της Μιχαλούς».

Τα σπάμε, εσαεί…
Οι αρχαίες συνήθειες είναι μια τεράστια πηγή έμπνευσης για τη σημερινή καθομιλουμένη ακόμα και στις πιο αργκό ή νεανικές εκδοχές της. Χαρακτηριστικό είναι ότι φράσεις όπως «τα σπάσαμε» ή «τα τσούξαμε» που χρησιμοποιούνται ευρέως, έχουν τις ρίζες τους σε έθιμα από την αρχαιότητα. 

Το πρώτο σχετίζεται με μια συνήθεια των αρχαίων Κρητών να συγκεντρώνονται την παραμονή του γάμου τους σε ένα δωμάτιο, όπου τραγουδώντας και χορεύοντας έσπαγαν πήλινα βάζα. Διασκέδαζαν δηλαδή ή όπως θα λέγαμε και σήμερα «τα έσπαγαν». Όσο για το «τα τσούξαμε», λέγεται πως ξεκίνησε από γυναίκες, οι οποίες ανακάτευαν το κρασί τους με διάφορα βότανα για να γίνει πιο πικάντικο. Άρα το έτσουζαν -από αρχαιοτάτων χρόνων…

“Ο μήνας έχει εννιά”
Η επικρατέστερη εκδοχή για τη φράση αυτή είναι ότι, στα πρώτα χρόνια του νέου ελληνικού κράτους, οι δημόσιοι υπάλληλοι πληρωνόντουσαν κάθε εννιά ημέρες! Όχι κάθε μήνα που επικράτησε αργότερα. Από αυτή, λοιπόν, την αιτία πιστεύεται ότι βγήκε η φράση: “ο μήνας έχει εννιά”. Υπάρχει και παλιό τραγούδι που το λέει (“…και ο μήνας έχει εννιά”), ίσως για να τονίσει το… αραλίκι των δημοσίων υπαλλήλων. Μια άλλη εκδοχή ανάγει τη φράση στην απάντηση που έδωσαν οι Σπαρτιάτες στους Αθηναίους, όταν αυτοί τους ζήτησαν βοήθεια για να αντιμετωπίσουν τους Πέρσες: «Είναι εννέα του μηνός και δεν είναι γιομάτο το φεγγάρι…»!

“Άστον να κουρεύεται”
Στα Βυζαντινά χρόνια ήταν σύνηθες θέαμα η διαπόμπευση. Οι Βυζαντινοί πολίτες αρέσκονταν να πηγαίνουν στις πλατείες και στους δρόμους, για να παρακολουθήσουν μια διαπόμπευση. Οι τιμωρούμενοι ήταν κλέφτες, ριψάσπιδες, μέθυσοι, αντάρτες, αλλά και εξέχοντα πρόσωπα! 

Η πρώτη ενέργεια εναντίον του διαπομπευόμενου ήταν να τον κουρέψουν! (κάτι σαν “τέντι-μπόι”, δηλαδή). Εθεωρείτο δε μεγάλη προσβολή να κουρέψεις κάποιον, ακριβώς όπως στα χρόνια της Επανάστασης (1821) ήταν προσβολή να πεις σε κάποιον ότι θα του ξυρίσεις το μουστάκι! 

Φράσεις όπως “άστον να κουρεύεται” και “άντε να κουρεύεσαι”, αφορούσαν σε άτομα τόσο “σκάρτα”, ώστε να τους αξίζει η διαπόμπευση. 

Το ρήμα “κουρεύω” στους Βυζαντινούς απαντάται και ως ‘κουράζω”. Συνηθισμένη η φράση: “τον τάδε εκούρασαν μοναχόν”. Επειδή λοιπόν, για τον καταδικαζόμενο στη διαπόμπευση και “κουράν”, το γεγονός δημιουργούσε ένα ψυχικό και σωματικό κάματο, γιατί πολλές φορές τον έδερναν κιόλας, μας έμεινε το “κουράζω” ως συνώνυμο του “καταπονώ”.

“Έφαγε το ξύλο της χρονιάς του”
Στο Μεσαίωνα, οι περισσότεροι μαθητές προτιμούσαν να το σκάνε από το μάθημα, παρά να πηγαίνουν στο σχολείο, επειδή τότε οι δάσκαλοι ήταν περισσότερο παιδονόμοι και λιγότερο παιδαγωγοί. Όταν ένας μαθητής, λοιπόν, δεν απαντούσε σε μια ερώτηση, δενόταν χεροπόδαρα και μεταφερόταν στα υπόγεια του σχολείου, όπου έκανε παρέα με τα ποντίκια! Άλλοτε, πάλι, τον έγδυναν και τον άφηναν ώρες στο κρύο. 

Πρώτη τιμωρία ήταν το ξύλο. Τα απάνθρωπα μέσα “παιδαγωγικής” εφαρμοζόντουσαν σε όλα τα σχολεία της Ευρώπης. Στην Αγγλία καταργήθηκαν, μόλις τον 18ο αιώνα. Έτσι, τα παιδιά προτιμούσαν να το σκάνε όχι μόνο από τα σχολεία, αλλά και από τα σπίτια… 

Στο Βυζάντιο οι δάσκαλοι ήταν, σχεδόν όλοι, καλόγεροι και παπάδες. Φυσικά, έδερναν κι αυτοί τους μαθητές, αλλά μόνο μια φορά το χρόνο. Δηλαδή τον Αύγουστο, που σταματούσαν τα μαθήματα -για να ξαναρχίσουν τέλη Σεπτεμβρίου. Κάθε μαθητής ήταν υποχρεωμένος να περάσει από τον παιδονόμο, για να φάει το… ξύλο του. 

Είχαν την εντύπωση ότι, τον ένα μήνα που θα έλειπαν από το σχολείο τα παιδιά, θα ήταν φρόνιμα! Γι αυτό λέμε: “έφαγε το ξύλο της χρονιάς του”, όταν μαθαίνουμε πως κάποιος τις έφαγε για τα καλά.

“Τα έκαναν πλακάκια” 
Τη φράση αυτή λέμε όταν θέλουμε να δείξουμε ότι, δυο άνθρωποι τα είχαν από πριν συμφωνημένα, ώστε να μη φαίνεται τίποτα από εκείνο που τους κατηγορούσαν. 

Μερικοί θέλουν να υποστηρίζουν ότι η έκφραση προήλθε από τη συμμετρική τοποθέτηση των πλακιδίων των σπιτιών: είναι όλα τα πλακάκια έτσι τοποθετημένα που δε μένει κανένα κενό! 

Άλλοι πάλι λένε, πως η έκφραση προήλθε από το παιχνίδι των χαρτιών “πλακάκια”: δυο συμπαίκτες κανονίζουν έτσι τα κοψίματα των χαρτιών (στα πλακάκια κόβουν πολλές φορές και όποιος έχει το μεγαλύτερο ή το ίδιο – ανάλογα τη συμφωνία – κερδίζει), ώστε να χάνει πάντα ο τρίτος συμπαίκτης τους.

“Φτου, κι απ’ την αρχή” και “απ’ έξω κι ανακατωτά”
Στο Βυζάντιο, όταν τελείωναν τα παιδιά την καλλιγραφία τους, έδιναν στο δάσκαλο την πλάκα για να τη διορθώσει. 

Μετά, ο δάσκαλος ζητούσε από τα παιδιά να την ξαναγράψουν. Επειδή δε πολλές φορές δεν είχαν σφουγγάρι, έσβηναν την πλάκα με τα δάχτυλα αφού προηγουμένως τα έφτυναν! Από τότε επικράτησε η φράση: 

“Φτου, κι απ’ την αρχή”.... Τα παιδιά μάθαιναν επίσης να δείχνουν τα γράμματα και να λένε απ’ έξω την αλφαβήτα. Ο δάσκαλος, για να πεισθεί πως τα παιδιά την ξέρουν καλά, τους έδειχνε τα γράμματα ανακατωμένα. Έκτοτε επικράτησε να λέμε γι’ αυτόν που γνωρίζει κάτι καλά, ότι το ξέρει “απ΄έξω κι ανακατωτά”

Έφαγα χυλόπιτα

Γύρω στα 1815 υπήρχε κάποιος κομπογιαννίτης, ο Παρθένης Νένιμος, ο οποίος ισχυριζόταν πως είχε βρει το φάρμακο για τους βαρύτατα ερωτευμένους.
Επρόκειτο για ένα παρασκεύασμα από σιταρένιο χυλό ψημένο στο φούρνο. 

Όσοι λοιπόν αγαπούσαν χωρίς ανταπόκριση, θα έλυναν το πρόβλημά τους τρώγοντας αυτή τη θαυματουργή πίτα – και μάλιστα επί τρεις ημέρες, κάθε πρωί, τελείως νηστικοί.

Μυρίζω τα νύχια μου
Η φράση προέρχεται από την αρχαία τελετουργική συνήθεια, κατά την οποία οι ιέρειες των μαντείων βουτούσαν τα δάχτυλά τους σ’ ένα υγρό με βάση το δαφνέλαιο, τις αναθυμιάσεις του οποίου εισέπνεαν καθώς τα έφερναν κατόπιν κοντά στη μύτη τους και μ’ αυτό τον τρόπο έπεφταν σ’ ένα είδος καταληψίας κατά την οποία προμάντευαν τα μελλούμενα.

Τρώει τα νύχια του για καυγά
Ένα από τα αγαπημένα θεάματα των Ρωμαίων και αργότερα των Βυζαντινών, ήταν η ελεύθερη πάλη. 

Οι περισσότεροι από τους παλαιστές, ήταν σκλάβοι, που έβγαιναν από το στίβο με την ελπίδα να νικήσουν και να απελευθερωθούν. Στην ελεύθερη αυτή πάλη επιτρέπονταν τα πάντα γροθιές, κλωτσιές, κουτουλιές, ακόμη και το πνίξιμο. 

Το μόνο που απαγορευόταν αυστηρά ήταν οι γρατσουνιές. 
Ο παλαιστής έπρεπε να νικήσει τον αντίπαλό του, χωρίς να του προξενήσει την παραμικρή αμυχή με τα νύχια, πράγμα , βέβαια, δυσκολότατο. 

Γιατί τα νύχια των δυστυχισμένων σκλάβων, που έμεναν συνέχεια μέσα στα κάτεργα, ήταν τεράστια και σκληρά από τις βαριές δουλειές που έκαναν. Γι’ αυτό λίγο προτού βγουν στο στίβο, άρχιζαν να τα κόβουν, όπως μπορούσαν, με τα δόντια τους. Από το γεγονός αυτό βγήκε κι η φράση «τρώει τα νύχια του για καβγά».

Μάλλιασε η γλώσσα μου 
Στη βυζαντινή εποχή υπήρχαν διάφορες τιμωρίες, ανάλογες, βέβαια, με το παράπτωμα. Όταν π.χ. ένας έλεγε πολλά, δηλαδή έλεγε λόγια που δεν έπρεπε να ειπωθούν, τότε τον τιμωρούσαν με έναν τρομερό τρόπο.
Του έδιναν ένα ειδικό χόρτο που ήταν υποχρεωμένος με το μάσημα να το κάνει πολτό μέσα στο στόμα του. 

Το χόρτο, όμως, αυτό ήταν αγκαθωτό, στυφό και αρκετά σκληρό, τόσο που κατά το μάσημα στο στόμα του πρηζόταν και η γλώσσα, το ελατήριο δηλαδή της τιμωρίας του, άνοιγε, μάτωνε και γινόταν ίνες-ίνες, κλωστές-κλωστές, δηλαδή, όπως είναι τα μαλλιά.

Από την απάνθρωπη τιμωρία βγήκε και η παροιμιώδης φράση : «μάλλιασε η γλώσσα μου«, που τις λέμε μέχρι σήμερα, όταν προσπαθούμε με τα λόγια μας να πείσουμε κάποιον για κάτι και του το λέμε πολλές φορές.

Μου έφυγε το καφάσι
Στα Τούρκικα καφάς θα πει κεφάλι, κρανίο. Όταν, λοιπόν, η καρπαζιά, που έριξαν σε κάποιον είναι δυνατή λέμε :» του έφυγε το καφάσι», δηλαδή, του έφυγε το κεφάλι από τη δύναμη του κτυπήματος.
Το ίδιο και όταν αντιληφθούμε κάτι σπουδαίο, λέμε :»μου έφυγε το καφάσι» , δηλαδή, μου έφυγε το κεφάλι από τη σπουδαιότητα

Τουμπεκί
«Τουμπεκί » λέγεται τουρκικά ο καπνός για τον αργιλέ, που τον κάπνιζαν στα διάφορα καφενεία της παλιάς εποχής. Τον αργιλέ τον ετοίμαζαν οι «ταμπήδες» των καφενείων και επειδή αυτοί έπιαναν την κουβέντα κι αργούσαμε τον πάνε στον πελάτη, εκείνος με τη σειρά του φώναζε: «κάνε τουμπεκί».
Όσοι κάπνισαν ναργιλέ ήταν και από φυσικού τους λιγομίλητοι και δεν τους άρεσε η «πάρλα», οι φλυαρίες. Με τις ώρες κρατούσαν στα χείλη τους το «μαρκούτσι» του ναργιλέ, απολαμβάνοντας μακάρια και σιωπηλά το τουμπεκί, που σιγόκαιγε στο λουλά.

Και αν κάποιος, που κι αυτός κάπνιζε ναργιλέ δίπλα του, άνοιγε πλατιά κουβέντα, οι μερακλήδες της παρέας του έλεγαν: « Κάνε τουμπεκί», δηλαδή, κάπνιζε και μη μιλάς. 
Τώρα για το «ψιλοκομμένο » τουμπεκί, ήταν η τέχνη του «ταμπή» να του το προσφέρει ψιλοκομμένο, που ήταν και καλύτερο.

Κάποιο λάκκο έχει η φάβα
Σε όλα τα μέρη που τρώνε φάβα ανοίγουν ένα λάκκο και ρίχνουν μέσα λάδι, γιατί η φάβα βράζεται μόνο με το νερό της . Από ‘δω έχουμε και τη γνωστή φράση «κάποιο λάκκο έχει η φάβα».

Έφαγε το καταπέτασμα 
Για εκείνους που τρώνε πάρα πολύ, τους αδηφάγους ή τους άρπαγες, συνηθίζουμε να μεταχειριζόμαστε την έκφραση αυτή. Παραπέτασμα, κουρτίνα, στόρι, ίσως και τραπεζομάντιλο. Στη φράση αυτός που πήρε ακόμα και το «καταπέτασμα» ή κατά άλλους έφαγε ακόμα και το τραπεζομάντιλο… τόση πείνα είχε….

Θα σε κάνω του αλατιού
Η φράση «θα σε κάνω του αλατιού» βγήκε από τον τρόπο που γίνονται οι σαρδέλες και γενικά όλα τα ψάρια, όταν παστώνονται με αλάτι. Ζαρώνουν και χάνουν την όμορφη εμφάνισή τους. Έτσι λοιπόν, θα τον κάνει όταν τον δείρει, όπως το ψάρι στο αλάτι.

Να τραβάς τα μαλλιά σου 
Φράση που τη μεταχειρίζεται κανείς, όταν θέλει να πει σε κάποιον ότι θα τον κάνει να πονέσει, θα τον καταστρέψει . Η φράση προήλθε από το έθιμο να τραβάνε τα μαλλιά τους αυτοί που πενθούν, αυτοί που θρηνούν.

Κάποιος φούρνος γκρέμισε
Παλαιότερα, τα σπίτια ενός χωριού μετριόντουσαν με τους. ..φούρνους τους. Οι χωρικοί, δηλαδή, δεν έλεγαν ότι» το χωριό μου έχει τόσα σπίτια» αλλά» τόσους φούρνους», επειδή κάθε σπίτι είχε και το δικό του φούρνο, για να ψήνει το ψωμί του.
Όταν λοιπόν στα χωριά πέθαινε κανένας νοικοκύρης, οι φίλοι του έλεγαν: «Ο φούρνος του μπάρμπα Νότη γκρέμισε», εννοώντας ότι με το θάνατο του αρχηγού της οικογένειας, το σπίτι γκρέμιζε, χανόταν. Από τη μεταφορική λοιπόν αυτή φράση, βγήκε η έκφραση «Κάποιος φούρνος γκρέμισε» που τη λέμε, όταν μας επισκέπτεται κάποιος, που έχουμε να δούμε πολύ καιρό.

Κάθε κατεργάρης στον πάγκο του
Στα παλιά τα χρόνια τα κουρσάρικα πλοία είχαν πλήρωμα συνήθως κωπηλάτες, που οι περισσότεροι ήταν συνήθως κατάδικοι (άνθρωποι των κατέργων – δηλαδή πλοίο που δούλευαν κατάδικοι).
Όταν λοιπόν ο αέρας έπεφτε και το καράβι έπρεπε να συνεχίσει την πορεία του, μια φωνή δυνατή ξεσήκωνε απ’ το ξαπόσταμά τους, τους ανθρώπους αυτούς: «Κάθε κατεργάρης στον πάγκο του». Ήταν η διαταγή να καθίσουν και πάλι στα κουπιά, στους μακρινούς ξύλινους πάγκους.

Του Κουτρούλη ο Γάμος
Κατά τη διαπόμπευση κουρεύανε τον «αμαρτήσαντα«, τον έκαναν δηλαδή «κουτρούλη» (από το κούτρα, που θα πει κεφάλι) κι ύστερα άρχιζε η περιφορά στους δρόμους και στις πλατείες της βασιλεύουσας των πόλεων.
Γινόταν πραγματικό πανδαιμόνιο, με τενεκέδες, σάπια φρούτα, λεμόνια που του πετούσαν, τα κουδούνια που του κρεμούσαν, και τις καμπάνες που τις χτυπούσαν, για να τον υποδεχτούν.

Της κρέμασαν κουδούνια
Αυτοί που παρακολουθούσαν το θέαμα της διαπόμπευσης, δεν τους αρκούσε που άκουγαν βρισιές και τα διάφορα πειράγματα, αλλά για να γίνεται περισσότερος θόρυβος τους κρέμαγαν διάφορα καμπανάκια (κουδούνια) ή τους υποδεχόντουσαν με κωδωνοκρουσίες.

Καβάλησε το καλάμι 
Είναι μια έκφραση που ίσως προέρχεται από την Αρχαία Ελλάδα. Οι Σπαρτιάτες το έλεγαν για να πειράξουν τον Αγησίλαο. Ο Αγησίλαος αγαπούσε πολύ τα παιδιά του και όταν ήταν μικρά έπαιζε μαζί τους, καβαλώντας, σαν σε άλογο, ένα καλάμι.

Κάποια μέρα όμως τον είδε ένας φίλος του σε αυτή την στάση και ο Αγησίλαος τον παρακάλεσε να μην πει τίποτα σε κανέναν. Αλλά εκείνος δεν κράτησε τον λόγο του και το είπε σε άλλους, για να διαδοθεί σιγά – σιγά σε όλους και να φθάσει στις μέρες μας, με αλλαγμένη την ερμηνεία του (το λέμε όταν θέλουμε να πούμε για κάποιον ότι πήραν τα μυαλά του αέρα).

Πίσω έχει η αχλάδα την ουρά
Έχει τις ρίζες του στο Βυζάντιο. Την εποχή λοιπόν που οι Τούρκοι προσπαθούσαν να καταλάβουν την Πόλη, χρησιμοποιούσαν εμπορικά πλοία στα οποία έδεναν ένα μικρό καραβάκι από πίσω προκειμένου να μεταφέρουν τα πυρομαχικά.
Το καραβάκι αυτό είχε σχήμα αχλαδιού. Έτσι λοιπόν όταν οι φρουροί των τειχών έβλεπαν ένα τέτοιο πλοίο καταλάβαιναν από το καραβάκι ότι ήταν πολεμικό και όχι εμπορικό. 

Φώναζαν λοιπόν για να προειδοποιήσουν τους υπολοίπους «Πίσω έχει η αχλάδα την ουρά», αναφερόμενοι στο καραβάκι με τα πυρομαχικά.

Αλαμπουρνέζικα
Ακαταλαβίστικα, σε ακατάληπτη γλώσσα. Αβέβαιη η εξήγηση – ετυμολογία της. Ίσως πρόκειται για δυο λέξεις (αλά Μπουρνέζικα) – όπως λέμε αλά Γαλλικά- δηλ. στη διάλεκτο της φυλής Μπουρνού, που ζει σε μια περιοχή του Σουδάν, η οποία για τους περισσότερους είναι ακατανόητη…
Κατ’ άλλη άποψη, ο αρχικός τύπος της λέξης, που στη συνέχεια παρεφθάρη, ήταν αλιβορνέζικα, δηλ. πράγματα θαυμαστά και ασυνήθιστα που προέρχονται από το Λιβόρνο της Ιταλίας. Σύμφωνα με μια τρίτη εκδοχή, η λέξη σχηματίστηκε από το ιταλικό alla burla, που σημαίνει στ’ αστεία.

Αυγά σου καθαρίζουν;
Τη λέμε δε, όταν βλέπουμε κάποιον να γελά χωρίς λόγο και αφορμή. Μια φορά το χρόνο, οι Ρωμαίοι γιόρταζαν -για να τιμήσουν την Αφροδίτη και το Διόνυσο– μ’ έναν πολύ τρελό και παράξενο τρόπο: Κάθε 15 Μαΐου, έβγαινε ο λαός στις πλατείες και άρχιζε τον «πετροπόλεμο» με αυγά μελάτα!
Χιλιάδες αυγά ξοδεύονταν εκείνη την ημέρα για διασκέδαση κι ο κόσμος γελούσε ξεφρενιασμένα. Τα γέλια αυτά εξακολουθούσαν για βδομάδες ολόκληρες. 
Στη γιορτή αυτή δεν έπαιρναν μέρος μονάχα οι πολίτες, που ήταν κατώτερης κοινωνικής θέσης, αλλά και ανώτεροι κρατικοί υπάλληλοι, στρατηγοί, άρχοντες, Ρωμαίες δεσποινίδες και αυτοκράτορες καμιά φορά. π. χ. ο «αυγοπόλεμος» ήταν μια από τις μεγάλες αδυναμίες του Νέρωνα, που πετούσε αυγά στους αξιωματικούς και τους ακόλουθους των ανακτόρων του, χωρίς να είναι η μέρα της γιορτής των αυγών. Στο Βυζάντιο φαίνεται πως η γιορτή έγινε της μόδας, για πολύ λίγο διάστημα όμως.
Σε πολλά βυζαντινά κείμενα, αναφέρεται συχνά, αλλά μόνο με δύο – τρία λόγια. Έτσι από το περίεργο αυτό έθιμο – που η αιτία του χάνεται στα βάθη των αιώνων – έμεινε η ερωτηματική φράση: «αυγά σου καθαρίζουνε;».

Κατά φωνή κι ο γάιδαρος
Από τα αρχαία χρόνια, οι άνθρωποι αγαπούσαν αυτό το ζώο, όχι μόνο για την υπομονή, αλλά και την αντοχή του στη δουλειά. Η ιστορία αυτής της φράσης έχει να κάνει με τον Φωκίωνα που ετοιμαζόταν να επιτεθεί στους Μακεδόνες του Φιλίππου, αλλά δεν ήταν και τόσο βέβαιος για το αποτέλεσμα, επειδή οι στρατιώτες του ήταν λίγοι.
Τότε αποφάσισε, από ότι έχουμε διαβάσει, να αναβάλει για λίγες μέρες την επίθεση του, ώσπου να του στείλουν τις επικουρίες, που του είχαν υποσχεθεί οι Αθηναίοι. Πάνω, όμως, που ήταν έτοιμος να διατάξει υποχώρηση, άκουσε ξαφνικά τη φωνή ενός γαϊδάρου στο στρατόπεδο του:
– Κατά φωνή κι ο γάιδαρος… είπε τότε.

Πηγή
newside
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

 

Το τραγικό λάθος που κάνουν οι Έλληνες οδηγοί τους καλοκαιρινούς μήνες

ΜΑΤΘΑΙΟΣ ΜΕΛΙΑΝΟΣ. Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΑΓΙΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΧΩΡΑΣ

Ο Απόστολος Παῦλος

  

Απόστολος Παύλος και Ευρώπη

Μητροπολίτης Μάνης Χρυσόστομος

Ο Απ. Παύλος είναι ο πνευματικός εκπολιτιστής της Ελλάδος, της Ευρώπης, της ανθρωπότητος. Εμπνευσμένος από το Αγ. Πνεύμα, κατέστη διδάσκαλος της οικουμένης. Έλαμψε ως «φως εθνών». Ο ίδιος ο Κύριος, του είπε, εκεί, την μεγάλη ημέρα της πνευματικής του μεταστροφής, έξω από την Δαμασκό: «Τέθεικά σε εις φως εθνών, του είναι σε εις σωτηρίαν έως εσχάτου της γης» (Πραξ. 13,47). Δικαίως, ο υμνογράφος της Εκκλησίας, ονομάζει τον Παύλον «θεσπέσιον, των αγίων Εκκλησιών ρήτορα και φωστήρα, κήρυκα της πίστεως και διδάσκαλον της οικουμένης».

Μοναδική, τω όντι, στην ιστορία της Εκκλησίας υπήρξε η ιεραποστολική δραστηριότητά του. Ιεραποστολή και ευαγγελισμός είναι οι λέξεις, που δονούσαν κυριολεκτικά τον εσωτερικό του κόσμο. Θεωρεί ο ίδιος ο Παύλος ασυγχώρητη παράλειψη την παραμέληση ενός τοιούτου έργου. «Ουαί μοι (αλλοίμονόν μου), εάν μη ευαγγελίζωμαι» (Α’ Κορινθ. θ’ 16). Έτσι, ανοίγει τα μεγάλα πτερά του θείου ζήλου του και πετά στις υπ’ ουρανόν χώρες, σ’ ολόκληρο σχεδόν τον τότε γνωστό κόσμο, για να κηρύξει «Χριστόν εσταυρωμένον» (Α’ Κορινθ. α’ 23) και «αναστάντα εκ νεκρών» (Α’ Κορ. 15,14). Διανύει χιλιάδες χιλιομέτρων. Διατρέχει την Παλαιστίνη, την Ασία, την Ελλάδα. Μεταβαίνει στην πρωτεύουσα του ρωμαικού κράτους, την Ρώμη. Έχουμε δε μαρτυρία του Κλήμεντος, επισκόπου Ρώμης, ότι και «μέχρι πέρατος της Δύσεως ήλθεν» επισκεφθείς και την Ισπανίαν ακόμη (Ρωμ. ιε’ 24). Και σ’ όλες τις χώρες αυτές ιδρύει Εκκλησίες. Και δεν τις ιδρύει μόνον. Βαστάζει στους ώμους του όλον το βάρος της διοικήσεώς των. Είχε όλη την «μέριμνα πασών των Εκκλησιών» (Β’ Κορινθ. ια’ 28). Τον απασχολούν τα προβλήματα τα επί μέρους και τα γενικώτερα των κατά τόπους Εκκλησιών. Γράφει και αποστέλλει επιστολές στις οποίες δίδει με αυτές λύσεις και οδηγίες στους Χριστιανούς. Χρησιμοποιεί ακόμη και επιτελείο εκλεκτών συνεργατών με τους οποίους διατηρεί ζωντανή επαφή με τις Εκκλησίες. Και επάνω απ’ όλα προσεύχεται αδιαλείπτως για τους πιστούς και νουθετεί τον καθένα ιδιαιτέρως «μετά δακρύων» (Πραξ. κ’ 31).

Αλλά οφείλουμε να επισημάνουμε ότι ιδιαίτερα στην εποχή μας, το πνεύμα του μεγάλου Αποστόλου, το οποίο είναι το πνεύμα του Ευαγγελίου του Χριστού, έχει ύψιστη αξία όχι μόνο για μας, τον ελλαδικό χώρο αλλά και για ολόκληρη την Ευρώπη. Μάλιστα, η ώρα, που άκουσε την παράκληση, «διαβάς εις Μακεδονίαν βοήθησον ημίν» (Πραξ. 16,9) και πρωτοπάτησε το πόδι του στην Ευρώπη, εκεί στους Φιλίππους, έμεινε ιστορική. Από τότε, άνοιξε η πελώρια πύλη απ’ όπου ήλθε το φως του χριστιανισμού στην ευρωπαική ήπειρο. Αυτό το φως δημιούργησε τον πολιτισμό του Ευαγγελίου στους λαούς της Ευρώπης και αναχαίτισε τα ποικίλα κύματα του βαρβαρισμού και της ειδωλολατρίας. Έτσι, ο ευρωπαικός πολιτισμός έχει τις ρίζες και τα θεμέλιά του στην κλασική ελληνική αρχαιότητα, στο ρωμαικό δίκαιο και στο χριστιανικό πνεύμα του Ευαγγελίου.

Ειδικότερα, η επίδραση του πνεύματος του Παύλου σ’ όλους τους λαούς, υπήρξε εξόχως σημαντική. Δεν ήταν η επίδραση αυτή υλική ή ιμπεριαλιστική, αλλά καθαρώς πνευματική, συνδεδεμένη με τους ηθικούς κανόνες της ζωής. Και τούτο, γιατί ήταν όχι πνεύμα κοσμικό, εικονικό, ψεύτικο, εφήμερο, αλλά πνεύμα εκ του Πνεύματος Αγίου. Αυτό σηματοδοτεί, όπως το διεκήρυξε ο μέγας Απόστολος, ο,τι η αλήθεια υπερβαίνει την ειδωλολατρία, καθ’ ότι «ο Θεός ο ποιήσας τον κόσμον και πάντα τα εν αυτώ, ούτος ουρανού και γης Κύριος υπάρχων ουκ εν χειροποιήτοις ναοίς κατοικεί, ουδέ υπό χειρών ανθρώπων θεραπεύεται προσδεόμενός τινος, αυτός διδούς πάσι ζωήν και πνοήν και τα πάντα» (Πραξ. 17,24-25), Ο,τι, δεν μπορεί να ζήσει μία κοινωνία χωρίς την αγάπη καθ’ ότι ως λέγει στον υπέροχο ύμνο του για την πραγματική αγάπη:

«Εάν ταίς γλώσσαις των ανθρώπων λαλώ και των αγγέλων, αγάπην δε μη έχω, γέγονα χαλκός ηχών ή κύμβαλον αλαλάζον (=μοιάζω με τον άψυχο χαλκό που βουίζει όταν τον χτυπούν, ή με το κύμβαλο που βγάζει μεγάλο θόρυβο χωρίς κάποια σημασία), και εάν έχω προφητείαν (=το χάρισμα της προφητείας) και ειδώ τα μυστήρια πάντα και πάσαν την γνώσιν, και εάν έχω πάσαν την πίστιν, ώστε όρη μεθιστάνειν (=να μεταθέτω και βουνά), αγάπην δε μη έχω, ουδέν ειμι… (Α’ Κορ. 13, 1-2). Και ακόμη αυτό το πνεύμα του Αποστόλου διακηρύττει ο,τι υπάρχει τρομερή αντίφαση των εννοιών των «έργων του σκότους» και των «καρπών του πνεύματος», καθ’ ο,τι «φανερά δε εστι τα έργα της σαρκός, άτινά εστι μοιχεία, πορνεία, ακαθαρσία, ασέλγεια, ειδωλολατρία, φαρμακεία, έχθραι, έρεις, ζήλοι, θυμοί, εριθείαι, διχοστασίαι, αιρέσεις, φθόνοι, φόνοι, μέθαι, κώμοι και τα όμοια τούτοις… Ο δε καρπός του Πνεύματος εστιν αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, αγαθωσύνη, πίστις, πραότης, εγκράτεια» (Γαλ. 5,19-23).

*

Διαπιστώνουμε, ωστόσο, ότι σήμερα η ευρωπαική κοινωνία βαδίζει προς νέα περίοδο της ιστορίας της, ισχυρή από άποψη επιστημονική και τεχνική πρόοδο, αλλ’ όμως, πολύ ασθενής ως προς το πνεύμα. Και ευλόγως υπάρχει ανασφάλεια και ανησυχία, άγχος και φοβία. Έφθασε η Ενωμένη Ευρώπη σε μία εγκατάλειψη του θεικού παράγοντα. Η νεωτερικότητα επέβαλε την αποστασιοποίηση από την θρησκεία. Τον Χριστό τον έθεσε στη γωνία. Ζεί μετα – χριστιανικώς. Και ο Κάιν φαίνεται, εξακολουθεί να κυριαρχεί. Ο ένας εναντίον του άλλου. Συνεχώς ακοές πολέμων και σειρήνων. Βία και ανηθικότητες. Ανατροπές των αξιών της ζωής. Ψυχικά τραύματα. Αλήθεια, επιτρέπεται σήμερα, τον 21ο αιώνα, να μιλάμε συνεχώς για εξοπλιστικά προγράμματα; Η να γίνεται λόγος για καταστρατήγηση του ανθρωπίνου όντος και να κάμνουμε αναφορά στον μετά – άνθρωπο;

Όμως, πικρή η αλήθεια. Χάθηκε ο σεβασμός προς το Θεό. Δεν ακούμε τον Θεό. Η ζωή πλέον και η κοινωνία παύουν να έχουν ηθικό νόημα. Αλλ’ όταν είναι κλειστός ο ουρανός, τότε μηδενίζεται η ανθρώπινη ύπαρξη. Χωρίς Θεό ο άνθρωπος ζει ένα εσωτερικό δράμα. Το κενό της ψυχής φέρει την ορθολογική ανία, την δουλεία στην ύλη, την ψυχρότητα της τεχνολογίας, τον ατομοκεντρισμό, την κυριαρχία του φόβου, την επικράτηση του μίσους, την απανθρωπία, την διάσπαση της ανθρώπινης προσωπικότητας. Ο άνθρωπος καθίσταται και υπεράνθρωπος, ίσως και υπάνθρωπος και ενίοτε ακόμα και κτηνάνθρωπος. Το βλέπουμε, το ακούμε, το αισθανόμαστε.

*

Κατ’ ακολουθίαν, λοιπόν, των παραπάνω διαπιστώσεων, αυτή ακριβώς την εποχή, όπου η Ευρώπη διέρχεται μία συνειδησιακή κρίση και αυτή ελαχιστοποιεί την εσωτερική ηρεμία, τώρα ακριβώς, χρειαζόμεθα περισυλλογή, αυτοκριτική, εμψύχωση και αναθέρμανση. Η Ευρώπη έχει τις ρίζες της. Έχει πνευματικούς θησαυρούς. Δεν χρειάζεται αποδόμηση των αξιών, αλλά εύρεση και πάλιν της πίστεως. Της πίστεως στις αιώνιες αξίες που αναβιβάζουν τον άνθρωπο, ώστε να είναι εξαιρετικά επίκαιροι οι λόγοι του μεν Μενάνδρου «ως χαρίεν εστ’ άνθρωπος, όταν άνθρωπος η», του δε Ιερού Χρυσοστόμου «άνθρωπος εστιν, ουχ όστις απλώς χείρας και πόδας έχει ανθρώπου, ουδ’ όστις εστι λογικός μόνον, αλλ’ όστις ευσέβειαν και αρετήν μετά παρρησίας ασκεί» (PG 49, 232α).

Δηλαδή, μ’ άλλους λόγους, η Ευρωπαική κοινωνία χρειάζεται το Θεό, τον «ου μακράν από ενός εκάστου ημών υπάρχοντα», όπως διεκήρυξε ο Παύλος στον Άρειο Πάγο των Αθηνών. Άλλως το τίμημα της πνευματικής αδιαφορίας και παρακμής θάναι ακριβό και οι καρποί πικροί.

Ειλικρινά, εδώ που φθάσαμε, η Ευρώπη χρειάζεται την παύλεια θεολογία. Έχει ανάγκη από την ακτινοβολία της χριστιανικής διδασκαλίας. Κυρίως οι πνευματικοί θησαυροί της ορθόδοξης πίστης πρέπει να προβληθούν. Η Ευρώπη έχει ανάγκη πλέον από την Ελληνική Ορθοδοξία! Το λέγουμε αυτό καθαρά. Όχι, από «δήθεν ορθοδοξίες», αλλά από την αυθεντική ορθοδοξία, την οποία εκφράζει η πατερική ελληνική ορθοδοξία. Αν χάθηκε στους οθωμανικούς αιώνες, η μεγάλη ευκαιρία της Ευρώπης ν’ αγκαλιάσει την ορθόδοξη χριστιανική παράδοση, τώρα καλείται η Ορθοδοξία να πρωταγωνιστήσει στην αλήθεια και την γνησιότητα της πίστεως. Αν κάτι πρέπει να διώξει τη μούχλα και την παγερότητα, αυτό είναι ο ήλιος της «φιλοκαλίας», ως φως και ζεστασιά στις καρδιές των ανθρώπων. Ακριβώς την «φιλοκαλία» έχει ανάγκη η Ευρώπη και οι δυτικοί λαοί είναι αδήριτη ανάγκη ν’ αφυπνιστούν ως προς το σημείο αυτό.

Αλλά, γεννάται, όμως, το ερώτημα: Η Ελλάδα μπορεί άραγε να καταστεί χειραγωγός της Ευρώπης στο φως της ορθόδοξης πίστεως; Δύσκολο. Ίσως φαίνεται ουτοπικό. Όμως ποιος γνωρίζει «τι τέξεται η επιούσα;» Πάντως ο κορυφαίος ιστορικός Στ. Ράνσιμαν (†2000) είχε πεί ότι «ο 21ος αιώνας θάναι ο αιώνας της ορθοδοξίας». Δεν μένει παρά ο θείος σπόρος να σπαρεί στη γη της Ευρώπης. Πότε θα βλαστήσει, δεν είναι θέμα δικό μας. Αξίζει, όμως, να δώσουμε πάλι το λησμονημένο ή και χαμένο πνεύμα του Παύλου. Καιρός να μιλήσουμε στα ευρωπαικά forum για αξίες που είναι απαρασάλευτες και τελικά οι λαοί θα τις χρειαστούν.

Πλέον, ο τανυπτέρυξ αετός, ο μέγας Απόστολος των Εθνών Παύλος, μιλά στον κάθε ευρωπαίο πολίτη που δοκιμάζεται σήμερα και του διδάσκει αυτό «το μέγα της ευσεβείας μυστήριον». Η πρόκληση και η πρόσκληση στον άνθρωπο της Ευρώπης βρίσκεται καθημερινά ενώπιόν του. Άραγε, θ’ ακολουθήσει την μαθητεία ή την άρνηση; Κατ’ ακολουθίαν, κατανοείται, πράγματι, ότι αξίζει, το «εκ χειρόνων εις κρείττονα προκόπτειν» στο ευρωπαικό γίγνεσθαι.

ΠΗΓΗ: https://www.pemptousia.gr/2024/06/apostolos-pavlos-ke-evropi/

Νάξιοι Μελιστές: Τυπική Διάταξη Ακολουθιών από 30η Ιουνίου έως 6η Ι...

Νάξιοι Μελιστές: Τυπική Διάταξη Ακολουθιών από 30η Ιουνίου έως 6η Ι...:  Download σε μορφή pdf  ΕΔΩ

Νάξιοι Μελιστές: Ψαλτικό Εορτοδρόμιο! Πρωτοκορυφαίων Αποστόλων Πέτρ...

Νάξιοι Μελιστές: Ψαλτικό Εορτοδρόμιο! Πρωτοκορυφαίων Αποστόλων Πέτρ...: Οι Ακολουθίες τού Εσπερινού, τού Όρθρου και τής Θείας Λειτουργίας τής εορτής των Πρωτοκορυφαίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου. Επιλογή, Επιμέλ...

Νάξιοι Μελιστές: Ψαλτικό Κυριακοδρόμιο! Κυριακή των Αγίων Πάντων! 3...

Νάξιοι Μελιστές: Ψαλτικό Κυριακοδρόμιο! Κυριακή των Αγίων Πάντων! 3...: Οι Ακολουθίες του Εσπερινού, του Όρθρου, τής Θείας Λειτουργίας της  Κυριακής  των Αγίων Πάντων. Επιλογή, Επιμέλεια και Στοιχειοθεσία μελών: ...

2022-06-12 Το Δοξαστικό των Αίνων της Πεντηκοστής στον Ιερό καθ.Ναό Της...

Νάξιοι Μελιστές: Ψαλτικό Εορτοδρόμιο! Κυριακή της Πεντηκοστής, Δευτ...

Νάξιοι Μελιστές: Ψαλτικό Εορτοδρόμιο! Κυριακή της Πεντηκοστής, Δευτ...: Οι Ακολουθίες του Εσπερινού, του Όρθρου, τής Θείας Λειτουργίας της  Κυριακής  της Πεντηκοστής και τής Δευτέρας του Αγίου Πνεύματος. Επιλογή,...

Νάξιοι Μελιστές: Τυπική Διάταξη Ακολουθιών από 23η έως 29η Ιουνίου ...

Νάξιοι Μελιστές: Τυπική Διάταξη Ακολουθιών από 23η έως 29η Ιουνίου ...:  Download σε μορφή pdf  ΕΔΩ

Έφτιαξαν ψηφιακό αντίγραφο της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη – Φοβούνται μεγάλο σεισμό

Έφτιαξαν ψηφιακό αντίγραφο της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη – Φοβούνται μεγάλο σεισμό: Είναι πλέον δυνατή η ακριβής ανακατασκευή της - Την πλήρη ψηφιακή απεικόνιση της Αγίας Σοφίας ολοκλήρωσε το τουρκικό υπουργείο Πολιτισμού, στο πλαίσιο ενός προγράμματος «ολιστικής καταγραφής»

ΣΧΟΛΗ ΓΟΝΕΩΝ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΣΠΑΡΤΗΣ

Ο Απόαστολος Ιούδας ο Θαδαίος

                                Ο Άγιος Απόστολος Ιούδας

Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης

Αυτός ήταν από τους Δώδεκα Αποστόλους και στο κατά Λουκάν Ευαγγέλιο, (κεφ. 6,16), παρόμοια και στις Πράξεις (κεφ. 1,13), ονομά­ζεται Ιούδας Ιακώβου, δηλαδή αδελφός του Ιακώβου του αδελφοθέου. Στο κατά Ματθαίον όμως Ευαγγέλιο, ονομάζεται Θαδδαίος και Λευαίος, (κεφ. 10,3) ο οποίος έγραψε και την Καθολική Επιστολή, την φωτιστική εκείνη και δογματική σε όλους τους Χριστιανούς, που πίστεψαν.

Πηγή:http://dieyxontonagion.blogspot.gr/

Ήταν δε κατά σάρκα αδελφός νομιζόμενος του Κυρίου, διότι ή­ταν υιός του Μνήστορα Ιωσήφ, σύμφωνα με τον Επιφάνιο (Αιρέσ. οη΄) και υπηρέτης του φρικτού Μυ­στηρίου της υπέρλογης ενανθρωπήσεως του Θεού Λόγου. Αυτός λοιπόν αφού στάλθηκε στον κό­σμο από τον ίδιο τον Χριστό, ως αδελφός αυτού και μυσταγωγός και ως άνθρακας, που άναψε με τις λαμπρότητές του κάθε πλάνη κατάφλεξε και φώτισε αυτούς, που ήταν σκοτισμένοι. Διότι αυτός, σέρνοντας τον ζυγό του Σωτήρα και ανοίγοντας τον αύλακα και σπέρνοντας τον σπόρο της ευσέβειας στην οικουμένη, αύξησε τον καρπό και, αφού στήριξε πολλούς στην αληθινή πίστη, τους έπεισε να περιπαίζουν και να περιγελούν τα των Ελλήνων είδωλα. Επειδή λοιπόν εκείνοι, που λάτρευαν τους ψεύτικους θεούς, δεν μπορούσαν να θεραπεύσουν τις ανίατες ασθένειες, γι’ αυτό κατέφευγαν στον Ά­γιο αυτόν Απόστολο και έτσι δέχονταν διπλή την θεραπεία, δηλαδή σώματος και ψυχής. Διότι η θεραπεία των ασθενειών του σώματος γινόταν οδηγός στους άπιστους προς την πίστη του Χριστού.

Πηγαίνοντας λοιπόν ο θείος αυτός Ιούδας στην Μεσοποταμία και στα εκεί πλησιόχωρα μέρη, κήρυξε το Ευαγγέλιο του Χριστού και φώτισε τα έθνη που βρίσκονταν εκεί. Πήγε και στην πόλη Έδεσσα και προς τον τοπάρχη Αύγαρο, τον οποίο θεράπευσε από την λέπρα (εάν αυτός, δηλαδή, υποτεθεί, ότι είναι ο Θαδδαίος). Στην συνέχεια πήγε στην πόλη Αραρά και εκεί αφού κρεμάσθηκε από τους άπιστους και με βέλη αφού κτυπήθηκε, παρέδωσε την ψυχή του στα χέρια του Θεού και έλαβε από αυτόν τον του μαρτυρίου αμαράντινο στέφανο.

(Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, Συναξαριστής  τ. Ε΄, έκδ. Συνοδία Σπυρίδωνος Ιερομονάχου, Νέα Σκήτη-Άγιον Όρος, σ.299-300)

ΠΗΓΗ: https://www.pemptousia.gr/2020/06/o-agios-apostolos-ioudas/

Σαν σήμερα διεξήχθη η Μάχη του Κιλκίς – Λαχανά

Σαν σήμερα διεξήχθη η Μάχη του Κιλκίς – Λαχανά: Η έκβασή της υπέρ των ελληνικών όπλων, άνοιξε τον δρόμο για την απελευθέρωση της Ανατολικής Μακεδονίας και σηματοδότησε την κατάρρευση των βουλγαρικών φιλοδοξιών για την κατάκτηση της Θεσσαλονίκης

Ευάγγελος Ζάππας: Το πρωτοπαλίκαρο του Μπότσαρη που έγινε εθνικός ευεργέτης

Ευάγγελος Ζάππας: Το πρωτοπαλίκαρο του Μπότσαρη που έγινε εθνικός ευεργέτης: Εκτός από τις φιλανθρωπίες και τις δωρεές προς το ελληνικό κράτος, έμεινε στην ιστορία ως ο υπεύθυνος για την αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων

To χρονικό της αντικανονικής απομάκρυνσης του Παντελεήμονος Παπαγεωργίο...

Τιμητικός Τόμος μητρ. Παντελεήμονος Παπαγεωργίου

ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ 1902-1979

Κυριακη των Πατέρων!

  

Θεολογικό Σχόλιο στην Κυριακή των Αγίων Πατέρων.

Λάμπρος Σκόντζος, Θεολόγος

 

Η έβδομη Κυριακή από του Πάσχα, αποκαλείται Κυριακή των Αγίων Πατέρων και είναι αφιερωμένη στους 318 θεοφόρους Πατέρες της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου. Όπως είναι γνωστό, η αγία και μεγάλη αυτή Σύνοδος συγκλήθηκε το 325, στη Νίκαια της Βηθυνίας, από τον πρώτο χριστιανό αυτοκράτορα, Μ. Κωνσταντίνο, για να αντιμετωπίσει τον Αρειανισμό, μια από τις πλέον δαιμονικές αιρέσεις, η οποία συντάραξε την Εκκλησία τον 4ο μ. Χ. αιώνα και απείλησε αυτή την ίδια την ύπαρξή της.

Ιθύνων νουν της ένας επιφανής κληρικός της Εκκλησίας της Αλεξάνδρειας, ο διαβόητος Άρειος, ο οποίος κατείχε τη θύραθεν παιδεία και κόμπαζε ότι ήταν μέγας θεολόγος και φιλόσοφος. Καταλήφτηκε από εωσφορικό εγωισμό, όπως όλοι οι αιρεσιάρχες και πίστεψε ότι μόνο αυτός κατανόησε το μυστήριο της Εκκλησίας. Επηρεασμένος από την αριστοτελική φιλοσοφία, αρνούνταν να δεχτεί ότι μείχτηκαν δύο διαφορετικές φύσεις, του Θεού και του ανθρώπου στο πρόσωπο του Λόγου. Για τον αρχαίο σταγιρείτη φιλόσοφο αυτό είναι αδύνατο και γι’ αυτό αρνήθηκε τη θεότητα του Λόγου, θεωρώντας Τον ως κτίσμα, το πρώτο κτίσμα του Θεού. Με την άρνησή του αυτή χτύπησε στην καρδιά της χριστιανικής πίστεως. Πρόσβαλε το θεμελιώδες δόγμα της χριστιανικής πίστεως, το τριαδικό δόγμα και ταυτόχρονα προσπάθησε να κατεδαφίσει το όλο οικοδόμημα της θείας οικονομίας. Αρνούμενος τη θεότητα του Ιησού Χριστού αναιρεί το επί γης απολυτρωτικό Του έργο, διότι ο Χριστός σώζει ως Θεάνθρωπος, ως αληθινός και τέλειος Θεός και συνάμα ως αληθινός και τέλειος άνθρωπος. Η υποβίβασή Του στην κατηγορία των κτισμάτων Του αφαιρεί τη δύναμη να σώσει το ανθρώπινο γένος από την αιχμαλωσία του Σατανά, τη δουλεία της αμαρτίας, τη φθορά και το θάνατο, διότι το κτίσμα δε μπορεί να σώσει άλλο κτίσμα.

Αλλά αυτός, που εξ αρχής θέλησε να καταστρέψει τον άνθρωπο και τον παρέσυρε στην αμαρτία, είναι ο διάβολος. Αυτός πασχίζει να ματαιωθεί το απολυτρωτικό σχέδιο του Θεού. Είναι λοιπόν ευνόητο ότι ο Άρειος έγινε, με την εωσφορική έπαρση, έγινε το πλέον πειθήνιο όργανο του σατανά, για τη ματαίωση της σωτηρίας του ανθρώπου! Η ολέθρια πλάνη του αρειανισμού σύγκειται στο να εξοβελιστεί ο Χριστός από τον κόσμο, ώστε να μη συντελεστεί η σωτηρία του.

Οι άγιοι Πατέρες συγκεντρώθηκαν από τα πέρατα της οικουμένης να διασαφηνίσουν, εν Αγίω Πνεύματι, το ορθόδοξο δόγμα και να καταδικάσουν τις δαιμονικές αρειανικές πλάνες. Η αγία μας Εκκλησία επέλεξε αυτή την χαρμόσυνη πασχάλια περίοδο να τους τιμήσει και να θυμίζει σε μας το συνοδικό πολίτευμά της. Αυτή η θύμηση στις μέρες μας είναι επιτακτική, διότι ο οικουμενισμός, με όλα τα παρακλάδια του θρησκευτικού συγκρητισμού, πασχίζει να υποβαθμίζει τη συνοδικότητα, με την ύπουλη προέλαση της δυτικής θρησκευτικής απολυταρχίας στον ορθόδοξο χώρο. Δυστυχώς υπάρχουν σημάδια τα τελευταία χρόνια, πως το άγιο συνοδικό πολίτευμα της Εκκλησίας μας προσβάλλεται συχνά και κλονίζεται από ανεπίτρεπτες καινοτόμες πράξεις από εκκλησιαστικά πρόσωπα.

Η απολυταρχία είναι ολέθρια όπου και αν εφαρμόστηκε, είτε ως κρατική εξουσία, είτε ως πνευματική, είτε ως θρησκευτική. Ας μην ξεχνάμε πως τα μύρια δεινά που προκάλεσε ο θρησκευτικός απολυταρχισμός στη Δύση, από το μεσαίωνα και ως τις μέρες μας, απορρέουν ακριβώς από την στρέβλωση του γνησίου και αληθινού πολιτεύματος της Εκκλησίας μας. Ο φραγκικός βαρβαρικός απολυταρχισμός και το φεουδαρχικό σύστημα, εκτόπισαν από την Εκκλησία της Δύσης το αρχέγονο συνοδικό σύστημα και εγκαθίδρυσαν ένα στυγνό εγκόσμιο σύστημα, το οποίο έφερε την εκκοσμίκευση, τη βία, τον καταναγκασμό, την Ιερή Εξέταση, την αποικιοκρατία, την ιεροκρατία, την οικονομική εκμετάλλευση, και το χειρότερο απ’ όλα, την μετάλλαξη της Εκκλησίας σε εγκόσμιο κρατικό οργανισμό, με την αποθέωση του «πάπα» της Ρώμης ως «θεού επί της γης», ο οποίος σφετερίζεται του ιδιότητες του Χριστού, με το «πρωτείο» επί πάσης της γης και το «αλάθητο». Φυσικά η κατάσταση παραμένει η ίδια ή και χειρότερη στον κατακερματισμένο προτεσταντισμό, όπου η κάθε ομάδα είναι μικρογραφία του Βατικανού.

Όσο και αν προσπαθούμε να βρούμε ίχνη εκκλησιαστικής γνησιότητας στον αλλοιωμένο δυτικό χριστιανισμό δυστυχώς δε μπορούμε να βρούμε. Κι αυτό διότι απεμπόλησε τον συνοδικό χαρακτήρα της Εκκλησίας με την απολυτοποίηση ανθρώπινων «αυθεντιών», όπως ο «αλάθητος» πάπας στον Παπισμό και οι πολυάριθμοι «αλάθητοι» πάστορες στον Προτεσταντισμό.

Η Εκκλησία είναι πατερική, διότι εκφράζεται μέσω των θεωμένων αγίων Πατέρων, οι οποίοι δεν διεκδίκησε κανένας τους ποτέ κάποιο «αλάθητο», αλλά με ταπείνωση εξέφρασαν την εμπειρία της Εκκλησίας συνοδικά. Ο προσωπικός τους λόγος έγινε εκκλησιαστικός, αφού φιλτραρίστηκε από την συλλογικότητα, δηλαδή τη συνοδικότητα και κατέστη διδασκαλία της Εκκλησίας. Για τούτο αποκαλείται η Εκκλησία μας (και) πατερική, διότι οι άγιοι Πατέρες, δια μέσω των αιώνων, είναι τα στόματα του Αγίου Πνεύματος, το Οποίο οδηγεί το εκκλησιαστικό σώμα «εις πάσαν την αλήθειαν» (Ιωάν16,23). Αντίθετα, οι αιρέσεις, έπαψαν να είναι Εκκλησία, διότι έχασαν την πατερικότητα. Χωρίς τους Πατέρες, τα στόματα του Αγίου Πνεύματος, δεν υπάρχει Εκκλησία.

Ευτυχώς με τη χάρη του Θεού η αγία μας Ορθοδοξία, αληθινή και μοναδική Εκκλησία, η Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία του Χριστού, ακολουθεί, εδώ και δύο χιλιάδες χρόνια το συνοδικό σύστημα, όπως το καθιέρωσαν οι άγιοι Απόστολοι στην Αποστολική Σύνοδο της Ιερουσαλήμ, η οποία έγινε το 49 μ. Χ. και όπου πάρθηκαν οι μεγάλες αποφάσεις με κοινή απόφαση. Έτσι λειτούργησαν όλες οι κατοπινές άγιες Σύνοδοι, Τοπικές και Οικουμενικές, με τη συμμετοχή όλων των Επισκόπων ή και κληρικών άλλων βαθμών, όπου συζητούνταν και λαμβάνονταν αποφάσεις και ορίζονταν όροι και κανόνες, από κοινού, με προσευχή. Οι άγιοι Πατέρες είχαν ως πάγια αρχή το «έδοξε τω Αγίω Πνεύματι και ημίν», δηλαδή ό, τι μας υπαγορεύει το Άγιο Πνεύμα στην κοινή σύναξή μας, διακηρύσσουμε και εμείς. Δεν έλεγαν δικά τους πράγματα, αλλά εξέφραζαν την εμπειρία της Εκκλησίας, την αλάνθαστη εμπειρία του εκκλησιαστικού σώματος. Και κάτι πολύ σημαντικό: οι αποφάσεις των Συνόδων τίθεντο στην κρίση του εκκλησιαστικού σώματος. Εν τέλει ο λαός του Θεού αποφαίνονταν για την γνησιότητα των αποφάσεων, αφού, όπως ορίζει μια σημαντική απόφαση των Ορθοδόξων Πατριαρχών του 1848, ο λαός του Θεού είναι ο τελικός κριτής και ο θεματοφύλακας της ορθοδόξου πίστεως.

Αυτό ήταν εν ολίγοις το έργο των αγίων Πατέρων. Γι’ αυτό έχουμε όλοι μας χρέος να τους τιμάμε και να τους χρωστάμε μεγάλη ευγνωμοσύνη για την τεράστια προσφορά τους προς την Εκκλησία. Και κάτι τελευταίο: Να μην ξεχνάμε ούτε στιγμή, πως η σωτηρία μας είναι ταυτισμένη με την αλήθεια και η αλήθεια, η οποία σώζει, βρίσκεται μόνο στην Ορθόδοξη Εκκλησία μας και πουθενά. Δε βρίσκεται στις αιρέσεις, στις πλάνες και τις κακοδοξίες. Δεν υπάρχουν πολλές Εκκλησίες, παρά μονάχα μία, η ορθοδοξία μας, η οποία ταυτίζεται απόλυτα και αποκλειστικά με την Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία, την οποία ομολογούμε στο Σύμβολο της Πίστεως. Η σωτηρία μας συντελείται, με τη χάρη του Θεού και τη δική μας θέληση και προσπάθεια, μόνο στην Ορθόδοξη Εκκλησία και πουθενά αλλού.

Στην αίρεση δεν υπάρχει σωτηρία, καθότι ο άγιος Κυπριανός, ένας από τους κορυφαίους πατέρες και διδασκάλους της αρχαίας Εκκλησίας αποφάνθηκε πως «εκτός της Εκκλησίας δεν υπάρχει σωτηρία».

Ο ρόλος των αγίων και θεοφόρων Πατέρων, ιδιαίτερα στους δύστηνους εσχατολογικούς και αποκαλυπτικούς καιρούς μας, είναι σημαντικός και αναντικατάστατος, όπου η σώζουσα πίστη μας τίθεται εν αμφιβόλω από εκκλησιαστικούς παράγοντες οι οποίοι πασχίζουν να υπερβούν τους αγίους Πατέρες, με «νεοπατερικά» και «μεταπατερικά» «θεολογικά» σχήματα, γεγονός το οποίο δεν προσβάλλει απλά τους αγίους και θεοφόρους Πατέρες, αλλά καταφέρεται κατά του Αγίου Πνεύματος, του Εμπνευστή τους. Σε μας απομένει να είμαστε «επόμενοι τοις αγίοις Πατράσι», δηλαδή να είμαστε ακόλουθοί τους, για να βαδίζουμε ασφαλώς την δύσκολη ατραπό της σωτηρίας μας. Αυτή είναι η καλλίτερη τιμή μας προς αυτούς!

ΠΗΓΗ: https://www.pemptousia.gr/2024/06/theologiko-scholio-stin-kiriaki-ton-agion-pateron-2/

Νάξιοι Μελιστές: Ψαλτίκο Εορτοδρόμιο! Αγίων Πατέρων Α΄ Οικουμενικής...

Νάξιοι Μελιστές: Ψαλτίκο Εορτοδρόμιο! Αγίων Πατέρων Α΄ Οικουμενικής...: Οι Ακολουθίες του Εσπερινού, του Όρθρου, τής Θείας Λειτουργίας της  Κυριακής  των Αγίων Πατέρων. Επιλογή, Επιμέλεια και Στοιχειοθεσία μελών:...

Ἡ Ἀνάληψη...

                                           Ἡ Γιορτή τῆς Ἀνάληψης

Ἀναμνήσεις ἀπό τά παιδικά μου χρόνια

          Οἰ χθεσινές προετοιμασίες τῶν παιδιῶν κυρίως, ἀλλά καί τῶν μεγάλων, γιά νά γιορτάσουνε τήν Ἀνάληψη τοῦ Χριστοῦ μας, μοῦ ξυπνήσανε μνῆμες ἀπ’ τά παλιά. Πῶς περιμέναμε τή μέρα αὐτή! Ἦταν ἡ ἀφετηρία γιά τήν ἔναρξη τοῦ καλοκαιριοῦ, δηλαδή γιά τήν ἔναρξη τοῦ μπάνιου στή θάλασσα. Νωρίτερα δέν ἐπιτρεπότανε· ἤτανε ἁμαρτία νά κλουμπήσουμε πρίν ἀπό τήν Ἀνάληψη. Ἡ νεολαία ἠπήαινε στίς παραλίας· οἱ Χωριανοί στοῦ Γροίκου, οἱ Σκαλιῶτες στό Λιμάνι καί οἱ Καμπιῶτες στήν περιοχή τους. Οἱ κυρίες καί οἱ δεσποινίδες παραμένανε στά σπίτια τους.

          Οἱ ὅ,ποιες δραστηριότητες ἠρχίζανε μόλις ἠκτυποῦσε ἡ καμπάνα τοῦ Μοναστηριοῦ γιά τόν μεγαλοπρεπή ἑσπερινό τῆς Ἀνάληψης. Ταυτόχρονα, ἠσημαίνανε καί οἱ καμπάνες τῶν Ἐνοριῶν. Καί τότε ἠσταματούσανε  τίς ἐργασίες τους ὅλοι οἱ κάτοικοι γιά νά κάνουν τόν Σταυρό τους καί νά «νιφτοῦνε» μέ τό νερό πού εἶχαν μαζί τους, ἤ ὅσοι βρισκότανε στά σπίτιά τους στό νερό πού εἶχαν  στίς λακανίδες καί στούς μπιλίνους.. Μάλιστα λέγαμε καί τά παρακάτω στιχάκια:

«Ἀνελήβετ᾿ ὁ Χριστός

ἀνελήβομαι καί ᾿γώ,

ποῦ νά πέσω νά πνιγῶ

μέσ᾿ τή μέση  τοῦ γιαλοῦ

γιά τή Χάρι τοῦ Χριστοῦ».

          Στήν Ἐνορία τῆς Ἀπακουῆς στή Χώρα, ὁ ἀείμνηστος Παπᾶ Γιώργης μας, μέ τήν καταπληκτική του φωνή καί τήν ἀθώα του καρδιά, μᾶς ἠτοίμαζε τό χαρανί μέ τό νερό καί μόλις ἠκούαμε τίς καμπάνες τοῦ Μοναστηριοῦ, ἠβουτούσαμε τό κεφάλι μας μέσα σαὐτό. Ἀκολουθοῦσε ὁ ἑσπερινός καί τό βραδάκι ἀνάβαμε ἀφωτᾶρες μέ κλαδιά, μέ διάφορα φρύγανα, μέ ξύλα καί σέ ντενεκίδια γεμάτα μέ στάκτη, πού τήν περιλούζαμε μέ πετρέλαιο, μέ σκοπό νά φωτίζεται ὁ οὐρανός, γιά νά βλέπει ὁ Χριστός τό δρόμο πού ὁδηγεῖ στόν Πατέρα Του.

Ἀκόμη, στά παράθυρα τῶν σπιτιῶν,στίς αὐλές, ἤ στά δώματα, ἀνάβαμε γιά τόν ἴδιο σκοπό, τίς λαμπάδες πού εἶχαν ἀπομείνει ἀπό τό Πάσχα. Θά μοῦ ἐπιτρέψετε νά περιγράψω μιά προσωπική μου ἱστορία. Μέ τήν ἀείμνηστη ἀδελφή μου, «τό Γληορί», (πιό μικρή ἀπομένα) εἴχαμε ἀνάψει τίς λαμπάδες στό δῶμα καί ἠβλέπαμε ψηλά, γιά νά δοῦμε τόν Χριστό πού θά πορευότανε στόν οὐρανό. Ἠπεριμέναμε, ἠβλέπαμε, ἠπροσέχαμε νά μήν μᾶς ξεφύει, ἄδικος κόπος. Τελειώνανε καί οἱ λαμπάδες... κάποια στιγμή, ἤβαλε τίς φωνές ἡ ἀδελφή μου: «νάτος, νάτος!» «Ποῦ εἶναι, ποῦ εἶναι;» «Νά ἐκειδαπέρα!» Φαγώθηκα νά δῶ τόν Χριστό, πούβετα ὁ Χριστός. Καί τότε ἠθύμωσα καί τήν ἔπιασα στό ξύλο ἀπό τή ζήλεια μου· «νά γιά νά μάθεις! τόν βλέπεις ἐσύ κι’ ἐγώ ὄχι;»  παραλίο νά πέσουμε καί ἀπό τό δῶμα.... Συγχωρέστε μου τήν προσωπική ἀναφορά· ἴσως ἐνδόμυχα εἶναι μιά εὐκαιρία νά τῆς ζητήσω συγγνώμη... ἄν καί ποτέ δέν μοῦ κράτησε κακία.

Λοιπόν, τήν ἡμέρα αὐτή ὅλοι ἤπρεπε νά πιοῦμε γάλα γιά νά μήν «Ψωριάσουμε»· ἦταν ὑποχρεωτικό, κάτι βέβαια πού σήμερα δέν γίνεται.

          Αὐτά τά λιάκια· θά ἤτανε καλό, ὅ,ποιος θυμᾶται πιό πολλά νά τά γνωστοποιήσει, γιά νά διατηριοῦνται οἱ παραδόσεις μας.

          Ἡ εὐλογία τῆς σημερινῆς Γιορτῆς, ἄς σκεπάζει ὅλενε τόν κόσμο. Ἀμήν...

Νάξιοι Μελιστές: Ψαλτικό Εορτοδρόμιο! Η Ανάληψις του Κυρίου! 13.06....

Νάξιοι Μελιστές: Ψαλτικό Εορτοδρόμιο! Η Ανάληψις του Κυρίου! 13.06....:   Χριστός Ανέστη! Οι Ακολουθίες τού Εσπερινού, τού Όρθρου και τής Θείας Λειτουργίας τής Δεσποτικής εορτής τής Αναλήψεως τού Κυρίου. Επιλογή,...

Νάξιοι Μελιστές: Τυπική Διάταξη Ακολουθιών από 16η έως 22α Ιουνίου ...

Νάξιοι Μελιστές: Τυπική Διάταξη Ακολουθιών από 16η έως 22α Ιουνίου ...:  Download σε μορφή pdf  ΕΔΩ

Η Ανάληψη του Κυρίου

Θεολογικό σχόλιο στην Ανάληψη του Κυρίου

Λάμπρος Σκόντζος, Θεολόγος

12 Ιουνίου 2024

Η εορτή της Αναλήψεως του Κυρίου και Θεού μας Ιησού Χριστού αποτελεί έναν χαρμόσυνο εορτολογικό σταθμό μέσα στην όντως ευφρόσυνη αναστάσιμη περίοδο της Εκκλησίας μας. Με αισθήματα αγαλλιάσεως οι ορθόδοξοι πιστοί κατακλύζουμε την ιερή αυτή ημέρα τους ναούς για να αναπέμψουμε ευχαριστήριες ωδές στο Σωτήρα και Λυτρωτή μας Κύριο και να υμνήσουμε την αγία Ανάληψή Του στους ουρανούς, εκεί από όπου καταδέχθηκε να κατέβει, προκειμένου να επιτελέσει το σωτήριο έργο του ανθρωπίνου γένους (Ιωάν.3,13.Φιλιπ.2,6-11). Υμνούμε την επάνοδό Του στο θείο θρόνο της άφατης μεγαλοσύνης Του, στα δεξιά του Θεού Πατέρα, προς τον Οποίο θα είναι εσαεί ο μεγάλος και αιώνιος μεσίτης μας (Α΄Τιμ.2,5).

Ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός μετά την λαμπροφόρο Ανάστασή Του από τους νεκρούς, δεν εγκατέλειψε αμέσως τον κόσμο, αλλά συνέχισε για σαράντα ημέρες να εμφανίζεται στους μαθητές Του (Πράξ.1,3). Αυτές οι μεταναστάσιμες εμφανίσεις Του προς αυτούς είχαν πολύ μεγάλη σημασία. Έπρεπε οι πρώην δύσπιστοι και φοβισμένοι μαθητές να βιώσουν το γεγονός της Αναστάσεως του Διδασκάλου τους και να αποβάλλουν κάθε δισταγμό και ψήγμα απιστίας για Εκείνον. Έπρεπε να αποβάλλουν κάθε ίχνος λαθεμένης μικροεθνικιστικής ιουδαϊκής αντίληψης για το Μεσσία. Να συνειδητοποιήσουν πλήρως τον πανανθρώπινο χαρακτήρα του απολυτρωτικού έργου του Σωτήρα και να ξεχάσουν κάθε σκέψη για «ανάσταση του βασιλικού θρόνου του Δαβίδ» και την κυριαρχία του κόσμου.

Οι θαυμαστές μεταναστάσιμες εμφανίσεις Του και οι προχωρημένες πια και πνευματικού χαρακτήρα νουθεσίες αποτέλεσαν σημαντικό παράγοντα για τη διαμόρφωση νέας αντιλήψεως για το θείο πρόσωπο του Λυτρωτή Χριστού και το σωτήριο ιεραποστολικό έργο που είχαν ταχθεί από Εκείνον να επιτελέσουν στο εξής. «Διήνοιξεν αυτών τον νουν, αναφέρει ο ευαγγελιστής Λουκάς, του συνιέναι τας γραφάς και είπεν αυτοίς ότι ούτω γέγραπται και ούτως έδει παθείν τον Χριστόν και αναστήναι εκ νεκρών τη τρίτη ημέρα, και κηρυχθήναι επί το ονόματι αυτού μετάνοιαν και άφεσιν αμαρτιών εις πάντα τα έθνη, αρξάμενον από Ιερουσαλήμ. Υμείς δε εστε μάρτυρες τούτων. Και ιδού εγώ αποστέλλω την επαγγελίαν του πατρός μου εφ΄ υμάς» (Λουκ.24,45-49). Η πιο ελπιδοφόρα αναγγελία Του προς αυτούς ήταν η διαβεβαίωση πως «ιδού εγώ μεθ’ υμών ειμί πάσας τας ημέρας έως της συντελείας του αιώνος» (Ματθ.28,20) και «καθίσατε εν τη πόλει Ιερουσαλήμ έως ου ενδύσησθε δύναμιν εξ΄ύψους» (Λουκ.24,49), προαναγγέλλοντας την επιδημία του Παναγίου Πνεύματος προς αυτούς και την Εκκλησία Του.

Την τεσσαρακοστή λοιπόν ημέρα, σύμφωνα με το Ευαγγέλιο του Λουκά, «εξήγαγε δε αυτούς (τους μαθητάς) έξω εις Βηθανίαν και επάρας τας χείρας αυτού ευλόγησεν αυτούς. Και εγένετο εν τω ευλογείν αυτόν αυτούς διέστη απ΄αυτών και ανεφέρετο εις τον ουρανόν. Και αυτοί προσκυνήσαντες αυτόν υπέστρεψαν εις Ιερουσαλήμ μετά χαράς μεγάλης και ήσαν δια παντός εν τω ιερώ αινούντες και ευλογούντες τον Θεόν» (Λουκ.24,50-53). Ο ευαγγελιστής Μάρκος, περιγράφοντας πιο λακωνικά το θαυμαστό και συνάμα συγκινητικό γεγονός, αναφέρει πως μετά από την ρητή αποστολή των μαθητών σε ολόκληρο τον κόσμο κηρύττοντας και βαπτίζοντας τα έθνη, «ανελήφθη εις τον ουρανόν και εκάθισεν εκ δεξιών του Θεού. Εκείνοι δε εξελθόντες εκήρυξαν πανταχού, του Κυρίου συνεργούντος και τον λόγον βεβαιούντος δια των επακολουθούντων σημείων» (Μαρκ.16,19-20).

Το μεγάλο γεγονός της Θείας Αναλήψεως έχει πραγματικά τεράστιες θεολογικές και σωτηριολογικές παραμέτρους για την Εκκλησία μας. Η Ανάληψη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού αποτελεί αναμφίβολα το θριαμβευτικό πέρας της επί γης παρουσίας Του και του απολυτρωτικού έργου Του. «Ανελήφθη εν δόξη» για να επιβεβαιώσει την θεία ιδιότητά Του στους παριστάμενους μαθητές Του. Για να τους στηρίξει έτι περισσότερο στον τιτάνιο πραγματικά αγώνα, που Εκείνος τους ανάθεσε, δηλαδή τη συνέχιση του σωτηριώδους έργου Του για το ανθρώπινο γένος.

Είναι αλήθεια πως και κατ’ αυτήν τη θαυμαστή στιγμή οι απόστολοι δεν είχαν πλήρη συναίσθηση της αποστολής τους. Παρ’ όλο ότι είχαν ζήσει συγκλονιστικά γεγονότα το τελευταίο διάστημα, τα άχραντα παθήματα του Διδασκάλου τους και βίωσαν την λαμπροφόρο Ανάστασή Του από τους νεκρούς, εν τούτοις δε μπόρεσαν να απαγκιστρωθούν από τη μικροεθνικιστική ιουδαϊκή περί Μεσσία αντίληψη. Γι’ αυτό μπήκαν στον πειρασμό να πληροφορηθούν από Εκείνον, τη στιγμή που τους εγκατέλειπε για τον ουρανό, «Κύριε, ει εν τω χρόνω τούτω αποκαθιστάνεις την βασιλείαν τω Ισραήλ;» (Πραξ.1,6). Δεν είχαν συνειδητοποιήσει την παγκοσμιότητα του κηρύγματος του Ιησού, δεν αντιλήφθηκαν την πνευματική οικουμενική επανάσταση, που ήρθε να φέρει Αυτός στην ανθρωπότητα, απαλλαγμένη από κάθε μορφή κοσμικής εξουσίας, έχοντας χαρακτήρα αποκλειστικά διακονίας, προς τον πεσόντα άνθρωπο. Φαίνεται ότι λησμόνησαν την προτροπή του Διδασκάλου τους να αλλάξουν νοοτροπία και να μην σκέπτονται όπως ο εξουσιαστικός κόσμος «υμείς δε ουχ ούτως, αλλ’ ο μείζων εν υμίν γινέσθω ως ο νεώτερος, και ο ηγούμενος ως ο διακονών. Τις γαρ μείζων, ο ανακείμενος ή ο διακονών; Ουχί ο ανακείμενος; Εγώ δε ειμί εν μέσω υμών ως ο διακονών. Υμείς δε εστέ οι διαμεμενηκότες μετ’ εμού εν τοις πειρασμοίς μου» (Λουκ.22,26-27). Το παράδειγμα της διακονίας το έδωσε πλειστάκις ο Ίδιος ο Κύριος, ο Οποίος δεν ήρθε στον κόσμο «διακονηθήναι, αλλά διακονήσαι» (Μάρκ.10,45). Με λόγους τρυφερότητας, συμπάθειας και αγάπης προς αυτούς τους απάντησε πως «ουχ υμών εστι γνώναι χρόνους ή καιρούς ους ο πατήρ έθετο εν τη ιδία εξουσία» (Πράξ.1,7), θέλοντας να τους εμπεδώσει τη διαχρονική και σώζουσα παρουσία της Εκκλησίας Του στον κόσμο. Εκείνο που τους χρειάζονταν ήταν η άνωθεν δύναμη και ο φωτισμός για να μυηθούν πλήρως στο μυστήριο της σωτηρίας του κόσμου. Τους έδωσε την ελπιδοφόρα αγγελία πως θα λάβουν «δύναμιν επελθόντος του αγίου Πνεύματος» και έτσι θα δυνηθούν να γίνουν «μάρτυρες (Αυτού) εν τε Ιερουσαλήμ και εν πάση τη Ιουδαία και Σαμαρεία και εως εσχάτου της γης» (Πράξ.1,8).
Ο ιερός συγγραφέας του βιβλίου των «Πράξεων των Αποστόλων» αναφέρει και κάτι άλλο πολύ σημαντικό, περιγράφοντας το θαυμαστό γεγονός της εις ουρανούς αναλήψεως του Κυρίου. «Βλεπόντων αυτών (των μαθητών) επήρθη, και νεφέλη υπέλαβεν αυτόν από των οφθαλμών αυτών. Και ατενίζοντες ήσαν εις τον ουρανόν πορευομένου αυτού, και ιδού άνδρες δύο παρειστήκεσαν αυτοίς εν εσθήτι λευκή, οί και είπον΄ άνδρες Γαλιλαίοι, τι εστήκατε εμβλέποντες εις τον ουρανόν; Ούτος ο Ιησούς ο αναληφθείς αφ’ υμών εις τον ουρανόν, ούτως ελεύσεται, όν τρόπον εθεάσασθε αυτόν Ηπορευόμενον εις τον ουρανόν» (Πράξ.1,9-11). Οι ουράνιοι διαμηνείς του θελήματος του Θεού άγγελοι βρέθηκαν για μια ακόμα φορά ανάμεσα σε ανθρώπους για να βεβαιώσουν το υπερφυσικό γεγονός της Αναλήψεως και να αναγγείλουν και κάτι άλλο: την επανέλευση του Κυρίου στη γη, η οποία θα γίνει τόσο ένδοξη και λαμπρή, όσο η Ανάληψη, όπως την βίωσαν οι παριστάμενοι απόστολοι.

Ο Κύριος Ιησούς Χριστός ανήλθε στους ουρανούς, αλλά δεν εγκατέλειψε το ανθρώπινο γένος, για το οποίο έχυσε το τίμιο Αίμα Του. Μπορεί να κάθισε στα δεξιά του Θεού στους ένδοξους ουρανούς, όμως η παρουσία Του εκτείνεται ως τη γη και ως τα έσχατα της δημιουργίας. Άφησε στη γη την Εκκλησία Του, η οποία είναι το ίδιο το αναστημένο, αφθαρτοποιημένο και θεωμένο σώμα Του, για να είναι το μέσον της σωτηρίας όλων των ανθρωπίνων προσώπων, που θέλουν να σωθούν. Νοητή ψυχή του σώματός Του είναι ο Θεός Παράκλητος, «το Πνεύμα της αλήθείας» (Ιωάν.15,26), ο Οποίος επεδήμησε κατά την αγία ημέρα της Πεντηκοστής σε αυτό, για να παραμείνει ως τη συντέλεια του κόσμου. Η σωτηρία συντελείται με την οργανική συσσωμάτωση των πιστών στο θεανδρικό Σώμα του Χριστού. Αυτό εννοούσε, όταν υποσχόταν στους μαθητές Του: «ιδού εγώ μεθ’ υμών ειμί πάσας τας ημέρας έως της συντελείας του αιώνος» (Ματθ.28,20).

O απόστολος Παύλος θέλοντας να τονίσει εμφαντικά το γεγονός της εις ουρανούς αναβάσεως του Χριστού και της παρρησίας Του στο θρόνο του Θεού Πατέρα, έγραψε πως Αυτός «διαθήκης καινής μεσίτης εστί, όπως, θανάτου γενομένου εις απολύτρωσιν των επί τη πρώτη διαθήκη παραβάσεων, την επαγγελίαν λάβωσιν οι κεκλημένοι της αιωνίου κληρονομίας» (Εβρ.9,15). Λάβαμε την «οικονομίαν της χάριτος» (Εφεσ.3,2), ως υπέρτατη δωρεά της υψώσεως Αυτού. Ο φαεινός θρόνος Του στους ένδοξους ουρανούς είναι στο εξής το σημείο συνάντησης Θεού και ανθρώπων, διότι ο Ίδιος διαβεβαίωσε πως «ουδείς έρχεται προς τον πατέρα ει μη δι’ εμού» (Ιωάν.14,6).

Μέσα λοιπόν στην χαροποιό αναστάσιμη περίοδο προβάλλει η μεγάλη εορτή της Αναλήψεως για να μας χαροποιήσει έτι περισσότερο και να μας υπενθυμίσει πως η δοξασμένη επάνοδος του Λυτρωτή μας Χριστού στο θρόνο της Θεότητας απορρέει άπειρες σωτήριες δωρεές για την ανθρωπότητα και ολόκληρη τη δημιουργία. Αυτός ως ο δοξασμένος Θεάνθρωπος μετέχει ταυτόχρονα του κτιστού και του ακτίστου, καθιστάμενος έτσι ο σωτήριος σύνδεσμος μεταξύ Δημιουργού και δημιουργημάτων. Αυτή είναι η πεμπτουσία της σωτηρίας και το κεντρικό νόημα της μεγάλης εορτής!

ΠΗΓΗ: https://www.pemptousia.gr/2024/06/theologiko-scholio-stin-analipsi-tou-kiriou/