Η Εορτη της 28ης Οκτωβρίου 1940
Την Παρασκευή, 28 Οκτωβρίου, η Πάτμος τίμησε την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου του 1940, με ιδιαίτερη μεγαλοπρέπεια. Μετά την τέλεση της Δοξολογίας στο Μοναστήρι μας, στο Μοναστήρι του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, τον πανηγυρικό της ημέρας εξεφώνησε ο καθηγητής- Χημικός του Γενικού Λυκείου Πάτμου κ. Φίλιππος Ζαχαρίου, Πάτμιος, τον οποίο και ευχαριστώ θερμά για την αποστολή του κειμένου του, ώστε νά δημοσιευθεί στον "ΠΑΤΜΙΟ".
«Των εθνών η μεγαλοσύνη δε μετριέται με
το στρέμμα.
Με της καρδιάς το πύρωμα μετριέται και με το αίμα».
Πανοσιολογιότατε άγιε καθηγούμενε
Σεβαστοί πατέρες
Κύριε Δήμαρχε
Κύριε διοικητά του Τάγματος Εθνοφυλακής
Κύριε Διοικητά του Αστ. Τμήματος
Κύριε Λιμενάρχα
Κυρίες και κύριοι δημοτικοί σύμβουλοι
Κυρίες και κύριοι εκπρόσωποι της εκπαιδευτικής κοινότητας
Αγαπητοί μαθητές – Αγαπητές μαθήτριες
Κυρίες και κύριοι
Λαοί που ξεχνούν την ιστορία τους είναι καταδικασμένοι σε αφανισμό.
Πικρός ο λόγος και πολλές φορές επαληθεύτηκε ιστορικά.
Τούτος ο λαός πάντα τιμά τις μνήμες του. Τιμά τις ιστορικές του
πράξεις με συνέπεια, γνώση και ευθύνη.
Έτσι τιμά και την 28η Οκτωβρίου 1940 που πέρασε και αυτή στη
διαδικασία της ιστορίας, αφού πρώτα «πέρασε από τη μνήμη στην καρδιά».
Όχι βέβαια γιατί κύλισε πολύ καιρός από τότε. Τα 82 χρόνια είναι
λίγα για ιστορική περίοδο. Αν τα δούμε όμως με ιστορικό πρίσμα συγκεντρώνουν
πολύπλευρο ενδιαφέρον και σημαίνουσα βαρύτητα. Κάτι περισσότερο. Φορτωμένα από
τραγικές περιπέτειες, εξάρσεις και πτώσεις, μοιάζουν με κακοτράχαλο δρόμο.
Περγαμηνή εθνική για ανίχνεμα και σωφρονισμό.
Κάθε χρόνο τέτοιες μέρες εξαίρεται το ιστορικό αυτό κατόρθωμα.
Πολλοί μας είπαν, θα μας πουν, για πρόσωπα, ημερομηνίες, χώρους.
Ένα σωρό λεπτομέρειες, που πνίγουν θαρρώ την ουσία και το νόημα της 28η
Οκτωβρίου, Πίνδος, Μοράβα, Τεπελένι, έγιναν λέξεις –
σήματα. Λέξεις – σύμβολα. Με κορυφαία τη συμπυκνωμένη άρνηση υποταγής στο
φασισμό το περήφανο ΟΧΙ.
Όμως ας στρέψουμε την προσοχή μας πιο βαθιά. Στο βαθύτερο νόημα της
28η Οκτωβρίου 1940. Για αυτή την ημερομηνία πιστεύω ότι είναι κρίσιμο
εμβαθύνοντας στο νόημα να οδεύσουμε προς την καρδιά του γεγονότος. Γιατί σαν
διδασκόμαστε από τα περασμένα «γινόμαστε και ‘μεις Έθνος» όπως είπε και ο
Μακρυγιάννης.
Βρισκόμαστε λοιπόν σήμερα στο έτος 2022 έχουν ήδη περάσει 82
ολόκληρα χρόνια από εκείνη την πολύ ιδιαίτερη, αποφράδα και συνάμα ένδοξη
στιγμή της Ιστορίας μας. Εμείς, όλα αυτά τα χρόνια, γιορτάζουμε και τιμούμε
αυτήν την επέτειο. Την τιμούμε και κρατάμε το πνεύμα εκείνων των γεγονότων
ζωντανό. Ας το κάνουμε και φέτος λοιπόν, διεγείροντας το συναίσθημα και ξυπνώντας τη μνήμη. Και για να το
καταλάβουν τα παιδιά μας: ας χαρούμε, ας λυπηθούμε, ας θυμώσουμε, ας
συγκινηθούμε, ας θυμηθούμε.
Η σημερινή επέτειος γιορτάζεται για δύο λόγους, που, στην ουσία,
είναι ένας.
Ο πρώτος λόγος είναι για να μάθουμε ποιοι είμαστε. Τι έχουμε κάνει.
Ποια είναι η Ιστορία μας. Η ζωντανή μας Ιστορία.
Ο δεύτερος λόγος είναι για να μην ξεχάσουμε. Να μην ξεχάσουμε τι
έκαναν για μας οι πατεράδες μας και οι παππούδες μας κι έτσι να τους τιμήσουμε.
Όλα λοιπόν ξεκίνησαν με ένα βροντερό ΟΧΙ στους Ιταλούς.
ΟΧΙ δε θα μπείτε στη χώρα μας!
ΟΧΙ δεν είμαστε ανυπεράσπιστοι!
ΟΧΙ δεν σας φοβόμαστε!
Έτσι πάνω ψηλά, στα βουνά της Ηπείρου, στο αφόρητο κρύο, στις
κακουχίες, πολλές φορές με πείνα και κρυοπαγήματα, οι στρατιώτες, οι απλοί
δηλαδή άνθρωποι που είχαν αφήσει τις δουλειές και τις οικογένειές τους, για να
μην μπει το κακό στη χώρα μας, έδωσαν ό,τι πιο πολύτιμο είχαν για τα παιδιά
τους, για εμάς: Την ίδια τους τη ζωή. Ας το σκεφτούμε λίγο. Και νίκησαν.
Κανείς δεν το πίστευε. Οι Έλληνες νίκησαν. Κανείς δεν το πίστευε.
Κι όμως οι μικροί και φτωχοί Έλληνες νίκησαν. Όλος ο πλανήτης κράτησε την ανάσα
του. Οι Έλληνες νίκησαν. Αυτό είναι το Έπος του ’40.
Όμως ένας μικρός λαός πόσο μπορεί, αλήθεια, να αντισταθεί. Μετά
τους Ιταλούς ήρθαν οι Γερμανοί. Οι στρατιώτες μας, που είχαν χύσει ήδη τόσο
αίμα, μάζεψαν τις δυνάμεις τους και τα έβαλαν και μ’ αυτόν τον τρομερό εχθρό.
Και κράτησαν. Λίγο. Αλλά κράτησαν. Κι ύστερα αυτός ο απαίσιος εχθρός μπήκε στην
Ελλάδα μας. Έτσι άρχισε η πιο σκοτεινή, η πιο απαίσια εποχή των τελευταίων
χρόνων. Αυτή, που τη λέμε Κατοχή.
Τι σημαίνει όμως αυτή η άσχημη λέξη;
Σημαίνει κάποιος να μπαίνει με τη βία στα σπίτια μας και να κάνει
ό,τι θέλει, όπως θέλει, όποτε το θέλει.
Σημαίνει άνθρωποι χωρίς φαγητό και σκελετωμένα παιδάκια στους
δρόμους.
Σημαίνει η χώρα σου να μην είναι η χώρα σου αλλά να την κάνει ό,τι
νομίζει κάποιος άλλος, ένας ξένος.
Σημαίνει στα μυαλά και στις καρδιές των ανθρώπων να ζει μόνον ο
φόβος. Ποιος άραγε θέλει να ζει έτσι;
Αυτός ο φόβος όμως δεν γονάτισε κανέναν Έλληνα. Απεναντίας. Γέννησε
την Αντίσταση.
Οι Έλληνες άρχισαν να πολεμούν από σπίτι σε σπίτι, από γειτονιά σε
γειτονιά, από χωριό σε χωριό,. Αυτό είναι η Αντίσταση.
Άρχισε να βοηθά ο ένας τον άλλο, με λίγο φαγητό, με λίγα φάρμακα,
με ό,τι είχε ο καθένας. Αυτό είναι η Αντίσταση.
Ακόμη, όσοι φοβούνταν λιγότερο έδιωχναν τον φόβο αυτών που
φοβούνταν περισσότερο. Έτσι η αξιοπρέπεια, η υπερηφάνεια και το θάρρος
ξανάρχισαν να μπαίνουν στις καρδιές των ανθρώπων. Λίγο – λίγο στην αρχή και σαν
ποτάμι φουσκωμένο μετά. Αυτό είναι η Αντίσταση.
Αν πρέπει να μείνει κάτι σε όλους εμάς, αν κάτι πρέπει να
προτείνουμε στα παιδιά μας είναι τούτο: ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ. Να μάθουμε να αντιστεκόμαστε
στο άδικο, στην ευκολία του βολέματος, στους κάθε λογής συμβιβασμούς που μας
επιβάλλουν οι περιστασιακά δυνατοί, στην κακή παγκοσμιοποίηση που κοιτά να ισοπεδώσει τα πάντα, που θέλει να αλλάξει
βιβλία ιστορίας για να μην υπάρχει στους νέους εθνική συνείδηση και αντίσταση
στην κάθε είδους σκλαβιά.
Έτσι όπως τότε που επιτέλους μετά από θυσίες ήρθε η ευλογημένη, η
άγια μέρα, που οι κατακτητές, Γερμανοί, Ιταλοί και Βούλγαροι, έφυγαν τρέχοντας
και μας άδειασαν τη γωνιά!
Θάλασσες οι Έλληνες στους δρόμους! Με μια λέξη όλοι στο στόμα:
Ελευθερία! Ελευθερία! Και όλοι φίλοι και όλοι αδέρφια!
Και επιτέλους στην Ιερή μας Ακρόπολη αλλά και σε κάθε βράχο και
κάμπο της Ελλάδας μας, ξανά η γαλανόλευκή μας! Αυτό λέγεται: Απελευθέρωση.
Το Έπος του ’40, η Κατοχή, και η Αντίσταση κράτησαν 4 μόνο χρόνια.
Αλλά ένα σας λέω: Θα τα θυμόμαστε, πρέπει να τα θυμόμαστε αιώνια.
Ο αγώνας των Ελλήνων κατά των ξενόφερτων εισβολέων είναι οδηγός για
μελλούμενα παραδείγματα. Για ενότητα και πάλη. Σήμερα περισσότερο από ποτέ
χρειάζεται ενότητα και αγώνας ειρηνικός. Φιλιωμένοι και μονιασμένοι μπορούμε να
χτίζουμε ατάραχα και άφοβα όχι κάστρα απομόνωσης αλλά σπίτια ανοιχτά για να
καλοδεχόμαστε φίλους, γείτονες, αδερφούς,… Οι Έλληνες το 1940 αγωνίστηκαν για
δύο πράγματα:
· Την προάσπιση της
εδαφικής ακεραιότητας και
· Την αποφυγή της υποταγής και της ξένης εξάρτησης.
Αγαθά για τα οποία τυραννήθηκαν (πληγώθηκαν, πόνεσαν, ξεπάγιασαν,…)
έδωσαν το αίμα τους ποτίζοντας με αυτό το δέντρο της ελευθερίας.
Τα ίδια ιδανικά παλεύουμε και σήμερα. Τα ίδια ιδανικά οδηγούν και την εξωτερική μας
πολιτική :
· Ούτε σπιθαμή
ελληνικού εδάφους σε κανένα
· Όχι σε κάθε
μορφής υποταγή
Μόνο ανιστόρητοι και ιδιοτελείς θέλουν να ξεχνούν. Το μήνυμα είναι
ξεκάθαρο «οι αγώνες των Ελλήνων οδηγούν σε μια Ελλάδα:
· Εθνικά περήφανη
· Κοινωνικά δίκαιη
και
· Ισόρροπα
ανεπτυγμένη
Για να πούμε ότι απέδωσαν καρπούς οι αγώνες.
Χαρακτηριστικό γνώρισμα αναγκαίο για να συνειδητοποιήσει κανείς την
ιστορική αποστολή των Ελλήνων είναι και το αδούλωτο φρόνημα τους. Θα μπορούσαμε
να πούμε πως στα βάθη της ψυχής τους οι
έλληνες έχουν κάτι που παντοτινά τους εμποδίζει να γίνουν ένα με αυτόν που
προσπαθεί να τους υποτάξει. Συνειδητοποιούν τις αρετές και τα ιδανικά και
αντιδρούν στον κίνδυνο υποταγής.
Επειδή όμως κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι
οι Έλληνες δεν είναι άμοιροι σφαλμάτων. Υπάρχουν και ιστορικές στιγμές που
χαρακτηρίζονται μελανές στην ιστορία μας, αλλά οι αρετές του γένους μέχρι
σήμερα υπερκαλύπτουν τα σφάλματα τους. Οι Έλληνες είναι πάντα πρόθυμοι να
δώσουν το χέρι ακόμα και στους άλλοτε εχθρούς τους προκειμένου να δημιουργηθούν
οι προϋποθέσεις ενός καλύτερου κόσμου ειρηνικού και πολιτισμένου.
Η σύγχρονη ιστορία είναι μάθημα συμπεριφοράς μέσα στην παγκόσμια
πολιτική κονίστρα και γι’αυτό δεν πρέπει να αρκούμαστε μόνο στην επιβίωση του
έθνους μας αλλά και στην ανάδειξη του ως έθνος που θα έχει προσφέρει στον
πολιτισμό ανάλογα με την ιστορία του. Έτσι ο λαός μας θα γίνεται παράδειγμα για
τους άλλους όπως και τότε (το 1940) που με τη στάση του έδινε θάρρος,
ενθουσιασμό, ελπίδα και πορεία δράσης στους υποταγμένους και φοβισμένους στον άξονα λαούς. Σήμερα ας γίνουμε παράδειγμα ώστε να γίνουν
πραγματικότητα δύο φράσεις που ως τώρα μόνο ευχές είναι:
Ποτέ πια πόλεμος!!!
Παντοτινή Ειρήνη στους Λαούς!!!
Σας ευχαριστώ!