Κυριακή Τελώνου και Φαρισαίου

 ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΩΡ ΚΥΡΙΕ!

Το δοξαστικό του Εσπερινού της Κυριακής του Τελώνου και Φαρισαίου, "Παντοκράτωρ Κύριε...", σε ήχο πλ. δ' και στο μέλος του Νικολάου πρωτοψάλτου Σμύρνης (ακμή περ. 1790-†1887), όπως το ερμηνεύουν οι Αγιορείτες πατέρες της Αδελφότητος των Δανιηλαίων (Ακάκιος και Δανιήλ). Πρόκειται για ηχογράφηση του αείμνηστου Λυκούργου Αγγελόπουλου, την οποία είχε μεταδώσει από τις εκπομπές του στην Ελληνική Ραδιοφωνία, ήδη από την δεκαετία του 1980. Το μέλος δημοσιεύεται στο "Δοξαστάριο του Tριωδίου και Πεντηκοσταρίου" του Νικολάου Σμύρνης (Κων/πολη 1857).

Κυριακή του Τελώνου κατου Φαρισαίου

Η αυτάρκεια και η ταπείνωση

Ιωάννης Καραβιδόπουλος, Ομότιμος Καθηγητής Ερμηνείας της Καινής Διαθήκης, Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.

Είπε ο Κύριος αυτή την παραβολή: «Δύο άνθρωποι ανέβηκαν στο ναό για να προσευχηθούν. Ο ένας ήταν Φαρισαίος κι ο άλλος τελώνης. Ο Φαρισαίος στάθηκε επιδεικτικά κι έκανε την εξής προσευχή σχετικά με τον εαυτό του: “Θεέ μου, σ’ ευχαριστώ που εγώ δεν είμαι σαν τους άλλους ανθρώπους άρπαγας, άδικος, μοιχός, ή και σαν αυτόν εδώ τον τελώνη. Εγώ νηστεύω δύο φορές την εβδομάδα και δίνω στο ναό το δέκατο απ’ όλα τα εισοδήματα μου”. Ο τελώνης, αντίθετα, στεκόταν πολύ πίσω και δεν τολμούσε ούτε τα μάτια του να σηκώσει στον ουρανό. Χτυπούσε το στήθος του και έλεγε: “Θεέ μου, σπλαχνίσου με τον αμαρτωλό”. Σας βεβαιώνω πως αυτός έφυγε για το σπίτι του αθώος και συμφιλιωμένος με το Θεό, ενώ ο άλλος όχι· γιατί όποιος υψώνει τον εαυτό του θα ταπεινωθεί, κι όποιος τον ταπεινώνει θα υψωθεί» (Λουκ. 18, 10-14).

Δύο χαρακτηριστικούς τύπους ανθρώπων μας παρουσιάζει η σημερινή ευαγγελική περικοπή: Ένα Φαρισαίο και έναν τελώνη που προσεύχονται στο Ναό. Αποτελούν τους δύο αντίθετους πόλους της κοινωνίας της εποχής εκείνης. Ο ένας είναι ο ευσεβής και δίκαιος στα μάτια των ανθρώπων, ο γνώστης του Νόμου, ο ανήκων στην ομάδα των Φαρισαίων που ήταν η άρχουσα θρησκευτική τάξη. Ο άλλος είναι ο εκπρόσωπος της τάξεως των αμαρτωλών, των ανθρώπων που το επάγγελμά τους ήταν συνυφασμένο με την αρπαγή, τη βιαιότητα, την απομύζηση των υπαρχόντων του λαού. Τελώνης στη συνείδηση όλης της κοινωνίας της εποχής είναι ο έσχατος των αμαρτωλών.

Τι λέγουν λοιπόν οι δύο αυτοί άνθρωποι στην προσευχή τους; Ας δούμε κατ’ αρχήν την προσευχή του Φαρισαίου, προσπαθώντας να διερευνήσουμε εάν ο τύπος αυτού του θρησκευόμενου ανθρώπου είναι γνωστός και σε μας σήμερα: «Θεέ μου, σ’ ευχαριστώ που εγώ δεν είμαι σαν τους άλλους ανθρώπους άρπαγας, άδικος, μοιχός, ή και σαν αυτόν εδώ τον τελώνη. Εγώ νηστεύω δύο φορές την εβδομάδα και δίνω στο ναό το δέκατο απ’ όλα τα εισοδήματά μου». Η προσευχή αυτή είναι έπαινος του εαυτού του και των αρετών του. Απαριθμεί ο Φαρισαίος τα έργα του και αισθάνεται ασύγκριτη υπεροχή έναντι των λοιπών ανθρώπων, τους οποίους γενικά χαρακτηρίζει ως αμαρτωλούς. Ευχαριστεί τον Θεό ή μάλλον συγχαίρει τον εαυτό του, γιατί υπερέχει απ’ όλους τους άλλους. Δεν αισθάνεται να του λείπει τίποτε! Είναι αυτάρκης και δεν φαίνεται να εξαρτάται καθόλου από τον Θεό, αφού έχει τόσα δικά του έργα στα οποία μπορεί να στηριχθεί και για τα οποία μπορεί να καυχηθεί. Σαν κέντρο του κόσμου βλέπει όχι τον Θεό αλλά τον εαυτό του με τις πανθομολογούμενες αρετές του. Τον Θεό τον χρειάζεται μόνο για να επιβεβαιώσει και να αναγνωρίσει τις αρετές του. Δεν είναι δυνατό να έχει ο Θεός διαφορετική γνώμη για τον φτασμένο αυτόν ενάρετο άνθρωπο! Αισθάνεται τόσο κοντά στον Θεό, σαν να έχει συνάψει συμφωνία μαζί του για να κρίνουν και να κατακρίνουν από κοινού όλους τους αμαρτωλούς!

Συμφωνεί άραγε και ο Θεός με τη βεβαιότητα αυτή του Φαρισαίου; Την απάντηση μας την δίνει το τέλος της παραβολής. Ας δούμε όμως και την προσευχή του τελώνη. Αυτός συντριμμένος από τις αμαρτίες του και βλέποντας ότι κάθε δική του πράξη και εκδήλωση συνδέεται με την αμαρτία, ζητεί ταπεινωμένος και κτυπώντας το στήθος του το έλεος του Θεού: «Θεέ μου, σπλαχνίσου με τον αμαρτωλό». Δεν κρίνει κανένα, κατακρίνει μόνο τον εαυτό του, τον οποίο βλέπει τελείως χαμένο χωρίς το έλεος του Θεού.

«Δικαιώθηκε», βρήκε δηλ. χάρη, και «έφυγε για το σπίτι του αθώος και συμφιλιωμένος με το Θεό», μας λέγει το τέλος της παραβολής, ο ταπεινός τελώνης και όχι ο υψηλόφρων Φαρισαίος. Διότι «όποιος υψώνει τον εαυτό του θα ταπεινωθεί, κι όποιος τον ταπεινώνει θα υψωθεί». Αυτό το τέλος της διηγήσεως θα πρέπει να ξαφνίασε αρκετά τους ακροατές του Ιησού, γιατί όλοι πίστευαν στη θρησκευτική υπεροχή των Φαρισαίων έναντι των αμαρτωλών τελωνών. Ο Ιησούς όμως θέλει να ανατρέψει την επικρατούσα γνώμη, που βλέπει τελείως εξωτερικά τις ανθρώπινες εκδηλώσεις και να δείξει ότι τα βάθη της καρδιάς, που βλέπει μόνο ο Θεός, δεν συμφωνούν πάντα με τη φαινομενική ζωή.

Βέβαια πρέπει να λεχθεί προς αποφυγή παρεξηγήσεως, ότι ο Ιησούς δεν κατηγορεί τον Φαρισαίο γιατί είναι ενάρετος άνθρωπος και εκτελει τα θρησκευτικά του καθήκοντα- αλλά τον κατηγορεί γιατί σ’ αυτά στηρίζει τη ζωή του και όχι στον Θεό, γιατί αισθάνεται αυτάρκεια και δεν υποπτεύεται καθόλου ότι βάση όλων των αρετών είναι η ταπείνωση. Επίσης, ο Ιησούς δεν επαινεί τον τελώνη για την αμαρτωλότητά του, αλλά γιατί έχει συνείδηση αυτής και τοποθετεί σωστά τον εαυτό του μπροστά στην κρίση του Θεού, ζητώντας το έλεός του. γιατί από τον Θεό περιμένει τη σωτηρία του, μη έχοντας τίποτε δικό του στο οποίο να στηριχτεί.

Η παραβολή απευθύνεται, όπως λέγεται λίγο πριν απ’ αυτήν στο Ευαγγέλιο του Λουκά, προς αυτούς «που ήταν σίγουροι για την ευσέβειά τους και περιφρονούσαν τους άλλους», προς ανθρώπους δηλ. τους οποίους συναντά κανείς σε όλες τις εποχές, Ανθρώπους, οι οποίοι θεωρώντας τον εαυτό τους θρησκευτικώς αυτάρκη και φτασμένο στην αρετή, κατακρίνουν τους άλλους, τους θεωρούν ανεπανόρθωτα πεσμένους στην αμαρτία και ενασμενίζονται στο να περιγράφουν τις τιμωρίες που όρισε ο Θεός γι’ αυτούς, ξεχνώντας ότι και αυτοί βρίσκονται κάτω από την αδέκαστη κρίση του Θεού. Κι επειδή μια τέτοια συμπεριφορά εμπεριέχει υποκρισία, στα Νέα Ελληνικά το φαρισαίος απέβη συνώνυμο του υποκριτής.

Η Εκκλησία τοποθετώντας την περικοπή αυτή ως ανάγνωσμα στην αρχή του Τριωδίου θέλει να προφυλάξει τους πιστούς από τον «υψηλόφρονα λογισμό» του Φαρισαίου, που είναι δυνατό να φωλιάζει επίσης και σε κάθε ευσεβή χριστιανό, και να προβάλει το υπόδειγμα του τελώνη που μετανοιωμένος για τη ζωή του προσεύχεται με συντριβή. Ο ακόλουθος ύμνος της Εκκλησίας συνοψίζει άριστα το μήνυμα της παραβολής:
«Φαρισαίου φύγωμεν υψηγορίαν
και τελώνου μάθωμεν το ταπεινόν εν στεναγμοίς,
προς τον Σωτήρα κραυγάζοντες:
ίλαθι, μόνε ημίν ευδιάλλακτε».

 Πηγή: www.agiazoni.gr

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ: https://www.pemptousia.gr/2020/02/i-aftarkia-ke-i-tapinosi-2/

Ελληνικές επιγραφές!

Έλληνες ερευνητές κατασκεύασαν λογισμικό που συμπληρώνει κατεστραμμένες αρχαίες ελληνικές επιγραφές

Αποκατάσταση αρχαίου κειμένου, μια σπουδαία μελέτη της περίπτωσης για την αρχαία ελληνική επιγραφή

Έλληνας και Κύπριος οι βασικοί συντελεστές 
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και της DeepMind Technologies, μιας εταιρίας τεχνητής νοημοσύνης (AI) με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, που ανήκει στην Alphabet Inc. - ένα πολυχώρο γνωστό ως μητρική εταιρεία της Google - δημιούργησαν το "Pythia", ένα σύστημα αποκατάστασης  αρχαίου κειμένου που ξεπερνά τους εμπειρογνώμονες μαντεύοντας το χαμένο κείμενο από μερικώς κατεστραμμένες αρχαίες επιγραφές. Αυτό που λειτουργεί τώρα αφορά τις Ελληνικές επιγραφές που είναι και οι περισσότερες και μάλλον οι σπουδαιότερες
Το πλήρως αυτοματοποιημένο σύστημα, το πρώτο του είδους του, γεμίζει τους χαρακτήρες που λείπουν ή ακόμα και ολόκληρες λέξεις, κάνοντας εναλλακτικές προτάσεις. Μπορεί έτσι να γίνει ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για τους ειδικούς που προσπαθούν να διαβάσουν και να επαναφέρουν τις αρχαίες επιγραφές, δεκάδες από τα οποία ανακαλύπτονται κάθε χρόνο για να προστεθούν στην υπάρχουσα τάξη αρκετών χιλιάδων.

·         Το πέρασμα του χρόνου δεν ήταν «ευγενικό» σε πολλές από αυτές τις επιγραφές, οι οποίες έχουν είτε καταστραφεί εν μέρει είτε το υλικό που έχουν γραφτεί διαβρώθηκε. Η αποκρυπτογράφηση τους δεν είναι εύκολη και απαιτεί υπομονή, γνώση, σύγκριση με άλλα κείμενα και πολύ καλή διαίσθηση.

Οι ερευνητές, ένας Έλληνας, Γιάννης Ασσάλε, είναι μεταξύ αυτών που  εκπαίδευσαν την Πυθία να προβλέψει τι λείπει από τα γράμματα λέξεων χρησιμοποιώντας βαθιά νευρωνικά (Neural ) δίκτυα. (Τα νευρωνικά δίκτυα είναι σύνολα αλγορίθμων, διαμορφωμένα κατά τον ανθρώπινο εγκέφαλο, που εκπαιδεύονται για να αναγνωρίζουν τα πρότυπα). Η Πυθία έμαθε να αναγνωρίζει τέτοια μοτίβα σε περίπου 35.000 επιγραφές που κυμαίνονται από το 7ο αι. π.Χ. έως τον 5ο αιώνα μ.Χ. (1.500 έως 2.700 ετών) που περιέχουν πάνω από 3 εκατομμύρια λέξεις.

·         Όταν παρουσιάζεται μια ελλιπής επιγραφή, η Πυθία διατυπώνει μέχρι 20 υποθέσεις, δηλαδή προτείνει έως και 20 διαφορετικά γράμματα ή λέξεις, αφήνοντας στους εμπειρογνώμονες να κάνουν την τελική επιλογή.

Σε μια δοκιμασία του συστήματος, τόσο οι Πυθία όσο και οι εμπειρογνώμονες των επιγραφών ή οι «επιγραφιστές» (στην πραγματικότητα, οι φοιτητές διδάκτορες στην Οξφόρδη), είχαν επιφορτιστεί με την "πλήρωση των κενών" σε 2.949 επιγραφές. Η Πυθία είχε ποσοστό σφάλματος κατά 30,1%, σε σύγκριση με το 57,3% των ανθρωπίνων εμπειρογνωμόνων. Επιπλέον, ενώ οι εμπειρογνώμονες χρειάστηκαν δύο ώρες για να αποκρυπτογραφήσουν 50 επιγραφές, η Πυθία χρειάστηκε λίγα δευτερόλεπτα...!

Οι ερευνητές αναφέρουν...Για να εκπαιδεύσουμε την Πυθία, γράψαμε ένα μη τετριμμένο αγωγό για να μετατρέψουμε το μεγαλύτερο ψηφιακό σώμα των αρχαίων ελληνικών επιγραφών ( PHI Greek Inscriptions ) σε μηχάνημα με δυνατότητα επεξεργασίας, το οποίο ονομάζουμε PHI-ML. Όπως φαίνεται στον Πίνακα 1, οι προβλέψεις της Pythia για το PHI-ML επιτυγχάνουν ποσοστό σφάλματος χαρακτήρων 30,1%, σε σύγκριση με το 57,3% των αξιολογημένων αρχαίων ιστορικών ανθρώπων (συγκεκριμένα αυτοί ήταν διδακτορικοί από την Οξφόρδη).

Το αποτέλεσμα της μελέτης ήταν μια σαφής επίδειξη του δυναμικού της AI ( Artificial Intelligence ) στην ψηφιακή επιγραφή, δήλωσε η Thea Sommerschield της (DPhil in Ancient History) Οξφόρδης, μία από τους τρεις συν-συγγραφείς αυτής της δημοσίευσης για την Πυθία (Pythia) , η Philippa Steele, καθηγήτρια  Κλασικών στο Cambridge, συμφώνησε ότι η "Πυθία" συμβάλει σημαντικά για την αποκατάσταση των αρχαίων ελληνικών επιγραφών, παρόλο που η δύναμη ανίχνευσης των προτύπων θα πρέπει πάντα να συμπληρώνεται από τις γνώσεις των ειδικών. Η Πυθία , είπε θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί σε συναφή πεδία, όπως η παπυρολογία και οι κώδικες.

Η Πυθία παίρνει μια ακολουθία κατεστραμμένου κειμένου ως εισαγωγή και εκπαιδεύεται για να προβλέψει αλληλουχίες χαρακτήρων που περιλαμβάνουν υποθετικές αποκαταστάσεις αρχαίων ελληνικών επιγραφών (κείμενα γραμμένα στο ελληνικό αλφάβητο που χρονολογούνται μεταξύ του 7ου αιώνα π.Χ. και του 5ου αιώνα μ.Χ.). Η αρχιτεκτονική λειτουργεί τόσο σε επίπεδο χαρακτήρων όσο και σε επίπεδο λέξεων, με αποτέλεσμα την αποτελεσματική διαχείριση μακροπρόθεσμων πληροφοριών πλαισίου και την αποτελεσματική αντιμετώπιση ελλιπών αντιγράφων λέξεων Αυτό το καθιστά εφαρμόσιμο σε όλους τους κλάδους που ασχολούνται με τα αρχαία κείμενα ( φιλολογία , παπυρολογία , κωδικολογία ) και εφαρμόζεται σε οποιαδήποτε γλώσσα (αρχαία ή σύγχρονη).

Οι δημιουργοί 

Ο Γιάννης Ασσάελ, ένας από τους τρεις συντάκτες και ο βασικός συγγραφέας  αυτής της δημοσίευσης, αποφοίτησε με πτυχίο Εφαρμοσμένης Πληροφορικής από το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, το 2013 στη Θεσσαλονίκη, έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Imperial College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου και διδάσκει σήμερα το Ph.D. στην Πληροφορική στην Οξφόρδη, με ειδίκευση στη Μηχανική Μάθηση. Από το 2015, είναι επίσης ερευνητής του ( Artificial Intelligence ) AI στο DeepMind.

Ο Demis Hassabis, γιος  Ελληνοκύπριου  και γνωστός ως προγραμματιστής βιντεοπαιχνιδιών και ο ίδιος είναι παίκτης παγκόσμιας κλάσης, ήταν ένας από τους τρεις συνιδρυτές της DeepMind Technologies το 2010, μαζί με τον Shane Legg και Mustafa Suleyman και είναι ο Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας. Το DeepMind έγινε θυγατρική της Google το 2014 και έχει ερευνητικά κέντρα στον Καναδά, τη Γαλλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες.

ΠΗΓΗ: https://www.estia.tv/index.php/arxaiologia/1249-ellines-ereynites-kataskeyasan-logismiko-pou-symplironei-katestrammenes-arxaies-ellinikes-epigrafes

Πασχάλης Κιτρομηλίδης

Ο καθηγητής Πασχάλης Κιτρομηλίδης 

εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών

ΕΤΙΚΕΤΕΣ:Η ολομέλεια της Ακαδημίας Αθηνών, εξέλεξε σήμερα τον καθηγητή Πασχάλη Κιτρομηλίδη, τακτικό μέλος της στην προκηρυχθείσα έδρα «Ιστορία των πολιτικών θεωριών», στην τάξη των Ηθικών και Πολιτικών Επιστημών.

Ο Πασχάλης Κιτρομηλίδης γεννήθηκε το 1949 στη Λευκωσία. Σπούδασε στο Παγκύπριο Γυμνάσιο και, αφού υπηρέτησε στην Εθνική Φρουρά (1968-1969), έλαβε υποτροφία του Ιδρύματος Fulbright, χάρη στην οποία πραγματοποίησε πανεπιστημιακές σπουδές στην πολιτική επιστήμη στις ΗΠΑ.

Έλαβε το πτυχίο πολιτικών επιστημών από το πανεπιστήμιο Wesleyan University στο Middletown, Connecticut και ακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Harvard. Από το Harvard έλαβε το μεταπτυχιακό δίπλωμα και περαιτέρω δίδαξε υπό διάφορες ιδιότητες, από το 1978 έως το 1985.

Τo 1983 εξελέγη αναπληρωτής καθηγητής της Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και από το 1987 διετέλεσε τακτικός καθηγητής του ιδίου πανεπιστημίου.

Ο κ. Κιτρομηλίδης έχει διδάξει και σε άλλα πανεπιστήμια, ενώ το 2018 έλαβε το αριστείο ιστορικών και κοινωνικών επιστημών της Ακαδημίας Αθηνών.

Επίσης, διετέλεσε διευθυντής του Ινστιτούτου Νεοελληνικών Ερευνών στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (2000-2011), ενώ υπήρξε διάδοχος της Μέλπως Merlier στη διεύθυνση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών από το 1980 έως το 1994, και από το 1995 είναι γενικός γραμματέας του διοικητικού συμβουλίου.

Έχει την επιστημονική επιμέλεια του Δελτίου του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, καθώς και των άλλων εκδόσεων του Κέντρου, με έμφαση στην «Έξοδο» του Μικρασιατικού Ελληνισμού. Έλαβε 19 υποτροφίες και ερευνητικές χορηγίες από ελληνικά, αμερικανικά και βρετανικά ιδρύματα.

Είναι ή διετέλεσε μέλος διοικητικών συμβουλίων, πολλών επιστημονικών ιδρυμάτων και εταιρειών, είναι επίσης εκδότης ή μέλος συντακτικής επιτροπής επιστημονικών περιοδικών, καθώς και επίτιμος διδάκτωρ των Πανεπιστημίων Θράκης και Βουκουρεστίου.

Έχει λάβει το βραβείο Eξαίρετης Πανεπιστημιακής διδασκαλίας εις μνήμην Β. Ξανθόπουλου και Στ. Πνευματικού, Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας Πανεπιστήμιο Κρήτης, καθώς και το First Lifetime Achievement Award, Ευρωπαϊκή Εταιρεία της Ιστορίας της Πολιτικής Σκέψης, το 2018.

Τα ενδιαφέροντά του τοποθετούνται εξαντλητικά στον Διαφωτισμό και την επίδρασή του στη Βαλκανική, στο φαινόμενο του έθνους και του εθνικισμού, στον συσχετισμό αυτού του φαινομένου με τη δημιουργία ανεξαρτήτων κρατών, στις σχέσεις μεταξύ των οργάνων της Πολιτείας και της Εκκλησίας και στις πολιτικές και κοινωνικές ιδέες κατά τον 18ο-19ο αιώνα. Άλλος κύκλος ενδιαφερόντων του, καλύπτει τα προβλήματα της ίδρυσης σύγχρονων μικρών κρατών με έμφαση στην πολιτιστική και πολιτική πορεία της Κύπρου από την ξενική κατοχή έως την ανεξαρτησία (1960) και τα πολύπλοκα προβλήματα που ανέκυψαν έκτοτε.

Επίσης, έχει εκπονήσει πολλές εργασίες που αναφέρονται στην Ορθοδοξία και στον ρόλο της στον κόσμο, ιδίως στα Βαλκάνια, καθώς και στον Ελληνισμό της Μικράς Ασίας.

Εξέδωσε και επιμελήθηκε 49 αυτοτελή έργα και δημοσίευσε 260 άρθρα και βιβλιοκρισίες.

ΠΗΓΗ: https://www.kathimerini.gr/1063722/article/epikairothta/ellada/o-ka8hghths-pasxalhs-kitromhlidhs-e3elegh-taktiko-melos-ths-akadhmias-a8hnwn?fbclid=IwAR2yYrI0-00fREl1NyI9CQ4143YDI3cA0DiPwKVveL-LXPHPFdd83fQ5i6o

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ.

ΟΡΘΡΟΣ & ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

 ΨΑΛΛΕΙ Ο ΑΕΙΜΝΗΣΤΟΣ ΠΡΩΤΟΨΑΛΤΗΣ ΚΑΒΑΛΑΣ ΤΣΑΜΚΙΡΑΝΗΣ ΜΑΤΘΑΙΟΣ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ Α' ΗΧΟΥ ΣΤΑ ΤΕΛΗ ΤΗΣ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ ΤΟΥ 1980.

Κυριακή Τελώνου και Φαρισαίου

Αίνοι Κυριακής Τελώνου και Φαρισαίου

Ψάλλει ο Άρχων Πρωτοψάλτης της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας

Χρύσανθος Θεοδοσόπουλος

από τον Ιερό Ναό Αγίου Δημητρίου Πολιούχου Θεσσαλονίκης

Ἦχος α'

Μὴ προσευξώμεθα φαρισαϊκῶς, ἀδελφοί· ὁ γὰρ ὑψῶν ἑαυτὸν ταπεινωθήσεται, ταπεινωθῶμεν ἐναντίον τοῦ Θεοῦ, τελωνικῶς διὰ νηστείας κράζοντες·

Ἱλάσθητι ἡμῖν ὁ Θεός, τοῖς ἁμαρτωλοῖς.

Στίχ. Ἐξομολογήσομαί σοι, Κύριε ἐν ὅλῃ καρδίᾳ μου, διηγήσομαι πάντα τὰ θαυμάσιά σου. Ἦχος γ'

Τοῦ Τελώνου καὶ τοῦ Φαρισαίου τὸ διάφορον, ἐπιγνοῦσα, ψυχὴ μου· τοῦ μέν, μίσησον τὴν ὑπερήφανον φωνήν, τοῦ δέ, ζήλωσον τὴν εὐκατάνυκτον εὐχήν, καὶ βόησον,

ὁ Θεὸς ἱλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτωλῷ, καὶ ἐλέησόν με.

Χαρ. Ταλιαδώρος!!!

Ψαλτικές συμβουλές και νουθεσίες,

από τον Άρχοντα Πρωτοψάλτη της Α. Α. Κων/πόλεως, Χαρίλαο Ταλιαδώρο, στα μέλη των χορωδιών «Ευαγγελιστής Λουκάς» και «Εν ψαλτηρίω». Από την εκδήλωση που διοργανώθηκε προς τιμήν του, από τον Ι. Ν. Αγ. Ιωάννου του Καλυβίτου, στο Βαθύ Αυλίδος, στην Εύβοια.Στην εκδήλωση, έψαλαν οι βυζαντινές χορωδίες «Ευαγγελιστής Λουκάς», του Συλλόγου Ιεροψαλτών Θηβών, υπό τη διεύθυνση του κ. Αντωνίου Τσαρουχά και «Εν ψαλτηρίω», του Σχολείου Ψαλτικής Αθηνών, υπό τη διεύθυνση του κ. Κωνσταντίνου Μπουσδέκη ενώ, μονωδιακά, απέδωσε ύμνους ο Άρχων Υμνωδός της Μ. τ. Χ. Ε., Γεώργιος Χατζηχρόνογλου.15 Ιανουαρίου 2018,Ι. Ν. Αγίου Ιωάννου Καλυβίτου Βαθέος Αυλίδος.

Νηπιοβαπτισμός:

 Ορθόδοξες απαντήσεις 

σε προτεσταντικούς ισχυρισμούς

Πρωτοπρεσβύτερος Βασίλειος Γεωργόπουλος, Αναπληρωτής Καθηγητής Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ

Το ζήτημα του νηπιοβαπτισμού αποτέλεσε πάντοτε αφορμή μόνιμης μομφής και κατηγορίας, στον ελληνικό χώρο, διαφόρων Προτεσταντικών κινήσεων κατά της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Η απόρριψη του νηπιοβαπτισμού από τους Έλληνες Προτεστάντες δεν είναι πρόσφατο φαινόμενο. Μαρτυρείται ήδη από τον 19ο αι., από την πρώτη στιγμή δηλαδή της παρουσίας Προτεσταντικών κοινοτήτων στον ελλαδικό χώρο[1].

Σύμφωνα, λοιπόν, με κάποιους από τους Έλληνες Διαμαρτυρόμενους ο νηπιοβαπτισμός απορρίπτεται ως αντιβιβλική διδασκαλία και ως ανθρώπινη επινόηση. Αναφέρουν χαρα- κτηριστικά: «είναι ξεκάθαρο ότι το βάπτισμα των παιδιών είναι αντίθετο προς την διδασκαλία της Καινής Διαθήκης. Δεν υπάρχει καμία εντολή, ούτε παράδειγμα, ούτε και καμία απολύτως νύξη, ότι εβαπτίσθη νήπιο υπό του Κυρίου ή των μαθητών του »[2].

Με ποιο όμως κριτήριο οι Έλληνες Προτεστάντες απορρίπτουν τον νηπιοβαπτισμό; Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς τους μοναδικό τους κριτήριο είναι η Αγία Γραφή.Ισχυρίζονται ότι ο νηπιοβαπτισμός στερείται αγιογραφικής θεμελίωσης. Ας αξιολογήσουμε όμως αυτό το επιχείρημα.

1).Οι προτεσταντικές αντιφάσεις.

Η θέση των Ελλήνων διαμαρτυρομένων, ότι ότι ο νηπιοβαπτισμός στερείται αγιογραφικής θεμελίωσης τους φέρνει σε κάθετη αντίθεση με τους θεμελιωτές του Προτεσταντισμού. Στα χρόνια της Μεταρρύθμισης την απόρριψη του νηπιοβαπτισμού την υποστήριζαν μετά πάθους οι Αναβαπτιστές, δηλαδή, η πλέον ριζοσπαστική πτέρυγα της Μεταρρύθμισης. Απέναντι τους και γι’αυτήν τους την τοποθέτηση  θα σταθούν  με ιδιαίτερη αυστηρότητα οι θεμελιωτές του Προτεσταντισμού έχοντας ως μοναδικό κριτήριο και αυτοί την Αγία Γραφή.

Ο Μ. Λούθηρος σε δύο βασικά κείμενά του, ιδιαίτερης βαρύτητας, στα Σμαλκαλδικά Άρθρα (ParsIII, 5) και στη Μεγάλη Κατήχηση (ParsIV) είναι σαφέστατος. Ο νηπιοβαπτισμός αναφέρει: α)είναι σύμφωνος  με την Αγία Γραφή, β) είναι αναγκαίος και γ) είναι αρεστός στο Θεό[3].

Ο Ι. Καλβίνος στο κλασικό δογματικό έργο του Institutio Christianae Religionis (IV, 16, 1-32),  θα αναιρέσει ένα προς ένα τα λογικά και αγιογραφικά επιχειρήματα των Αναβαπτιστών. Ο Καλβίνος, μάλιστα, θεωρούσε την προάσπιση του νηπιοβαπτισμού ως στοιχείο καθαρότητας της χριστιανικής πίστεως από τις παραχαράξεις των Αναβαπτιστών.

Ο Ζβίγγλιος θα κινηθεί στο θέμα αυτό στην ίδια γραμμή  με τον Ι. Καλβίνο εκφράζοντας τις απόψεις του στο έργο του Vom Taufe, vom wiedertaufe und von der kindertaufe το έτος 1525. Ο ίδιος είχε προσπαθήσει σε τρεις δημόσιες συζητήσεις του, το ίδιο έτος, να μεταπείσει ηγετικά στελέχη των Αναβαπτιστών χωρίς όμως αποτέλεσμα.

Έχοντας, λοιπόν, υπ’όψιν τις θέσεις των θεμελιωτών του Προτεσταντισμού, και συγκρίνοντάς τες με τις θέσεις  των Ελλήνων Προτεσταντών, βρισκόμαστε μπροστά σε μια μεγάλη αντίφαση. Να επικαλούνται αμφότεροι την Αγία Γραφή και να αντιφάσκουν μεταξύ τους για το ποια είναι η θέση της Αγίας Γραφής για το ίδιο θέμα.

Επιπλέον, η αντίφαση αυτή γίνεται ακόμη μεγαλύτερη, γιατί με βάση τους ισχυρισμούς που παραθέσαμε των Ελλήνων Προτεσταντών, οι ιδρυτές του Προτεσταντισμού και πνευματικοί τους προπάτορες, υπερασπίζονταν ως θείο θέλημα ανθρώπινες επινοήσεις και αντιβιβλικές απόψεις!!!

Για τον ορθόδοξο χριστιανό οι προτεσταντικές αντιφάσεις και στο ζήτημα του νηπιοβαπτισμού είναι δηλωτικές της μόνιμης  δυσπερίγραπτης τραγωδίας του Προτεσταντισμού.

2) Το αγιογραφικό χωρίο Μάρκου 16,16.

Πρόκειται για το αγιογραφικό χωρίο που οι Διαμαρτυρόμενοι το θεωρούν ως το κύριο επιχείρημά τους εναντίον του νηπιοβαπτισμού. Παρουσιάζουν  ως αμάχητο επιχείρημα τη διατύπωση του χωρίου: «ο πιστεύσας και βαπτισθείς σωθήσεται»[4]. Ματαίως. Το χωρίο κατανοείται μέσα στα θεολογικά του συμφραζόμενα και αποτυπώνει με ακρίβεια το προαπαιτούμενο για να γίνει κάποιος ενήλικας χριστιανός μέσα σ’ ένα εχθρικό περιβάλλον όπως ήταν αυτό όταν άρχισε η διάδοση του Ευαγγελίου, αλλά και για πολλές εκατονταετίες αργότερα λόγω των διωγμών. Σήμερα ισχύει στο χώρο της εξωτερικής ιεραποστολής, ή για έναν άπιστο ή άθεο που θέλει να γίνει χριστιανός. Με ποιά λογική η βασική προϋπόθεση εισόδου στην Εκκλησία για τον μη χριστιανό ενήλικα είναι προαπαιτούμενο για το νήπιο της χριστιανικής οικογένειας;

Για την ορθόδοξη πίστη το μυστήριο του αγίου βαπτίσματος, όχι μαγικά, αναιρεί την κληρονομιά της φθοράς και του θανάτου[5]. Στο βρέφος  δεν υπάρχει  προσωπική ευθύνη που να απαιτεί μετάνοια όπως στους ενήλικες. Το εν λόγω χωρίο, λοιπόν, σε καμιά περίπτωση δεν αποτελεί αγιογραφική μαρτυρία κατά του νηπιοβαπτισμού.

3. Αγιογραφικές μαρτυρίες για τον νηπιοβαπτισμό.

Ο Προτεσταντικός ισχυρισμός ότι ο νηπιοβαπτισμός στερείται ερείσματος στην Αγία Γραφή έχει ένα μεγάλο έλλειμμα αληθείας. Και τούτο γιατί:

i)Υποτιμούν το ιδιαίτερο ενδιαφέρον του Θεανθρώπου για τα παιδιά Ματθ. 19,13-15).

ii) Παραγνωρίζουν ότι το βάπτισμα αντικατέστησε την οκταήμερο περιτομή που γινόταν στα βρέφη και  ήταν τύπος του βαπτίσματος (Κολ. 2, 11).

iii) Παραβλέπουν  ότι ο Θεάνθρωπος δεν έθετε προϋποθέσεις  ηλικίας για την είσοδο στη βασιλεία των ουρανών (Ιωαν. 3, 5).

iv) Αποσιωπούν  το ότι οι Απόστολοι βάπτιζαν οικογένειες, που φυσικά είχαν παιδιά (Πραξ. 16, 14-15. Α’ Κορ. 1, 16).

v) Πρέπει να αποδείξουν, ότι οι τρεις χιλιάδες άνθρωποι που πίστευσαν και βαπτίστηκαν μετά την ομιλία του απ. Πέτρου (Πραξ. 2, 39- 42) άφησαν τα παιδιά τους αβάπτιστα.

Η δική μας τελική επισήμανση που αποδεικνύει ως ιστορικά και θεολογικά ατεκμηρίωτη την Προτεσταντική μομφή κατά του νηπιοβαπτισμού θα είναι η επισήμανση του αγίου Νεκταρίου ότι: «ουδαμού της Ιεράς Γραφής φαίνεται η ότι ο Χριστός διέταξε τον αποκλεισμόν των νηπίων από του βαπτίσματος η ότι οι Απόστολοι κατά τας Αποστολικάς αυτών πορείας, βαπτίζοντες τους προσερχομένους εις την πίστιν εθνικούς, κατέλιπον αβάπτιστα τα εαυτών νήπια»[6].

Παραπομπές:

[1]. Βλ. Αρχιμ. Παν. Δουληγέρη, Ο αιρετικός Καλαποθάκης η έλεγχος των ψευδο- ευαγγελικών, 1892, σσ. 192-195.

[2]. Βλ. Γ. Καρβουνάκη, Το  Βάπτισμα κατά τον Λόγο του Θεού, στο Περ. Σάλπισμα, Ιούλ- Δεκ.1992, σ. 126.

[3]. Βλ.Unser Glaube. Bekenntnisschriftenderevangelisch– lutherishenKirche, 1986³, σσ. 486,736-739. Πρβλ. Ε. Ηirsch, Hilfsbuch zum Studium der Dogmatik, 1964⁴, σ. 224.

[4]. Πρβλ. Αρχιμ.Ι. Γιαννακόπουλου, Διαλογική συζήτησις Ευαγγελικών και Ορθοδόξων, 19833, σ.43.

[5]. Βλ. Ν. Ματσούκα, Δογματική και Συμβολική θεολογία, Τόμος Β , 19882, σ. 477.

[6] .Βλ. Αγ. Νεκταρίου, Μελέται περί των θείων μυστηρίων, 1990, σ. 29.

ΠΗΓΗ: https://www.pemptousia.gr/2020/02/nipiovaptismos-orthodoxes-apantisi/

Φυσιογνωμίες!!!

Στήν Ἐληά

ἐδῶ καί πολλά χρόνια

τά ἀλησμόνητα Ἀδέλφια Περικλῆς καί Ἀποστόλης..

(οἱ ἐρημῖτες τῆς Πάτμου)

"Ο Θησαυρός μου"!

Ο ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΗΣ ΟΞΦΟΡΔΗΣ 

ΜΕ ΤΙΣ ΕΝΤΕΚΑ ΓΛΩΣΣΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΓΕΡΟΝΤΑΚΙ

Το Τριώδιο

Το Τριώδιο

Τριώδιο λέγεται το λειτουργικό βιβλίο που περιέχει υμνολογικό υλικό κυρίως του Εσπερινού και του Όρθρου και χρησιμοποιείται μαζί με το Μηναίο και την Παρακλητική στις ιερές Ακολουθίες της περιόδου από Κυριακής του Τελώνου και Φαρισαίου μέχρι το Μεγάλο Σάββατο.
Τριώδιο όμως λέγεται και η περίοδος που καλύπτει:
α. Τις τρεις εβδομάδες πριν από τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή (22 ήμερες).
β. Τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή (40 ημέρες, από την Καθαρά Δευτέρα μέχρι την Παρασκευή πριν από το Σάββατο του Λαζάρου).
γ. Τις δυο ημέρες Σάββατο του Λαζάρου και Κυριακή των Βαΐων (συνδετικές ημέρες της Μεγ. Τεσ/στής με τη Μεγ. Εβδομάδα).
δ. Τη Μεγάλη Εβδομάδα (6 ήμερες).
Ονομάζεται Τριώδιο, γιατί πολλοί από τους ύμνους που περιλαμβάνει τους λεγόμενους Κανόνες δεν περιέχουν 9 ή 8 ωδές, αλλά τρεις ωδές (=Τριώδιον). Η περίοδος του Τριωδίου έχει σκοπό να μας προετοιμάσει με νηστεία, προσευχή και μετάνοια, για να υποδεχθούμε τα Άγια Πάθη του Κυρίου μας και την ένδοξη Ανάσταση Του.
Το Τριώδιο διαμορφώθηκε σε τελική μορφή γύρω στον 15ο αιώνα. Ονομάστηκε Τριώδιο γιατί οι Κανόνες κατά τις καθημερινές ακολουθίες του Όρθρου περιλαμβάνουν τρεις ωδές, την η’, θ’ και μια από τις πρώτες ωδές. Οι υμνογραφίες αυτές είναι από τις πιο κατανυκτικές ολοκλήρου του λειτουργικού χρόνου που έγραψαν μεγάλοι ποιητές της Ορθοδοξίας.
Το Τριώδιο αποτελεί το κινητό εκείνο τμήμα του εκκλησιαστικού έτους που προπαρασκευάζει τον πιστό για τον άξιο εορτασμό των Παθών και της Αναστάσεως με ανάλογα βιώματα, πνευματική καλλιέργεια και συμμετοχή, με αγώνα μετανοίας, προσευχής και νηστείας. Γι' αυτόν ακριβώς το λόγο η Εκκλησία μας συμβουλεύει όχι με χορούς και καρναβάλια, ούτε με γλέντια αμαρτωλά και μασκαρέματα, αλλά με «χαροποιό πένθος», με κατάνυξη και ευφροσύνη πνευματική να περάσουμε την περίοδο και τις εορτές του Τριωδίου. Και για να μπορέσουμε να πραγματοποιήσουμε τα ανωτέρω ευκολότερα, η Εκκλησία μας, σαν φιλόστοργη Μητέρα που είναι και έχει βαθιά γνώση της ανθρώπινης φύσεως μας, μας προετοιμάζει ανάλογα.

Για να μην πάμε ξαφνικά από τη ράθυμη κατάσταση, στην οποία μας οδηγεί η ρουτίνα της καθημερινής ζωής και ο ευδαιμονισμός, στην ανώτερη πνευματικά, μας καλεί να σκεφθούμε τη σημασία της πριν μπούμε σ' αυτήν, κάθε φορά με μία προπαρασκευαστική περίοδο. Έτσι πριν τα Άγια Πάθη και την Ανάσταση (ή τη Γέννηση του Χριστού) έχουμε την Τεσσαρακοστή. Πριν από τη Μ. Τεσσαρακοστή έχουμε τρεις εβδομάδες που περιλαμβάνουν τις ακόλουθες τέσσερις Κυριακές:
 Κυριακή Τελώνου και Φαρισαίου
 Κυριακή του Ασώτου
 Κυριακή της Απόκρεω
 Κυριακή της Τυροφάγου

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥΤην Κυριακή αυτή διαβάζεται η ομώνυμη παραβολή, στην οποία διακρίνουμε τα αποτελέσματα της υπερήφανης προσευχής του «δικαίου» Φαρισαίου που τελικά δεν εισακούστηκε και της ταπεινής προσευχής του αμαρτωλού Τελώνου, του οποίου (η προσευχή) ανέβη στον ουρανό ως θυμίαμα και εισακούστηκε.
Μ' αυτό τον τρόπο η Εκκλησία μας βοηθά να συνειδητοποιήσουμε την ανάγκη προσεγγίσεως της υψοποιού ταπεινώσεως, την οποία κάθε χριστιανός πρέπει να επιδιώκει μέσα στην περίοδο της αγίας Τεσσαρακοστής και κατ' επέκταση στη ζωή του.
Ο ταπεινός άνθρωπος δεν κινδυνεύει να πέσει. «Ο υποκάτω πάντων ων, πού πεσείται;» λέγουν οι Πατέρες. Δηλ. αυτός που τοποθετεί και θεωρεί τον εαυτό του κάτω - κάτω, χαμηλότερα απ' όλους, πού θα πέσει; Και ο Μέγας Αντώνιος έλεγε: «Είδα όλες τις παγίδες του εχθρού να έχουν απλωθεί πάνω στη γη και είπα λυπημένος: Ποιος άραγε μπορεί να τις αποφύγει; Και άκουσα φωνή που έλεγε: Η ταπεινοφροσύνη!»

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥΗ παραβολή του «Άσωτου Υιού» είναι γνωστή. Ομιλεί για ένα πλούσιο νέο ο όποιος άσωτα κατασπατάλησε την περιουσία του σε χώρα μακρινή και στο τέλος κατάντησε να βόσκει χοίρους. Τότε μετανόησε και επέστρεψε στον πατέρα του, που τον δέχθηκε με άπειρη αγάπη και στοργή.
Η παραβολή είναι ανεξάντλητη σε νοήματα, αφού, όπως λέγεται, ολόκληρο το έργο της Θείας Οικονομίας ευρίσκεται μέσα σ' αυτή.
Το βαθύτερο νόημα της παραβολής είναι τετραπλό:
α. Η απελπιστική κατάσταση στην οποία φθάνει ο αμαρτωλός.
β. Η ανάγκη μετανοίας και τα σωτήρια αποτελέσματα της.
γ. Το μέγεθος της θείας Ευσπλαχνίας στην οποία μπορούν να στηρίζονται και οι πλέον αμαρτωλοί, ώστε να μη φθάνουν ποτέ στην απελπισία. Κανένα αμάρτημα, όσο μεγάλο κι αν θεωρείται, δεν μπορεί να υπερνικήσει τη φιλάνθρωπη γνώμη του Θεού και
δ. Η αποφυγή του αισθήματος της αυτάρκειας του δικαιωμένου, όπως θεωρούσε τον εαυτό του ο πρεσβύτερος υιός.
Εάν λοιπόν συναισθανθούμε την πραγματική πνευματική μας κατάσταση και με ειλικρίνεια ομολογήσουμε τα λάθη μας και την κατασπατάληση των ταλάντων που μας χάρισε ο Θεός, θα καταλάβουμε ότι αυτή την Κυριακή όλοι μας εορτάζουμε και όλοι, κατά κάποιο τρόπο, είμαστε άσωτοι υιοί, απομακρυνθέντες από τον «Οίκον του Ουρανίου Πατρός μας».

ΨΥΧΟΣΑΒΒΑΤΟΤο Σάββατο πριν από την Κυριακή της Απόκρεω, λέγεται «Σάββατο των Ψυχών» ή Ψυχοσάββατο. Είναι το πρώτο από τα δύο Ψυχοσάββατα του έτους (το δεύτερο επιτελείται το Σάββατο πριν από την Κυριακή της Πεντηκοστής).
Ο λόγος που το καθιέρωσε η Εκκλησία μας, παρ' ότι κάθε Σάββατο είναι αφιερωμένο στους κεκοιμημένους, είναι ο έξης: Επειδή πολλοί κατά καιρούς απέθαναν μικροί ή στην ξενιτιά ή στη θάλασσα ή στα όρη και τους κρημνούς ή και μερικοί, λόγω πτωχείας, δεν αξιώθηκαν των διατεταγμένων μνημοσυνών, «οι θείοι Πατέρες φιλανθρώπως κινούμενοι εθέσπισαν το μνημόσυνο αυτό υπέρ πάντων των απ' αιώνος ευσεβώς τελευτησάντων Χριστιανών».
Επειδή την Κυριακή της Απόκρεω ποιούμε ανάμνηση της Δευτέρας Παρουσίας του Χριστού και οι κεκοιμημένοι μας ακόμη δεν κρίθηκαν, τους μνημονεύουμε σήμερα και, επικαλούμενοι το άπειρο έλεος Του, παρακαλούμε τον Θεό με το μνημόσυνο που κάνουμε, να τους αναπαύσει.
Συγχρόνως δε, ενθυμούμενοι και εμείς το θάνατο, «διεγειρόμεθα προς μετάνοιαν...».

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΕΩΗ Κυριακή αυτή λέγεται έτσι, διότι από την επόμενη ημέρα (Δευτέρα) απέχουμε κρέατος. Δηλ. η Κυριακή της Απόκρεω είναι η τελευταία ημέρα της κρεοφαγίας μέχρι το Πάσχα.
Οι θείοι Πατέρες έταξαν αυτή την Κυριακή να γίνεται ανάμνηση της Δευτέρας Παρουσίας του Χριστού για να θυμόμαστε, όχι μόνο τη φιλανθρωπία Του (από την Κυριακή του Άσωτου), αλλά και τη δικαιοσύνη Του στην κρίση, που θα γίνει μερικώς την ημέρα του θανάτου μας και τελικώς στη Δευτέρα Παρουσία Του.
Έτσι είναι δυνατόν να διεγειρόμαστε από τον ύπνο της αμελείας προς εργασία των αρετών και καλλιέργεια - αύξηση των ταλάντων μας.

ΣΑΒΒΑΤΟ ΤΩΝ ΟΣΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ
Μετά την προηγηθείσα (με τα προηγούμενα) παιδαγωγία, οι Θεοφόροι Πατέρες σαν άριστοι στρατηγοί, που προετοιμάζουν τα στρατεύματα τους για μάχη με τα λαμπρά παραδείγματα των ηρώων, μας προβάλλουν ήδη προς μίμηση και παρηγοριά όλους τους διαλάμψαντες οσίους και θεοφόρους Πατέρες και Μητέρες -Μοναχούς και Μοναχές που αγίασαν με νηστεία, αγρυπνία, προσευχή και ταπείνωση.
Όλοι αυτοί που αποτελούν παραδείγματα αγώνος και μετανοίας μας παρακινούν και μας προτρέπουν στον πνευματικό αγώνα που αρχίζει, προς απόκτηση των αρετών, απόρριψη των κακιών και τελική κατάκτηση «των επηγγελμένων ημίν αγαθών» (εγκόσμιων και υπερκοσμίων).

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΟΦΑΓΟΥ
Μετά τη διακοπή της κρεοφαγίας, αυτή την εβδομάδα (τρίτη του Τριωδίου), όλες τις ημέρες της τρώμε τυροκομικά, αυγά και ψάρια. Γι' αυτό ονομάστηκε «Τυροφάγου» ή «Τυρινής».
Μαζί με τη νηστεία λοιπόν, που αρχίζει μερικώς και σταδιακώς από την εβδομάδα αυτή, η Εκκλησία φέρει ενώπιον μας και μας θυμίζει, με τα τροπάρια αυτής της Κυριακής, την εξορία των πρωτοπλάστων από τον Παράδεισο, που έγινε λόγω της παρακοής τους (δεν ετήρησαν τη νηστεία, σχετικά με τον απαγορευμένο καρπό). Αντί του Παραδείσου και της αιωνιότητας, βρήκαν το θάνατο, διότι οι ίδιο επέλεξαν την αποστασία από τον Θεό Πατέρα.
Και εμείς καλούμεθα (με την υμνολογία της ημέρας) αυτό που έχασε ο Αδάμ με την ακρασία (ανυπακοή, αμετανοησία, εγωισμό και γαστριμαργία), να το κερδίσουμε με την εγκράτεια (υπακοή, μετάνοια, ταπείνωση και νηστεία).
Γι' αυτό η Εκκλησία μας αυτή την Κυριακή μας τονίζει ότι: «Το στάδιον των αρετών ηνέωκται (άνοιξε), οι βουλόμενοι αθλήσαι (όσοι θέλουν ν' αγωνιστούν) εισέλθετε...», ώστε όσοι είναι καλοπροαίρετοι ν' αρχίσουν με όρεξη και χαρά τον αγώνα της Τεσσαρακοστής.



ΠΗΓΗ: Καθεδρικός Ιερός Ναός Κοιμήσεως Θεοτόκου Φανερωμένης Χολαργού (210 6511821)

Ἡ μητέρα.....

 ....... ὡς πρεσβυτέρα…

Τῆς πρεσβυτέρας Αἰκατερίνης Τσαλμπούρη – Κουτσίδου

«Γένος ἅπαν τῶν βροτῶν, μακαρίζει σε Ἁγνή, καί δοξάζει σε πιστῶς, ὡς Μητέρα τοῦ Θεοῦ».

Αὐτός εἶναι ὁ λόγος, Σεβασμιώτατε πάτερ καί Δέσποτα, σεβαστοί πατέρες καί ἀγαπητοί ἀδελφοί πού συναχθήκαμε ἐδῶ ὅλοι ἐμεῖς μετά τόν λαμπρό πανηγυρικό ἑσπερινό τῆς Παναγίας τῆς Ἱεροσολυμίτισσας, προστασίας καί καταφυγῆς ὅλων τῶν Σερραίων.

Συναχθήκαμε νά μακαρίσουμε «ἔτι καί ἔτι» μέ λόγους καί ὕμνους αὐτή πού εἶπε τό μεγάλο «ΝΑΙ» στό κάλεσμα τοῦ Θεοῦ, ἀλλά καί τήν μητέρα κάθε ἀνθρώπου, μάλιστα δέ πιστοῦ.

Γιατί, ὅταν ὁ Υἱός καί Θεός της τελείωσε τό Ἔργο τῆς Θείας οἰκονομίας γιά τήν σωτηρία μας, λίγο πρίν παραδώσει τό πνεῦμα Του στόν οὐράνιο Πατέρα Του πάνω στόν Σταυρό, παρέδωσε τήν Ἁγία Μητέρα Του σέ ὅλους ἐμᾶς:

«ἰδού ἡ μήτηρ σου», γιά νά βρίσκουμε στήν ἀγκαλιά Της δύναμη στόν καθημερινό μας ἀγώνα, λιμάνι ἀπάνεμο στίς φουρτοῦνες τῆς ζωῆς μας, βάλσαμο στούς κάθε λογῆς πόνους μας, ἐλπίδα στίς ὦρες τῆς ἀπελπισίας καί τῆς ἀπογοήτευσης γιά νά σφογγίζουμε στήν ποδιά Της κάθε μας δάκρυ.

Ἡ Παναγία μας, ἡ Μητέρα τοῦ Χριστοῦ καί συγχρόνως ἡ μεγάλη Μάννα ὅλων τῶν ἀνθρώπων. Γι’ αὐτό ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας στίς 2 Φεβρουαρίου, ἡμέρα τῆς Ὑπαπαντῆς τοῦ Κυρίου, στό ἱερό της πρόσωπο ἐνσαρκώνει καί τιμᾶ τήν μάννα.

Ποιά εἶναι ἡ καλύτερη μητέρα τοῦ κόσμου; Ἡ δική μας ἡ μητέρα. Αὐτή πού μᾶς βάσταξε στά φιλόξενα σπλάχνα της καί μᾶς ἔθρεψε μέ τό αἷμα της.

Καί μόλις βγήκαμε στόν κρύο κόσμο πάλι μέσ’ τή ζεστή της ἀγκαλιά βρήκαμε τήν πρώτη θαλπωρή. Μάννα, ὁ πρῶτος δάσκαλος, ἡ πρώτη ἀγάπη, τό πρῶτο φιλί καί χάδι. Ὁ ἐπίγειος ἄγγελος πού δίνει ὁ Θεός σέ κάθε παιδί.

Μιά καί μοναδική καί ἀνεπανάλειπτη γιά τόν καθένα μας. «Ἐπιλείψει με ὁ χρόνος» διηγούμενη τήν ἀγάπη τῆς μάννας, τίς θυσίες της, τίς ὑπομονές της, τήν μακροθυμία της, τήν συγχωρητικότητά της.

Ἡ μητέρα εἶναι σάν τή γῆ πού ὅλοι τήν ποδοπατοῦν κι αὐτή συνεχίζει νά δίνει ἄνθη καί καρπούς. Ὅλα γιά τά παιδιά της, καί τίποτε γιά τόν ἑαυτό της, μέχρι τό θάνατό της καί μετά ἀπ’ αὐτόν.

Ἐκεῖ στήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ πού συνεχίζει γονατιστή νά ἱκετεύει: «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησόν με ὅτι ἡ θυγάτηρ μου, ὁ υἱός μου, τά παιδιά μου, κλυδωνίζονται στίς φουρτοῦνες τῆς ζωῆς», μέχρι νά γίνει ἡ ἱκεσία της δοξολογία ὅταν τά δεῖ ν’ ἀνθίζουν στόν Παράδεισο.

Μέσα στήν ἀγκαλιά τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας μας εἶναι καί κάποιες μητέρες πού δέχτηκαν ἀπό τήν ἀγάπη καί τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ μιά ἰδιαίτερη κλήση «μητρότητας» σέ μιά πιό πλατειά οἰκογένεια ἀπό τήν δική τους.

Στήν πνευματική οἰκογένεια τῆς ἐνορίας ἡ πρεσβυτέρα γίνεται «κατά χάριν» ἡ μητέρα ὅλων τῶν πιστῶν, μικρῶν καί μεγάλων.

Κι’ αὐτό γιατί μέ τό μυστήριο τῆς ἱερωσύνης μέ τό ὁποῖο ἀξιώθηκε ὁ σύζυγός της νά γίνει λειτουργός τοῦ Ὑψίστου, συμμετέχει ἔμμεσα στήν ἱερωσύνη καί τήν πατρότητά του.

Εἶναι πρωτίστως αὐτή πού γεύεται τίς ὕψιστες εὐλογίες τοῦ Ἁγίου Θυσιαστηρίου καί συγχρόνως ἀναλαμβάνει ἑκούσια μιά συνοδοιπορία μαζί του στό διπλό στάδιο τῆς δικῆς τους οἰκογένειας καί τῆς ἐνορίας.

Σηκώνει ἔτσι ἐκ τῶν πραγμάτων περισσότερο βάρος στή διακονία τοῦ σπιτικοῦ της γιά νά μείνει ὁ ἱερέας σύζυγός της ὅσο τό δυνατόν ἀπερίσπαστος στήν μέριμνα γιά τό ποίμνιό του. Γνωρίζει ὅτι βασικός σκοπός του εἶναι ἡ διακονία στό ἅγιο θυσιαστήριο.

Δέν ξεχνᾶ ὅτι ὁ σύζυγός της ἱερέας εἶναι ἄνθρωπος μέ ἀδυναμίες, ἀντιμέτωπος μέ τήν κόπωση, κάποτε καί μέ ἀποτυχίες, συχνά μέ προβλήματα ὑγείας. Τόν βλέπει μερικές φορές ἴσως νά ἔχει χάσει τόν ζῆλο τοῦ πρώτου καιροῦ.

Κι’ αὐτή μέ τήν στοργή, τήν ὑπομονή καί τήν ἀγάπη της ἀναθερμαίνει τήν ἐλπίδα, τοῦ θυμίζει τήν χάρη πού ἔχει λάβει γιά τόν δρόμο τῆς ἀγάπης καί τῆς θυσίας.

Εἶναι ἡ ψυχή τοῦ ἱερέα ἀλλά κρατᾶ καί τήν ἀπόσταση πού τήν χωρίζει ἀπό τό ἅγιο Βῆμα.

Τοῦ μιλᾶ μέ σεβασμό καί εὐλάβεια ὅπως σέ ὅλους τούς ἱερεῖς, τοῦ φιλᾶ τό χέρι, παίρνει τήν εὐχή του, σηκώνεται στήν παρουσία του καί ὅλα αὐτά τά ἐμπνέει καί στήν οἰκογένειά της.

Συγχρόνως ὅμως εἶναι παροῦσα καί στή ζωή τῆς ἐνορίας, ἐνισχύει τόν σύζυγό της στήν ἀντιμετώπιση τῶν δυσκολιῶν τοῦ ἔργου του, τόν στηρίζει καί συγχρόνως τόν ἐμπνέει.

Τό σπίτι τους ἀνοιχτό σέ κάθε ἀνάγκη ὑλική καί πνευματική τῶν ἀδελφῶν τους. «Ἐφημερεύουν καί διανυκτερεύουν», ὅπως ἔλεγε κάποιος χαριτολογώντας.

Εἶναι αὐτή στήν ὁποία οἱ ἐνορίτες ἀκουμποῦν πάνω της τίς χαρές καί τίς λύπες τους, ζητοῦν τίς «μεσιτεῖες» της πρός τόν ἱερέα σύζυγός της γιά κάθε τους πρόβλημα.

– Πάλι στήν ἐκκλησία θά πᾶς; διαμαρτύρονται τά παιδιά της πολλές φορές.

– πρεσβυτέρα τί θά γίνει μέ τό θέμα αὐτό; πρεσβυτέρα τί θά γίνει μέ τό ἄλλο; λένε οἱ ἐνορίτες.

Κι’ ἐκείνη, μέ τήν χάρη τοῦ Θεοῦ, ἀγωνίζεται νά τά προλάβει ὅλα. Ν’ ἀγκαλιάσει ὅλους καί ὅλα.

Εἶναι αὐτή πού μέ τίς καλές της συνεργάτιδες εἶναι παροῦσα σέ ὅλες τίς ἐκδηλώσεις καί τά ἔργα τῆς ἐνορίας: κατηχητικά, κύκλους ἁγίας Γραφῆς, φιλανθρωπία, γιορτές, φροντίδα γιά τήν εὐπρέπεια τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ καί τόσα ἄλλα.

Ἡ πρεσβυτέρα εἶναι «πόλις ἐπάνω ὄρους κειμένη». Οἱ ἐνορίτες εἶναι δεκάδες, ἑκατοντάδες, χιλιάδες, ἐκείνη εἶναι μία. Τήν γνωρίζουν ὅλοι. Τά βλέμματα ὅλων εἶναι στραμμένα ἐπάνω της.

Προσβλέπουν στό φωτεινό της παράδειγμα, δέν ἀμνηστεύουν εὔκολα τά λάθη καί τίς ἀδυναμίες της. Τό ἴδιο ἰσχύει καί γιά τά μέλη τῆς οἰκογένειάς της. Τούς θέλουν ὅλους νά λάμπουν πάνω στή λυχνία.

Νά βλέπουν πρῶτα αὐτή καί ὕστερα ὅλη τήν οἰκογένειά της νά βρίσκονται ἀπό νωρίς στό Ναό τήν ὥρα τῆς θείας Λατρείας, νά συμμετέχουν τακτικά καί μέ εὐλάβεια στό Ποτήριο τῆς ζωῆς, νά ἔχουν παράδειγμα ἀνυπόκριτης ἀγάπης, σεμνότητας καί πνευματικότητας.

Περιμένουν τήν παρουσία της ἤ ἔστω τό τηλεφώνημά της γιά νά τούς ἐνισχύσει στίς δοκιμασίες τους, νά τούς παρηγορήσει στά πένθη τους, νά πολλαπλασιάσει τή χαρά τους στίς ἐπιτυχίες καί στίς χαρές τους.

Θεέ μου, πῶς κάλεσες ἕναν ἄνθρωπο σέ μιά τόσο μεγάλη θέση; Οἱ δυνάμεις ἐλάχιστες, ὁ παλαιός ἄνθρωπος ἐπαναστατεῖ, ἡ πορεία Σταυρώσιμη.

Κύριε, ἀξίωσέ μας ὅλες ἐμᾶς πού ἡ ἀγάπη σου μᾶς ἀνέχεται σ’ αὐτή τήν ἔπαλξη νά ἀκουμπᾶμε στή χάρη Σου, νά ἐπιζητοῦμε ἐλάχιστα ψιχῖα ἀπό τήν τράπεζα τοῦ ἐλέους Σου καί τῆς Σταυρικῆς Σου ἀγάπης, ὥστε, ὅταν κάποτε φθάσουμε ἐλεημένες μπροστά στά πόδια Σου μαζί μέ τήν οἰκογένεια πού μᾶς χάρισες, ἀλλά καί τήν ἐνορία πού μᾶς ἐμπιστεύθηκες, ταπεινά νά σοῦ ποῦμε: «ἰδού ἐγώ καί τά παιδία ἅ μοι ἔδωκεν ὁ Θεός».

Εὐχηθεῖτε, παρακαλοῦμε Σεβασμιώτατε, παρ’ ὅλη τήν ἁμαρτωλότητα καί τίς ἐλλείψεις μας στό βαρύ αὐτό ἔργο, νά βροῦμε ἔλεος ἐν ἡμέρα κρίσεως. Ἀμήν.

* Ὁμιλία κατά τήν ἐκδήλωση πού ἔγινε τό ἀπόγευμα τῆς Κυριακῆς, 1 Φεβρουαρίου, στόν παλαιό «Ὀρφέα» Σερρῶν, πρός τιμήν τῆς Πρεσβυτέρας – Μητέρας.

Ἀντιγραφή γιὰ τὸ «σπιτὰκι τῆς  Μέλιας»

«Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΗΤΑΣ ὁ ἐν Σέρραις ἀθλήσας»
Διμηνιαῖο Περιοδικό Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σερρῶν καί Νιγρίτης
τεῦχος 258 – Ἰανουάριος – Φεβρουάριος 2015