«Ένας Θησαυρός»

Η Εκκκλησία της Καμπάνας και των σκηνωμάτων αναστατώνει τους Τούρκους

                      Γράφει ο:  ΝΙΚΟΣ ΧΕΙΛΑΔΑΚΗΣ
Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος

      

 

 

Μια λαξευτή εκκλησία που οι Τούρκοι την έχουν ονομάσει, Çanli Kilise, δηλαδή η «Εκκλησία της Καμπάνας» στην περιοχή Άκσαραι της Καππαδοκίας, κοντά στην πόλη Νίγδη, έχει προκαλέσει τεράστιο ενδιαφέρον αλλά και δέος από τους Τούρκους μελετητές και ερευνητές, ενώ στην περιοχή έχουν σπεύσει και οι αρμόδιοι του τουρκικού υπουργείου Τουρισμού που αντιλήφτηκαν την μεγάλη αξία της εκκλησίας από πολιτιστικής και θρησκευτικής πλευράς.

Όπως αναφέρει σε ένα πολύ ενδεικτικό της άρθρο η τουρκική εφημερίδα Sabah, η Εκκλησία της Καμπάνας έχει χαρακτηριστεί «Bir Hazine», δηλαδή, «Ένας Θησαυρός» εξ’ αιτίας των πολλών σκηνωμάτων που έχουν ανεβρεθεί σε διάφορα μέρη της λαξευτής εκκλησίας και τα οποία ανάγονται πριν από αιώνες και είναι σκηνώματα χριστιανών που θαφτήκαν εκεί την περίοδο που λειτουργούσε η εκκλησία και άκμαζε ο χριστιανισμός στην αγιοτόκο Καππαδοκία. Σύμφωνα με ανταπόκριση του τουρκικού πρακτορείου ειδήσεων, Anadolu, ο τοπικός διευθυντής του τουρκικού υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού, Mustafa Doğan, δήλωσε πως η λαξευτή  Εκκλησία της Καμπάνας που ήρθε στο φως της δημοσιότητας τον τελευταίο καιρό, βρίσκεται στην περιοχή ανάμεσα στα βουνά Hasan και Erciyes και έχει τεράστια σημασία και από πολιτιστικής αλλά και από θρησκευτικής πλευράς. Στο εσωτερικό της εκκλησίας βρίσκονται ορισμένα σκηνώματα που παρουσιάζουν ξεχωριστό ενδιαφέρον για την θρησκευτική ιστορία της περιοχής, η οποία όπως είναι γνωστό είναι ταυτισμένη με την παρουσία της ελληνικής ορθοδοξίας επί πολλούς αιώνες. Να θυμίσουμε ότι πριν από λίγο καιρό στην κοιλάδα İlhara είχε βρεθεί ένα σκήνωμα κάποιας ελληνορθόδοξης καλόγριας, όπως το είχαν εξακριβώσει οι ίδιοι οι Τούρκοι ερευνητές και το οποίο είχε προκαλέσει μεγάλο δέος στους Τούρκους που το έχουν τοποθετήσει στο τοπικό μουσείο και έχει προσελκύσει χιλιάδες επισκέπτες από όλη την Τουρκία που έρχονται να θαυμάσουν από κοντά το από αιώνων ιερό αυτό σκήνωμα.

Τώρα όπως αναφέρεται, στην Εκκλησία της Καμπάνας έχουν βρεθεί στην πρώτη φάση των ερευνών και άλλα σκηνώματα από την ίδια περίοδο και τα οποία προέρχονται κυρίως από νέους άνδρες, πιθανώς μοναχούς, αλλά και από κάποια παιδιά, πολύ πιθανώς θύματα διωγμών. Συγκεκριμένα το σύνολο των σκηνωμάτων, όπως ανέφερε και ο διευθυντής του Μουσείου του Aksaray, είναι περίπου δέκα μεταξύ των οποίων και κάποια παιδικά. Τα σκηνώματα αυτά θα τοποθετηθούν επίσης στο τοπικό μουσείο του Aksaray και θα γίνουν προσιτά στους επισκέπτες που αναμένεται να έρθουν και να θαυμάσουν τα ελληνορθόδοξα αυτά σκηνώματα.

Οι Τούρκοι εκτός των άλλων υπολογίζουν και τα μέγιστα στην μεγάλη τουριστική αξιοποίηση αυτών των ευρημάτων από την Εκκλησία της Καμπάνας. Εκείνο όμως που προκαλεί την προσοχή μας είναι ότι φροντίζουν να μην αναφέρουν πουθενά στην ελληνορθόδοξη προέλευση αυτών των σκηνωμάτων που ανευρέθηκαν μέσα στην λαξευτή εκκλησία αλλά αναφέρουν απλά για κάποια αόριστη προέλευση τους από την εποχή της Doğu Roma, δηλαδή της Ανατολικής Ρώμης.

ΝΙΚΟΣ ΧΕΙΛΑΔΑΚΗΣ
Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος
ΠΗΓΗ:http://impantokratoros.gr/

Δαιμονικές δυνάμεις!

Οι δύο πιθανές τοποθετήσεις 

μπροστά στην ελευθερία

Του Ιωάννη Καραβιδόπουλου,

 Ομότ.Καθηγητή της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.

«Εκείνο τον καιρό καθώς έφτασε ο Ιησούς στην περιοχή των Γαδαρηνών, τον συνάντησε κάποιος άντρας από την πόλη, που είχε μέσα του δαιμόνια από πολύν καιρό. Ρούχο δεν ντυνόταν ούτε έμενε σε σπίτι, αλλά ζούσε στα μνήματα. 'Οταν είδε τον Ιησού, έβγαλε μια κραυγή, έπεσε στα πόδια του και του είπε με δυνατή φωνή: «Τι δουλειά έχεις εσύ μ' εμένα Ιησού, Υιέ του ύψιστου Θεού; Σε παρακαλώ μη με βασανίσεις». Αυτά τα είπε, γιατί ο Ιησούς είχε διατάξει το δαιμονικό πνεύμα να βγει από τον άνθρωπο. Από πολλά χρόνια τον είχε στην εξουσία του, και για να τον συγκρατήσουν τον έδεναν με αλυσίδες και του έβαζαν στα πόδια σιδερένια δεσμά. Εκείνος όμως έσπαζε τα δεσμά, και το δαιμόνιο τον οδηγούσε στις ερημιές. Ο Ιησούς τον ρώτησε: «Ποιο είναι το όνομά σου;» Εκείνος απάντησε: «Λεγεών»·γιατί είχαν μπει μέσα του πολλά δαιμόνια. Τα δαιμόνια, λοιπόν, τον παρακαλούσαν να μην τα διατάξει να πάνε στην άβυσσο. 

Εκεί κοντά ήταν ένα κοπάδι από πολλούς χοίρους που έβοσκαν στο βουνό, και τα δαιμόνια παρακαλούσαν τον Ιησού να τους επιτρέψει να μπουν στους χοίρους, και τους το επέτρεψε. Βγήκαν, λοιπόν, από τον άνθρωπο και μπήκαν στους χοίρους. Τότε το κοπάδι όρμησε προς τον γκρεμό και πνίγηκε στη λίμνη. Μόλις οι βοσκοί είδαν τι έγινε, έφυγαν και το είπαν στην πόλη και στην ύπαιθρο. Βγήκαν οι άνθρωποι να δουν τι έγινε και ήρθαν κοντά στον Ιησού. Βρήκαν τον άνθρωπο από τον οποίο βγήκαν τα δαιμόνια να κάθεται δίπλα στον Ιησού, να φοράει ρούχα και να φέρεται λογικά, και φοβήθηκαν. 'Οσοι είχαν δει τι είχε γίνει, τους είπαν για το πώς ο δαιμονισμένος σώθηκε. Τότε όλο το πλήθος από την περιοχή των Γαδάρων παρακαλούσαν τον Ιησού να φύγει από κοντά τους, γιατί τους είχε πιάσει μεγάλος φόβος. Εκείνος μπήκε στο πλοιάριο για να γυρίσει πίσω. Ο άνθρωπος από τον οποίο είχαν βγει τα δαιμόνια τον παρακαλούσε να τον πάρει μαζί του. Ο Ιησούς όμως του είπε να φύγει, με τα παρακάτω λόγια: «Γύρισε στο σπίτι σου και διηγήσου όσα έκανε σ' εσένα ο Θεός». Εκείνος έφυγε διαλαλώντας σ' όλη την πόλη όσα έκανε σ' αυτόν ο Ιησούς» (Λουκ. 8, 26-39).

Ο Χριστός παρουσιάζεται στη διήγησή μας ως ελευθερωτής των ανθρώπων από τις δαιμονικές δυνάμεις που τον κρατούν αιχμάλωτο και τον δυναστεύουν. Σ’ αυτή την προσφορά ελευθερίας παρατηρούμε δύο τρόπους ανταποκρίσεως των ανθρώπων: η μια εκπροσωπείται από τον δαιμονισμένο πού θεραπεύθηκε, η άλλη από τους κατοίκους της περιοχής στην οποία έγινε το θαύμα. Ο πρώτος, μετά τη συνάντησή του με τον ελευθερωτή και σωτήρα Χριστό, μεταβάλλεται ριζικά^:: από γυμνός γίνεται «ιματισμένος και σωφρονών»· από ακοινώνητος που ζούσε στα μνήματα και στις ερήμους βρίσκεται τώρα σε επικοινωνία με τους συνανθρώπους του, τους οποίους σπεύδει να συναντήσει για να τους διηγηθεί τη θαυματουργική θεραπεία του^- αντί της επιθετικότητας και της καταστροφικής και αυτοκαταστροφικής μανίας που είχε (βλ. τις παράλληλες διηγήσεις στα Μάρκ. 5, 3-5. Ματθ. 8, 28 εξ.) γίνεται τώρα η αιτία σωτηρίας των άλλων αντί τής προηγούμενης διεσπασμένης προσωπικότητάς του που φαίνεται από την ονομασία «λεγεών»(: «γιατί είχαν μπει μέσα του πολλά δαιμόνια») αποκτά τώρα ένα ενιαίο κέντρο, το οποίο γνωρίζει πολύ καλά τι θέλει, να μείνει κοντά στον Ιησού.

Ενώ όμως ο πρώην δαιμονισμένος επιθυμεί τη μόνιμη συντροφιά του Ιησού, οι κάτοικοι της περιοχής ζητούν την απομάκρυνση του ευεργέτη, γιατί τους κυρίεψε ο φόβος. Είδαν τη δύναμη του Ιησού και τρομοκρατήθηκαν. Σκέφθηκαν αμέσως ότι η παρουσία ενός ισχυρού θαυματοποιού ανάμεσά τους μπορεί να συνεπάγεται ίσως ορισμένες υλικές ζημίες, όπως ήταν π.χ. η καταστροφή της αγέλης των χοίρων. Ο «φόβος» τους για τον οποίο ομιλεί ο ευαγγελιστής δεν είναι το δέος και η συντριβή μπροστά στη δύναμη του Ιησού, η αρχή της αναγνωρίσεώς του και της προσκυνήσεως, αλλ’ ο τρόμος μήπως η παρουσία του τους οδηγήσει στη στέρηση των υλικών αγαθών, τα οποία δεν θέλουν να χάσουν. Τυφλοί ως προς το πνευματικό τους συμφέρον, βλέπουν μπροστά τους μόνο το υλικό συμφέρον. Απορρίπτουν την ελευθερία, προτιμώντας να μείνουν δούλοι.

Πολλές φορές οι άνθρωποι δεν βλέπουν καθαρά, δεν διακρίνουν το σωστό, χάνουν τα μεγάλα για να κερδίσουν τα μικρά, διώχνουν τον Σωτήρα για να ζήσουν πιο άνετα. Οι κάτοικοι της περιοχής των Γαδαρηνών είναι οι τύποι των ανθρώπων που ασυλλόγιστα διώχνουν το σπόρο του θείου λόγου και αποδεικνύονται άγονο και πετρώδες έδαφος, για να θυμηθούμε την εικόνα της παραβολής του σπορέα. Βλέπουν επιφανειακά, κοινωνικά, συμβατικά, εγωκεντρικά.· εάν το χριστιανικό κήρυγμα δεν εξυπηρετεί τα σχέδιά τους, το παραμερίζουν^. εάν στέκεται εμπόδιο στις επιδιώξεις τους, το πολεμούν^. εάν ο Χριστός τους ενοχλεί, τον διώχνουν.

Κι όμως εδώ βρίσκεται η τραγική ειρωνεία^- παραμένουν κλεισμένοι στα δεσμά από τα οποία θέλει να τούς λυτρώσει ο Χριστός. Δεν βλέπουν τα θαύματα της θείας αγάπης με τα οποία είναι γεμάτος ό κόσμος. Σκέπτονται ψυχρά, εγκεφαλικά, εγκοσμιοκρατικά. Εκείνο που μεταβάλλει ριζικά τον άνθρωπο δεν είναι η ψυχρή λογική και το στενά εννοούμενο συμφέρον, αλλ’ η συνάντηση με τον Χριστό μέσα στον χώρο του βιώματος, ο διάλογος με Αυτόν, η αναγνώρισή του ως έλευθερωτή.

Στην περιγραφή του δαιμονισμένου της διηγήσεώς μας έχουμε μια εικόνα του ανθρώπου που είναι αιχμάλωτος των δαιμονικών δυνάμεων της κακίας, του μίσους, της καταστροφής· στην περιγραφή του ιδίου ανθρώπου αλλά θεραπευμένου βλέπουμε την τεράστια υπαρξιακή αλλαγή που συντελείται από τη συνάντηση με τον Χριστό, τον Σωτήρα και Ελευθερωτή.

Η επιθυμία να μείνει κανείς κοντά στον Χριστό όπως ο θεραπευμένος της περικοπής, επειδή ένιωσε την ελευθερία που προσφέρεται απ’ Αυτόν σαν δώρο, ή η αποδίωξη του Χριστού χάρη κάποιου άλλου συμφέροντος, κατά το πρότυπο των Γαδαρηνών, είναι δύο δυνατές τοποθετήσεις των ανθρώπων έναντι της θείας δωρεάς της ελευθερίας. Ηπρώτη μπορεί να σημάνει τη σωτηρία του, η δεύτερη την καταστροφή του.

ΠΗΓΗ:http://www.amen.gr/

Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου Θεσσαλονίκης

Άγιε μου Δημήτρη, προστάτη της Θεσσαλονίκης

Αγαπητό ημερολόγιο, Σήμερα πήγαμε με το σχολείο στο ναό του Αγίου Δημητρίου να προσκυνήσουμε τον Πολιούχο άγιο της πόλης μας. Η αλήθεια είναι πως χτες, στο άκουσμα της επίσκεψης αυτής, υπήρξε μια μικρή απογοήτευση, καθώς περιμέναμε μια εκδρομή με περισσότερο παιχνίδι και ξενοιασιά. Βέβαια η δασκάλα μας δικαιολόγησε αυτή την επίσκεψη, καθώς είμαστε κοντά στη γιορτή του Αγίου Δημητρίου, που γιορτάζεται μαζί με την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης μας, το 1912, από τους Τούρκους και συνδυάζεται με την επέτειο του ΟΧΙ στις 28 του μήνα. Όμως εμείς τα παιδιά βαριόμαστε λιγάκι τέτοιες επισκέψεις.
– Πάλι μουσείο;
– Πάλι ομιλίες και ξεναγήσεις;
Και τα «οχ» και τα «αχ» έδιναν κι έπαιρναν, κρυφά βέβαια τα περισσότερα, για να μη στενοχωρήσουμε τη δασκάλα μας. Εκείνη όμως μας καταλάβαινε πολύ καλά:
– Σας υπόσχομαι πως θα περάσουμε αξέχαστα, μας είπε με νόημα.
Είναι μεγάλος και επιβλητικός ο ναός, πετροχτισμένος, με το κόκκινο χρώμα να κυριαρχεί. Είναι μια πεντάκλιτη βασιλική, όπως μας είπε η δασκάλα μας και πραγματικά είναι τεράστιος με πανέμορφα ψηφιδωτά. Πρώτα επισκεφτήκαμε αριστερά, μπαίνοντας από τον νάρθηκα και προσκυνήσαμε τον τάφο του Αγίου, που αναβλύζει μύρο, γι΄ αυτό ονομάζεται και Μυροβλήτης ο Άγιος. Αλλά και η ασημένια λάρνακα με τα ιερά του λείψανα μας εντυπωσίασε και με δέος την ασπαστήκαμε ο ένας πίσω από τον άλλον. Όμως ο Άγιος νομίζω πως ζει ακόμα στην κρύπτη, στο υπόγειο του ναού, εκεί όπου και μαρτύρησε, όταν τον λόγχισαν οι Ρωμαίοι. Ο παππούλης του ναού μας μιλούσε για τον Άγιο, εκεί κάτω, στον χώρο που ήταν ένα παλιό λουτρό, δίπλα στο ρωμαϊκό στάδιο που γίνονταν οι αγώνες και τους παρακολουθούσε ο ίδιος ο αυτοκράτορας.
– Θεέ του Δημητρίου, βοήθα με…
Νομίζω πως ακούω αυτή τη φωνή του Νέστορα, του Αγίου που ευλόγησε ο άγιος Δημήτριος και νίκησε έτσι τον Λυαίο, τον γίγαντα αθλητή που προκαλούσε τους χριστιανούς. Το στάδιο αντηχούσε από τις φωνές που περίμεναν να δουν τη νίκη του ειδωλολάτρη Λυαίου κι ο αυτοκράτορας ανυπομονούσε να περηφανευτεί γι΄ αυτή την επικράτηση. Όμως…
– Θεέ του Δημητρίου, βοήθα με…
Ο Άγιος κλεισμένος στη φυλακή, σ΄ αυτή την κρύπτη, πλήρωνε το τίμημα της ομολογίας του πως είναι χριστιανός, αφού δίδασκε φανερά, κυρίως στους νέους της πόλης του, της Θεσσαλονίκης, τη νέα πίστη, Χριστό αναστημένο. Ήταν όμως στρατιωτικός του ρωμαϊκού στρατού. Έπρεπε λοιπόν να πληρώσει…Μα ο Χριστός μας τον αντάμειψε: εμψύχωσε τον νεαρό Νέστορα, που δεν ήταν πια αδύναμο ανθρωπάκι μπροστά στον γίγαντα Λυαίο. Νίκησε η πίστη του Δημητρίου κι αυτό δεν το άντεξε ο αυτοκράτορας και οι Ρωμαίοι.
– Θεέ του Δημητρίου, βοήθα με…
Μέσα στην κρύπτη σήμερα καθώς άκουγα κι εγώ και τα άλλα παιδιά τον παππούλη να μας μιλά για τον Άγιο, ένιωσα και νιώθω τα λόγια του Νέστορα να αντηχούν σ΄ όλη την πόλη μας. Κι ο Άγιος της δίνει τη δύναμή του πάντα…
Για να δεις σε πανοραμική περιμετρική φωτογράφιση τον Ι.Ν. του Αγίου Δημητρίου, κάνε κλικ πάνω στην εικόνα του ναού, που φαίνεται παρακάτω.
Μπορείς να δεις και μια ενδιαφέρουσα ταινία 15 λεπτών με στοιχεία για τον Ιερό Ναό και την Κρύπτη, που βρίσκεται κάτω απ΄ αυτόν. Είναι του αρχιτέκτονα κ. Βασ. Τσολάκη.

ΠΗΓΗ:http://www.pentapostagma.gr/

Σοπέν.

Chopin - Waltz Op.Posth in A minor - Animation

Εκκλησιαστική Εκπαίδευση

Αλλαγές στο σύστημα εκπαίδευσης 

νέων Ιερέων

Μαθητεία σε Ιερούς Ναούς αλλά και σε φιλανθρωπικές οργανώσεις σε συνδυασμό με τα μαθήματα εκκλησιολογικού και θεολογικού περιεχομένου θα περιλαμβάνει η εκπαίδευση των νέων Ιερέων της χώρας, η οποία αποκτά χαρακτηριστικά του δυϊκού συστήματος για την επαγγελματική εκπαίδευση.

Επίσης, εν έτει 2014 καταργούνται οι σημειώσεις για μαθήματα εκκλησιολογικού και θεολογικού περιεχομένου. Το θέμα της εκκλησιαστικής εκπαίδευσης συζητήθηκε στη συνάντηση που είχαν ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος και ο υπουργός Παιδείας Ανδρέας Λοβέρδος.
Ειδικότερα, προωθείται η ίδρυση τριών Κέντρων Ιερατικής Μαθητείας σε Αθήνα, Κρήτη και Ξάνθη, στα οποία θα μπορούν να φοιτούν μόνον όσοι απόφοιτοι λυκείου θέλουν να γίνουν Ιερείς.
Στα Κέντρα το πρόγραμμα σπουδών θα αποτελείται κατά 60% από μαθήματα εκκλησιολογικού και θεολογικού περιεχομένου και κατά 40% από μαθητεία σε εκκλησιαστικές δομές. Δηλαδή, οι μαθητευόμενοι Ιερείς θα μαθητεύουν από Ιερούς Ναούς έως και φιλανθρωπικές οργανώσεις.
Θα είναι η πρώτη φορά που θα καταρτισθεί πρόγραμμα σπουδών εκκλησιολογικού και θεολογικού περιεχομένου καθώς επίσης και η πρώτη φορά που θα συγγραφούν (με 1,2 εκατ. ευρώ) βιβλία για τα εν λόγω μαθήματα.
ΠΗΓΗ: http://www.agioritikovima.gr/

Η Ελληνική Γλώσσα

Γνωρίστε τον Έλληνα που προωθεί την ελληνική γλώσσα και τον ελληνικό πολιτισμό σε όλο τον πλανήτη!

Τέτοιες προσπάθειες αξίζουν πραγματικά συγχαρητήρια. Εξατομικευμένες κινήσεις πατριωτών Ελλήνων που διαφημίζουν τη χώρα μας σε όλο τον κόσμο!

Συγκεκριμένα, o Κώστας Δεδεγκίκας μαζί με τους συνεργάτες του δημιούργησαν μια εξαιρετική εφαρμογή και μια ιστοσελίδα που προωθεί την ελληνική γλώσσα και τον ελληνικό πολιτισμό σε ολόκληρο τον πλανήτη!

Το Νew Media Lab είναι η ομάδα τεχνολογίας του τμήματος Ελληνικών Σπουδών «Σταύρος Νιάρχος» στο Simon Fraser University του Καναδά και πραγματοποιεί πολλά projects. Άλλωστε, οι φοιτητές που παρακολουθούν ελληνικές σπουδές έχουν ήδη ξεπεράσει τους 4.000! Και το νέο μεγαλεπήβολο project του Κώστα Δεδαγκίκα, που ονομάζεται «Odysseus Project», έχει ως κύριο στόχο να μεταδοθεί ο ελληνικός πολιτισμός παντού σε ολόκληρο τον κόσμο.

Όπως αποκάλυψε ο Κώστας Δεδαγκίκας, μιλώντας στο Newsit.gr, «Το νέο project που σχετίζεται με τον Όλυμπο είναι μια παγκόσμια καινοτομία. Όλοι ξέρουν τα ελληνικά νησιά, τη Μύκονο, τη Σαντορίνη, αλλά κανείς δεν επισκέπτεται τα βουνά της Ελλάδας, που έχουν μάλιστα και τεράστια ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά».

Η ομάδα του έφτιαξε ακόμα μια μοναδική εφαρμογή, το «Amazing Athens», για όσους τουρίστες θέλουν να απολαύσουν από μακριά την Αθήνα, η οποία μάλιστα τελεί υπό την αιγίδα του ελληνικού υπουργείου Τουρισμού!

Δείτε το βίντεο:

ΠΗΓΗhttp://www.pentapostagma.gr/%91%29#.VElU639GcSo:

Το ποτό!

  Εφηβεία και αλκοολισμός      

  

 

Η εξάπλωση μεταξύ των εφήβων, της συχνής κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών και μάλιστα μιας νέας, εξαιρετικά επικίνδυνης πρακτικής που ονομάζεται binge drinking, η οποία σημαίνει βαρεία και συνεχή χρήση αλκοόλ, καθιστά απολύτως αναγκαία την συνεχή ενημέρωση και προειδοποίηση των εφήβων για τους θανάσιμους κινδύνους του αλκοολισμού.

Το γεγονός εξάλλου, ότι τα ποσοστά  συχνής κατανάλωσης αλκοολούχων μεταξύ των νέων είναι πολύ υψηλά (5% στα παιδιά 11 ετών, 11% στα παιδιά προεφηβικής ηλικίας 13 ετών, και  29% σε εφήβους 15 ετών), υποδηλώνουν το μέγεθος και την σοβαρότητα του προβλήματος. Στην Ευρώπη, στην ομάδα ηλικιών 15-29 ετών, ποσοστό 25% των θανάτων των αγοριών οφείλεται στην κατάχρηση αλκοολούχων ποτών, ενώ για τα κορίτσια σε ποσοστό 10%.
Ποια είναι τα επικίνδυνα αποτελέσματα από την χρήση αλκοόλ στους εφήβους;

Περιλαμβάνονται μερικοί μόνον από τους πολλούς κινδύνους από την χρήση αλκοόλ στους εφήβους

•    Το αλκοόλ μειώνει την ικανότητα προσήλωσης προσοχής και μνήμης στους εφήβους
•    Ο εγκέφαλος του εφήβου, που κάνει κατάχρηση αλκοόλ, εμφανίζει τον κίνδυνο να είναι μικρότερος σε ορισμένες περιοχές
•    Οι έφηβοι που κάνουν κατάχρηση στο αλκοόλ, έχουν την τάση να κάνουν συγχρόνως και χρήση κάνναβης
•    Οι άρρενες έφηβοι που κάνουν κατάχρηση αλκοόλ, έχουν την τάση να συμπληρώνουν λιγότερα χρόνια εκπαίδευσης, έναντι εκείνων που δεν κάνουν
•    Όσο νεώτερο είναι ένα άτομο όταν αρχίζει να πίνει, τόσο πιθανότερο είναι να εμφανίσει πρόβλημα από το αλκοόλ
•    Το αλκοόλ είναι υπεύθυνο για περίπου 50% των θανάτων από τροχαία ατυχήματα με νέους κάτω των 21 ετών
•    Τα ποσοστά απόπειρας αυτοκτονίας σε κορίτσια εφηβικής ηλικίας, είναι τριπλάσια σ’ αυτά που κάνουν κατάχρηση αλκοόλ, έναντι εκείνων που δεν κάνουν
•    Οι έφηβοι που κάνουν κατάχρηση αλκοόλ, έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να εμπλακούν σε σεξουαλική δραστηριότητα, να κάνουν σεξ χωρίς προφυλάξεις, να κάνουν σεξ με κάποιον άγνωστο ή να είναι το θύμα ή ο ένοχος σεξουαλικής επίθεσης
•    Η υπερβολική χρήση αλκοόλ, μπορεί να προκαλέσει ή να καλύψει άλλα συναισθηματικά προβλήματα, όπως το άγχος ή η κατάθλιψη
•    Η υπερβολική λήψη αλκοόλ, μπορεί να οδηγήσει στη χρήση άλλων ουσιών, όπως η κάνναβη, η κοκαΐνη ή η ηρωίνη

Πως μπορούν οι γονείς να προλάβουν την χρήση αλκοόλ;

Η ανοικτή και ξεκάθαρη επικοινωνία με τους γονείς, σχετικά με τα αρνητικά αποτελέσματα του αλκοόλ καθώς και από την πιθανή χρήση άλλων εξαρτησιογόνων ουσιών, έχει βρεθεί ότι μειώνει σημαντικά την χρήση/κατάχρηση αλκοόλ στους εφήβους. Έχει βρεθεί, ότι η χρήση αλκοόλ, αλλά και των άλλων εξαρτησιογόνων ουσιών, συμβαίνει συχνότερα μεταξύ 3 με 6 το απόγευμα, αμέσως μετά το σχολείο και πριν από την άφιξη των γονέων στο σπίτι από την εργασία.

Οι γονείς επίσης, μπορεί να βοηθήσουν, διδάσκοντας τα παιδιά πώς να αντιμετωπίζουν το στρες, Για παράδειγμα, τα παιδιά ηλικίας 15-16 χρονών, που χρησιμοποιούν την θρησκεία για την αντιμετώπιση του στρες, έχουν μικρότερη τάση να χρησιμοποιούν εξαρτησιογόνες ουσίες και επίσης έχουν λιγότερα προβλήματα από το αλκοόλ, εάν κάνουν υπερβολική χρήση, έναντι των συνομηλίκων τους που δεν χρησιμοποιούν την θρησκεία σαν μέσο για τον έλεγχο του στρες.

Επειδή η αποτελεσματική αντιμετώπιση της εφηβικής κατάθλιψης, μπορεί να δράσει αποτρεπτικά έναντι της χρήσης αλκοόλ, οι γονείς οι οποίοι προσπαθούν και επιζητούν έγκαιρα να βοηθήσουν τα παιδιά τους που βρίσκονται σε κατάθλιψη, μπορεί να τα βοηθήσουν ώστε να αποτραπεί και η αρχή της λήψης αλκοόλ.
Ποια είναι τα σημεία και τα συμπτώματα της τοξικής επίδρασης του αλκοολισμού;

Τα σημεία και τα συμπτώματα, τα οποία δείχνουν ότι ένα άτομο ευρίσκεται κάτω από την τοξική επίδραση του αλκοολισμού, είναι την μυρωδιά του αλκοόλ στην αναπνοή ή στο δέρμα του ατόμου, τα γυαλιστερά ή κατακόκκινα μάτια, η συμπεριφορά του ατόμου, που μπορεί να είναι ασυνήθιστα παθητική ή αντιθέτως, ακατάσχετα ομιλητικός, καθώς και ή παραμελημένη εμφάνιση ή υγιεινή του ατόμου. Άλλα επίσης συμπτώματα, είναι το κόκκινο δέρμα και οι διαταραχές της μνήμης.

Ποια είναι τα στάδια του αλκοολισμού;

Έχουν περιγραφεί πέντε στάδια στην εξέλιξη του αλκοολισμού. Το πρώτο στάδιο, αφορά την απλή πρόσβαση στο αλκοόλ, χωρίς χρήση όμως. Το δεύτερο στάδιο, εκτείνεται από την απλή δοκιμή ή την περιστασιακή χρήση, μέχρι την κανονική, εβδομαδιαία χρήση. Το τρίτο στάδιο, χαρακτηρίζεται από αύξηση της συχνότητας χρήσης αλκοόλ και/ή χρήσης αλκοόλ επί κανονικής, καθημερινής βάσεως. Το στάδιο αυτό, περιλαμβάνει επίσης την αγορά ή την κλοπή αλκοόλ, εκ μέρους του εφήβου. Στο στάδιο αυτό, ο έφηβος δημιουργεί σοβαρά κοινωνικά, οικογενειακά, εκπαιδευτικά προβλήματα. Το τελικό και πιο επικίνδυνο στάδιο, χαρακτηρίζεται από το ότι ο έφηβος αισθάνεται καλά μόνον όταν έχει χρησιμοποιήσει αλκοόλ. Κατά το τελευταίο αυτό στάδιο, χαρακτηρίζεται από επικίνδυνες συμπεριφορές (κλοπές, επικίνδυνη οδήγηση, συμπλοκές με άλλα άτομα), καθώς και με την εμφάνιση σκέψεων και τάσεων αυτοκτονίας.

Ποια είναι τα αίτια και οι παράγοντες κινδύνου για τον αλκοολισμό των εφήβων;

Στους οικογενειακούς παράγοντες κινδύνου, περιλαμβάνεται η ανεπαρκής γονεϊκή επικοινωνία και επίβλεψη επί του εφήβου, οι ενδοοικογενειακές συγκρούσεις καθώς και οικογενειακό ιστορικό αλκοολισμού ή χρήσης άλλων εξαρτησιογόνων ουσιών. Στους ατομικούς παράγοντες κινδύνου, περιλαμβάνονται η αδυναμία του εφήβου να ελέγξει τις παρορμήσεις του, η συναισθηματική αστάθεια, η τάση για επικίνδυνη συμπεριφορά και η πεποίθηση ότι η χρήση αλκοόλ δεν συνεπάγεται σοβαρούς κινδύνους. Τα κορίτσια που αρχίζουν να πίνουν, καθώς και οι έφηβοι που αρχίζουν να πίνουν πριν από την ηλικία των 14 ετών και των οποίων οι μητέρες έχουν προβλήματα αλκοολισμού, έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν αλκοολισμό. Οι παράγοντες κινδύνου για αλκοολισμό, διαφέρουν λίγο ανάμεσα στις ομάδες ηλικιών 14 έως 16 αφενός και αφετέρου 16 έως 18, κατά το ότι, οι έφηβοι ηλικίας 16 έως 18, έχουν την τάση να είναι λιγότερο πιθανό να πίνουν, εφόσον έχουν καλή και στενή σχέση με την μητέρα τους.



Όσον αφορά τους κοινωνικούς  παράγοντες κινδύνου για τον αλκοολισμό στην εφηβεία, περιλαμβάνεται η έμμεση πίεση της διαφήμισης, η οποία προωθεί την συμπεριφορά κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών από τους εφήβους.

Τι είναι η δηλητηρίαση από το αλκοόλ;

Η δηλητηρίαση από το αλκοόλ, αποτελεί ένα δυνητικά θανατηφόρο αποτέλεσμα από την λήψη υπερβολικής ποσότητας αλκοόλ μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα. Προκαλείται από την επιβράδυνση όλων των λειτουργιών του σώματος από το αλκοόλ (αναπνοή, καρδιακή λειτουργία, αντανακλαστικά κα), με αποτέλεσμα την πρόκληση σοκ, κώματος, διακοπή της αναπνευστικής και της καρδιακής λειτουργίας και θάνατο. Η θεραπεία απαιτεί την άμεση εισαγωγή σε νοσοκομείο, παροχή υγρών, οξυγόνου και την χορήγηση ειδικών φαρμάκων, για την αποκατάσταση των λειτουργιών της καρδίας και των πνευμόνων.

Ποια είναι η θεραπευτική αγωγή του αλκοολισμού;

Υπάρχουν λίγα φάρμακα που θεωρούνται αποτελεσματικά για την θεραπεία του αλκοολισμού. Το ondansetron, έχει βρεθεί ότι είναι αποτελεσματικό για την θεραπεία αλκοολισμού σε άτομα, στα οποία το πρόβλημα του αλκοολισμού άρχισε πριν από την ηλικία των 25 ετών.

Επίσης το naltrexone έχει βρεθεί ότι είναι αποτελεσματικό για την αντιμετώπιση του εθισμού στο αλκοόλ. Το τελευταίο αυτό φάρμακο, είναι το συχνότερα χρησιμοποιούμενο για την θεραπεία του αλκοολισμού. Λαμβάνεται είτε από το στόμα, είτε μέσω ενέσεων μία φορά τον μήνα. Το antabuse χορηγείται στο 9% περίπου των αλκοολικών. Μειώνει την έντονη επιθυμία των αλκοολικών για αλκοόλ, προκαλώντας μία αρνητική αντίδραση προς αυτό. Το acamprostate, λειτουργεί μειώνοντας την επιθυμία για αλκοόλ σε εκείνους που έχουν σταματήσει να πίνουν.

Όμως, κανένα από τα παραπάνω φάρμακα δεν είναι εγκεκριμένο για χρήση σε άτομα κάτω των 18 ετών. Μερικοί ερευνητές αναφέρουν ότι, μερικά ψυχιατρικά φάρμακα, όπως το λίθιο και το sertraline, μπορεί να είναι χρήσιμα για την μείωση της χρήσης του αλκοόλ σε εφήβους οι οποίοι παρουσιάζουν και άλλες ψυχικές διαταραχές, επί πλέον του αλκοολισμού.

Υπάρχουν και άλλες, πολυάριθμες εξατομικευμένες θεραπευτικές προσεγγίσεις για την θεραπεία του αλκοολισμού, που βασίζονται στις τεχνικές θεραπείας της συμπεριφοράς. Υπάρχουν επίσης ομάδες αλληλοϋποστηρικτικής θεραπείας (Alcoholics Anonymous, κ.α), στις οποίες οι έφηβοι μπορεί να λάβουν ενθάρρυνση για να συνεχίσουν την αγωγή.



Μεταξύ των τεχνικών που έχουν αποδειχθεί ότι μπορεί να βοηθήσουν τους εφήβους με πρόβλημα αλκοολισμού, περιλαμβάνονται οι τεχνικές MDFT (Multidimensional family therapy) και η MFE (Multifamily educational intervention).  

Όσον αφορά τα νεαρά παιδιά, αυτά που βρίσκονται στο πρώτο στάδιο (πρόσβαση στο αλκοόλ αλλά όχι ακόμα χρήση), χρησιμοποιούνται προληπτικά μέτρα, σε συνδυασμό με συνεχή επικοινωνία με το παιδί, μαζί με στενή παρακολούθηση.

Ποια είναι η πρόγνωση του αλκοολισμού;

Αν παραμείνουν χωρίς θεραπεία, οι έφηβοι που πίνουν υπερβολικά, έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να έχουν σοβαρά προβλήματα ως ενήλικες. Ανάλογα με τον βαθμό κατάχρησης αλκοόλ, η πρόγνωση για το νέο άτομο μπορεί να βελτιωθεί σημαντικά, με την βοήθεια των διαφόρων θεραπευτικών παρεμβάσεων.
Πηγή: Υγείαonline.gr

Επιμέλεια άρθρου υγείας: Συντακτική Ομάδα Υγείαonline

"Ἐγώ"!

Γέροντας Παΐσιος 

 Πως κλείνετε το ρήμα «εγώ»;

Προσωπική μου εμπειρία με τον γέροντα Παίσιο, αρχές της δεκαετίας του 80.
- Βρε παιδί μου μού λέει, δεν πάμε καλά γιατί κλείνουμε λάθος το ρήμα ΕΓΩ.

- Δηλαδή γέροντα;
- Να, εμείς το κλείνουμε ΕΓΩ, ΕΣΥ, ΑΥΤΟΣ, ενώ το σωστό είναι ΑΥΤΟΣ, ΕΣΥ, ΕΓΩ!
Και θαύμασα τότε… «φιλολογικώς», την ευφυολογία του - πολλοί από εμάς πού τον βλέπαμε τότε αρκετές φορές τον χρόνο, γιατί πεταγόμαστε ένα 24ωρο στο Άγιο Όρος, 1979 κι αργότερα, δεν είχαμε καταλάβει συνειδητά την Αγιότητα του, και το διηγιόμουν σε όλους τούς φίλους μου, πολλά χρόνια όμως αργότερα, - ευτυχώς ζούσε, αν και άρρωστος ακόμη, κατάλαβα, «παιδαγωγικώ τω τρόπω» γιατί το είπε σε εμένα (ή και σε μένα) αυτό…
Μεγάλος προορατικός και διακριτικός Γέροντας! Την ευχή του να έχουμε…
ΠΗΓΗ: http://www.agioritikovima.gr/

Ἰστοσελίδα .....

Μιὰ ὄμορφη προσπάθεια ξεκινᾶ: Δημιουργήθηκε διαδικτυακὸ forum συζητήσεων γιὰ ἱερεῖς καὶ κατηχητές!

Στὴν ἰστοσελίδα μας λειτουργεῖ γιὰ πρώτη φορὰ στὴν Ἑλλάδα κλειστὸ forum (χῶρος συζητήσεων) ἀποκλειστικὰ γιὰ ἱερεῖς καὶ κατηχητές! Κλειστὸ forum σημαίνει ὅτι πρόσβαση σὲ αὐτὸ ἔχουν μόνο πιστοποιημένοι ἱερεῖς καὶ κατηχητές, ὥστε νὰ μποροῦν νὰ συζητοῦν ἐλεύθερα καὶ διακριτικά τα θέματα ποὺ τοὺς ἐνδιαφέρουν καὶ νὰ ἀνταλλάσσουν ἀπόψεις.

Ἐὰν εἶστε ἱερέας ἢ κατηχητὴς στεῖλτε e-mail στὴν συναντικὴ μᾶς ὁμάδα ὥστε νὰ γίνετε μέλος (eyxhgr@gmail.com).

Ἐπισκεφθεῖτε τὴν σελίδα ΕΔΩ

 

ΠΗΓΗ:http://www.orthodoxia-ellhnismos.gr

Θεία Λατρεία

Θυμιατό και Θυμίαμα

 

Θυμιατό

Τα θυμιατά που χρησιμοποιούμε στους Ιερούς Ναούς είναι κινητά μεταλλικά σκεύη που στο κάτω μέρος δέχονται τα αναμμένα κάρβουνα ή καρβουνόσκονη. Εξαρτώνται από τέσσερις αλυσίδες με δώδεκα κουδουνάκια. Συμβολίζουν τους τέσσερις Ευαγγελιστές και τους δώδεκα Αποστόλους αντίστοιχα. Η βάση του θυμιατού συμβολίζει την ανθρώπινη φύση του Χριστού μέσα στα σπλάχνα της Παναγίας Μητέρας Του. Τα ανάμενα κάρβουνα συμβολίζουν το πυρ της θεότητας. Είναι η βάτος η φλεγόμενη αλλά μη κατακαιομένη. Η φωτιά συμβολίζει και τη Θεία Αγάπη που ως φωτιά καίει την καρδιά του κάθε πιστού.

Θυμίαμα καλείται από τα αρχαία χρόνια το αρωματικό ρετσίνι ή το κόμμι που βγαίνει από τις τομές στον κορμό του δέντρου λίβανος εξ ου και λιβάνι. Είναι ένα από τα τρία δώρα που προσέφεραν οι τρεις Μάγοι στον Κύριο μας. Συμβολίζει την προσευχή μας που ανέρχεται όπως ο καπνός, στο θρόνο του Θεού. Όπως δηλαδή το λιβάνι συναντάται με το αναμμένο κάρβουνο και δεν μένει εκεί, αλλά αφού αφού θερμανθεί ανέρχεται προς τα άνω και σκορπίζει την ευωδία, έτσι και οι ψυχές μας με ζεστή και θερμή πίστη προσευχόμενες, δεν πρέπει να κολλούν στα γήινα υλικά όταν λατρεύουν το Θεό, αλλά να φτερουγίζουν προς τα άνω μυροβλύζουσες, απαγκιστρωμένες από τις υλικές μέριμνες.

Το θυμίαμα στη λατρεία του Θεού χρησιμοποιούνταν και απὸ τους Eβραίους και απὸ τους ειδωλολάτρες. Ήταν δείγμα αναγνώρισης της υπερέχουσας αξίας του Θεού, ήταν σύμβολο υποταγής και αφοσίωσης. Στο σπίτι καλό είναι να προσφέρεται θυμίαμα τακτικά και να συνοδεύεται πάντοτε με κάποια προσευχή. Οι πνευματικοί συμβολισμοί του θυμιάματος είναι:

1. Το θυμίαμα εν πρώτοις συμβολίζει την προσευχή, που ανεβαίνει προς τον θρόνον του Θεού. " Κατευθυνθήτω η προσευχή μου ως θυμίαμα ενώπιόν Σου. . . " Είναι η ορμή της ψυχής προς τα άνω. Και ταυτόχρονα συμβολίζει και την ζέουσαν επιθυμία μας να γίνει η προσευχή μας δεκτή " εις όσμήν ευωδίας πνευματικής ". Γράφει ο ιερός Χρυσόστομος " Ώσπερ το θυμίαμα και καθ' εαυτό καλόν και ευώδες, τότε δέ μάλιστα επιδείκνυται την ευωδίαν, όταν ομιλήση τώ πυρί. Ούτω δέ και η ευχή καλή μέν καθ' εαυτήν, καλλίων δέ και ευωδεστέρα γίνεται όταν μετά και ζεούσης ψυχής αναφέρηται, όταν θυμιατήριον η ψυχή γένηται και πύρ ανάπτη σφοδρόν ". Γι ' αυτό και πρέπει, όταν προσεύχεται κανείς, καλόν είναι να καίει θυμίαμα στο σπίτι.

2. Συμβολίζει ακόμη τις γλώσσες πυρός της Αγ. Πεντηκοστής, όταν ο Κύριος εξαπέστειλε στους Μαθητές Του το Πανάγιό Του Πνεύμα " έν είδει πυρίνων γλωσσών ". Στην ευχή που λέγει ο ιερεύς, όταν ευλογεί το θυμίαμα στην Πρόθεση, αναφέρει " Θυμίαμά Σοι προσφέρομεν Χριστέ ο Θεός εις οσμήν ευωδίας πνευματικής, ο προσδεξάμενος εις το υπερουράνιόν Σου θυσιαστήριον, αντικατάπεμψον ημίν την χάριν του Παναγίου Σου Πνεύματος ". Με το θυμίαμα δηλ. ζητούμε από τον Κύριο να μάς στείλει την αγιοπνευματικήν Του χάρι. Γι' αυτό και οι πιστοί, όταν τους θυμιάζει ο Ιερεύς, κλίνουν ελαφρώς την κεφαλή σε δείγμα αποδοχής της χάριτος αυτής. Ο Άγ. Συμεών Θεσσαλονίκης ερμηνεύει ως εξής την σημασίαν του θυμιάματος : " Δηλοί την απ' ουρανού χάριν και δωρεάν εκχυθείσαν τώ κόσμω διά Ιησού Χριστού και ευωδίαν του Πνεύματος και πάλιν εις τον ουρανόν δι' αυτού αναχθείσαν".

3. Το ευώδες θυμίαμα συμβολίζει εξ άλλου και τον αίνον, που απευθύνεται προς τον Θεό. Η καύση του θυμιάματος σημαίνει τη λατρεία και τον εξιλασμό. Το δέ ευχάριστο συναίσθημα, που δημιουργείται από το άρωμα του θυμιάματος σε όλο το χώρο του Ι. Ναού, σημαίνει την πλήρωση της καρδιάς μας από τη θεία ευαρέστηση, που είναι ο καρπός της αγάπης μας προς το Θεό. Στην περίπτωση αυτή κάθε πιστός μετατρέπεται σε " ευωδίαν Χριστού ".

4. Το δέ θυμιατήριον, όπου καίγονται τα κάρβουνα και τοποθετείται το θυμίαμα, συμβολίζει την κοιλίαν της Θεοτόκου, η οποία δέχθηκε στα σπλάχνα της σωματικώς την Θεότητα, που είναι " πύρ καταναλίσκον ", χωρίς να υποστή φθοράν ή αλλοίωση. Κατά τον άγιο Γερμανό, Πατριάρχη Κων/λεως " Ο θυμιατήρ υποδεικνύει την ανθρωπότητα του Χριστού, το πύρ την θεότητα και ο ευώδης καπνός μηνύει την ευωδία του Αγίου Πνεύματος προπορευομένην ". Και αλλού " Η γαστήρ του θυμιατηρίου νοηθείη αν ημίν η ηγιασμένη μήτρα της Θεοτόκου φέρουσα τον θείον άνθρακα Χριστόν εν ώ κατοικεί πάν το πλήρωμα της θεότητος σωματικώς. Διό και την οσμήν της ευωδίας αναδίδωσιν ευωδιάζον τα σύμπαντα ". Με απλά λόγια και ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός περιγράφει αυτόν τον συμβολισμόν, λέγοντας " Το θυμιατό σημαίνει την Δέσποινα, την Θεοτόκο. Όπως τα κάρβουνα είναι μέσα στο θυμιατό και δεν καίεται, έτσι και η Δέσποινα η Θεοτόκος εδέχθηκε τον Χριστόν και δεν εκάηκε, αλλά μάλιστα εφωτίσθηκε.

5. Στην Αποκάλυψη ο Ευαγγελιστής Ιωάννης γράφει για χρυσό Θυμιατήρι: «λιβανωτόν χρυσούν». Απ’ αυτό ανέβηκε ο καπνός των Θυμιαμάτων μαζί με τις προσευχές των άγιων ενώπιων του Θεού (Αποκ.8/η',35). Σε άλλο σημείο της Αποκαλύψεως (5/ε',8) ο Ευαγγελιστής Ιωάννης ταυτίζει το Θυμίαμα με τις προσευχές των άγιων. Εκεί γράφει για τους εικοσιτέσσερις πρεσβυτέρους οι όποιοι προσκύνησαν το Αρνίον «έχοντες έκαστος κιθάραν και φιάλας χρυσας γεμούσας θυμιαμάτων, αι είσιν αι προσευχαί των άγίων». (Δηλαδή: έχοντας ο καθένας κιθάρα και φιάλες χρυσές γεμάτες θυμιάματα, που είναι οι προσευχές των αγίων).

Με το θυμίαμα που προσφέρουμε την ώρα της προσευχής υποβοηθείται η ανάταση της ψυχής προς τα υψηλά «άνω σχώμεν τάς καρδίας». Όπως το θυμίαμα θερμαινόμενο στον άνθρακα ανέρχεται προς τα άνω ευωδιάζοντας το περιβάλλον, έτσι και η ψυχή του πιστού με θερμή πίστη πρέπει να πτερουγίζει προς τα άνω μυροβλύζουσα, απαγγιστρωμένη από τις υλικές μέριμνες. Η βάση του θυμιατηρίου υποδεικνύει την ανθρωπότητα του Χριστού, η φωτιά την θεότητά Του και ο ευώδης καπνός μάς «πληροφορεί» την προπορευόμενη ευωδία του Αγίου Πνεύματος.

Ο Μωυσής υπακούοντας στον Θεό κατασκεύασε και τοποθέτησε στη Σκηνή του Μαρτυρίου Θυσιαστήριο του Θυμιάματος (Έξοδ. 30: 1-10). Ο τρόπος παρασκευής του Θυμιάματος διδάχθηκε από τον ίδιο τον Κύριο (Έξοδ. 30: 34-36). Η προσφορά Θυμιάματος στην Παλαιά Διαθήκη αποτελούσε εντολή του Θεού. Έπρεπε να προσφερθεί Θυμίαμα στην αρχή της ημέρας το πρωί και το βράδυ με το άναμμα των Λύχνων (Έξοδ. 30: 7-8).

Αυτή η καλή συνήθεια μεταφέρθηκε και στη χριστιανική λατρεία. Ιδιαίτερα προσφέρεται Θυμίαμα στον Εσπερινό με το ιλαρό φως της δύσεως του Ηλίου και στο ψάλσιμο του δεύτερου στίχου του 140 Ψαλμού, όπου ψάλλεται το "κατευθυνθήτω η προσευχή μου ως θυμίαμα ενώπιόν σου". Παρακαλούμε τον Κύριο να ανεβεί η προσευχή μας προς τον θρόνο Του, όπως ανεβαίνει το ευωδιαστό Θυμίαμα προς τον ουρανό.

Το λατρευτικό αυτό μέσο δημιουργεί κατανυκτικό κλίμα προσευχής και ελκύει την αγιαστική χάρη του Θεού. Η ευλογία του Θυμιάματος κατά την τελετή της Προσκομιδής δείχνει καθαρά τη μεγάλη ωφέλεια, που προξενείται στους εκκλησιαζόμενους από την προσφορά του Θυμιάματος. Λέει χαρακτηριστικά εκεί ο ευλογών λειτουργός: "Θυμίαμά σοι προσφέρομεν, Χριστέ ο Θεός ημών, εις οσμήν ευωδίας πνευματικής· ό προσδεξάμενος εις το υπερουράνιόν σου θυσιαστήριον, αντικατάπεμψον ημίν την χάριν του παναγίου σου Πνεύματος". (Δηλαδή: Θυμίαμα σ' Εσένα προσφέρουμε, Χριστέ Ύψιστε Θεέ, ως οσμή ευωδίας πνευματικής· αυτό, αφού δέχθηκες στο υπερουράνιό Σου Θυσιαστήριο, στείλε πίσω σε μας τη χάρη του παναγίου Σου Πνεύματος). Έκπληξη προκαλεί το ότι τα ίδια λόγια περίπου χρησιμοποιεί ο λειτουργός και για την προσφορά των Τιμίων Δώρων στη Θεία Λειτουργία: " Όπως ο φιλάνθρωπος Θεός ημών, ο προσδεξάμενος αυτά εις το άγιον και υπερουράνιον και νοερόν αυτού θυσιαστήριον εις οσμήν ευωδίας πνευματικής, αντικαταπέμψη ημίν την θείαν χάριν και την δωρεάν του Αγίου Πνεύματος, δεηθώμεν". (Δηλαδή: Με σκοπό ο φιλάνθρωπος Θεός μας, που δέχθηκε αυτά στο άγιο και υπερουράνιο και πνευματικό Του Θυσιαστήριο ως οσμή ευωδίας πνευματικής, να στείλει πίσω σε μας τη θεία χάρη και τη δωρεά του Αγίου Πνεύματος, ας παρακαλέσουμε).

Όταν ο λειτουργός θυμιάζει τους πιστούς, αυτοί πρέπει να προσκυνούν ευλαβικά προσδοκώντας την ευλογία και τη χάρη του Θεού. Όταν ο λειτουργός θυμιάζει τις εικόνες των αγίων, επιζητεί τις μεσιτικές προσευχές τους προς τον Κύριο για βοήθεια των μελών της στρατευομένης Εκκλησίας. Δυστυχώς Πολλοί χριστιανοί, όταν τους θυμιά ο Ιερεύς, παραμένουν ακίνητοι (σάν κολώνες). Και τούτο, ασφαλώς, λόγω άγνοιας. Η μικρή υπόκλιση είναι δείγμα ότι συμμετέχουμε στα τελούμενα. Εκτός από τον Ι. Ναό, είναι καλό και στο  σπίτι να προσφέρεται θυμίαμα τακτικά και να συνοδεύεται πάντοτε με ολοκάρδια προσευχή.

Οι τρεις περιφερειακές αλυσίδες του Θυμιατηρίου, που κρατούν τη βάση, συμβολίζουν την Αγία Τριάδα. Η κεντρική αλυσίδα, που ανεβοκατεβάζει το κάλυμμα, συμβολίζει τον Υίο του Θεού που κατέβηκε στη γη και αναλήφθηκε στους ουρανούς, για να σώσει τον άνθρωπο. Οι δώδεκα Κωδωνίσκοι με τον ευχάριστο ήχο τους συμβολίζουν τους δώδεκα Αποστόλους, οι οποίοι κήρυξαν και διαλάλησαν παντού τη Θεότητα του Χριστού και τη λύτρωση που πρόσφερε με τη θυσία Του στον Σταυρό. Η βάση του Θυμιατηρίου, δηλαδή το κάτω ημισφαίριο, συμβολίζει τη Θεοτόκο, η οποία δέχθηκε τον Κύριο της δόξης, ο οποίος εδώ συμβολίζεται με τα αναμμένα κάρβουνα. Σύμφωνα με άλλη ερμηνεία η βάση συμβολίζει τη γη, ενώ το κάλυμμα τον ουρανό.

Ο ευώδης καπνός, όπως φαίνεται καθαρά στην Αποκάλυψη, συμβολίζει τις προσευχές των αγιασμένων πιστών και την εξαγιαστική χάρη του Άγιου Πνεύματος.

ΠΗΓΗ: http://euxh.gr/

Πατμιάς

 Πατμιάς Ἐκκλησιαστική Σχολή

Φωτό: Ἀπό το ἀρχεῖο τοῦ π. Γεωργίου Αναγνωστοπούλου,

οἱ ὁποῖες δημοσιεύθηκαν στό F. του.

Μονή Ιωάννου του Θεολόγου Πάτμου

Ἑσπερινός τῆς ἑορτῆς τῆς Μετακομιδῆς 

τῶν Ἱερῶν Λειψάνων τοῦ Ὁσίου Χριστοδούλου τοῦ Λατρηνοῦ

IDEO: Eleftherios Kanellis

 Κρούση τῶν Σημάντρων

Η Δοξολογία!

Η Μεγάλη Δοξολογία.

«Δόξα σοι τω δείξαντι το φως, δόξα εν υψίστοις Θεώ, και επί γης ειρήνη, εν ανθρώποις ευδοκία».

Η Δοξολογία ψάλλεται στο μεταίχμιο μεταξύ του Όρθρου και της θείας Λειτουργίας. Είναι ένας περιεκτικότατος δοξολογικός ύμνος προς τον Τριαδικό Θεό, μια ορθόδοξη προσευχή προς τον Πλάστη και Σωτήρα μας.

Η δοξολογική ανύμνηση του Θεού είναι το έργο των αγγελικών φύσεων στον ουρανό. Τα μακάρια πνεύματα, εισελθόντα μετά τη δοκιμασία τους στο χώρο της άφθορης θείας δόξας και καταλαμπόμενα από το τρισήλιο φως της θεότητας, ως φώτα δυνατά δεύτερα μετά το πρώτο άπειρο και μακάριο φως, αναλύονται σε ατελεύτητο ύμνο της θείας μεγαλοσύνης, την οποία ελεύθερα υπηρετούν. Το διακονικό έργο των αγγέλων είναι παράλληλα και έργο δοξολογικό. Αλλά και των ανθρώπων το έργο, που είναι πλάσματα της Σοφίας του Θεού, είναι ομοίως δοξολογικό και ευχαριστήριο, μάλιστα μετά το απολυτρωτικό έργο του σαρκωθέντος Λόγου του Θεού, που σταυρώθηκε για τη σωτηρία τους.

«Δόξα σοι τω δείξαντι το φως». Στο στίχο αυτό η ορθόδοξη ψυχή δοξάζει το Θεό που έδειξε το φως· το φυσικό φως που δημιουργήθηκε πριν απ’ όλα, στο οποίο θάλλει και ζωογονείται η κτίση και έξω από το οποίο υπάρχει το σκότος, η νέκρωση και ο θάνατος. Το φως με τη φωτιστικότητα και τη θαλπωρή του είναι η βάση κάθε ζωικής φύσεως, το πρώτιστο και το μεγαλύτερο αγαθό που έχουμε από τον Πλάστη μας. Νιώθοντας τη ζωογόνο θαλπωρή του, ο άνθρωπος ανατείνει αυθόρμητα στο φωτοδότη Δημιουργό, τον οποίο δοξάζει για την τόσο μεγάλη δωρεά του.

Παράλληλα όμως η δοξολογική ανύμνηση μπορεί να έχει αναφορά και στο άλλο φως, το μυστικό και αθέατο, που απορρέει αΐδια από την άπειρη ουσία του Θεού και καταλάμπει τις καθαρές πνευματικές φύσεις, το φως το ιλαρό και ανέσπερο, η άκτιστη ενέργεια του Χριστού και η μακάρια δόξα της Τριάδος, στους κόλπους της οποίας αναπαύονται τα κτιστά όντα και μάλιστα οι αμόλευτες πνευματικές φύσεις, και από την οποία αποκλείονται μόνον οι ακάθαρτες ψυχές, τα σκοτεινά πνεύματα της αποστασίας και οι πωρωμένοι στην κακία άνθρωποι.

Ο Θεός, που είναι φως και έδειξε το φως, βρίσκεται στους ουρανούς, στα «ύψιστα». Εκεί προσπαθεί να τον φθάσει η δοξολογική ανύμνηση της Εκκλησίας. Τί εννοούμε όμως εντοπίζοντας τον Θεό στα ύψιστα; Ο Θεός, ως άπειρο και απόλυτο ον, δεν μπορεί φυσικά να εντοπισθεί πουθενά. Πληροί τα πάντα και βρίσκεται πέρα και έξω από τα πάντα. Δεν σχετίζεται από τίποτε ο Θεός, γιατί είναι φύση ακατάσχετη. Ούτε βρίσκεται πουθενά, όπως εμείς χαρακτηρίζουμε τις φυσικές καταστάσεις στο χρόνο και τον τόπο που ζούμε. Παρόμοιες ιδέες, που σχετικοποιούν τον απόλυτο Θεό, είναι ανάξιες της θείας απειρίας. Τα «ύψιστα», όπως και το «εν ουρανοίς» της Κυριακής προσευχής που αναφέρονται στην κατοίκηση του Θεού, δεν είναι εκφράσεις πραγματικές και ουσιαστικές, αλλά περιγραφές ανθρωπομορφικές (δηλαδή όπως εμείς φανταζόμαστε ότι είναι ο Θεός), συμβατικές και σχηματικές, που θέλουν να παραστήσουν κάποια αλήθεια, που δεν μπορεί αλλιώτικα να εκφραστεί από τον πεπερασμένο άνθρωπο.

Έτσι με αυτές προσπαθούμε να παραστήσουμε τη δόξα και τη μεγαλοπρέπεια του Θεού, τον οποίον εντοπίζουμε με τη φαντασία μας στα υψηλά, στο «χώρο» όπου ενδιαιτώνται οι άγγελοι, η αστράφτουσα δορυφορία του «εν υψηλοίς» οικούντος Δεσπότου της κτίσεως. Παράλληλα διά των φράσεων αυτών θέλουμε να τονίσουμε την απόλυτη υπερβατικότητα, καθαρότητα και αγιότητα του Θεού, ο οποίος είναι απόμακρος, όχι με την έννοια της αδιαφορίας για τα πλάσματά του, αλλά γιατί η φύση του βρίσκεται πολύ μακριά από την ηθική ακαθαρσία και την αμαρτωλότητα της γης. Όποιος βρίσκεται ψηλά, δεν κοινωνεί με τα ευτελή και χαμαίζηλα. Είναι άγιος.

Ο «εν υψίστοις οικών» Θεός, ο απόμακρος και χωρισμένος από τη χθαμαλότητα της εγκόσμιας πραγματικότητος, δεν έχει καμιά αναφορά προς τα πράγματα της γης; Ασφαλώς έχει. Σ’ αυτό μας προσανατολίζει η συνέχεια του δοξολογικού στίχου, «και επί γης ειρήνη εν ανθρώποις ευδοκία».

Ο Θεός μπορεί μεν να μην έχει καμιά σχέση με την αμαρτωλή γη, όμως δεν παύει ο κόσμος να είναι έργο των χειρών του και αντικείμενο της θείας του πρόνοιας. Πρόκειται για τις εξωτερικές ενέργειες του Θεού με επίκεντρο την τύχη των λογικών πλασμάτων του, τα οποία ελεύθερα απομακρύνθηκαν από το θέλημά του και περιέπεσαν υπό το κράτος των δαιμονικών φύσεων.

Οι στίχοι ακριβώς αυτοί αποτελούσαν το νικητήριο μήνυμα, που έψαλαν οι άγγελοι κατά τη νύχτα της γεννήσεως του Χριστού, όταν ο ουρανός αγκάλιαζε τη γη και φωτίζονταν τα πέρατα από την αστραπή του Θεού. Το μήνυμα της γεννήσεως του Χριστού ήταν μήνυμα ειρηνικό· «και επί γης ειρήνη». Ήταν το μήνυμα ειρήνης του Θεού σ’ ένα κόσμο σπαρασσόμενο από τον πόλεμο και τα μίση, από το πύρωμα της έχθρας και το αγρίεμα της φύσεως, από το σκορπισμό της αμαρτίας και την κακουργία των δαιμονικών φύσεων. Με την ενέργεια της θείας ενανθρωπήσεως εγκαθίσταται στη γη η συμφιλίωση Θεού και ανθρώπων. Οι άνθρωποι γαληνεύουν στην ειρήνη του Θεού. Μαλακώνει η ζωή τους. Ελευθερώνονται από το αγκάλιασμα της φθοράς και του θανάτου. Φτερώνονται από τη μεγάλη χαρά και την ελπίδα της απολυτρώσεως. Νιώθουν παιδιά αγαπητά του Θεού. Ειρηνεύουν μεταξύ τους, με την εξωτερική φύση, με τον Θεό. Ζουν στη διάσταση της αγάπης, που έφερε στον κόσμο η σάρκωση της μεγάλης Αγάπης. Ο Χριστός είναι το κέντρο της συμφιλιώσεως και της ειρήνης, της ειρήνης που υπερέχει «πάντα νουν», το κέντρο συνοχής και επανενώσεως «των διεστώτων», που επιτεύχθηκε στο ξύλο του σταυρού.

Και όλ’ αυτά, γιατί με την ειρήνη που εγκαταστάθηκε στον κόσμο με τη γέννηση του Χριστού, σαρκώνεται η αγαθή βούληση του Θεού μεταξύ των ανθρώπων «εν ανθρώποις ευδοκία». Αυτό που πάντα ήθελε ο Θεός για τη σωτηρία του κόσμου και ήταν κρυμμένο στο απειρόσοφο σχέδιο της προαιώνιας θείας του βουλής, τώρα γίνεται πραγματικότητα. Ο Θεός γίνεται άνθρωπος και σηκώνει τον άνθρωπο ψηλά στο Θεό. Γίνεται γνωστό το θέλημά του στους ανθρώπους, οι οποίοι καλούνται να αγιάζουν το Όνομά του, πράττοντας τις βουλές και το νόμο του, ακριβώς όπως γίνεται στον ουρανό με τους αγγέλους (Κυριακή προσευχή). Η θεία ευδοκία δημιουργεί μια νέα διάσταση ζωής για τα λογικά πλάσματα του Θεού πάνω στη γη, εμψυχωμένη από την αλήθεια και το Νόμο του Θεού, που είναι προάγγελος ελεύσεως της θείας βασιλείας. Στη διάσταση αυτή η αμαρτία απονευρώνεται, χάνεται. Ζει και υπάρχει μόνο εκείνο που θέλει ο Θεός. Το βούλημα του διαβόλου (κατ’ αρχήν φυσικά) εξαφανίζεται.

«Υμνούμεν σε, ευλογούμεν σε, προσκυνούμεν σε, δοξολογούμεν σε, ευχαριστούμεν σοι διά την μεγάλην σου δόξαν».

Ο δοξολογικός ύμνος συνεχίζεται. Με τέσσερα συνώνυμα ρήματα η ψυχή εκφράζει τη λατρεία της στον Κύριο της δόξης. Ο ύμνος, η ευλογία, η προσκύνηση, η δοξολόγηση και η ευχαριστία συνθέτουν το περιεχόμενο της δοξολογικής προσευχής της Εκκλησίας. Η δόξα του Τριαδικού Θεού είναι το στοιχείο εκείνο που χαρακτηρίζει την ορθόδοξη λατρεία. Είναι διάσπαρτη στην ασματική ακολουθία της.

«Δόξα Πατρί και Υιώ και αγίω Πνεύματι», ψάλλει σε κάθε στιγμή η ορθόδοξη ψυχή. Ψάλλει τη δόξα της Τριάδος που είναι διάχυτη στο σύμπαν. Τόσο στα μικρά πλάσματα όσο και στα μεγάλα. Σε ό,τι ζει και κινείται, στις μικρές πνοές και τις μεγάλες· σε ό,τι έχει ουσίωση στα όντα ανακλάται η δόξα του Θεού, στα έργα του που βγήκαν από την ακτίνα της θείας του ενέργειας. Όλα ανυμνούν τη θεία μεγαλοσύνη, τη σοφία, την αγαθότητα και τη θεία παντοδυναμία. «Οι ουρανοί διηγούνται δόξαν Θεού, ποίησιν δε των χειρών αυτού αναγγέλλει το στερέωμα», αναφωνεί έκπληκτος ο Ψαλμωδός, ατενίζοντας τις ομορφιές της κτίσεως, που ανακλούν το άφθιτο κάλλος του Θεού· για να προσθέσει· «Ως εμεγαλύνθη τα έργα σου, Κύριε, πάντα εν σοφία εποίησας».

Κυρίως όμως ο άνθρωπος, το τελειότερο πλάσμα, που φέρει μέσα του όλες τις ομορφιές και τις χάρες του Θεού, η εικόνα και ομοίωση του πλάστη, ανυμνεί τον Θεό για την περίοπτη θέση που έχει στη φυσική κτίση και το μεγάλο προνόμιο να συγγενεύει προς το δημιουργό του. Και όχι μονάχα γι’ αυτό, αλλά και για την ιδιαίτερη θέση που κατέχει στην αγαθότητα και την πρόνοιά του, στο γεγονός ότι ο Υιός του Θεού γεννήθηκε άνθρωπος και πέθανε γι’ αυτόν, όταν ο ίδιος ασυλλόγιστα απομακρύνθηκε από την αυλή του Πατέρα και χάθηκε στην ερημιά της αποστασίας και του πνευματικού θανάτου. Έτσι η θριαμβική ανύμνηση της δόξας του Θεού που συγκρατεί και συνέχει τα πάντα, καταλήγει σ’ ευχαριστία για την άπειρη θεία δωρεά, που πνίγει τον άνθρωπο. Τα δύο αυτά είναι αλληλένδετα. Ο άνθρωπος, έκθαμβος μπροστά στο μεγάλο θαύμα του Θεού και χωρίς ουσιαστικά να μπορεί να το κατανοήσει και να το ερμηνεύσει, και μη μπορώντας τίποτε άλλο, κάνει τραγούδι τη δόξα του Θεού, εκφράζοντας έτσι το θαύμα που διαδονεί την καρδιά του, και τα αισθήματα συγκινήσεως που κατακλύζουν την ψυχή του· ενώ παράλληλα ευχαριστεί τον Πλάστη του για την απειρία των δωρεών και των θαυμασίων του.

«Μέγας ει, Κύριε, και θαυμαστά τα έργα σου, και ουδείς λόγος εξαρκέσει προς ύμνον των θαυμασίων σου», αναφωνεί με εκστατικό δέος η Εκκλησία προς τον πάνσοφο δημιουργό της. «Ευλογημένη η βασιλεία του Πατρός και του Υιού και του αγίου Πνεύματος», αρχίζει τη Λειτουργία της η Εκκλησία. Αυτά και άλλα πολλά συνθέτουν τη δοξολογική λατρεία της Ορθοδοξίας. Δόξα μαζί και ευχαριστία, ανύμνηση και ευχαριστήριος αίνος για τις δωρεές και την άπειρη σοφία του τριαδικού Θεού.

«Κύριε Βασιλεύ, επουράνιε Θεέ, Πάτερ παντοκράτορ· Κύριε Υιέ μονογενές, Ιησού Χριστέ, και Άγιον Πνεύμα».

Στο στίχο αυτό γίνεται μνεία του Τριαδικού Θεού της πίστεως, ο οποίος αποτελεί το κέντρο της δοξολογίας της Εκκλησίας. Οι πιστοί υμνολογούμε τον έναν τρισυπόστατο Θεό, τον Πατέρα, τον Υιό και το Πνεύμα το άγιο. Η τριπλότης των υποστάσεων στην αγία Τριάδα δεν παραβλάπτει την ενότητα της θείας ουσίας. Οι υποστάσεις ή τα πρόσωπα είναι θεοπρεπείς διακρίσεις στη θεότητα, που εκφράζουν τον τρόπο υπάρξεως του ενός Θεού, χωρίς να καταστρέφουν την απλότητα της θείας ουσίας, να επιφέρουν δηλαδή σ’ αυτήν σύνθεση και μερισμό, όπως συμβαίνει στα κτιστά όντα. Επομένως ένας είναι κατ’ ουσίαν ο Θεός και όχι τρεις. Στο δόγμα μας δεν έχουμε τριθεϊσμό, όπως πολλοί συνήθως το κατηγορούν με περισσή επιπολαιότητα και άγνοια.

Βέβαια η ενότητα στην Τριάδα, όπως κι αν μελετηθεί, παραμένει απρόσιτο μυστήριο, στο οποίο δεν μπορεί να αναχθεί ο φυσικός ανθρώπινος νους. Είναι δόγμα που το δεχόμαστε με την πίστη μας, παρ’ ότι ενδεχομένως το απορρίπτουμε με το λογικό μας. Ούτε πάλι οι υποστάσεις είναι χρονικές διακρίσεις στο Θεό, αλλ’ αΐδιες σχέσεις, μη επιδεχόμενες το πρότερο και το ύστερο στην τριαδική θεότητα. «Άμα Πατήρ, άμα Υιός, άμα και Πνεύμα το άγιον» είναι ο καθιερωμένος τύπος που εκφράζει τις θεοπρεπείς σχέσεις των προσώπων στη θεότητα.

Η πρώτη υπόσταση είναι ο Πατήρ. Λέγεται έτσι γιατί γεννά τον Υιό και εκπορεύει το Πνεύμα το άγιο. Είναι άναρχος και αγέννητος. Είναι η «πηγαία θεότης» από την οποία προέρχονται τα άλλα δύο πρόσωπα της αγίας Τριάδος. Δεν είναι υπέρμετρος των δύο άλλων προσώπων, τα οποία, ως φέροντα την ίδια ουσία (ομοούσια) είναι ομότιμα και ομοδύναμα με αυτόν. Παρόλο ότι τα πρόσωπα διακρίνονται μεταξύ τους (υπάρχει δηλαδή διαφορά στον τρόπο υπάρξεώς τους· τη φύση της οποίας αγνοούμε), παράλληλα συνάπτονται με την αγαπητική αλληλεπεριχώρησή τους. Κάθε πρόσωπο δηλαδή εμπεριχωρεί και εμπεριχωρείται από τα δύο άλλα, κ.ο.κ.

«Κύριε Βασιλεύ, επουράνιε Θεέ, Πάτερ παντοκράτορ». Ο στίχος χαρακτηρίζει τον Πατέρα Κύριο, Βασιλέα, επουράνιο Θεό, Πατέρα παντοκράτορα. Όλα εκφράζουν την άπειρη δύναμη και εξουσία του. Είναι Κύριος. Όλα είναι υποταγμένα στην κυριότητά του. Δεν υπόκειται σε καμιά άλλη δύναμη έξω από αυτόν, γιατί τέτοια δύναμη δεν υπάρχει. Μόνο τα δημιουργήματα υπάρχουν, τα οποία όμως δεν έχουν αυτοτέλεια, είναι πλασμένα από τη θεία του ενέργεια και ως πλάσματά του υπακούουν σ’ αυτόν. Ο Πατήρ είναι Βασιλεύς. Άρχει επί των κτισμάτων του, βασιλεύει στην κτίση και στα πέρατα, το θείο του θέλημα είναι ρυθμιστικός παράγων του σύμπαντος, κυρίως των λογικών πνευματικών φύσεων. Ό,τι υπάρχει είναι δούλο στη θέλησή του, υπήκοο στη βουλή και τα προστάγματά του. Καμιά δύναμη δεν μπορεί ν’ αντικρούσει τη βασιλική του ιδιότητα.

Είναι παράλληλα Θεός επουράνιος. Βρίσκεται στους ουρανούς, σχηματική έκφραση που σημαίνει τη μεγαλοπρέπεια και τη δόξα του, καθώς και την απόλυτη αγιότητά του, το γεγονός ότι είναι απομακρυσμένος από την αμαρτία και την κακότητά της.

Είναι, τέλος, Πατήρ παντοκράτωρ. Δεν είναι αυθαίρετος δυνάστης ο Θεός, όπως αυθαίρετοι είναι οι ηγεμόνες της γης, αλλά πατέρας στοργικός, πλήρης αγάπης για ότι πλάστηκε από τα χέρια του, και κυρίως για τη λογική εικόνα του, τον άνθρωπο. Δεν είναι όμως πατέρας αδύναμος, ο οποίος να κάμπτεται από την όποια περίσταση, αλλά παντοκράτωρ, παντοδύναμος. Τίποτε δεν μπορεί ν’ αντισταθεί στο θέλημά του, να ματαιώσει τη βουλή του. Επομένως το πλάσμα μπορεί να εμπιστεύεται την πρόνοια και την αγάπη του, γιατί είναι Πατέρας που αγαπά και θέλει και δύναται. Και μπορεί να συντηρήσει και να προστατεύσει τα παιδιά του στις όποιες ανάγκες και δυσκολίες τους.

Κατόπιν χαρακτηρίζεται ο Λόγος ως Κύριος, Υιός μονογενής, Ιησούς Χριστός. Ο χαρακτηρισμός «Υιός μονογενής» αναφέρεται στη θεολογική Τριάδα. Ο Λόγος είναι ο Υιός ο μονογενής του Πατρός. Ο Πατήρ δεν έχει πολλούς υιούς. Έχει έναν και μόνο, τον οποίο γεννά αϊδίως από την άπειρη ουσία του. Η γέννηση του Υιού είναι θεοπρεπής. Ουδέν πάθος υφίσταται ο Πατήρ γεννώντας τον Υιό. Είναι γέννηση απαθής και άφθαρτη. Η γέννηση είναι το υποστατικό ιδίωμα του Υιού, το οποίο είναι ακοινώνητο και αμετάδοτο. Μόνο ο Υιός γεννάται από τον Πατέρα και κανένας άλλος. Είναι δε η γέννηση του Υιού αναγκαία στη θεότητα. Δεν γεννάται ο Υιός επειδή το θέλει ο Πατήρ. Αντίθετα, τα κτίσματα προέρχονται από τη δημιουργική θέληση του Θεού. Υπάρχουν στο μέτρο που θέλει ο Θεός να υπάρχουν, ο οποίος και τα δημιουργεί εκ του μηδενός. Αν δεν θέλει να τα δημιουργήσει, δεν μπορούν να έλθουν στο είναι, να υπάρξουν. Ο Υιός όμως υπάρχει κατ’ ανάγκην στον Πατέρα, ο οποίος δεν μπορεί να νοηθεί Πατήρ, χωρίς τον Υιό. Αυτό δεν μπορούσε να το καταλάβει ο Άρειος, ο οποίος δεχόταν τον Λόγο ως κτίσμα του Πατρός. Δεν μπορούσε να εννοήσει την αϊδιότητα της υπάρξεως του Υιού, διότι αυτό θα συνεπαγόταν αυτόματα και τη θεότητά του.

Ο χαρακτηρισμός «Ιησούς Χριστός» αναφέρεται στον ενανθρωπήσαντα Υιό και Λόγο του Θεού. Ο Λόγος έγινε αληθινός άνθρωπος, για να ζήσει επί της γης και να λυτρώσει το γένος από το ζυγό της δουλείας της αμαρτίας, από τη φθορά της φύσεως και τη νέκρωση του πνευματικού θανάτου. Εκφράζει το στάδιο της ταπεινώσεως του Λόγου, την άφατη κένωσή του και το πάθος του για να κληρονομήσουμε εμείς τον πλούτο της θεότητάς του, τα ευχήματα της λαμπρότητας και της θείας δόξας του. Σημαίνει την πλήρη ανάληψη της ανθρώπινης φύσεως, την οποίαν ένωσε και θέωσε στο αΐδιο πρόσωπό του. Ο Χριστός είναι ο Σωτήρας του κόσμου. Αυτόν λατρεύει με πανηγυρική χαρά, δοξάζει και ανυμνεί το λυτρωμένο σώμα της Εκκλησίας. Είναι η χαρά, η λύτρωση και η ελπίδα της.

Τέλος στην Τριάδα εντάσσεται, τρίτο κατά σειρά, το «Άγιον Πνεύμα». Το Πνεύμα εκπορεύεται αϊδίως εκ του Πατρός. Είναι Θεός εκ Θεού αληθινός. Δεν υποτάσσεται στον Πατέρα ούτε και στον Υιό. Είναι Πνεύμα ευθές και ηγεμονικό. Είναι άγιο και πηγή αγιότητος. Η χάρη του στηρίζει τα όντα, τα οποία συνάπτει με τη θεότητα. Τελειοποιεί το έργο, που προέρχεται «εκ Πατρός δι’ Υιού». Η εκπόρευσή του είναι διαφορετική από τη γέννηση του Υιού. Σε τί συνίσταται όμως η διαφορά αγνοούμε. Εκπορεύεται εκ μόνου του Πατρός και πέμπεται εγχρόνως στη γη διά του Υιού, προς τελείωση του έργου της απολυτρώσεως.

Το Filioque, ότι δηλαδή το Πνεύμα εκπορεύεται και εκ του Υιού, είναι λατινική αντίληψη λαθεμένη, κορυφαία αίρεση τριαδολογική. Το Πνεύμα το άγιο είναι η ψυχή της Εκκλησίας, η αρχή αγιασμού του σώματός της και των επί μέρους πιστών. Η Εκκλησία ζει και κινείται με τα χαρίσματα και τις διακονίες που χορηγεί σ’ αυτήν το Πνεύμα το άγιο, το οποίο την οδηγεί «εις πάσαν την αλήθειαν». Με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος αγιάζονται οι πιστοί, θεοποιούμενοι.

Τον έναν τρισυπόστατο Θεό, τον Θεό που φανέρωσε στους ανθρώπους ο σαρκωθείς Λόγος του Θεού, τον Πατέρα, τον Υιό και το Πνεύμα το άγιο, με κύματα πανηγυρικής χαράς και ευχαριστήρια ευγνωμοσύνη, πανηγυρίζουμε οι πιστοί στη Δοξολογία μας, που ψάλλουμε στις ιερές ακολουθίες της Εκκλησίας μας.

Ανδρέα Θεοδώρου, Ομοτ. Καθηγητού Παν/μίου Αθηνών
«Η Μεγάλη Δοξολογία» (Θεολογικό σχόλιο)
Πηγή: askitikon.eu

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ: http://www.diakonima.gr