Η Εορτή της Μεταμορφώσεως

Διευκρινίσεις λειτουργικών ιδιομορφιών της εορτής της Μεταμορφώσεως.

Γεωργίου Ζαραβέλα

Λειτουργιολόγου

Καθηγητού Θεολόγου

Α΄ Αρσακείου Γυμνασίου Ψυχικού

Η δεσποτική εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρα Χριστού, η μεγαλύτερη δεσποτική εορτή του θέρους, είναι απόλυτα συνδεδεμένη με τη λειτουργική ζωή του Δεκαπενταυγούστου. Ο εορτασμός του θαυμαστού γεγονότος του Θαβωρίου όρους έχει ορισμένες ιδιομορφίες, οι οποίες εκ πρώτης όψεως είναι ανεξήγητες, έχουν όμως θεσπιστεί από την Εκκλησία σοφά και με θεολογική τεκμηρίωση.

α) Ημέρα εορτασμού

Πρώτη από τις λειτουργικές ιδιομορφίες είναι η ίδια η ημέρα του εορτασμού της Μεταμόρφωσης. Το γεγονός, σύμφωνα με τη βιβλική διήγηση, έλαβε χώρα σαράντα ημέρες πριν από το Πάθος του Χριστού, όπως μαρτυρούν και πολλά σημεία της υμνογραφίας. Η εορτή, όμως, τοποθετήθηκε να τελείται την 6^η Αυγούστου, δηλαδή πολλές ημέρες μετά την ανάμνηση του Πάθους.

Η ακαταστασία αυτή οφείλεται στη διάθεση της Εκκλησίας να τιμήσει τη δεσποτική εορτή με τη δέουσα μεγαλοπρέπεια. Εάν η εορτή της Μεταμορφώσεως εορταζόταν στην κανονική θέση της, δηλαδή σαράντα ημέρες πριν το Πάθος ή πιο απλά περίπου στο μέσο της Β΄ Eβδομάδας των Νηστειών, τότε δεν θα ήταν εφικτός ο πανηγυρικός εορτασμός της, δεδομένου του πένθιμου χαρακτήρα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Η 6^η  Αυγούστου, ως εκ τούτου, είναι η καταλληλότερη, δυνατή ημερομηνία, αφού σαράντα ημέρες έπειτα, τη 14^η Σεπτεμβρίου εορτάζεται η Ύψωση του Τιμίου Σταυρού, η οποία είναι απόλυτα ισότιμη και ισόκυρη με την Αγία και Μεγάλη Παρασκευή, άρα και με το Πάθος του Κυρίου. Τα εγκαίνια, επίσης, ναού της Μεταμορφώσεως στο όρος Θαβώρ κατά την ημέρα αυτή, επικύρωσαν και ενέταξαν τον εορτασμό της στο μηνολόγιο του Αυγούστου. Σύμφωνα με άλλη θεώρηση, η Εκκλησία των Ιεροσολύμων καθιέρωσε τον εορτασμό σε αντικατάσταση της ιουδαϊκής εορτής της Σκηνοπηγίας, η οποία γιορταζόταν το θέρος, κατά την εποχή της συγκομιδής των καρπών.

β) Ψαλλόμενες Καταβασίες

Δεύτερη ιδιομορφία συνιστά η επιλογή να ψάλλονται οι καταβασίες του Σταυρού, Σταυρόν χαράξας Μωσής. Καταβασίες ονομάζονται το σύνολο των ειρμών (πρώτων τροπαρίων κάθε ωδής) των κανόνων των δεσποτικών και θεομητορικών εορτών, οι οποίες ψάλλονται στην ακολουθία του όρθρου: α) κάθε ειρμός στο τέλος κάθε ωδής των κανόνων ή β) όλοι οι ειρμοί των καταβασιών (πριν της θ’ ωδής) μετά και την ολοκλήρωση των κανόνων της η’ ωδής. Η εορτή της Μεταμορφώσεως έχει δύο κανόνες. Ο πρώτος κανόνας έχει μελωδηθεί σε ήχο δ’, με ειρμό α’ ωδής Χοροί Ισραήλ και οι ειρμοί του συνιστούν τις καταβασίες της Μεταμορφώσεως, οι οποίες ψάλλονται από 27 έως 31 Ιουλίου και από 2 έως 5 Αυγούστου. Ο δεύτερος κανόνας είναι συντεθειμένος στον ήχο πλ. δ’, με ειρμό α’ ωδής Υγράν διοδεύσας.

Οι δεσποτικές εορτές είθισται να έχουν στον όρθρο ως καταβασίες τους ειρμούς των κανόνων τους, είτε ως μονές ή απλές, εάν αποτελούνται από τους ειρμούς ενός κανόνα (π.χ. καταβασίες Πάσχα), είτε διπλές, εάν αποτελούνται από τους ειρμούς δύο κανόνων (π.χ. καταβασίες Χριστουγέννων, Πεντηκοστής). Οι καταβασίες της Μεταμορφώσεως "Χοροί Ισραήλ", στην προκειμένη περίπτωση, ψάλλονται κατά τις προεόρτιες ημέρες της, εκτός από την 1^η Αυγούστου – εορτή της Προόδου του Τιμίου Σταυρού, αλλά όχι την κυριώνυμο ημέρα, ούτε κατά τα μεθέορτα, έως και την απόδοση της εορτής τη 13^η του μήνα.

Το τυπικό της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας (Βιολάκη και Κωνσταντίνου Πρωτοψάλτου) αναφέρει την επιλογή των καταβασιών του Σταυρού, χωρίς να επεξηγεί την αιτία αυτής της ιδιομορφίας. Αναζητώντας στις χειρόγραφες τυπικές διατάξεις, το Τυπικό της Μονής Διονυσίου ορίζει ως καταβασίες της κυριώνυμης ημέρας (6 Αυγούστου) τις καταβασίες του Σταυρού (Σταυρόν χαράξας), ενώ για τις μεθέορτες ημέρες και την απόδοση επιλέγει τις καταβασίες της Μεταμορφώσεως – ειρμούς του α’ κανόνα της (Χοροί Ισραήλ). Ο π. Κ. Παπαγιάννης στο Σύστημα Τυπικού θεωρεί ως παλαιά τάξη την επιλογή ως καταβασιών των ειρμών τουλάχιστον ενός από τους δύο κανόνες της εορτής, όπως συμβαίνει με όλες τις δεσποτικές εορτές. Η επιλογή των καταβασιών του Σταυρού καθιερώθηκε έπειτα, αρχικά για την κυριώνυμη ημέρα, με μεταγενέστερη επέκταση έως και την απόδοση της εορτής.

Τα αίτια αυτής της μεταβολής μπορούν να αναζητηθούν στα ακόλουθα σημεία: α) Η επιλογή των καταβασιών του Σταυρού πιθανόν να γίνεται σε επέκταση της εορτής της προόδου του Τιμίου Σταυρού, της 1^ης Αυγούστου. β) Η αναφορά του Μωυσή στον ειρμό της α’ ωδής (Σταυρόν χαράξας Μωσής) των καταβασιών του Σταυρού. Ο Μωυσής ήταν ο ένας από τα δύο πρόσωπα της Παλαιάς Διαθήκης, το οποία εμφανίστηκαν στο όρος Θαβώρ μαζί με το Χριστό τη στιγμή της Μεταμόρφωσης (Μτ. ιζ’, 3 και Λκ. θ’, 30). γ) Η εορτή είναι προεισαγωγική στο Πάθος του Χριστού, αφού έλαβε χώρα σαράντα μέρες πριν από αυτό, ώστε να αποκαλυφθεί στους μαθητές η θεία υπόσταση του Κυρίου, για να μην δειλιάσουν με τα επερχόμενα γεγονότα του Πάθους Του και να στηριχθούν στην πίστη τους σε Εκείνον. Ο Τίμιος Σταυρός, άλλωστε, είναι άμεσα συνυφασμένος με το Πάθος, αλλά και κύριο σύμβολο του ιδίου του Χριστού.

γ) Το Τροπάριο εις το "Εξαιρέτως..." 

Τρίτη ιδιομορφία αποτελεί η επιλογή του τροπαρίου, το οποίο ψάλλεται αντί του "Άξιον εστί..." μετά την εκφώνηση του λειτουργού "Εξαιρέτως της Παναγίας, Αχράντου..." στη Θεία Λειτουργία. Το ανωτέρω θεομητορικό τροπάριο αντικαθίσταται σε κάθε δεσποτική, αλλά και θεομητορική  εορτή, από τον ειρμό της θ’ ωδής του κανόνα της αντίστοιχης εορτής. Τα τροπάρια αυτά, γενικά, αν και είναι ειρμοί κανόνα συγκεκριμένης εορτής, έχουν πάντα περιεχόμενο με αναφορά στη Θεοτόκο, αφού η σχετική βιβλική θ’ ωδή είναι εκείνη της Θεοτόκου και συγκεκριμένα η περικοπή Λκ. α’, 46-56.

Το σχετικό τροπάριο για την εορτή της Μεταμορφώσεως όφειλε να είναι ο ειρμός της θ’ ωδής του α’ κανόνα, δηλαδή ο ύμνος "Ο τόκος σου άφθορος εδείχθη...". Οι ισχύουσες τυπικές διατάξεις, όμως, αντί για το ανωτέρω τροπάριο επιλέγουν το γ’ τροπάριο (και όχι ειρμό) του β’ κανόνα της ζ’ ωδής "Νυν τα ανήκουστα ηκούσθη...", το οποίο έχει δογματικό περιεχόμενο, σχετικό με τη σάρκωση του άναρχου Θεού Λόγου από την Παρθένο. Η συνήθεια αυτή είναι σίγουρα μεταγενέστερη, αλλά δεν μπορούμε να διακριβώσουμε τα αίτια αυτής της επιλογής.

Το Τυπικό της ΜΧΕ του Γεωργ. Βιολάκη ορίζει να λέγεται το τροπάριο "Νυν τα ανήκουστα...", ενώ επισημαίνει σε παραπομπή, πως είναι ορθότερο να ψάλλεται ο ειρμός της θ’ ωδής. Το αντίστοιχο Τυπικό της ΜΧΕ του Κωνσταντίνου Πρωτοψάλτου αναφέρει απλά ότι ψάλλεται το τροπάριο της ζ’ ωδής, ενώ το τυπικό τη Μονής του Αγίου Σάββα δεν αναφέρει τίποτα σχετικό. Το όψιμο της σχετικής επιλογής φαίνεται από την τυπική διάταξη της απόδοσης της εορτής, οπότε όλα τα τυπικά ορίζουν ομόφωνα να λέγεται ο ειρμός της θ’ ωδής. Τις μεθέορτες ημέρες ακολουθείται η φυσικά τάξη των μεθεόρτων όλων των δεσποτικών εορτών, δηλαδή ψάλλεται κανονικά το Άξιον εστί, ακόμα και εάν τύχει ημέρα Κυριακή.

ΠΗΓΗ: http://naxioimelistes.blogspot.gr

Και στη ζωή και στο ... θάνατο!

Φιλήμων και Βαυκίς: Βελανιδιά και Φλαμουριά

Baucis and Philemon

Στα πολύ πολύυυυυ παλιά χρόνια, που η γλυκιά ομίχλη των μύθων τα σκεπάζει, σε ένα καταπράσινο δάσος ζούσε ένα πολύ αγαπημένο ζευγάρι, ο Φιλήμονας και η Βαυκίδα. 

Η αγάπη τους ήταν μεγάλη και ούτε στιγμή δεν έκανε ο ένας χωρίς τον άλλον.

Όταν η Βαυκίδα ασχολούνταν με τις δουλειές του νοικοκυριού της, πάντοτε ο καλός της τη βοηθούσε και της έλεγε τραγούδια αγάπης, και όταν ο Φιλήμονας πήγαινε στο δάσος βαθιά για να κόψει ξύλα ή να κυνηγήσει, η Βαυκίδα του χοροπηδηχτά τον ακολουθούσε και του σιγοτραγουδούσε.

Κάποια μέρα ο Δίας, που λέτε, αποφάσισε να κατέβει από το ολύμπιο παλάτι του και να επισκεφτεί τους ανθρώπους. Ήθελε να δει αν ακολουθούν τον ίσιο δρόμο στη ζωή τους, αλλά πάνω απ' όλα αν έχουνε καλοσύνη στην καρδιά τους.
Πήρε μαζί του λοιπόν τον Ερμή, και σαν δυο φτωχοί ζητιάνοι χτύπαγαν τις πόρτες των ανθρώπων.

Όλοι οι νυκοκυραίοι όμως, μα όλοι, έκλειναν κατάμουτρα τα πορτόφυλλα, βλέποντας δυο πεινασμένους κουρελήδες.

Μεγάλη στεναχώρια έπιασε το Δία.
— Πάνε οι άνθρωποι, μονολογούσε, κάκεψαν και η καρδιά τους πέτρα έχει γίνει.

Γεμάτοι απογοήτεψη, περπατώντας αργά-αργά, έφτασαν και στο μικρό σπιτάκι του Φιλήμονα και της Βαυκίδας. 

 — Ας χτυπήσουμε και εδώ, είπε ο Ερμής, ίσως μας δεχτούν και μας φιλοξενήσουν.

Μπορεί να ήταν θεοί, αλλά, μη νομίζετε, σαν ζητιάνοι και πείνα και κούραση και νύστα ένιωθαν.
Τακ-τακ, χτυπάνε την ξύλινη πορτούλα, και δυο χαρούμενα πρόσωπα διάπλατα την άνοιξαν. — Περάστε ξένοι, περάστε, είπε το αγαπημένο ζευγάρι με ένα στόμα.

Τάισαν, τους δυο θεούς, τους πότισαν, τους έβαλαν κοντά στο τζάκι να ζεσταθούν και ούτε που ρώτησαν από που έρχονται, ποιοι είναι και πού πηγαίνουν.

Σαν ξημέρωσε και του ήλιου το φως έδιωξε τις σκιές από το δάσος, πετάχτηκε πρώτη η Βαυκίδα και να ετοιμάσει ζεστό χυλό με μέλι και καρύδια, να φάνε οι ξένοι και να στυλωθούν.

Στη μέση της σάλας τους βρήκε όρθιους, πανώριους, με ρούχα θεϊκά να την κοιτούν. — Αγάπη μου, έλα, έλα γρήγορα να δεις, φώναξε.
Ήρθε κοντά της και ο Φιλήμονας και οι δυο μαζί έμειναν με το στόμα ανοιχτό μπροστά στη μεγαλοπρέπεια και την ομορφιά των θεών. — Είσαστε το πιο αγαπημένο ζευγάρι, οι πιο καλοί άνθρωποι πάνω στη γη, τους είπε ο Δίας. Θέλω να σας εκπληρώσω την πιο μεγάλη σας επιθυμία. Δεν έχετε παρά να μου πείτε τι θέλετε και θα σας το χαρίσω.

Το αγαπημένο ζευγάρι τότε, μη νομίζετε, δε ζήτησε ούτε πλούτια ούτε δόξα, ούτε παλάτια.
Και οι δυο, με μια φωνή ζήτησαν να πεθάνουν μαζί, όταν θα 'ρθει αυτή η ώρα για να μην πονέσει κανένας από τους δυο από το χαμό του άλλου.

Και σαν έφτασε η ώρα τους, σε βαθιά γεράματα, έβγαλαν ρίζες και κορμό και φύλλα και έγινε Δρυς ο Φιλήμονας και Φιλύρα η Βαυκίδα.

Και από τότε, όπου δείτε βελανιδιά και φλαμουριά πλησιάσετε κοντά και κάνετε σιωπή, θα ακούσετε, οπωσδήποτε, ανάμεσα από τα φύλλα τους τα τραγούδια της αγάπης του Φιλήμονα και της Βαυκίδας του.

Αλήθεια σας λέω.

το χαμομηλάκι

Baucis and Philemon by Arthur Rackham, 1922.

Αναστάσιος Αλβανίας:

«Η Εκκλησία δεν ζει για τον εαυτό της, 

αλλά για όλη την κοινωνία

3 Αυγούστου 2016

Άλλο ένα έργο μακράς πνοής και ιστορικής σημασίας εγκαινίασε στις 2 Αυγούστου 2016 ο Μακ. Αρχιεπίσκοπος Tιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας κ. Αναστάσιος. Πρόκειται για το Υδροηλεκτρικό Έργο Ραπούνι 3&4, που περιλαμβάνει φράγμα και υδροηλεκτρικό εργοστάσιο στο Librazhd, βορειοανατολικά των Τιράνων. Πρόκειται για εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (της τάξης των 50 GWh), τα έσοδα του οποίου προορίζονται για την ενίσχυση του πολυδιάστατου έργου της Ορθόδοξης Εκκλησίας της χώρας.

Με μεγάλη τιμή δημοσιεύουμε στη συνέχεια την εμπνευσμένη Ομιλία του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Tιράνων κατά τα Εγκαίνια του έργου.

† Αναστάσιος Αρχιεπίσκοπος Tιράνων, Δυρραχίου 

και πάσης Αλβανίας

«Ευλογήσω τον Κύριον εν παντί καιρώ, διά παντός η αίνεσις αυτού εν τω στόματί μου» (Ψαλμ. 33:2). Δοξολογούμε και ευχαριστούμε από τα βάθη της καρδιάς μας τον παντοδύναμο Θεό της ειρήνης, της αγάπης και της δημιουργίας για τις πολλαπλές γνωστές και άγνωστες σε εμάς δωρεές Του.

Έχουν συμπληρωθεί 25 χρόνια από τότε που με αξίωσε να βρίσκομαι σε αυτόν τον πονεμένο από την αδικία και τον φόβο τόπο. Είχα φτάσει τον Ιούλιο του 1991 ως Πατριαρχικός Έξαρχος ύστερα από πρωτοβουλία του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, που έχει την ευθύνη για την κανονική πορεία των Ορθοδόξων Εκκλησιών που βρίσκονται σε δοκιμασία. Και σαν σήμερα 2 Αυγούστου 1992 ανέλαβα την αποστολή του Προκαθημένου της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας· με μοναδικό σκοπό την ανασύσταση και την πλήρη ανασυγκρότησή της.

Σε εκείνη την περίοδο της αβεβαιότητος, της αγωνίας και της φτώχειας το βασικό μήνυμά μας ήταν: Τολμούμε να ελπίζουμε! Όχι γιατί είμαστε αφελείς ή ότι δεν βλέπουμε το πλήθος των αντιξοοτήτων που ορθώνονται εμπρός μας, αλλά διότι πιστεύουμε ότι πάνω από όλες τις εξουσίες που επηρεάζουν τον κόσμο, τελικά η Ύψιστη Πραγματικότητα, Αυτός ο οποίος έχει την απόλυτη εξουσία στο σύμπαν, είναι ο Θεός της αγάπης. Τον οποίον  μας αποκάλυψε ο ενανθρωπήσας Λόγος Του ο Ιησούς Χριστός. Τολμούμε να ελπίζουμε, διότι: «Ο Θεός αγάπη ἐστί, και ο μένων εν τη αγάπη εν τω Θεώ μένει και ο Θεός εν αὐτώ»(Ιω. 4:16). Αυτή η βεβαιότητα οδήγησε και καθοδηγεί τα βήματά μας, την Εκκλησία μας όλα αυτά τα χρόνια.

Είναι γνωστό ότι δεν περιοριστήκαμε αποκλειστικά στην ανασυγκρότηση της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας, στη δημιουργία των αναγκαίων δομών, την εκπαίδευση και χειροτονία γηγενούς κλήρου, την ανάπτυξη μιας δυναμικής Ορθόδοξου νεολαίας, αλλά επεκταθήκαμε και σε έργα αγάπης σε πολλές κατευθύνσεις: Στους τομείς υγείας, παιδείας, αγροτικής αναπτύξεως, πολιτισμού και οικολογίας.

Ένα τέτοιο έργο ελπίδος και αγάπης είναι και το έργο το οποίο εγκαινιάζουμε σήμερα. Γεννήθηκε από το όραμα να εξασφαλίσουμε σταθερούς εγχώριους πόρους, πού προσφέρουν στη δυνατότητα να συνεχίσουμε τα κοινωφελή έργα τα οποία μέχρι σήμερα πραγματοποιήθηκαν. Αυτά έχουν γίνει έως τώρα με τη συμβολή και τις δωρεές φίλων μας από το εξωτερικό.

Ευχαριστίες θερμές οφείλουμε στους εκλεκτούς συνεργούς, οι οποίοι συνέβαλαν στην ολοκλήρωση αυτού του έργου: Στην Ομάδα Σχεδιασμού και Διαχειρίσεως κ. Ι. Παλαιοκρασσά, κ. Ν. Γαλέτα, κ. Α. Γούλα, π. Γιοβάννη Κορόβεσι και π. Χαράλαμπο Γκιόκα. Τους μελετητές κ. Hasalami, και κ. Σοφιό, τους επιβλέποντες κ. Ασιμόπουλο και κ. Γένη. Στην Ανάδοχο του έργου εταιρεία Άκτωρ και σε όσους εργάστηκαν σ’ αυτό, που ξεπερνούν τους εκατό. Επίσης τις εταιρείες: Sideral, Antea Cement, Kössler, Poseidon, Abb, Systemica, Sintaksa, Koncar, Albaelletrica, Αnion, Doko Shpk, NBG  Bank.

Το έργο το οποίο εγκαινιάζουμε σήμερα έχει τέσσερα βασικά χαρακτηριστικά: α) Ανταποκρίνεται πλήρως στις περιβαλλοντολογικές προδιαγραφές, β) Στηρίζεται στην αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, γ) Έχει προφανή αναπτυξιακό χαρακτήρα, διότι συμβάλλει στην αύξηση της ηλεκτρικής ενέργειας σε όλη την χώρα και δ) Έχει ευρύτατο κοινωνικό σκοπό. Όλα τα έσοδά του θα διατίθενται για την ενίσχυση της παιδείας (εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, υποτροφιών κ.λπ.), φιλανθρωπικών, ιεραποστολικών και πολιτιστικών αναγκών. Γενικά θα εξασφαλίσει την οικονομική δυνατότητα στην Ορθόδοξο Αυτοκέφαλο Εκκλησία της Αλβανίας να συνεχίσει την αποστολή της, να τολμά, να ελπίζει και να αγωνίζεται με όλες της τις δυνάμεις για την ακτινοβολία της πίστεως, της αγάπης, της συμφιλιώσεως ανθρώπων και λαών.

Τελειώνω τονίζοντας μία αλήθεια που συχνά την επαναλαμβάνω: Η Ορθόδοξος Εκκλησία δεν ζει για τον εαυτό της. Ό,τι είναι, ό,τι έχει, ό,τι κάνει προορίζεται για όλη την κοινωνία, όπου βρίσκεται. Μοιράζεται τα δώρα του Θεού, την ειρήνη, την αγάπη και τη δικαιοσύνη με όλους τους ανθρώπους. Συγκεκριμένα η Ορθόδοξος Αυτοκέφαλος Εκκλησία της Αλβανίας από το 1992 έως σήμερα έχει συμβάλλει ουσιαστικά στην γενικότερη ανοικοδόμηση καθώς και την πνευματική και κοινωνική ανάπτυξη της Αλβανίας, με υπομονή, με δημιουργικότητα και ανιδιοτελή αγάπη.

«Τω δε δυναμένῳ υπερ πάντα ποιήσαι υπερεκπερισσού ων αιτούμεθα ή νοούμεν, κατά την δύναμιν την ενεργουμένην εν ημίν,  αυτώ η δόξα εν τη εκκλησία εν Χριστώ Ιησού εις πάσας τας γενεάς του αιώνος των αιώνων.»  (Εφεσ. 3:20).

ΠΗΓΗ: https://www.blogger.com

Η Παναγία!!!

Μητροπολίτης Μεσογαίας Νικόλαος: 

Η Παναγία είναι η πύλη προς τον ουρανό

Συντάκτης: I.Λ

Μέσα από την υμνολογία της Εκκλησίας μας, η οποία δανείζεται εκφράσεις και βασίζεται σε γεγονότα της Παλαιάς Διαθήκης, προεικονίζεται και προτυπώνεται το μυστήριο της Υπεραγίας Θεοτόκου. Μεταξύ άλλων, οι υμνογράφοι τις αποδίδουν τέσσερα μοναδικά χαρακτηριστικά. Την αποκαλούν κατοικητήριον του Θεού, σκηνήν επουράνιον, έμψυχον ναόν του Θεού και πύλην του ουρανού.

Κατοικητήριο του Θεού σημαίνει ότι το πρόσωπό της φανερώνει την παρουσία του Θεού, αφού η ίδια τον φιλοξένησε στη μήτρα της και ο Κύριος την αγίασε. Υπάρχει για να δείχνει τις συνεταγμένες του Θεού, τον τόπο Του, την παρουσία Του, και όπως φαίνεται από τη φωτισμένη υπόδειξή της στην Κανά της Γαλιλαίας«ο,τι αν λέγη υμίν ποιήσατε» (Ιω. β΄ 5), υπάρχει για να μας προτρέπει στην υπακοή του Υιού της. Όποιος την βλέπει, βλέπει τον Θεό.

Αποκαλείται όμως και σκηνή του Θεού, που σημαίνει όχι απλώς τόπος διαμονής η φανέρωσης της παρουσίας του Θεού, αλλά τόπος αναπαύσεώς Του. Τόπος που πραγματικά ευαρέστησε στον Θεό, ικανοποίησε την προαιώνια βουλή Του και εξέφρασε την άπειρη αγάπη Του και το αιώνιο θέλημά Του.
Χαρακτηρίζεται επίσης και ναός του Θεού, που σημαίνει ότι διά της Θεοτόκου ο Θεός αποκαλύπτει το μυστήριο, τα σημεία και τα θαύματά Του, αυτά που ξεπερνούν τη λογική μας, αυτά που καταργούν την παχύτητα και τη μικρότητά μας, αυτά που φανερώνουν την άλλη λογική και αποκαλύπτουν την άλλη ζωή, καταδεικνύουν έναν άλλον κόσμο από τον κόσμο της πτώσεως, έναν αληθινό κόσμο πέραν από τον πραγματικό κόσμο, έναν κόσμο στον οποίο καλείται ο καθένας μας να μπεί μέσα και να ζήσει. Αυτό σημαίνει ότι στο πρόσωπό της εμπιστεύεται ο Θεός τα μυστικά του, και αυτή τα μοιράζεται με τους ανθρώπους.

Η Παναγία λοιπόν δείχνει την παρουσία του Θεού, εκφράζει το θέλημά Του και αποκαλύπτει το μυστήριό Του. Αυτά όλα δεν αποτελούν όμως προνόμια Ή έστω δώρα προς αυτήν, τα οποία αυτή τα κρατάει για τον εαυτό της, αλλά χαρίσματα που τα μοιράζεται με την Εκκλησία, δηλαδή με τον κόσμο όλον, που της δόθηκαν για να τα δίνει. Συνεπώς κάθε ένας που μπορεί να αποκαταστήσει μια πνευματική σχέση και επικοινωνία με το πρόσωπο της Θεοτόκου δεν γνωρίζει μόνον την Παναγία, αλλά κυρίως εισέρχεται στον γνόφο της παρουσίας, του θελήματος και του μυστηρίου της Τριαδικής θεότητος.

Τέλος, η Παναγία είναι και πύλη. Αυτό σημαίνει ότι είναι πέρασμα προς τον ουρανό. Ο πόθος του κάθε πιστού είναι να γίνει ουράνιος άνθρωπος, «ημών το πολίτευμα εν ουρανοίς υπάρχει» (Φιλιπ. γ΄ 20), «τα άνω ζητούμεν, τα άνω φρονούμεν» (Κολ. γ΄ 1,2). Η πύλη διά της οποίας κανείς εισέρχεται σε αυτήν την ουράνια κατάσταση, στη βασιλεία του Θεού, είναι το πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου. Όπως για να εισέλθουμε σε έναν χώρο χρειάζεται οπωσδήποτε μία πόρτα, έτσι και στο μυστήριο του Θεού δεν εισερχόμεθα από τον τοίχο της λογικής, ούτε από την παγίδα του εμπαθούς βίου αλλά από την κεντρική είσοδο του Θεομητορικού προσώπου. Το ηθικό πρότυπό της, η προσφυγή στη μητρική προστασία της, οι πρεσβείες της, η χάρις της, η μυστική σχέση μαζί της διευκολύνουν την ψυχή να εισέλθει στον χώρο του Θεού.

Αυτή η σχέση με το πρόσωπο της Θεοτόκου εκφράζεται πληθωρικά μέσα από τις τόσο δημοφιλείς στους Ορθοδόξους ακολουθίες των δύο Παρακλητικών Κανόνων και του Ακαθίστου Ύμνου. Οι δύο πρώτες υπογραμμίζουν τη μετοχή της Θεοτόκου στις καθημερινές ανάγκες της ζωής, ενώ η άλλη αποτελεί δοξολογική προσευχή που μας βοηθεί να γίνουμε κοινωνοί της αιώνιας δόξας της. Οι Παρακλήσεις την φέρνουν κοντά μας, ενώ οι Χαιρετισμοί μας ανεβάζουν κοντά της.

Στους Παρακλητικούς Κανόνες εκφράζεται η αμεσότητα της σχέσης των πιστών με την Θεοτόκο και η βαθειά της κατανόηση της ανθρώπινης φύσης, η ανάγκη της προστασίας της σε περιστάσεις κινδύνων, θλίψεων, ασθενειών, αναγκών και συμφορών. Η παράδοση και εμπειρία της Εκκλησίας επιβεβαιώνει τη δύναμη των προσευχών και των πρεσβειών της, καθόσον «πολλά ισχύει δέησις Μητρός προς ευμένειαν Δεσπότου». Οι πρεσβείες της στηρίζουν τον αγώνα της σωτηρίας μας όσο ίσως τίποτε άλλο, γι’ αυτό και στις λειτουργίες μας αυτές επικαλούμαστε, ψάλλοντας: «ταίς πρεσβείες της Θεοτόκου, Σώτερ, σώσον ημάς».

Με την άκολουθία των Χαιρετισμών, ομολογούμε το μυστήριο της εκ παρθένου γεννήσεως του Χριστού, που όμως ούτε να το κατανοήσουμε μπορούμε ούτε να το περιγράψουμε ούτε να το εξηγήσουμε• «Ιλιγγιά δε νούς άπας σού τον τόκον νοείν». Αυτό όμως, αντί να σκανδαλίζει τη σκέψη, ταπεινώνει την καρδιά και γεννά θαυμασμό και ευγνωμοσύνη προς τον Κύριο για τη σοφία, την αγάπη Του και την άκρα συγκατάβασή Του. Με άλλα λόγια, ζώντας κανείς το μυστήριο της Υπεραγίας Παρθένου, ομολογεί το μυστήριο Του Τριαδικού Θεού.

Εύχομαι να δώσει ο Θεός η Παναγία να αποτελέσει και την δική μας μητέρα στην καθημερινή μας ζωή, τον αρωγό της σωτηρίας μας, την παραμυθία, τον συμπαραστάτη και ταυτόχρονα το πρόσωπο αυτό που θα μας αποκαλύπτει διαρκώς την αλήθεια του Θεού.

Μητροπολίτης Μεσογαίας και Λαυρεωτικής Νικόλαος

 ΠΗΓΗ: http://www.greekpress.gr

Σουσαμόπιτα

• Μερίδες: 10
• Δυσκολία: μέτριο

Υλικά συνταγής

• 750 γρ. φύλλο κρούστας
• 250 γρ. βούτυρο και επιπλέον για το άλειμμα των φύλλων
• σουσάμι και μαυροκούκι για το πασπάλισμα
• Για τη γέμιση
• 1 κιλό σουσάμι
• 1/2 φλιτζάνι του τσαγιού ζάχαρη
• 250 γρ. καρυδόψιχα
• 1 κουταλιά της σούπας κανέλα (σκόνη)
• λίγο γαρίφαλο (σκόνη)
• Για το σιρόπι
• 1 κιλό ζάχαρη
• 3 ποτήρια νερό
• 1 ξυλάκι κανέλα
• μερικά γαρίφαλα ολόκληρα

Εκτέλεση συνταγής

1. Βάζουμε το σουσάμι σε λαμαρίνα ή μεγάλο ταψί στρωμένο με λαδόκολλα και το ψήνουμε σε μέτρια θερμοκρασία, ώσπου να πάρει ξανθό χρώμα. Όσο είναι ακόμη ζεστό, το βάζουμε στο γουδί και το χτυπάμε να σπάσει. Σπάμε και την καρυδόψιχα. Τα ρίχνουμε σε ένα βαθύ μπολ και τα ανακατεύουμε με την καννέλα, το γαρίφαλο και τη ζάχαρη.
   
2. Αλείφουμε με βούτυρο το ταψί και απλώνουμε 3-4 φύλλα, αλειμμένα ένα-ένα κι αυτά με βούτυρο. Πασπαλίζουμε την επιφάνειά τους με λίγη από τη γέμιση. Σκεπάζουμε μ’ ένα ακόμη φύλλο και μια ακόμη στρώση γέμισης και απλώνουμε άλλα 3 φύλλα. Συνεχίζουμε μέχρι να τελειώσουν τα φύλλα και η γέμιση.
   
3. Χαράζουμε την πίτα σε τετράγωνα κομμάτια ή σε σχήμα ρόμβου, με τη βοήθεια ενός κοφτερού μαχαιριού. Βάζουμε τα 250 γρ. βούτυρο να ζεσταθεί και ρίχνουμε από μια καυτή κουταλιά της σούπας πάνω σε κάθε κομμάτι. Πασπαλίζουμε την επιφάνεια της πίτας με σουσάμι και μαυροκούκι. Την ψήνουμε σε καλά προθερμασμένο φούρνο για 50 λεπτά περίπου, μέχρι να ροδίσει καλά η επιφάνειά της.
   
4. Στο μεταξύ, ετοιμάζουμε το σιρόπι βάζοντας τα υλικά να βράσουν σε δυνατή φωτιά, για 7 λεπτά περίπου. Το σουρώνουμε και περιχύνουμε την πίτα, όσο είναι ζεστή, με το σιρόπι χλιαρό. Την αφήνουμε να κρυώσει καλά πριν την σερβίρουμε.

ΠΗΓhttp://www.icookgreek.com/

Πράξη ... ΑΝΕΚΤΙΜΗΤΗ!!!

Μια Μάνα με δυο Παιδιά ζήτησε Τρόφιμα, από τον Υπεύθυνο ενός Μάρκετ.

 Η απάντηση του: Ανεκτίμητη!

«Επιτρέψτε μου πρώτα να σας εξηγήσω πως είναι εμφανισιακά ο υπεύθυνος του καταστήματος μας. Έχει ύψος σχεδόν δυο μέτρα, σκληρό πρόσωπο και σπάνια τον βλέπεις να χαμογελάει. Κάποιος που δεν τον ξέρει, το πιθανότερο είναι να τρομάξει μόλις τον δει. Αλλά αν τον γνωρίσει καλύτερα θα καταλάβει ότι πρόκειται για ένα πραγματικά πολύ καλό παιδί.

Ειδικά αν μάθει μια ιστορία που συνέβη επτά μήνες πριν.
Δεν είχα κλείσει ούτε μήνα που δούλευα ταμείο στο σουπερμάρκετ, όταν είδα μια γυναίκα να μπαίνει από τη πόρτα κρατώντας στα χέρια της τα δυο της παιδιά. Το αγόρι πρέπει να ήταν περίπου δυο ετών και το κορίτσι πέντε.
Η γυναίκα έδειχνε πολύ φοβισμένη, τα μαλλιά της ήταν αχτένιστα και τα μάτια της είχαν μεγάλους μαύρους κύκλους, σαν να είχε να κοιμηθεί πολλές μέρες.
Με πλησίασε και μου ζήτησε να δει τον υπεύθυνο του καταστήματος. Τον φώναξα και άθελα μου άκουσα τον διάλογο τους.
Κάθε βράδυ που ο άντρας της γυρνούσε σπίτι, η γυναίκα του ζούσε ένα μαρτύριο. Τη χτυπούσε και μερικές φορές ξέχναγε να σταματήσει. Κάποιες φορές χτύπαγε και τα παιδιά.
Έτσι ένα πρωί αποφάσισε να μαζέψει μια βαλίτσα, να πάρει τα παιδιά και να φύγει από το σπίτι. Ενοικίασε ένα μικρό διαμέρισμα με τη βοήθεια μιας φίλης της, αλλά δεν είχε τίποτα να ταίσει τα παιδιά της. Για αυτό ήθελε τον υπεύθυνο. Του ζήτησε μερικά τρόφιμα, κάποιες κονσέρβες, ψωμί και γάλα.
Ο υπεύθυνος της είπε να πάρει ένα καρότσι, να το γεμίσει με τρόφιμα και να πάει να σταθεί στην ουρά του ταμείου. Της είπε επίσης να πάει στο εστιατόριο του καταστήματος και να πάρει ζεστό φαγητό για εκείνη και τα παιδιά της.

Εκείνη έφυγε και περίπου μισή ώρα αργότερα ήρθε στο ταμείο μου. Όταν την είδα κάλεσα τον υπεύθυνο για να μου πει τι να κάνω.
Όταν εμφανίστηκε μου είπε να τα χτυπήσω όλα κανονικά και στη συνέχεια έβγαλε το πορτοφόλι του και πλήρωσε αυτός το λογαριασμό από την τσέπη του. Στη συνέχεια, μου ζήτησε να πάω στο γραφείο του και να τον περιμένω εκεί.
Μου είπε να αφήσω για λίγο το ταμείο για να βοηθήσω τη γυναίκα να μεταφέρει τα ψώνια στο αυτοκίνητο της. Μου έδωσε και ένα χαρτί να της το δώσω.
Αυτό έκανα. Όταν της έδωσα το χαρτί, το άνοιξε, το διάβασε και άρχισε να κλαίει. Τη ρώτησα αν είναι καλά και μου έδωσε το χαρτί..
Ο υπεύθυνος της ζητούσε συγνώμη που δεν μπορούσε να της προσφέρει περισσότερα πράγματα. Της έγραφε επίσης ότι αν ήθελε δουλειά, να του το πει και εκείνος θα τη βοηθούσε να δουλέψει στο σουπερμάρκετ. Ακόμη και για τα παιδιά της είχε λύση. Αν η γυναίκα δεν είχε που να τα αφήσει, θα τη βοηθούσε να βρει κάποια να τα προσέχει όταν λείπει. Στο τέλος της έγραφε το κινητό του τηλέφωνο.
Περιττό να σας πω ότι σε δυο μέρες η γυναίκα εμφανίστηκε και ότι μέχρι σήμερα εργάζεται ακόμη στο κατάστημα.
Ο υπεύθυνος με αυτή τη τόσο απλή πράξη καλοσύνης, γέμισε με χαμόγελα και αισιοδοξία αυτή τη ταλαιπωρημένη γυναίκα και τα παιδιά της. Τη βοήθησε να δει την όμορφη πλευρά του κόσμου μας και να αρχίσει να ονειρεύεται ξανά».
ΠΗΓΗ:http://expresstime.gr/

Παναγία:

 Ἡ Χαρὰ τῶν Χριστιανῶν

Γράφει ὁ Φώτης Κόντογλου

Ἡ Παναγία εἶναι τὸ πνευματικὸ στόλισμα τῆς ὀρθοδοξίας. Γιὰ μᾶς τοὺς Ἕλληνες εἶναι ἡ πονεμένη μητέρα, ἡ παρηγορήτρια κ’ ἡ προστάτρια, ποὺ μᾶς παραστέκεται σὲ κάθε περίσταση. Σὲ κάθε μέρος τῆς Ἑλλάδας εἶναι χτισμένες ἀμέτρητες ἐκκλησιὲς καὶ μοναστήρια, παλάτια αὐτηνῆς τῆς ταπεινῆς βασίλισσας, κι’ ἕνα σωρὸ ρημοκλήσια, μέσα στὰ βουνά, στοὺς κάμπους καὶ στὰ νησιά, μοσκοβολημένα ἀπὸ τὴν παρθενικὴ καὶ πνευματικὴ εὐωδία της.

Μέσα στὸ καθένα ἀπ’ αὐτὰ βρίσκεται τὸ παληὸ καὶ σεβάσμιο εἰκόνισμά της μὲ τὸ μελαχροινὸ καὶ χρυσοκέρινο πρόσωπό της, ποὺ τὸ βρέχουνε ὁλοένα τὰ δάκρυα τοῦ βασανισμένου λαοῦ μας, γιατί δὲν ἔχουμε ἄλλη νὰ μᾶς βοηθήσει, παρεκτὸς ἀπὸ τὴν Παναγία, «ἄλλην γὰρ οὐκ ἔχομεν...

ἁμαρτωλοὶ πρὸς Θεὸν ἐν κινδύνοις καὶ θλίψεσιν ἀεὶ μεσιτείαν, οἱ κατακαμπτόμενοι ὑπὸ πταισμάτων πολλῶν». Τὸ κάλλος τῆς Παναγίας δὲν εἶναι κάλλος σαρκικό, ἀλλὰ πνευματικό, γιατί ἐκεῖ ποὺ ὑπάρχει ὁ πόνος κ’ ἡ ἁγιότητα, ὑπάρχει μονάχα κάλλος πνευματικό. Τὸ σαρκικὸ κάλλος φέρνει τὴ σαρκικὴ ἔξαψη, ἐνῶ τὸ πνευματικὸ κάλλος φέρνει κατάνυξη, σεβασμὸ κι’ ἁγνὴ ἀγάπη.

Αὐτὸ τὸ κάλλος ἔχει ἡ Παναγία. Κι αὐτὸ τὸ κάλλος εἶναι ἀποτυπωμένο στὰ ἑλληνικὰ εἰκονίσματά της ποὺ τὰ κάνανε ἄνθρωποι εὐσεβεῖς ὁπού νηστεύανε καὶ ψέλνανε καὶ βρισκόντανε σὲ συντριβὴ καρδίας καὶ σὲ πνευματικὴ καθαρότητα. Στὴν ὄψη τῆς Παναγίας ἔχει τυπωθεῖ αὐτὸ τὸ μυστικὸ κάλλος ποὺ τραβᾶ σὰν μαγνήτης τὶς εὐσεβεῖς ψυχὲς καὶ τὶς ἡσυχάζει καὶ τὶς παρηγορᾶ. Κι’ αὐτὴ ἡ πνευματικὴ εὐωδία εἶναι τὸ λεγόμενο Χαροποιὸν Πένθος ποὺ μᾶς χαρίζει ἡ θρησκεία τοῦ Χριστοῦ, ἕνα βότανο ἄγνωστο στοὺς ἀνθρώπους ποὺ δὲν πήγανε κοντὰ σ’ αὐτὸν τὸν καλὸν ποιμένα. Τούτη τὴ χαροποιὰ λύπη τὴν ἔχουνε ὅλα ὅσα ἔκανε ἡ ὀρθόδοξη τέχνη, καὶ τὰ εὐωδιάζει σὰν σμύρνα καὶ σὰν ἀλόη, κἄν εἰκόνισμα εἶναι, κἄν ὑμνωδία, κἄν ψαλμωδία, κἄν χειρόγραφο, κἄν ἄμφια, κἄν λόγος, κἄν κίνημα, κἄν εὐλογία, κἄν χαιρετισμός, κἄν μοναστήρι, κἄν κελλὶ καν σκαλιστὸ ξύλο, κἄν κέντημα, κἄν καντήλι, κἄν ἀναλόγι, κἄν μανουάλι, ὅτι καὶ νάναι ἁγιωτικό.

Ἀπὸ τὰ ὀνόματα καὶ μόνο ποὺ ἔδωσε ἡ ὀρθοδοξία στὴν Παναγία, καὶ ποὺ μ’ αὐτὰ τὴν καταστόλισε, ὄχι σὰν εἴδωλο θεατρικό, ὅπως γίνηκε ἀλλοῦ ποὺ φορτώσανε μία κούκλα μὲ δαχτυλίδια καὶ σκουλαρήκια καὶ μὲ ἕνα σωρὸ ἄλλα ἀνίερα καὶ ἀνόητα πράγματα, λοιπὸν αὐτὰ μοναχά, λέγω, φαίνεται πόσο πνευματικὴ ἀληθινὰ εἶναι ἡ λατρεία τῆς Παναγίας στὴν ἑλληνικὴ ὀρθοδοξία.

Πρῶτα-πρῶτα τὸ ἕνα ἁγιώτατο ὄνομά της: Παναγία. Ὕστερα τὰ ἄλλα: Ὑπερευλογημένη, Θεοτόκος, Παναμώμητος, Τιμιωτέρα τῶν Χερουβεὶμ καὶ ἐνδοξωτέρα ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφείμ, Ζῶσα καὶ Ἄφθονος, Πηγή, Ἔμψυχος Κιβωτός, Ἄχραντος, Ἀμόλυντος, Κεχαριτωμένη, Ἀειμακάριστος καὶ Παναμώμητος, Προστασία, Ἐπακούουσα, Γρηγοροῦσα, Γοργοεπήκοος, Ἠγιασμένος Ναός, Παράδεισος λογικός, Ρόδον τὸ Ἀμάραντον, Χρυσοῦν Θυμιατήριον, Χρυσὴ Λυχνία, Μαναδόχος Στάμνος, Κλίμαξ Ἐπουράνιος, Πρεσβεία θερμή, Τεῖχος ἀπροσμάχητον, Ἐλέους Πηγή, τοῦ Κόσμου Καταφύγιον, Βασιλέως Καθέδρα, Χρυσοπλοκώτατος Πύργος καὶ Δωδεκάτειχος Πόλις, Ἡλιοστάλακτος Θρόνος, Σκέπη τοῦ Κόσμου, Δένδρον ἀγλαόκαρπον, Ξύλον εὐσκιόφυλλον, Ἀκτὶς νοητοῦ ἡλίου, Σιών ἁγία, Θεοῦ κατοικητήριον, Ἐπουράνιος Πύλη, Ἀδικουμένων προστάτις, Βακτηρία τυφλῶν, Θλιβομένων ἡ χαρά, καὶ χίλια δύο ἄλλα, ποὺ βρίσκονται μέσα στὰ βιβλία τῆς ἐκκλησίας.

Κοντὰ σ’ αὐτὰ εἶναι καὶ τὰ ὀνόματα ποὺ γράφουνε ἀπάνω στὰ ἅγια εἰκονίσματά της οἱ ἁγιογράφοι: Ὁδηγήτρια, Γλυκοφιλοῦσα, Πλατυτέρα τῶν Οὐρανῶν, ἡ Ἐλπὶς τῶν ἀπελπισμένων, ἡ Ταχεία Ἐπίσκεψις, ἡ Ἀμόλυντος, ἡ Ἐλπὶς τῶν Χριστιανῶν, ἡ Παραμυθία, ἡ Ἐλεοῦσα κι ἄλλα πολλά, ποὺ γράφουνται ἀπὸ κάτω ἀπὸ τὴ συντομογραφία: ΜΗΡ ΘΥ, ποὺ θὰ πεῖ Μήτηρ Θεοῦ. Πόση ἀγάπη, πόσο σέβας καὶ πόσα κατανυκτικὰ δάκρυα φανερώνουνε μοναχὰ αὐτὰ τὰ ὀνόματα, ποὺ δὲν εἰπωθήκανε σὰν τὰ λόγια ὁπού βγαίνουνε εὔκολα ἀπὸ τὸ στόμα, ἀλλὰ ποὺ χαραχτήκανε στὶς ψυχὲς μὲ πόνο καὶ μὲ ταπείνωση καὶ μὲ πίστη.

Ἀμὴ οἱ ὕμνοι της πού ’ναι ἀμέτρητοι σὰν τάστρα τ’ οὐρανοῦ κ’ ἐξαίσιοι στὸ κάλλος, καὶ ποὺ τοὺς συνθέσανε οἱ ἅγιοι ὑμνολόγοι, «θίασον συγκροτήσαντες πνευματικόν»! Σ’ αὐτὸ τὸ εὐωδιασμένο περιβόλι βρίσκουνται ὅλα τὰ ἀμάραντα ἄνθη καὶ τὰ εὐωδιασμένα βότανα τοῦ λόγου. Ἀληθινὰ προφήτεψε ἡ ἴδια ἡ Παναγία γιὰ τὸν ἑαυτό της, τότε ποὺ πῆγε στὸ σπίτι τοῦ Ζαχαρία καὶ τὴν ἀσπάσθηκε ἡ Ἐλισάβετ, πὼς θὰ τὴ μακαρίζουνε ὅλες οἱ γενεές: «Ἐκεῖνες τὶς μέρες, σηκώθηκε ἡ Μαριὰμ καὶ πῆγε στὴν Ὀρεινὴ μὲ σπουδὴ στὴν πολιτεία τοῦ Ἰούδα καὶ μπῆκε στὸ σπίτι τοῦ Ζαχαρία καὶ χαιρέτησε τὴν Ἐλισάβετ. Καὶ σὰν ἄκουσε ἡ Ἐλισάβετ τὸν χαιρετισμὸ τῆς Μαρίας πήδηξε τὸ παιδὶ μέσα στὴν κοιλιὰ της1.

Καὶ γέμισε Πνεῦμα Ἅγιο ἡ Ἐλισάβετ καὶ φώναξε μὲ φωνὴ μεγάλη κ’ εἶπε: Βλογημένη εἶσαι ἐσὺ ἀνάμεσα στὶς γυναῖκες καὶ βλογημένος ὁ καρπὸς τῆς κοιλίας σου. Κι’ ἀπὸ ποῦ μοῦ ἦρθε αὐτὸ τὸ καλό, νάρθει ἡ μητέρα τοῦ κυρίου μου πρὸς ἐμένα; γιατί μόλις ἦρθε ἡ φωνὴ τοῦ χαιρετισμοῦ σου στ’ αὐτιά μου, ξεπέταξε τὸ παιδὶ στὴν κοιλιά μου, κι’ εἶναι μακάρια ἐκείνη ποὺ πίστεψε σὲ ὅσα τῆς εἶπεν ὁ Κύριος2. Κ’ εἶπε ἡ Μαριάμ: «Δοξολογᾶ ἡ ψυχή μου τὸν Κύριο κι’ ἀναγαλλίασε τὸ πνεῦμα μου γιὰ τὸ Θεὸ τὸν σωτήρα μου, γιατί καταδέχθηκε νὰ κυτάξει τὴν ταπεινὴ τὴ δούλα του. Γιατί, νά, ἀπὸ τώρα κ’ ὕστερα θὰ μὲ μακαρίζουνε ὅλες οἱ γενεές, ἐπειδὴ ἔκανε σὲ μένα μεγαλεῖα ὁ Δυνατός, κ’ εἶναι ἁγιασμένο τ’ ὄνομά του, καὶ τὸ ἔλεός του πηγαίνει ἀπὸ γενεὰ σὲ γενεὰ σὲ κείνους ποὺ ἔχουνε τὸν φόβο του».

Ἀμέτρητες εἶναι οἱ ὑμνωδίες τῆς Παναγίας, μὰ ἀμέτρητα εἶναι καὶ τὰ σεμνόχρωμα εἰκονίσματά της, ποὺ καταστολίζουνε τὶς ἐκκλησιές μας, ζωγραφισμένα στὸ σανίδι εἴτε στὸν τοῖχο. Σὲ κάθε ὀρθόδοξη ἐκκλησιὰ στέκεται τὸ εἰκόνισμά της στὸ τέμπλο ἀπὸ τὰ δεξιὰ τῆς ἅγιας Πόρτας. Σὲ ἄλλες εἰκόνες ζωγραφίζεται καὶ μοναχή, μὰ στὰ εἰκονίσματα τοῦ τέμπλου κρατᾶ πάντα τὸν Χριστὸ στὴν ἀγκαλιὰ της ἀπ’ τ’ ἀριστερά, σπάνια ἀπ’ τὰ δεξιά, (τότε λέγεται Δεξιοκρατοῦσα).

Τὸ κεφάλι της εἶναι σκεπασμένο σεμνὰ καὶ σοβαρὰ μὲ τὸ μαφόριο, ἕνα φόρεμα φαρδὺ κι’ ἱερατικὸ σκοῦρο βυσσινί, ποὺ πέφτει στὸν ὦμο της ἁπλόχωρο, ἀφήνοντας νὰ φαίνεται μοναχὰ τὸ μακρουλὸ πρόσωπό της καὶ τὰ χέρια της. Ἀπὸ μέσα ἀπὸ τὸ σκέπασμα φαίνεται μία στενὴ λουρίδα ἀπὸ τὸ δέσιμο τοῦ κεφαλιοῦ της ποὺ σφίγγει τὸ μέτωπό της καὶ ἀφήνει νὰ φανοῦνε μονάχα οἱ ἄκρες τῶν αὐτιῶν της. Τὸ μέτωπό της εἶναι σὰν μελαχροινὸ φίλντισι, ἁγνό, ἁπλὸ καὶ κατακάθαρο. Τὰ ματόφρυδά της εἶναι καμαρωτά, ζωηρὰ καὶ μακρυά, φτάνοντας ἴσαμε κοντὰ στ’ αὐτιά της, τὰ μάτια της ἀμυγδαλωτά, ἰσκιωμένα, καστανά, βαθειά, σοβαρὰ μὰ γλυκύτατα, μὲ τ’ ἀσπράδι καθαρὸ μὰ ἰσκιωμένο.

Τὸ βλέμμα της εἶναι μελαγχολικὸ ἁπλό, ἴσιο, ἥσυχο, συμπαθητικό, ἀγαπητό, θλιμένο μὰ καὶ μαζὶ χαροποιό, αὐστηρὸ μὰ καὶ μαζὶ συμπονετικό, ἁγιώτατο, πνευματικό, ἀθῶο, σκεφτικό, ἄμωμο, ἐλπιδοφόρο, ὑπομονητικό, πράο, σεμνώτατο, μακρυὰ ἀπὸ κάθε σαρκικὸν λογισμό, καθρέφτισμα μυστικό τοῦ παραδείσου, βασιλικὸ καὶ ταπεινό, ἀνθρώπινο καὶ θεϊκό, ἄκακο, ἀδελφικό, εὐγενικό, ἐλεγκτικό, ἄγρυπνο, γαληνό, φιλάνθρωπο, μητρικό, παρθενικό, δροσερό, καυτερὸ γιὰ ὅσους ἔχουνε πονηροὺς λογισμούς, τρυφερό, διαπεραστικό, ἐρευνητικό, ἀπροσποίητο, ἡγεμονικό, συγκαταβατικό, παρακαλεστικό, ἀμετασάλευτο.

Ἡ μύτη της εἶναι μακρυά καὶ στενή, μὲ μέτρο, ἰουδαϊκή, ἄσαρκη, μὲ λεπτὰ ρουθούνια, λίγο γυριστή, σεμνή. Τὸ στόμα της μικρό, ντροπαλό, φρόνιμο, κλειστό, καθαρό, ἰσκιωμένο κατὰ τὸ μάγουλο, σὰν νὰ χαμογελᾶ ἐλαφρά.

Τὸ πηγούνι της γυριστό, σεβαστό, ἀνεπιτήδευτο, ταπεινό. Τὸ μαγουλό της, παρθενικό, καθαρό, χνουδωτό, εὐωδιασμένο, ντροπαλό, χλωμὸ μὲ μίαν ἐλαφρότατη ροδοκοκκινάδα.

Ὁ λαιμὸς της γυρτὸς ταπεινά, σμίγει μὲ τὸ πηγούνι μ’ ἕνα ἁπαλὸ ἴσκιασμα ποὺ τὸ λέγανε οἱ παλαιοὶ γλυκασμό. Τὸ ὅλο πρόσωπό της εἶναι ἱερατικὸ καὶ θρησκευτικό, καὶ μαρτυρᾶ ἀρχαία φυλή. Τὰ ἄχραντα χέρια της εἶναι μικρά, στενὰ μακροδάχτυλα, λεπτόνυχα. Μὲ τὸ ἀριστερὸ βαστᾶ τὸν Χριστό, καὶ τὸ δεξὶ τόχει ἀκουμπισμένο σεμνὰ ἀπάνω στὸ στῆθος της, σὲ στάση παρακαλεστική, μὲ τὸ μεγάλο δάχτυλο μακρυὰ ἀπὸ τ’ ἄλλα. Στὰ πιὸ ἀρχαῖα εἰκονίσματα αὐτὸ τὸ χέρι εἶναι πιὸ ὄρθιο καὶ πιὸ ψηλά, κοντὰ στὸ λαιμό.

Ὁ πιὸ αὐστηρὸς τύπος τῆς Παναγίας εἶναι ἡ λεγόμενη Ὁδηγήτρια, ποὺ ἔχει ὄρθια τὴν κεφαλή της, ἔκφραση ἀπαθέστερη καὶ τὸ ὅλο σχῆμα της εἶναι πιὸ ἱερατικό. Ἐνῶ ἡ Γλυκοφιλοῦσα ἔχει τὸ κεφάλι της γυρτὸ κατὰ τὸ παιδί της, ποὺ τ’ ἀγκαλιάζει σφιχτότερα, κ’ ἡ ἔκφρασή της εἶναι πιὸ αἰσθηματική. Ἡ Πλατυτέρα παριστάνεται καθισμένη ἀπάνω στὸ θρόνο, αὐστηρὴ κι’ ἀλύγιστη, καὶ βαστᾶ τὸν Χριστὸ στὰ γόνατά της, ἀκουμπώντας τόνα χέρι της στὸν ὦμο του καὶ μὲ τ’ ἄλλο βαστώντας τὸ πόδι του ἢ ἕνα μαντήλι.

Στὴν Ἑλλάδα, οἱ περισσότερες ἐκκλησιὲς τῆς Παναγίας γιορτάζουνε κατὰ τὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου, δηλαδὴ στὶς 15 Αὐγούστου. Τὰ τροπάρια ποὺ ψέλνουνε σ’ αὐτὴ τὴ γιορτὴ εἶναι ἀπὸ τὰ πιὸ ἐξαίσια. Τὸ δοξαστικό του Ἑσπερινοῦ εἶναι τὸ μονάχο τροπάρι ποὺ ψέλνεται μὲ τοὺς ὀχτὼ ἤχους, κάθε φράση κι’ ἄλλος ἦχος· ἀρχίζει ἀπὸ τὸν πρῶτον ἦχο καὶ τελειώνει πάλι στὸν πρῶτον.

Μὰ ὁλάκερη ἡ Ἑλλάδα δὲν ὑμνολογᾶ τὴν Παναγία μονάχα μὲ τοὺς ψαλτάδες καὶ μὲ τοὺς παπάδες στὶς ἐκκλησιές, ἀλλὰ καὶ μὲ τὸ κάθε τί της, μὲ τὰ χωριά, μὲ τὰ βουνά, μὲ τὰ νησιά, πούχουνε τ’ ἁγιασμένο τ’ ὄνομά της. Τὰ καράβια βολτατζάρουνε στὴ δροσερὴ θάλασσα, ἀνοιχτὰ ἀπὸ τοὺς κάβους πού ’ναι χτισμένα τὰ μοναστήρια της, ἔχοντας στὴ πρύμνη σκαλισμένο τ’ ἀγαπημένο καὶ προσκυνητὸ ὄνομά της. Ὅποιος ταξιδεύει στὰ ἑλληνικὰ νερά, σ’ ὅποιο μέρος κι’ ἂν βρεθεῖ τὴ μέρα τῆς Παναγίας, θ’ ἀκούσει ἀπ’ ἀνοιχτὰ τὶς καμπάνες ἀπάνω ἀπὸ τὸ πέλαγο. Ἄλλες ἔρχουνται ἀπὸ τ’ Ἅγιον Ὅρος ποὺ τὸ λένε Περιβόλι τῆς Παναγίας, ἄλλες ἀπὸ τὴν Τῆνο πούχει τὸ ξακουστὸ παλάτι της, ἄλλες ἀπὸ τὴν Σαλαμίνα ποὺ γιορτάζει ἡ Φανερωμένη, ἄλλες ἀπὸ τὴ Μυτιλήνη, ἀπὸ τὴν Παναγιὰ τῆς Ἁγιάσσος καὶ τῆς Πέτρας, ἄλλες ἀπὸ τὸ Μοναστήρι τῆς Σίφνου, ἄλλες ἀπὸ τὴ Σκιάθο, ἄλλες ἀπὸ τὴ Νάξο, ἀπὸ κάθε νησί, ἀπὸ κάθε κάβο, ἀπὸ κάθε στεριά.

Σημειώσεις

1.- Τὸ παιδὶ ἤτανε ὁ Πρόδρομος.

3.- Δηλαδὴ σὲ ὅσα εἶπε, στὴν Παναγία ὁ ἀρχάγγελος Γαβριὴλ κατὰ τὸν Εὐαγγελισμό.

ΠΗΓΗ: http://www.orthodoxia-ellhnismos.gr

Ο Ιερεύς καί ο Βαπτιζόμενος...

Αν ο ιερέας δεν ζει σωστά, 

ο βαπτιζόμενος από αυτόν βλάπτεται;

ΑΓΙΟΥ ΙΣΙΔΩΡΟΥ ΠΗΛΟΥΣΙΩΤΟΥ

ΑΝ Ο ΙΕΡΕΑΣ ΔΕΝ ΖΕΙ ΣΩΣΤΑ
Ο ΒΑΠΤΙΖΟΜΕΝΟΣ ΑΠΟ ΑΥΤΟΝ ΒΛΑΠΤΕΤΑΙ;  

ΣΤΟΝ ΚΟΜΗΤΑ ΕΡΜΙΟ
Ότι, εάν ο Ιερέας δεν ζει σωστά, ο βαπτιζόμενος
δεν βλάπτεται καθόλου ως προς τα σωτηριώδη σύμβολα.
   

Επειδή, όπως έχεις γράψει,σκανδαλίζεσαι από τη ζωή τού πρεσβυτέρου Ζωσίμου, και νομίζεις ότι, όσοι βαπτίζονται από αυτόν, βλάπτονται καίρια και αναπόφευκτα,θεώρησα σωστό να σου απαντήσω πολύ γρήγορα, ότι αυτός που βαπτίζεται δεν βλάπτεται ως προς τα σωτηριώδη σύμβολα, εάν ο ιερέας δεν ζει σωστά, αλλ’ αυτός βέβαια οπωσδήποτε (γιατί πρέπει να σε δια­βεβαιώσω) θα απολαύσει εκείνες τις θεϊκές και ανώτερες από κάθε περιγραφή ευεργεσίες, ενώ ο ιερέας θα δώσει λόγο πιο ανυπόφορο για τη δική του ζωή, και θα κολαστεί τόσο περισσό­τερο, όση είναι και η τιμή της οποίας είχε αξιωθεί. Γιατί αυτός που δεν έγινε αγαθός ούτε με το ότι τιμήθηκε με την ιερωσύνη, δικαιολογημένα θα είναι άξιος μεγαλύτερης τιμωρίας.

Κανένας λοιπόν από αυτούς που μυήθηκαν σ’ εκείνη την θεϊκή τελετή, η οποία ανοίγει στους μυημένους τους ουρανούς, να μη σκέφτεται ότι βλάπτεται άμεσα ως προς τα σύμβολα της σωτηρίας, ούτε, όταν ενδεχομένως φταίξει, να νομίζει ότι θα έχει ευπαρουσίαστη ομολογία τη ζωή τού ιερέα. Αυτά βέβαια τα λέγω, όχι επειδή όλοι οι ιερείς είναι τέτοιοι, μη γένοιτο (αν και βέβαια σε κάποι­ους υπάρχουν αυτά τα παραπτώματα, από άλλους όμως απουσιάζουν. Και αν σε μερικούς δεν υπάρχουν αρετές, ούτε από όλους λείπουν), αλλά θέλοντας να δείξω, ότι ακόμα και αν όλοι είναι τέτοιοι, αυτός που βαπτίζεται δεν βλάπτεται καθόλου.

Αν όμως νομίζεις ότι αυτά είναι σκέψεις ανθρώπων, θα προσπαθή­σω να σε βεβαιώσω από τα θεία λόγια. Τι δηλαδή πιο βδελυρό υπήρξε από τον Βαλαάμ; Και όμως ο Θεός χρησιμοποίησε τη γλώσσα του σε ευλογίες. Τι επίσης πιο μυαρό από τον Καϊάφα; Και όμως προφήτεψε, και η χάρη του Θεού τη γλώσσα του βέ­βαια την άγγιξε, την πρόθεσή του όμως δεν την άγγιξε. Αν όμως θέλεις να μάθεις και κάτι πιο παράδοξο, με κόρακα, το ακάθαρτο αυτό πτηνό, έτρεφε τον Ηλία που διέτρεξε τους ουρανούς.

Μην αμφιβάλλεις λοιπόν, όταν τα θεία και υπερφυσικά χαρίσματα δίνονται σε μερικούς αμαρτωλούς ιερείς (γιατί δεν πρέπει να τους καταδικάζουμε όλους, ούτε και είναι δίκαιο).

 

ΣΤΟΝ ΖΩΣΙΜΟ Για το ίδιο θέμα.

Απορώ πολύ, πως, ενώ δεν έχεις εξαναγκασθεί από κάποιο παράδειγμα, ούτε και έχεις κάποιον να μιμηθείς (γιατί εύχομαι να μη συμβεί σε κανένα να πέσει σε τόσο βαθύ βάραθρο, και είθε συ να συνέλθεις από αυτή την καταστρεπτική μέθη), κατηγορείς τους ιερείς που διακρίνονται για τις αρετές και είναι πλούσιοι σε πνευματικά κατορθώματα, νομίζοντας ότι η διακωμώδηση των άλλων αποτελεί δικαιολογία για τα δικά σου καμώματα.

Αλλ’ αυτό δεν είναι έτσι, αγαπητέ, δεν είναι έτσι, αντίθετα και από τους ανθρώπους γελοιοποιείσαι και καταδικάζεσαι, και από τον Θεό θα υποστείς πολλές τιμωρίες, και επειδή ασπάσθηκες την κακία, και επειδή ατίμασες την αρετή, και επειδή κατηγόρησες αυτούς που είναι τρόφιμοι της αρετής, και επειδή, φερόμενος σαν μεθυσμένος, εξύβρισες την ιερωσύνη, με αποτέλεσμα οι πε­ρισσότεροι από τους ανθρώπους, για να μη πω όλοι, σκανδαλίσθηκαν από σένα, νομίζοντας ότι έπαθαν ζημιά ως προς τα μυστήρια της σωτηρίας.

Για να απαλλαγείς λοιπόν από όλα αυτά τα κακά, πράγμα που εύχομαι, γνώρισε τον εαυτό σου.

ΙΣΙΔΩΡΟΥ ΠΗΛΟΥΣΙΩΤΟΥ ΑΠΑΝΤΑ ΤΑ ΕΡΓΑ    2
ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ – ΒΙΒΛΙΟ Β’ – ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ Α’-Τ’
Εισαγωγή Κείμενο – Μετάφραση – Σχόλια
Από τον Παναγιώτη Παπαευαγγέλου Διδάκτορα θεολογίας

ΠΗΓΗ:

http://www.impantokratoros.gr/