Σάββατο 6 Ιουλίου 2019

Φυσική....



Εκεί που… απέτυχε ο Νεύτωνας: Φοιτητής έλυσε πρόβλημα φυσικής δύο χιλιετιών


   Πηγή: Pixabay/Αρχείου
Οι μεγάλοι φωστήρες της παγκόσμιας επιστήμης όπως ο Νεύτωνας μπορούσαν μόνο να βρουν προσωρινές λύσεις στο αιώνιο πρόβλημα της «σφαιρικής εκτροπής». Αυτό που δεν κατάφεραν, όμως, εκείνοι, κατόρθωσε μία ωραία πρωΐα (κυριολεκτικά) ένας φοιτητής από το Μεξικό.

Όπως αναφέρει δημοσίευμα του RT, καθώς ετοίμαζε το πρωινό του, τού ήρθε επιφοίτηση: «Θυμάμαι ένα πρωί που ετοίμαζα μία φέτα ψωμί με νουτέλα και ξαφνικά φώναξα «γαμ…ο! Αυτό είναι!» διηγείται ο Ραφαέλ Γκονζάλες από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας του Μοντερέι στο Μεξικό και συνεχίζει: «Πήγα στο δωμάτιό μου, άρχισα να προγραμματίζω, το έλυσα κι άρχισα πηδάω από χαρά και ενθουσιασμό». 
Το οπτικό φαινόμενο του «σφάλματος σφαιρικής εκτροπής» ανακαλύφθηκε περίπου 2.000 χρόνια πριν από τον Έλληνα μαθηματικό Διοκλή. Έκτοτε, επιστήμονες όπως ο Νεύτωνας και ο Γερμανός Λάιμπνιτς προσπάθησαν αλλά απέτυχαν να λύσουν το πρόβλημα διατήρησης της ευκρίνειας μιας εικόνας όταν περνά μέσα από σφαιρικό φακό.
Ο Νεύτων κατάφερε να επιλύσει τη χρωματική εκτροπή (το πρόβλημα της εστίασης όλων των χρωμάτων από μία πηγή φωτός), αλλά όχι και τη σφαιρική εκτροπή.
Από το 1949 και μετά, ο άλυτος αυτός γρίφος είναι γνωστός στην επιστημονική κοινότητα ως «πρόβλημα Wasserman-Wolf».

Ο Γκονζάλες, φοιτητής βιομηχανικής τεχνολογίας που αυτή τη στιγμή κάνει το διδακτορικό του στη νανοτεχνολογία, συνεργάστηκε με το φίλο και συνάδελφό του Αλεχάνδρο για να λύσουν αυτό που οι ίδιοι αποκαλούσαν «μυθικό πρόβλημα».
Η εργασία τους δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Applied Optics.
Μέχρι σήμερα, μία «πρόχειρη» λύση έγκειτο στη χρήση δύο μη σφαιρικών φακών (στρογγυλεμένων μόνο από τη μία πλευρά) – ωστόσο, η προσαρμογή τέτοιων φακών εξαρτάτο από έναν μη ακριβή υπολογισμό. Τώρα, χάρη στον Γκονζάλες και τη δική του λύση, τώρα μπορεί να εξαχθεί ένα ακριβές αποτέλεσμα, ανεξαρτήτως των αλλαγών στις μεταβλητές, με ποσοστό επιτυχίας 99,99%.
Η λύση της σφαιρικής εκτροπής μπορεί να φέρει την επανάσταση στο πεδίο των οπτικών και να βελτιώσει θεαματικά την τεχνολογία που χρησιμοποιείται στα τηλεσκόπια και τις κάμερες.

Άγιος Σισώης ( 6 Ιουλίου)


Ο Αγιος
Σισώης
Σήμερα η Εκκλησία εορτάζει και τιμά την ιερή μνήμη του οσίου ασκητή Σισώη. Ο άγιος Σισώης έχει τον τίτλο του μεγάλου, όπως ο άγιος Αντώνιος, και γιατί πραγματικά υπήρξε μεγάλος ασκητής, αλλά και για να ξεχωρίζει από άλλους δυο στην ίδια εποχή, που είχαν κι εκείνοι το ίδιο όνομα. Ο άγιος Σισώης στο άνθος της ηλικίας του παράτησε τα εγκόσμια κι έφυγε στην έρημο της Αιγύπτου, εκεί που πριν λίγα χρόνια είχε ασκητέψει ο άγιος Αντώνιος. Δεν τον τράβηξε προς τα εκεί μόνο ο τόπος, αλλά και το παράδειγμα του αγίου Αντωνίου, που προσπαθούσε να τον μιμηθεί στις αρετές του.Το πρώτο που φρόντιζε ο άγιος Σισώης ήτανε να παραμένει άγνωστος, αλλά οι μαθητές του αγίου Αντωνίου, θαυμάζοντας την αγιότητά του, έτρεχαν και γίνονταν δικοί του μαθητές. Γιατί η αρετή, όσο και να θέλει να κρυφτεί, δεν κρύβεται· είναι, όπως λέγει ο Ιησούς Χριστός, «πόλις επάνω όρους κειμένη»· σαν μια πόλη, που είναι χτισμένη επάνω στο βουνό και φαίνεται από παντού. Ο άγιος Σισώης ήταν τόσο απελευθερωμένος κι ανεξάρτητος από τις υλικές ανάγκες, που πολλές φορές ξεχνούσε και να φάγει. Τότε ένας μαθητής του, που τον έλεγαν Αβραάμ, του το υπενθύμιζε και του έλεγε, σαν που οι μαθητές έλεγαν στον Ιησού Χριστό· «Ραββί, φάγε».
Ο άγιος Σισώης ήταν άνθρωπος της θερμής προσευχής. Όταν προσευχότανε, η καρδιά του ήταν, σαν και να την έκαιε φωτιά. Γι’ αυτό οι μαθητές του τον ήκουαν, που συχνά αναστέναζε βαθειά. Η αληθινή προσευχή είναι μια αιματηρή αγωνία, τέτοια σαν εκείνη του Ιησού Χριστού μετά το μυστικό δείπνο, τότε που προσευχότανε στον κήπο της Γεθσημανη· ο ευαγγελιστής Λουκάς γράφει ότι ο ιδρώτας του έσταζε σαν αίμα στη γη· «εγένετο δε ο ιδρώς αυτού ωσεί θρόμβοι αίματος καταβαίνοντες επί την γην». Ο Ιησούς Χριστός, σαν άνθρωπος, αγωνιούσε πριν από το εκούσιο πάθος του· εμείς οι άνθρωποι προσευχόμαστε κι αγωνιούμε μπροστά στο φόβο της αμαρτίας.
Ο άγιος Σισώης ήταν επίσης άνθρωπος της ταπεινοφροσύνης. Η ταπεινοφροσύνη είναι η πρώτη αρετή κάθε πιστού. Γι’ αυτό ο άγιος Σισώης πριν απ’ όλα φοβότανε να τον επαινούν. Του άρεσε να προσεύχεται με σταυρωμένα τα χέρια, κι όμως απέφευγε να τα σταυρώνει, για να μην τον βλέπουν πως προσεύχεται. Ένας μοναχός μια μέρα του είπε· «Αισθάνομαι πως πάντα είμαι κάτω από το βλέμμα του Θεού». Κι ο άγιος Σισώης του απάντησε· «Δεν φτάνει· πρέπει να αισθάνεσαι πως είσαι και παρακάτω απ’ όλους τους αδελφούς σου». Ο Ιησούς Χριστός στην «επί του όρους» ομιλία μακάρισε πρώτα τους ταπεινόφρονες· «Μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι,..».
Παρ’ όλη την ασκητικότητά του, ο άγιος Σισώης παραπονιότανε στον εαυτό του πως ήταν ανάξιος μοναχός και ασκητής. Κάποτε ένας συνασκητής αδελφός παραπονιότανε κι αυτός πως δεν είχε ακόμα τη θερμότητα της ψυχής του αγίου Αντωνίου. Τότε ο άγιος Σισώης του είπε· «Εγώ, αν είχα κι ένα μόνο από τα αισθήματα του αγίου Αντωνίου, θα αισθανόμουν τον εαυτό μου να καίεται από θεϊκή αγάπη». Ήθελε να πει ο άγιος και μεγάλος ασκητής ότι η αγιωσύνη δεν είναι ανθρώπινο κατόρθωμα, αλλά δωρεά και χάρη του Θεού, ανάλογη με την προαίρεση του ανθρώπου. «Παντί τω έχοντι δοθήσεται…» λέγει στο Ευαγγέλιο ο Ιησούς Χριστός.
Ο άγιος Σισώης φοβότανε τα πολλά λόγια, γι’ αυτό απέφευγε να ομιλεί, κι όταν μιλούσε ήταν πάρα πολύ σύντομος. Τριάντα χρόνια έλεγε πάντα την προσευχή του· «Κύριε Ιησού Χριστέ, μην αφήσης να αμαρτήσω σήμερα με τη γλώσσα μου». Ο άγιος Ιάκωβος ο αδελφόθεος γράφει στην επιστολή του· «Ει τις εν λόγω ου πταίει, ούτος τέλειος ανήρ». Κι ο άγιος Σισώης ήθελε πολύ να απόκτηση αυτήν την τελειότητα. Η τελευτή του βίου του αγίου Σισώη ήταν ειρηνική τελείωση ενός αγίου. Ξαπλωμένος στο ξυλοκρέββατό του, έλεγε» «Ο άγιος Αντώνιος μαζί με τους Προφήτες και τους Αγγέλους έρχονται να παραλάβουν τη ψυχή μου». Κι εκεί που έβλεπε κι έλεγε αυτά, έκλεισε τα μάτια του στο φως του αισθητού ήλιου και «μεταβέβηκεν εκ του θανάτου εις την ζωήν». Αμήν.
(+ Διονυσίου Λ. Ψαριανού, Μητροπ. Σερβίων και Κοζάνης, Εικόνες Έμψυχοι, Εκδ. Αποστ. Διακονίας, σ. 240-242)
ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ "ΠΑΤΜΙΟ".: Στον "Νάρθηκα" του Μοναστηριού μας υπάρχει η κατωτέρω απεικόνιση το Αγίου Σισώη  (τοιχογραφία), αγιογραφημένη από τον Άγιο Σάββα, "τον εν Καλύμνῳ", όταν εμόναζε στο Νησί μας.



Παρασκευή 5 Ιουλίου 2019

Πάτμος!

                   Ένα απρογραμμάτιστο ταξίδι 
      στην Πάτμο

 Συνήθως προετοιμάζω το πρόγραμμά μου πριν ταξιδέψω σε μια χώρα σύμφωνα με τις προσκλήσεις που έχω, αλλά ζητώ και την οδηγία του Κυρίου και είμαι έτοιμη να αλλάξω σχέδια όταν μου το δείξει. Ετοίμαζα το φετινό μου ταξίδι στην Ελλάδα με προσευχή, αισθανόμουν όμως κουρασμένη από τα προηγούμενα ταξίδια και ζητούσα από τον Κύριο να με ανανεώσει πνευματικά, να μου δώσει υποσχέσεις από τον Λόγο Του για τη συνέχεια.  
Λίγες μέρες μετά την άφιξή μου στην Αθήνα πήρα μια πρόσκληση που δεν την περίμενα, να πάω στην Πάτμο με μια ομάδα φοιτητών από το Wheaton College, που οργάνωνε ο Ελληνικός Βιβλικός Σύνδεσμος. Ήταν ένα ταξίδι που ονειρευόμουν και επιθυμούσα να κάνω κάποτε αλλά όχι τώρα. Προσευχήθηκα και δέχτηκα την πρόσκληση, τη θεώρησα ένα από τα δώρα που μας κάνει ο Θεός, όταν δεν τα περιμένουμε. Άρχισα να διαβάζω την Αποκάλυψη, περιμένοντας με λαχτάρα να παρακολουθήσω τις μελέτες του καθηγητή που συνόδευε τους φοιτητές. Φαινόταν ενθουσιασμένος και έτοιμος να μοιραστεί μαζί μας την καρδιά του μηνύματος της Αποκάλυψης. Δεν ήταν φανατικός μιας συγκεκριμένης θεολογικής  ερμηνείας του βιβλίου, γιατί μια τέτοια στάση χώρισε και χωρίζει τους πιστούς.

 Δεν ενδιαφερόμουν για τα “εσχατολογικά” αλλά για το μήνυμα που είχε ο Θεός για μένα, ώστε να συνεχίζω την πορεία μου όσο το επιτρέψει, ενώ περνούν τα χρόνια και  έχω ερωτηματικά για το μέλλον.
Ο απόστολος Ιωάννης δεν πήγε στην Πάτμο για ταξίδι αναψυχής αλλά ήταν εξόριστος  « δια τον λόγον του Θεού και δια την μαρτυρία του Ιησού Χριστού» (Αποκ. 1: 9). Ήταν η περίοδος του διωγμού εναντίον των χριστιανών από τον αυτοκράτορα Δομιτιανό.  Ζητούσα από τον Κύριο να μου μιλήσει μέσα από τον Λόγο Του στην Πάτμο. Και το έκανε υπενθυμίζοντάς μου δύο πολύ πρακτικά μηνύματα.
Βρισκόμασταν έξω από το « Ιερό Σπήλαιο της Αποκάλυψης»,  όπου ο καθηγητής του Wheaton ενθουσιασμένος συνέχιζε τη διδασκαλία του. Οι φοιτητές κρατούσαν σημειώσεις. Το ίδιο  έκανα κι εγώ. Όταν διάβασε στην Αποκάλυψη 1:17, διάβασε με έμφαση τα λόγια  της προτροπής: « Μη φοβού»!  Να, το πρώτο μήνυμα, το ψιθύρισμα του Κυρίου: « Σούλα, μη φοβάσαι!» Τα μάτια μου βούρκωσαν. Η φωνή του Κυρίου ήταν πολύ καθαρή. Γιατί; Φοβάμαι ;  Ναι, φοβάμαι! Από τι φοβάμαι; Από το άγνωστο, από τη μοναξιά, τα παιδιά μου είναι μακριά, οι ανάγκες του έργου είναι  πολλές και επιθυμώ να συνεχίσω.  Πότε θα πρέπει να σταματήσω;  Όλοι φοβόμαστε. Δεν το ομολογούμε, αλλά ο Κύριος το ξέρει. Συχνά έλεγε στους δικούς Του, κυρίως σ’ αυτούς που Τον υπηρετούσαν: «Μη φοβάσαι». Το είπε στον Μωυσή, στον Ιησού του Ναυή, στον Δανιήλ, στον Πέτρο, στον  Παύλο και στον Ιωάννη στην Πάτμο. Το είπε και σ’ εμένα στην Πάτμο!  Αποτέλεσμα εικόνας για Χάρτης της ΠάτμουΑποτέλεσμα εικόνας για Χάρτης της Πάτμου
Το δεύτερο μήνυμα που μου έδωσε  ο Κύριος ήταν: « Εγώ έχω τον έλεγχο»!  Στο 5ο κεφάλαιο ο Ιωάννης περιγράφει εκείνη τη μεγαλειώδη σκηνή. Βλέπει το μέλλον μέσα από τα διάφορα μυστηριώδη σύμβολα, στέκεται εκστατικός και θαυμάζει τη δόξα του Κυρίου μας, ενώ ακούει εκείνη τη μεγάλη χορωδία να ψάλλει για τη δόξα Του. Ο Ιωάννης είχε δει τον Κύριό μας στον σταυρό, τον Αμνό να θυσιάζεται για μας στον Γολγοθά. Όμως στην Πάτμο τον είδε μέσα σε όλη Του τη δόξα, έχοντας την απόλυτη εξουσία που Του έδωσε ο Πατέρας πάνω σε όλους και σε όλα. Ναι, ο  Αμνός του Θεού κρατά και έχει τον έλεγχο του παρόντος και του μέλλοντος της ζωής μου, γι’ αυτό δεν πρέπει να φοβάμαι. Ευχαριστώ τον Κύριο γι’ αυτό το απρογραμμάτιστο ταξίδι και τους φίλους που  με κάλεσαν να πάω στην Πάτμο!
Ιούνιος, 2019
                                          
 Σούλα Μαξιμιάδου Isch

Δ/νση ηλ. ταχ.:  Soula.Isch@sim.org

"Η Αρχοντιά"


Κ.Τσάτσος: 

το πρώτο μάθημά μου για την αρχοντιά

Θα ‘μουνα δέκα χρονών. Το καλοκαίρι, όταν τέλειωνα το σχολείο κατέβαινα στο ισόγειο δικηγορικό γραφείο του πατέρα μου, όπου και με έβαζαν να αντιγράφω δικόγραφα. Για τις τέσσερις σελίδες χωρίς περιθώριο, πληρωνόμουν μια δραχμή.
 Καθισμένος σ’ ένα από τα γραφεία των βοηθών χάζευα πού και πού τους πελάτες, κάθε λογής, πού μπαινόβγαιναν.
Ένα πρωινό ήρθε ένας λεβεντόγερος με κάτασπρη φουστανέλλα. Οι φουστανελλάδες ακόμη τότε δεν ήταν σπάνιο φαινόμενο. Είδα τους βοηθούς δικηγόρους να σηκώνονται και να του κάνουν μιαν ιδιαίτερα θερμή υποδοχή.
Ο πρώτος βοηθός που φαίνεται να τον γνώριζε καλά, έπιασε κουβέντα μαζί του. Και μια στιγμή τον ρωτάει: «Και τώρα, μπάρμπα Μήτρο, πόσων χρόνων είσαι;» Και ο μπάρμπα Μήτρος, με τ’ όνομα Δημήτριος Μαλαμούλης που είχε εν τω μεταξύ στρογγυλοκαθίσει, του απαντάει μονολεκτικά… «Δύο». Δηλαδή εκατόν δύο. Από τα εκατό είχε αρχίσει νέα αρίθμηση.
Βγήκε εν τω μεταξύ ο πατέρας μου. Τον οδήγησε στο μέσα γραφείο τα είπανε με αυτόν και το γιο του, ένα λεβέντη εβδομηνταπεντάρη, και όταν βγήκαν στο δωμάτιο που βρισκόμουν και εγώ, πρώτα με σύστησε και ύστερα μου ανήγγειλε ότι θα πάμε την Κυριακή να επισκεφθούμε τον Μαλαμούλη στο χειμαδιό του, κάπου στον Ωρωπό.
Από κουβέντα δεν έπαιρνε ο μπάρμπα Μήτρος. Λίγα λόγια, μετρημένα, βαριά. Τους βοηθούς τού πατέρα μου κι εμένα είχα το αίσθημα ότι μας έβλεπε σαν μικρό κοπάδι αρνάκια. Μικρό, διότι ό Μαλαμούλης είχε απάνω από 3000 αρνιά και κατσίκια, στα Άγραφα το καλοκαίρι και τον χειμώνα στα ορεινά της Αττικής.
Την Κυριακή, όταν φθάναμε στον τόπο όπου είχε στήσει τα τσαντήρια του, των παιδιών, των εγγονών και των δισεγγόνων του, ρίχτηκαν οι καθιερωμένες μπαταριές και μετά μαζευτήκαμε στο μεγάλο τσαντήρι του Γέρου. Είχα μαζί μου, νέο εικοσάχρονο, τον δάσκαλό μου Basset, αυτόν που έκανα πρόσωπο στους «Διαλόγους σε μοναστήρι». Αυτός που δεν χόρταινε να θαυμάζει.
 Σε λίγο σταύρωσε ο Γέρος το πρώτο ψωμί. Και οι γυναίκες, αμίλητες και φασαρεμένες μοίραζαν τα κοψίδια, αρνάκι, κατσικάκι, όλα τα αγαθά. Θυμάμαι ακόμη τις βεδούρες τα γιαούρτια. Ο γέρο Μαλαμούλης, στη μέση καθισμένος σταυροπόδι, μέσ’ στις άσπρες βελέντζες, τα επόπτευε όλα και έδινε στις γυναίκες και στους παραγιούς προσταγές.
Όταν λίγο μεγαλύτερος διάβασα «Οδύσσεια» τον γέρο Μαλαμούλη τον ταύτιζα μέσ’ στη φαντασία μου με τον Νέστορα, όταν δέχονταν τον Τηλέμαχο.
Καθώς ήμουν καθισμένος πλάι στον πατέρα μου τον ρώτησα ψιθυριστά: «Qu’est-il ce vieux;». «C’est un grand seigneur» μου απαντάει o πατέρας μου και αυτός ψιθυριστά. Και γυρίζοντας αργότερα το λόγο στα ελληνικά: «Να καταλάβεις τι είναι αρχοντιά».
Ήταν το πρώτο μάθημά μου για το μέγα τούτο ηθικό αγαθό: την αρχοντιά.
Αργότερα, μεγάλος σ’ ένα πελοποννησιακό χωριό, γνώρισα έναν άλλο πιο νέο, σχεδόν μεσόκοπο, χωρικό. Στο πρόσωπό του ξανασυνάντησα αυτό που είχα γνωρίσει παιδί στο πρόσωπο του Μαλαμούλη: την αρχοντιά. Το σταύρωμα του καρβελιού από αυτόν ήταν μια ιεροπραξία.
Η αρχοντιά δεν είναι συνώνυμο με την αριστοκρατικότητα, δεν σημαίνει καμιά ταξική διαφορά ή μια διαφορά πλούτου. Αλλά δεν είναι και ένα ηθικό απλώς γνώρισμα. Είναι μια σύνθεση υπερηφάνιας, ευπρέπειας, αυτοπεποίθησης, μεγαλοψυχίας. Άρχοντες βρίσκεις εγκατεσπαρμένους σε όλα τα είδη ανθρώπων. Ο άρχοντας δεν γίνεται ποτέ μάζα, σε όποια τάξη και αν ανήκει, μένει πάντα πρόσωπο. Δεν μπορώ — ίσως αδυναμία μου — με μια φράση να την ορίσω την αρχοντιά. Αλλά όταν συναντώ κάποιον που έχει αυτό το σύμπλεγμα των αρετών που την απαρτίζουν, τότε την αναγνωρίζω. Λέω μέσα μου: Αυτός είναι άρχοντας. Ανήκει σε ααυτή την εκλεκτή κατηγορία ανθρώπων.
Έχομε άρχοντες κατά την νομικήν έννοια, που δεν έχουν αρχοντιά. Έχομε όμως χειρώνακτες που έχουν αρχοντιά.

Κωνσταντίνος Τσάτσος (1899-1987)
*  από την Ευθύνη, τχ. 169 / Ιανουάριος 1986
* φωτογραφίες: presidency.gr, ascsa.edu.gr, agp.archeio.gr