ΥΜΝΟΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΥΠΑΠΑΝΤΗΣ

   "Κύριε εκέκραξα....", 

                                   "Κατευθυνθήτω...", 
                                       "Θου Κύριε...", 
                                     "Λέγε Συμεών..." 

Κεκραγάριο, Στιχολογία και το α΄ Στιχηρό του Εσπερινού τής Δεσποτοθεομητορικής εορτής 

τής Υπαπαντής τού Κυρίου. Ήχος Α΄

Ψάλλουν Πατέρες της Μοναστικής Αδελφότητας των Δανιηλαίων.

Ἡ Γλώσσα μου

Ἀνακαλύπτω τὶς ρίζες τῶν λέξεων

Γεωργίου Ἰ. Βιλλιώτη

Προσηλώνω 

Σημαίνει κατευθύνω καὶ κρατῶ σταθερά, συγκεντρώνω ἀποκλειστικὰ τὸ βλέμμα, τὴν προσοχή, τὴ σκέψη μου σὲ κάποιον: Εἶχε προσηλώσει τὸ βλέμμα του στὴν ὀθόνη τῆς τηλεόρασης. Ἀρχικὰ τὸ ρῆμα προσηλῶ σήμαινε καρφώνω: ἥλοις προσηλώθη ὁ Νυμφίος τῆς Ἐκκλησίας. Τὸ ρῆμα προέρχεται ἀπὸ τὸ οὐσιαστικὸ ἧλος «καρφί». Ἤδη ὁ Πλάτων χρησιμοποιεῖ τὴ λέξη μεταφορικά: Ὅτι ἑκάστη ἡδονὴ καὶ λύπη ὥσπερ ἧλον ἔχουσα προσηλοῖ αὐτὴν πρὸς τὸ σῶμα καὶ προσπερονᾷ καὶ ποιεῖ σωματοειδῆ, δοξάζουσαν ταῦτα ἀληθῆ εἶναι ἅπερ ἂν καὶ τὸ σῶμα φῇ (Πλάτων Φαίδων J. Burnet, Platonis opera, vol. 1, Oxford: Clarendon Press, 1900 (repr. 1967): St I.57a-118a). Ὁμόρριζα εἶναι τὰ καθηλώνω (ἀρχικὴ σημασία στερεώνω μὲ καρφιά), ἀποκαθηλώνω «ξεκαρφώνω, ξεκρεμῶ», ξηλώνω, ξήλωμα.

Ὑπερφαλαγγίζω

Ἡ κεντρικὴ σημασία τοῦ ρήματος ὑπερφαλαγγίζω εἶναι ἐπεκτείνω τὸ μέτωπο τῆς στρατιωτικῆς παράταξής μου ὥστε νὰ κυκλώσω τὸ ἕνα ἢ καὶ τὰ δύο ἄκρα τοῦ ἐχθροῦ: Ὑπερφαλάγγισαν τὸν στρατό τοῦ ἀντιπάλου καὶ τὸν ἀνάγκασαν νά παραδοθῆ. Τὸ ρῆμα τὸ συναντᾶμε συχνὰ στὸν ἀθλητισμό: Ὁ Μαραντόντα κατάφερε νὰ ὑπαρφαλαγγίση ὅλη τὴν ἄμυνα τῆς Ἀγγλίας καὶ νὰ πετύχη τὸ ὡραιότερο ἴσως τέρμα ὅλων τῶν ἐποχῶν. Τὸ ὑπερφαλαγγίζω χρησιμοποιεῖται συχνὰ μεταφορικὰ «ἀποδεικνύομαι ἀνώτερος ἀπὸ κάποιον,  προχωρῶ πιό πέρα»: Δὲν πρέπει νὰ ἐπιτρέψουμε στὴν Τουρκία νὰ μᾶς ὐπερφαλαγγίση. Ὁ Καποδίστριας μὲ τὴ διπλωματικὴ δεξιοτεχνία του κατάφερνε πάντοτε νὰ ὑπερφαλαγγίζη τὸν Μέτερνιχ. Ἕνας πολιτικὸς ἡγέτης μὲ ὅραμα καὶ ἦθος θὰ καταφέρη νὰ ὑπερφαλαγγίση τὸ σεσηπὸς πολιτικὸ κατεστημένο. Στὰ γήπεδα  ἡ φόρτιση κάνει τὸ ὑπερχειλίζον σημαῖνον  νὰ ὑπερφαλαγγίζη τὸ σημαινόμενο. Σημαίνει ἐπίσης «ἀντιμετωπίζω, ξεπερνῶ κάποιο ἐμπόδιο»: Οἱ ἐκπαιδευτικοὶ ἐργάζονται ὑπὸ ἀντίξοες συνθῆκες καὶ μὲ γλίσχρες ἀποδοχές· πολλὲς φορὲς δέ, πρέπει νὰ ὑπερφαλαγγίζουν τὰ γραφειοκρατικὰ ἐμπόδια.

Κάνω

Ἡ κατάχρηση τοῦ ἀπολεξικοποιημένου ρήματος κάνω ἔχει καταντήσει ἐνοχλητική. Ἀκοῦμε ἔκανε τὴ δημοπρασία (ἀντὶ διενήργησε), ἔκανε τὴν ἀγοραπωλησία (ἀντὶ πραγματοποίησε), κάνει ὡραῖο λάδι (ἀντὶ παράγει), κάνει ἀκριβὰ δῶρα (ἀντὶ προσφέρει), πόσο κάνει τὸ δαχτυλίδι (ἀντὶ κοστίζει), κάνει ὑποσχέσεις (ἀντὶ ὑπόσχεται, ἐπαγγέλεται), κάνει ἕναν αἰῶνα (καθυστερεῖ ὑπερβολικά), κάνει καλὸ στὴν ὑγεία (ἀντὶ ὠφελεῖ), ἔκανε τὸ καθῆκον του (ἀντὶ ἔπραξε), ἔκανε μεγάλο ἀγῶνα (ἀντὶ διεξήγαγε), κάνει ἀγάλματα (ἀντὶ φιλοτεχνεῖ, κατασκευάζει), κάνει σπουδαῖο ἔργο (ἀντὶ ἐπιτελει), τὴν ἁγιογράφηση ἔκανε ὁ Φ. Κόντογλου (ἀντὶ ἁγιοφράφησε τὸν ναὸ ὁ Φ.Κ. ἢ ὁ ναὸς ἱστορήθηκε ἀπὸ τὸν Φ.Κ.).

ΠΗΓΗ: https://enromiosini.gr

Η Υπαπαντή του Κυρίου

Η εικόνα της Υπαπαντής  του Ιησού Χριστού Η εορτή της Υπαπαντής του Ιησού χριστού, είναι μία από τις αρχαιότερες εορτές της Εκκλησίας μας (άρχισε να γιορτάζεται το 518 μ.Χ.). Υπαπαντή (ή διαφορετικά Υπαντή) σημαίνει υποδοχή. Δηλαδή ο δίκαιος Συμεών ο πρεσβύτης, υπέργηρος πλέον, υποδέχεται στα χέρια του τον Χριστό σαν βρέφος τεσσαράκοντα ημερών. Στην εικονογραφία της Υπαπαντής ο Συμεών κρατεί με ευλάβεια και δέος το βρέφος, γιατί γνώριζε από την προφητεία ότι Αυτό είναι ο ίδιος ο Θεός με σάρκα ανθρώπου, τον οποίο θα έβλεπε πριν πεθάνει. Γι' αυτό λέγει το «νυν απολύεις....» που το καθιέρωσε η Εκκλησία μας στην ακολουθία του Εσπερινού, λίγο πριν την «απόλυση» δηλαδή κοντά στο τέλος. Στην εικόνα της Υπαπαντής η Παναγία συνοδεύεται από τους γέροντες γονείς της (Ιωακείμ και Άννα) και προσφέρει με χαρά το βρέφος στον λειτουργό του Θεού, τον Συμεών. Γιατί έπρεπε να τηρήσει τον νόμο και εδώ ο Χριστός, όπως τον τήρησε σε όλα, ώστε να αγιασθεί ο νόμος. Έτσι η Εκκλησία μας καθιέρωσε την ακολουθία του «Σαραντισμού», όπου οι μητέρες βγάζουν για πρώτη φορά το παιδί τους από το σπίτι, σαράντα ημερών βρέφος και το πηγαίνουν στην Εκκλησία, για να το ευλογήσει ο ιερέας και να λάβει την χάρη από την προσκύνηση των ιερών εικόνων. Στην παράσταση επίσης διακρίνουμε ένα «ειλητάριο» δηλαδή ένα ανοιχτό χαρτί, που το κρατεί η Αγία Άννα, και γράφει το κείμενο: «Τούτο το βρέφος ουρανόν και γην εστερέωσε», δηλαδή τον ομολογεί σαν τέλειο και προαιώνιο Θεό, και Δημιουργό του Παντός. Είναι μεγάλη η εορτή της Υπαπαντής για την Εκκλησία μας. Οι θαυμάσιοι και χαρμόσυνοι ύμνοι που ψάλλονται επί οκτώ ημέρες, από τις 2 μέχρι και τις 9 Φεβρουαρίου που αποδίδεται, δηλαδή που τελειώνει, που επισφραγίζεται, εξυμνούν το ιερό γεγονός και αφήνουν σε όλους μας ιερά μηνύματα.

ΠΗΓΗ: http://www.ecclesia.gr/greek/holysynod/commitees/art/eikona_ypapantis.htm

Καταβασίες Υπαπαντής

 Μέλος: Καταβασίες εις την Εορτήν

της Υπαπαντής του Κυρίου

Ήχος: γ'

Απόδοσις: Ματθαίος Τσαμκιράνης, Πρωτοψάλτης

Δοξαστικό αποστίχων εσπερινού της Υπαπαντής

 Δοξαστικό αποστίχων εσπερινού της Υπαπαντής 

΄΄Ο τοις Χερουβίμ εποχούμενο... Ήχος πλ. του δ.΄

Αρχή φόρμας

 Θανάσης Δασκαλοθανάσης.

 Μέλος τονισθέν υπό Αθ. Καραμάνη. 

                                   Δόξα· καὶ νῦν. Glory. Both now. Ἦχος πλ. δʹ. Mode pl. 4.\

 Ὁ τοῖς Χερουβὶμ ἐποχούμενος, καὶ ὑμνούμενος ὑπὸ τῶν Σεραφίμ, σήμερον τῷ θείῳ Ἱερῷ κατὰ νόμον προσφερόμενος, πρεσβυτικαῖς ἐνθρονίζεται ἀγκάλαις, καὶ ὑπὸ Ἰωσὴφ εἰσδέχεται δῶρα θεοπρεπῶς, ὡς ζεῦγος τρυγόνων τὴν ἀμίαντον Ἐκκλησίαν, καὶ τῶν ἐθνῶν τὸν νεόλεκτον λαόν, περιστερῶν δὲ δύο νεοσσούς, ὡς ἀρχηγὸς Παλαιᾶς τε καὶ Καινῆς. Τοῦ πρὸς αὐτὸν χρησμοῦ δὲ Συμεών, τὸ πέρας δεξάμενος, εὐλογῶν τὴν Παρθένον, Θεοτόκον Μαρίαν, τὰ τοῦ πάθους σύμβολα τοῦ ἐξ αὐτῆς προηγόρευσε, καὶ παρ' αὐτοῦ ἐξαιτεῖται τὴν ἀπόλυσιν βοῶν· Νῦν ἀπολύεις με Δέσποτα, καθὼς προεπηγγείλω μοι, ὅτι εἶδόν σε τὸ προαιώνιον φῶς, καὶ Σωτῆρα Κύριον τοῦ Χριστωνύμου λαοῦ.

 He who rides upon the Cherubim, and who is extolled by the Seraphim, and who now according to the law is brought to the holy Temple, He is enthroned in the embraces of the Elder; and He as God receives the gifts offered by Joseph, a pair of turtledoves, as a figure of the spotless Church and the new-chosen people of the Gentiles; and two young pigeons, since He is the author of both Old and New Covenants. Symeon received the fulfillment of what had been prophesied to him; and in blessing Mary the Virgin Theotokos, he revealed to her the symbols of the Passion of the Son she had borne; and from Him he requests to be released, saying: Master, now You are dismissing me, even as You promised me; for I have seen You, the pre-eternal Light and the Savior Lord, O Christ, of the people named after You.

Γεύματα .......

..... στην Αρχαία Ελλάδα

1. Πού και πώς οργάνωναν τα γεύματά τους οι αρχαίοι Έλληνες 

2. • Οι αρχαίοι Έλληνες καλλιεργούσαν αγρούς και ασχολούνταν με την κτηνοτροφία. 

Καλλιεργούσαν δημητριακά, ελιές και αμπέλια. Ακόμα, κυνηγούσαν και ψάρευαν. 

• Οι δούλοι αναλάμβαναν την προετοιμασία των γευμάτων. 

• Οι γυναίκες φρόντιζαν να υπάρχει σωστός συνδυασμός γεύσεων. Ξυπνούσαν με την ανατολή του ήλιου και ξεκινούσαν τις καθημερινές τους ασχολίες.

3. ΠΡΩΙΝΟ-ΜΕΣΗΜΕΡΙΑΝΟ 

• Πριν ξεκινήσουν έτρωγαν το πρώτο τους γεύμα που ονομαζόταν "ακράτισμα". Ήταν ψωμί σε ανέρωτο κρασί. Το ψωμί αυτό το έφτιαχναν από κριθάρι οι φτωχοί και από σιτάρι οι πλούσιοι. 

Άλλες συνηθισμένες πρωινές τροφές ήταν τα ξερά σύκα, τα αμύγδαλα, τα καρύδια και άλλοι ξηροί καρποί. 

• Το συνηθισμένο τους πρωινό ρόφημα ήταν ο "κυκεών", που ήταν μείγμα κρασιού, τριμμένου τυριού και κριθάλευρου. Άλλο αγαπημένο τους ρόφημα ήταν ένα είδος υδρόμελου που το παρασκεύαζαν με χλιαρό νερό και μέλι. 

• Πριν το μεσημέρι έτρωγαν ένα απλό και γρήγορο γεύμα το "άριστον". Απαρτίζονταν από ψάρι, όσπρια ή έναν εύκολο και απλό συνδυασμό τροφών όπως ψωμί, τυρί, ελιές, αυγά, ξηρούς καρπούς και φρούτα. Τα αυγά τα έτρωγαν μελάτα ή σφικτά. 

• Πριν από το βραδινό έτρωγαν κάτι στα γρήγορα. Αυτό ονομαζόταν "εσπέρισμα".

4. ΔΕΙΠΝΟ 

• Βασικό γεύμα τους ήταν το βραδινό, "δείπνον" και το είχαν συνδυάσει με το συμπόσιο και την φιλική συντροφιά. Στην αρχή του γεύματος σέρβιραν ψάρια και πουλερικά. 

Τα χορταρικά τα σέρβιραν με μια σάλτσα από λάδι, ξύδι και μέλι. 

Το κρασί το έπιναν μετά το φαγητό Ήταν αραιωμένο με νερό για να έχουν καθαρό μυαλό στην διάρκεια των συζητήσεων. 

Έτρωγαν σχετικά λίγο κρέας και πολλά σκόρδα και τυρί. Το κρέας ήταν ακριβό γι' αυτό σπάνια το έτρωγαν και αυτό ήταν κυρίως από κρέας πουλερικών, γουρουνόπουλα και κυνήγι5. 
• Το δείπνο τελείωνε με το επιδόρπιο που ήταν γνωστό και σαν "τράγημα". Αποτελούνταν από φρέσκα ή ξερά φρούτα, γλυκά, μέλι και καρύδια και αλμυρές πίτες που τις έφτιαχναν με μέλι, τυρί και λάδι. 

• Η πιο ονομαστή πίτα ήταν ο "μυτλωτός" που ήταν πίτα με τυρί ανακατεμένο με μέλι και σκόρδο.

6. ΠΟΥ ΚΑΘΟΝΤΑΝ 

• Στην διάρκεια του δείπνου ο οικοδεσπότης βρισκόταν συνήθως ξαπλωμένος στο κρεβάτι του, ενώ η γυναίκα του καθόταν σε σκαμνί. Τα παιδιά εμφανίζονταν στα επιδόρπια και στέκονταν όρθια ή κάθονταν, ανάλογα με την ηλικία τους και τις συνήθειες της οικογένειας. 

Όταν είχαν τραπέζι με καλεσμένους, τα μέλη της οικογένειας δεν παρουσιάζονταν

7. ΠΩΣ ΕΤΡΩΓΑΝ 

• Οι αρχαίοι Έλληνες δεν χρησιμοποιούσαν πιρούνια γι' αυτό έκοβαν το κρέας σε μικρά κομμάτια και το έπιαναν με το χέρι. Ωστόσο χρησιμοποιούσαν οβελούς (σούβλες) και κρέας με δύο ή τρία στελέχη. 

Χρησιμοποιούσαν κουτάλια, αλλά μερικές φορές και την κόρα του ψωμιού για κουτάλι.
8. • Υπήρχαν αρκετές διαφορές στις διατροφικές συνήθειες των Ελλήνων από πόλη σε πόλη. 

• Ενώ οι Αθηναίοι έτρωγαν στα σπίτια τους ή κάνοντας συμπόσια οι Σπαρτιάτες έτρωγαν όλοι μαζί σε κοινά συσσίτια. 

• Επίσης οι Σπαρτιάτες έτρωγαν τον "μέλανα ζωμό" και ήταν λιτοδίαιτοι

slideshare
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Μικρασιατικές... μνῆμες!!!

Βρῆκε τὴ χαμένη ἀδερφή του μετά ἀπό χρόνια…

Βασιλικῆς Καραμήτρου, δασκάλας
Ἐννιάχρονο Σχολεῖο Ἀργυροκάστρου

Πρίν λίγα χρόνια συμμετεῖχα σέ μιά προσκυνηματική ἐκδρομή  στά παράλια τῆς μαρτυρικῆς Μ. Ἀσίας. Ἐπισκεφτήκαμε ναούς ἐρειπωμένους καί ἐγκαταλειμμένους, ἱστορικά μέρη, μνημεῖα τοῦ ἀρχαιοελληνικοῦ καί τοῦ βυζαντινοῦ πολιτισμοῦ, συγκινηθήκαμε, ἦρθαν στή μνήμη μας ὅλα ὅσα διαβάζαμε κι ἀκούγαμε ἀπό μικροί για τήν Ἱστορία μας.

Σ’ αὐτό συνετέλεσε καί ἡ ξεναγός τῆς ἐκδρομῆς μας, ἡ κ. Μαρία, ἡ ὁποία ἦταν πολύ καλά καταρτισμένη, γνώριζε τά ἱστορικά γεγονότα καί τά μέρη πού ἐπισκεπτόμασταν καί ἐμπλούτιζε τίς περιγραφές της μέ ἀληθινά περιστατικά ἀπό τήν πολύχρονη ἐμπειρία της ὡς ξεναγοῦ. Ἕνα τέτοιο περιστατικό εἶναι καί τό ἀκόλουθο, πού θά μείνει ἀνεξίτηλα χαραγμένο στή μνήμη μου. Κατά τήν πορεία μας ἀπό τήν Πέργαμο πρός τό Ἀϊβαλί, μᾶς διηγήθηκε τό ἑξῆς: «Κάποια χρονιά ἀνέλαβα νά ξεναγήσω στήν περιοχή πού βρισκόμαστε τώρα μιά ὁμάδα Θεσσαλονικιῶν μέ ρίζες Μικρασιατικές. Ἀνάμεσά τους ἦταν κι ἕνας ὑπερήλικας, ὁ κ. Ἀριστείδης, ὁ ὁποῖος ταξίδευε μέ κάποιο ἀπό τά παιδιά του γιά πρώτη φορά μετά ἀπό τή Μικρασιατική Καταστροφή στά μέρη πού εἶχε γεννηθεῖ καί μέ παρακάλεσε ὅταν φτάσουμε στό Ἀϊβαλί νά τόν βοηθήσω νά βρεῖ τό πατρικό του σπίτι. Στή σύντομη διήγησή του, μοῦ ἀνέφερε ὅτι στόν πανικό τοῦ διωγμοῦ ἔχασε καί μιά ἀδερφή του, περίπου 7 ἐτῶν. Ἔπεσε ἀπό τό κάρο, ὅπου ἦταν στριμωγμένοι μαζί μέ πολλούς ἄλλους.

Ὅταν ἡ μητέρα του ζήτησε ἀπό τόν καροτσέρη νά σταματήσει, ἐκεῖνος τῆς ἀρνήθηκε λέγοντας πώς θά χάσουν πολύτιμο χρόνο καί πώς θά βάλουν σέ κίνδυνο καί τίς ζωές ὅλων… Ἔτσι τό μικρό κοριτσάκι ἔμεινε πίσω χωρίς νά γνωρίζει κανείς κάτι γιά τήν τύχη του. Τή θεωροῦσαν νεκρή. Μετά ἀπό αὐτή τή συγκλονιστική περιγραφή, συνεχίζει ἡ
ξεναγός, δέχτηκα νά τόν βοηθήσω στό αἴτημά του μέ κάποια ἐπιφύλαξη, γιατί δέν γνώριζα ἄν κάτι τέτοιο ἦταν ἐφικτό λόγῳ πίεσης τοῦ χρόνου καί τοῦ προγράμματός μας, ἀλλά καί τῆς μηδαμινῆς πιθανότητας νά βροῦμε κάτι μετά ἀπό τόσα χρόνια. Φθάνοντας, λοιπόν, στό Ἀϊβαλί μέ πλησιάζει ὁ κ. Ἀριστείδης καί μοῦ ζητᾶ νά πάρουμε ἕνα ταξί γιά νά μεταβοῦμε στό χωριό του καί νά ψάξουμε για τό σπίτι του. 

Θυμόταν ὅτι τό σπίτι τους ἦταν πολύ κοντά στήν τότε πλατεία τοῦ χωριοῦ, πρός τήν πλευρά τοῦ νεκροταφείου. Μέ βάση τήν περιγραφή του καί ρωτώντας ἐδῶ κι ἐκεῖ κάποιους ἡλικιωμένους Τούρκους τό βρήκαμε. Σωζόταν ἀκόμη… Ἦταν ἕνα ὄμορφο παλιό ἀρχοντικό σπίτι. Ὁ κ. Ἀριστείδης κατασυγκινημένος κι εὐχαριστημένος μοῦ ζήτησε ἄλλη μιά χάρη. Μέ παρακάλεσε νά φροντίσω νά μάθουμε ποιός κατοικεῖ σήμερα κι ἄν τοῦ ἐπιτρέπουν νά μπεῖ μέσα καί νά τό δεῖ. Δέν μποροῦσα νά τοῦ τό ἀρνηθῶ. Χτυπήσαμε τήν πόρτα τοῦ ἀρχοντικοῦ καί περιμέναμε. Μᾶς ἄνοιξε μιά κυρία. Ἦταν ἡ τωρινή ἰδιοκτήτρια, κι ἀφοῦ μέ συντομία τῆς ἐξήγησα ποιοί εἴμαστε καί τί ψάχνουμε, τήν παρακάλεσα νά ἐπι-
τρέψει στόν παπποῦ νά μπεῖ καί νά δεῖ τό πατρικό του. Μᾶς ἀρνήθηκε εὐγενικά, διότι ἀπουσίαζε ὁ σύζυγός της καί ἡ ἴδια φρόντιζε τήν ἄρρωστη πεθερά της. Μᾶς εἶπε ὅμως νά περάσουμε τό ἀπόγευμα ὅταν θά ἐπέστρεφε ὁ ἄνδρας της. Τό σεβαστήκαμε, ἀνανεώσαμε τό ραντεβοῦ μας καί φύγαμε.

Τό ἀπόγευμα ἐπιστρέψαμε καί πάλι μέ τό ταξί στήν πατρική οἰκία τοῦ κ. Ἀριστείδη. Χτυπήσαμε τήν πόρτα καί αὐτή τή
φορά μᾶς ἄνοιξε ὁ σύζυγος τῆς κυρίας, ὁ ὁποῖος μᾶς καλωσόρισε εὐγενικά. Τόν εἶχε ἐνημερώσει προηγουμένως ἡ σύζυγός του για τὸν λόγο τῆς ἐκεῖ ἐπίσκεψής μας κι ἔτσι μᾶς ἐπέτρεψε νά περιηγηθοῦμε ἐλεύθερα στό σπίτι. Ἀφοῦ περιηγηθήκαμε τά δωμάτια καί τούς χώρους τοῦ σπιτιοῦ, ὁ κ. Ἀριστείδης ζήτησε νά κατεβεῖ καί στό ὑπόγειο, ὅπου ἡ μητέρα του, λίγες ἡμέρες πρίν τόν κατατρεγμό, εἶχε θάψει στό χῶμα ἕνα κουτάκι μέ χρυσαφικά. Ἐπιθυμοῦσε νά βρεῖ αὐτό τό κουτί καί νά πάρει τὸν Σταυρό τῆς μητέρας του, ὅπως τῆς εἶχε ὑποσχεθεῖ νά κάνει, ἄν ἐπέστρεφε κάποτε στά χώματά τους. Ἡ ἐπιθυμία αὐτή τοῦ κ. Ἀριστείδη μέ ἔφερε σέ πολύ δύσκολη θέση.

Φοβόμουν τίς ἐπιπτώσεις πού θά μποροῦσε νά ἔχει μιά τέτοια ἀπόπειρα. Πιθανόν νά μᾶς ἔβαζε σέ μπελάδες μέ τούς ἐνοίκους καί τήν ἀστυνομία καί τοῦ ζήτησα νά φύγουμε προφασιζόμενη ὅτι δέν ἔχουμε ἄλλο χρόνο. Ὁ κ. Ἀριστείδης ὅμως ἦταν ἀνένδοτος. Ἐπειδή ὅμως ἦταν καί ἀρκετά συγκινημένος φοβήθηκα μήπως πάθει κάτι καί κινδυνεύσει ἡ ὑγεία του. Τελικά μπροστά στήν ἐπιμονή του μέ πολλή δυσκολία ἀναγκάστηκα νά ὑποχωρήσω. Ὁ κ. Ἀριστείδης κατέβηκε στό ὑπόγειο καί ψάχνοντας στό σημεῖο πού τοῦ εἶχε πεῖ ἡ μητέρα του βρῆκε τό κουτάκι μέ τά χρυσαφικά. Τό ἄνοιξε μπροστά στά ἔκπληκτα μάτια τῶν ἐνοίκων καί τούς παρακάλεσε νά τοῦ ἐπιτρέψουν νά πάρει μόνο τό Σταυρό τῆς μάνας του, τά δέ ὑπόλοιπα νά τά κρατήσουν ἐκεῖνοι, ὡς δεῖγμα εὐγνωμοσύνης γιά τήν εἴσοδο στό πατρικό του μετά ἀπό τόσα χρόνια.

Ἤμασταν ἕτοιμοι νά φύγουμε ὅταν εἶδα τήν κυρία τοῦ σπιτιοῦ, πού περιεργαζόταν τό κουτί μέ τά κοσμήματα, ταραγμένη νά μοῦ κάνει νόημα πώς κάτι ἤθελε νά μοῦ πεῖ. Τή ρώτησα τί συμβαίνει καί μοῦ ἔγνεψε νά δῶ στόν καναπέ τοῦ σπιτιοῦ τήν κατάκοιτη πεθερά της. Δεν καταλάβαινα τί ἤθελε νά μοῦ πεῖ καί τήν παρακάλεσα νά μοῦ ἐξηγήσει καλύτερα. Μοῦ ζήτησε νά κοιτάξω τήν πεθερά της στό πρόσωπο καί νά παρατηρήσω τά σκουλαρίκια της. Παρατηρῶ, λοιπόν, τή γιαγιούλα νά φοράει μόνο ἕνα σκουλαρίκι καί τό ἀντίστοιχο τοῦ ζευγαριοῦ του νά βρίσκεται μέσα στό μικρό κουτί μέ τά χρυσαφικά πού νωρίτερα ξέθαψε ὁ παπποὺς ἀπ’ τό ὑπόγειο. Ἡ κυρία τοῦ σπιτιοῦ μοῦ εἶπε πώς ἡ πεθερά της εἶχε μεγάλη ἱστορία. 

«Ὅταν ἦταν μικρό κορίτσι ξέμεινε στό χωριό καί τή βρῆκαν νά περιφέρεται στίς ἐρημιές. Ὑπέστη φοβερές κακουχίες
ἀπό τούς ἀγριεμένους Τούρκους στρατιῶτες καί ἀπό τότε εἶχαν διαταραχτεῖ τά λογικά της. Τά χρόνια πέρασαν, μεγάλωσε καί τήν πάντρεψαν μέ ἕναν Τοῦρκο, ἀπό τόν ὁποῖο ἀπέκτησε ἕναν γιό, τόν ἄνδρα μου». Πῶς νά σᾶς περιγράψω μέ λόγια αὐτό πού ζοῦσα τήν ὥρα ἐκείνη; Ἀπό τή μιά ὁ κ. Ἀριστείδης νά μοῦ λέει ὅτι μποροῦμε πλέον νά φύγουμε ἀφοῦ βρῆκε καί πῆρε αὐτό πού ἤθελε κι ἀπό τήν ἄλλη νά μήν ξέρω πῶς νά τοῦ ἀνακοινώσω τό συγκλονιστικό νέο, ὅτι δηλαδή ἡ γιαγιά μέ τό χαμένο βλέμμα πού εἴχαμε μπροστά μας ἦταν ἡ χαμένη ἀδελφή του. Φοβόμουν μήπως δέν ἀντέξει τή συγκίνηση. Ἀποφάσισα ὅμως νά τοῦ τό πῶ μέ ὅσο τό δυνατόν ἁπαλό τρόπο. Ὅταν λοιπόν τοῦ ἀνακοίνωσα πώς ἡ γιαγιούλα πού βρισκόταν ἄρρωστη στόν καναπέ ἦταν ἡ χαμένη ἀδερφή του δέν τό πίστευε. Ἔκλαιγε, τήν ἀγκάλιαζε καί τή φιλοῦσε διαρκῶς. Τά εἴχαμε ὅλοι χαμένα.

Μάλιστα ἀπό τήν πολλή του συγκίνηση ὁ κ. Ἀριστείδης μοῦ ἀνακοίνωσε ὅτι ἀποφάσισε νά μήν ἐπιστρέψει πίσω στή Θεσσαλονίκη, ἀλλά νά μείνει, ὅσο τοῦ ἔμελλε νά ζήσει, κοντά στήν πολυπόθητη ἀδερφή του, πού ὅλη του τή ζωή εἶχε
στερηθεῖ καί πού δέν περίμενε ὅτι θά τήν συναντοῦσε στά γεράματά του. Μέ πολλή δυσκολία κατάφερα νά τόν πάρω μαζί μου καί νά συναντήσουμε τό γκρούπ». Πόσες τέτοιες παρόμοιες ἱστορίες ἐκτυλίχτηκαν στό διάβα τοῦ χρόνου!

Ὅλες αὐτές μᾶς δίνουν τήν ἀφορμή νά ἀναλογισθοῦμε τό δράμα τῶν Ἑλλήνων τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, τῆς Ἀνατολίας, τοῦ Πόντου καί τῆς Καππαδοκίας στά χρόνια τῆς Μικρασιατικῆς Καταστροφῆς καί νά ἐκτιμήσουμε τή θυσία καί τήν προσφορά τους στό Γένος. Ἄς εἶναι ἀναπαυμένες στά χέρια τοῦ Κυρίου οἱ ψυχές ὅλων αὐτῶν τῶν ἀνθρώπων πού ἔγιναν μάρτυρες κι ἄς παραδειγματιστοῦμε οἱ σημερινοί νέοι ἀπό τόν ἀγώνα καί τή θυσία τους, ὥστε νά μήν παρασυρθοῦμε ἀπό τίς σύγχρονες «σειρῆνες», ἀλλά νά παραμείνουμε πιστοί στήν πίστη τῶν Πατέρων μας καί τίς Παραδόσεις τοῦ λαοῦ μας.

ΠΗΓΗ: https://enromiosini.gr/

"Οικουμενικός".

Το Οικουμενικό Πατριαρχείο

ως γέφυρα συνεννόησης

του Πολύκαρπου Αδαμίδη

Η ζοφερή πρόβλεψη του Σάμιουελ Χάντιγκτον για τη ‘Σύγκρουση των Πολιτισμών’, φαίνεται να προλείανε ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία, το πλαίσιο των γραμμών αντιπαράθεσης της σύγχρονης, μεταψυχροπολεμικής Ιστορίας. Ταυτόχρονα επιβεβαίωσε τον ρόλο των θρησκειών ως imperium επί των λαών και ως καταλύτη στην προοπτική και την ανατροπή συμμαχιών και καθεστώτων.

Η συνέχεια και η δομή της Ιεραρχίας, σε κάθε δόγμα και θρησκεία, αποτελούν συνακόλουθα όριο για την αποτελεσματικότητα και την επιρροή της. Οι δύο βασικοί  βραχίονες της στη Χριστιανική Πίστη, το Βατικανό δηλαδή και το Οικουμενικό Πατριαρχείο, αποτελούν αντιπροσωπευτικά ορόσημα αυτής της παρακαταθήκης. Με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, από την πλευρά του να διατηρεί την αίγλη της πνευματικότητας. Ιδιότητα που αναδεικνύεται σε μεγάλο βαθμό ως εκ της ανυπαρξίας κρατικής υπόστασης. Και διευκολύνει την αποδοχή του λόγου του και των νουθεσιών του. Σε μια εποχή μάλιστα αυξημένης δυσπιστίας, ανασφάλειας και πολιτικών σκοπιμοτήτων.

Τα σπουδαία αυτά στοιχεία -ανέλπιστη τύχη μέσα στο αρνητικό περιβάλλον λειτουργίας του και αποψίλωσης του άμεσου ποιμνίου του, ειδικά στην Κωνσταντινούπολη- έχουν πολλαπλά ενδυναμωθεί και από τον ρόλο του ως προστάτη και θεσμικού εκπροσώπου των Χριστιανικών λαών κατά τους αιώνες της Τουρκοκρατίας. Μια μοναδική κτηθείσα εμπειρία, που αποτυπώνεται σε εξαιρετικές δεξιότητες διπλωματίας και διαχείρισης ισορροπιών.

Τα τάλαντα αυτά του Οικουμενικού Πατριαρχείου, μπορούν να διαμορφώσουν συνθήκες επικοινωνίας και συνεννόησης, στη γεωπολιτική του γειτονιά και τα Βαλκάνια. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι δεν ταυτίζεται με Κράτη και "ατζέντες συμμαχιών". Και ενεργεί με βάση κανόνες και τη συνέχεια και ισότητα μέτρων και σταθμών. Έτσι απόλυτα δικαιολογημένα δε δέχθηκε το αίτημα των Σκοπιανών για τη χορήγηση αυτοκεφάλου, επισημαίνοντας ότι από το 1922 είχε αναγνωρίσει την οικεία αρμοδιότητα του Σέρβου Πατριάρχη. Και όλα αυτά μολονότι η Σερβική Εκκλησία, έχει ταχθεί καθαρά και απροσχημάτιστα με τον Ρώσο Πατριάρχη, ως προς το θέμα της Ουκρανίας, υιοθετώντας μάλιστα και τη σκληρή ρητορική του. Η συνέπεια αυτή, χωρίς ευκαιριακές αναδιπλώσεις και παράταιρες μνησικακίες, διαφυλάσσει έτι περαιτέρω την πνευματικότητά του και ενδυναμώνει την πίστη του Ουκρανικού ποιμνίου στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Χωρίς να τη θεωρεί μέσο για τον πολιτικό του έλεγχο, ανεξάρτητα από το πόσο βάσιμες είναι οι σχετικές αιτιάσεις.

Η συνέπεια λόγων και έργων του Οικουμενικού Πατριάρχη αποτυπώνεται και στην αντιμετώπιση και των δύο άλλων μεγάλων Ορθόδοξων Εκκλησιών των Βαλκανίων. Τη Ρουμανική στην οποία χορήγησε το αυτοκέφαλο ήδη από το 1925 και τη Βουλγαρική, που με σθένος απέρριψε τη μετεξέλιξή της σε όχημα αλυτρωτισμού και μισαλλοδοξίας -όταν πρωτοδημιουργήθηκε η Βουλγαρική Εξαρχία το 1870-, διατηρώντας πλέον θερμότατες σχέσεις και επικοινωνία.  Εύλογα είναι τα αντανακλαστικά και η επαγρύπνηση απέναντι σε κάθε προσπάθεια ηγεμονισμού μέσω της θρησκείας, του πανσλαβισμού περιλαμβανομένου.

Σε κάθε περίπτωση η Νέα Ρώμη, ποτέ δε συνδέθηκε με βίαιους εκχριστιανισμούς, ποδηγέτηση ή καταπίεση άλλων εθνών και ουδέποτε ταυτίστηκε με αποικιακές πολιτικές ή παρεμβάσεις.  Είναι μια "προίκα" που κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει και βρίσκεται στο υποσυνείδητο κρατών και εθνών. Δημιουργεί όρους εμπιστοσύνης. Και αποτελεί πρόκριμα πρωτοβουλιών, για την ειρήνευση και συνύπαρξη λαών και πολιτισμών. Με προοπτική που υπερβαίνει κράτη και σύνορα. Όπως ακριβώς είναι και ο ρόλος του και οι καταβολές του. Οικουμενικός.

ΠΗΓΗ: https://www.zougla.gr/