Σάββατο 7 Δεκεμβρίου 2019

Εωθινόν Γ'


ΕΩΘΙΝΟΝ Γ’ Ἦχος γ’
Ιωάννου Πρωτοψάλτου 
Τῆς Μαγδαληνῆς Μαρίας, τὴν τοῦ Σωτῆρος εὐαγγελιζομένης, ἐκ νεκρῶν Ἀνάστασιν καὶ ἐμφάνειαν, διαπιστοῦντες οἱ Μαθηταί, ὠνειδίζοντο τὸ τῆς καρδίας σκληρόν· ἀλλὰ τοῖς σημείοις καθοπλισθέντες καὶ θαύμασι, πρὸς τὸ κήρυγμα ἀπεστέλλοντο· καὶ σὺ μὲν Κύριε, πρὸς τὸν ἀρχίφωτον ἀνελήφθης Πατέρα, οἱ δὲ ἐκήρυττον πανταχοῦ τὸν λόγον, τοῖς θαύμασι πιστούμενοι. Διὸ οἱ φωτισθέντες δι’ αὐτῶν δοξάζομέν σου, τὴν ἐκ νεκρῶν Ἀνάστασιν, φιλάνθρωπε Κύριε
  Ψάλλει η Στέλλα Ρουβάνου

Δοξολογία πλ. δ΄

 Οι Αντώνης Πεζανάκης & Γιάννης Σκαλίδης 
ψάλλουν την αργή Δοξολογία Ιακώβ πλ. δ΄
Ι,Ν.Αγίων Κων/νου & Ελένης Χανίων 1996

Άξιον Εστίν!

 Άξιον Εστίν πλαγίου τετάρτου
ὑπό Γεωργίου Κυρμελῆ

Η Γλώσα μου!!!


Γλώσσα καὶ πολυτονικὸ

Γράφει ὁ Μελέτης Η. Μελετόπουλος εἶναι διδάκτωρ Οἰκονομικῶν καὶ Κοινωνικῶν Ἐπιστημῶν τοῦ Πανεπιστημίου τῆς Γενεύης
Ὅταν ἔφυγα ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα τὸ 1981, ἴσχυε (ἐδῶ καὶ δύο χιλιάδες χρόνια, ἀπὸ τὴν Ἑλληνιστικὴ ἐποχὴ) τὸ πολυτονικὸ σύστημα. Τὸ 1982 καταργήθηκε στὴν Βουλὴ μὲ τροπολογία του τότε ὑπουργοῦ Παιδείας Βερυβάκη ἀπό....4 βουλευτὲς στὶς δύο ἡ ὥρα τὴν νύχτα. Παρὰ τὴν ἀντίθετη γνώμη κορυφαίων λογοτεχνῶν, φιλολόγων, τοῦ νομπελίστα Ἐλύτη κ.α. Ὅταν τὸ 1990 μπῆκα στὴν ἐκπαίδευση, ἀντιλήφθηκα γρήγορα ὅτι ἡ κατάργηση τῶν τόνων ἀποσυναρμολογοῦσε τὴν γλωσσομάθεια καὶ λειτουργοῦσε ὡς μηχανισμὸς γλωσσικῆς ἀποδόμησης. Προέβλεψα ὅτι τὸ μονοτονικὸ θὰ ὁδηγοῦσε στὸ ἀτονικὸ καὶ τελικὰ στὸν λειτουργικὸ ἀναλφαβητισμό. Κάτι ποὺ δυστυχῶς ἐπιβεβαιώθηκε, εἴδατε φαντάζομαι τὶς σχετικὲς ἔρευνες. Ἐγὼ φυσικὰ συνέχισα νὰ γράφω μὲ τόνους, ἀκόμα καὶ στὸν πίνακα. Τὴν ΝΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ, τὸ ἐπιστημονικὸ περιοδικό μου (1987-2010), τὴν ἐξέδιδα στὸ πολυτονικό, ὅπως ἐκδίδω καὶ τὰ περισσότερα βιβλία μου. Στὸν ὑπολογιστή μου ἐπίσης γράφω μὲ.... πολυτονικό. Τὰ πνεύματα καὶ οἱ τόνοι μᾶς ἐπιτρέπουν νὰ καταλαβαίνουμε γιατί γράφουμε καΘημερινὰ καὶ γιατί καΤεστημένο, γιατί στὰ ἀγγλικὰ ὁ Ἑρμῆς γίνεται Hermes ἐνῶ ὁ Ἀπόλλων σκέτο Apollo. Καὶ πολλὰ ἀκόμα. Κατὰ τὴν γνώμη μου τὸ πολυτονικὸ πρέπει νὰ ἐπανέλθει τὸ ταχύτερο, ὡς ἀναγκαῖο διανοητικὸ σὸκ καὶ συνθήκη συνολικῆς γλωσσικῆς καὶ πνευματικῆς ἀναγέννησης τῆς ἑλληνικῆς κοινωνίας.
ΠΗΓΗ: http://www.orthodoxia-ellhnismos.g

Ἅγιος Νικόλαος ὁ Κουδουνᾶς

 Ἅγιος Νικόλαος ὁ Κουδουνᾶς

Παρασκευή 6 Δεκεμβρίου 2019

ΤΟ ΘΑΥΜΑ

  Το Θαύμα
Η ταινία βασίζεται σε πραγματικά περιστατικά που συνέβησαν στη Σαμάρα το 1956. Στη διάρκεια των διακοπών, μια κοπέλα παίρνει από τον τοίχο την θαυματουργή εικόνα του Αγίου Νικολάου και αρχίζει να χορεύει μαζί της, αλλά ξαφνικά παγώνει στη θέση της. Η κατάστασή της θα κρατήσει πολλούς μήνες. Οι κάτοικοι της μικρής πόλης είναι τρομοκρατημένοι από αυτό το εξαιρετικό γεγονός, το οποίο εξελίσσεται σε ένα θαύμα

Πέμπτη 5 Δεκεμβρίου 2019

Ο Άγιος Νικόλαος


  Ἅγιος Νικόλαος
«Τῇ ΣΤ΄(6) τοῦ αὐτοῦ μηνός
μνήμη τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρός ἡμῶν Νικολάου,
Ἀρχιεπισκόπου Μύρων τῆς Λυκίας,
τοῦ Θαυματουργοῦ».
Αποτέλεσμα εικόνας για Εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Νικολάου«Ὁ Νικόλαος, πρέσβυς ὤν ἐν γῇ μέγας,
Καί γῆς ἀποστάς, εἰς τό πρεσβεύσειν ζέει.
Ἕκτῃ Νικόλεώ  γε φάνη βιότοιο τελευτή».

         Μεγάλη εἶναι ἡ τιμή καί ὁ σεβασμός πού ἀποδίδουμε  στόν Ἅγιο Νικόλαο, ὅλοι ἐμεῖς οἱ κάτοικοι τοῦ εὐλογημένου Νησιοῦ, ἀνεξάρτητα ἄν εἴμαστε, ἤ ὄχι ναυτικοί. Ὁ ἀριθμός τῶν ἀνδρῶν καί τῶν γυναικῶν πού φέρουν τό ὄνομα τοῦ Ἁγίου (Νικόλαος, Νικόλας, Νικολιό, Νῖκος, Νικολέττα, Νίκη, Νικιό κ.λ.π.) εἶναι πολύ μεγάλος. Μεγάλος εἶναι καί ὁ ἀριθμός τῶν Ἐκκλησιῶν πού εἶναι ἀφιερωμένες στή Χάρη τοῦ Ἁγίου. Οἱ περισσότερες «ἰδιωτικές», «τάματα» γιά τή σωτηρία ναυτικῶν. Ἐπίσης τό ὄνομα τοῦ Ἁγίου Νικολάου, ἔχει δοθεί καί σέ πολλά σκάφη.
         Γιά τήν ἐνημέρωση τῶν φίλων τοῦ μπλόκ «Ὁ Πάτμιος», παραθέτω «ἐν συντομία» λίγα στοιχεῖα γιά τούς Ναούς αὐτούς:
     Ἅγιος Νικόλαος ἐντός τῆς Μονῆς, πάνω ἀπό τήν παλαιά Τράπεζα τῆς Μονῆς. Ἡ παράδοση ἀναφέρει ὅτι ἦταν τό Παρεκκλήσιο στό ὁποῖο προσευχόταν ὁ Ὅσιος Χριστόδουλος. Μάλιστα στή δεξιά γωνία τοῦ  Ναΐσκου, ὑπάρχει ἕνα ξύλινο «δοκαράκι», πάνω στό ὁποῖο ἀκουμποῦσε ὁ Ὅσιος τό κεφάλι Του καί γονατιστός ἔκανε τήν προσευχή Του.
Αποτέλεσμα εικόνας για Εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Νικολάου         Ἅγιος Νικόλαος ὁ Κουδουνᾶς, κοντά στή Μεγάλη Παναγία. Ἠ ἐπωνυμία του ὀφείλεται στό γεγονός ὅτι παλαιότερα ἐσταυλίζοντο ἐκεῖ κοντά ποίμνια τῆς Μονῆς καί ἀπό τόν ἦχο τῶν κουδουνιῶν, πῆρε τό ὄνομα αὐτό.
         Ἅγιος Νικόλαος ὁ Γέρος (τοῦ Ταλλαρᾶ), πλησίον τῆς Ἁγια-Λεβιᾶς.
       Ἅγιος Νικόλαος τῶν Ἀπαλωνιῶν, ἤ τοῦ Νικολαϊδη. Ἡ πρώτη ὀνομασία του ὀφείλεται στό ὅτι ἐκεῖ κοντά ὑπῆρχαν ἁλώνια. Ἡ δεύτερη, στό ὅτι μετά τόν πρῶτο ἰδιοκτήτη, τόν Ἀρχιεπίσκοπο Νεόφυτο Γριμάνη, περιῆλθε στόν Ποθητό Νικολαΐδη. Σήμερα, ὅλο τό σύμπλεγμα μέσα στό ὁποῖο βρίσκεται ὁ Ναός, ἀνήκει στήν Ἀρχαιολογική ὑπηρεσία, κατόπιν δωρεᾶς τῆς Οἰκογενείας τοῦ ἀείμνηστου Περικλῆ Βάλβη καί στεγάζεται τό Ἀρχαιολογικό Μουσεῖο τῆς Πάτμου.
           Ἅγιος Νικόλαος στοῦ Μάγγουρη.
           Ἅγιος Νικόλαος στά Τρία, πάνω ἀπό τό «Ἁλώνι».
        Ἅγιος Νικόλαος τοῦ Μανώλακα, ἰδιοκτησία τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Εὐαγγελισμοῦ.
         Ἅγιος Νικόλαος τῆς Κατσούραινας, κοντά στόν Ἀρτικοπό.
      Ἅγιος Νικόλαος (μαζί μέ τόν Ἅγιο Παντελέμονα) στήν περιοχή τοῦ «Κοσκινᾶ», κάτω ἀπό τό Νιοχώρι.
         Ἅγιος Νικόλαος ἐντός τοῦ κτιριακοῦ συγκροτήματος τοῦ Ἱεροῦ Σπηλαίου τῆς Ἀποκαλύψεως.
         Ἅγιος Νικόλαος στά Σάψιλα, ἤ Σάψηλα.
     Ἅγιος Νικόλαος στή Σκάλα. Ἐνοριακός Ναός, ὁ ὁποῖος ἀνακαινίσθηκε «ἐκ βάθρων», πρίν ἀπό λίγα χρόνια.
        Ἅγιος Νικόλαος (μαζί μέ τόν Ἅη Γιώργη) στό Καστέλλι, κάτω ἀπό τά ἀρχαία τείχη.
         Ἅγιος Νικόλαος στό Καστέλλι, πάνω περίπου ἀπό τό Ἱερό Βαπτιστήριο.
         Ἅγιος Νικόλαος στήν περιοχή τοῦ Μέρικα (μικρός, ἰδιωτικός Ναός).
Ἅγιος Νικόλαος στό Μελογάκι (νεόκτιστο τῆς οἰκογενείας Ν.Γρύλλη)
         Ἅγιος Νικόλαος ὁ Ἄβδελος, στό β. μέρος τῆς Πάτμου.
         Νομίζω πώς πρέπει νά προσθέσω στόν κατάλογο καί τό ἱστορικό Ἐκκλησάκι τοῦ Ἁγίου Νικολάου στό Μαράθι.
         Ζητῶ συγγνώμη ἄν μοῦ διέφυγε κάποια Ἐκκλησία. Θά χαρῶ πολύ νά μέ βοηθήσετε νά διορθώσω τίς ἀστοχίες μου.
         Σᾶς εὐχαριστῶ.
Χρόνια σας πολλά καί εὐλογημένα!!!
                                           «Ὁ Πάτμιος».

Ἀγιος Νικόλαος Υψωμαθείων .

ΤΟ ΣΤΑΣΙΔΙ ΜΟΥ: Πανήγυρις ι.ν Αγίου Νικολάου Υψωμαθείων 2019 (Εσπε...: Ο ιερός ναός Αγίου Νικολάου Υψωμαθείων Κων/λεως, ένας μικρός αλλά ιστορικός ναός, είναι ένας εκ των πέντε (5) στην σειρά ιερών ναών, ...

Τραχανάς:


 Η αρχαιότερη πρόχειρη 
και πιο υγιεινή τροφή είναι ελληνική
Ο τραχανάς ανήκει στις παιδικές μας αναμνήσεις, αλλά όχι μόνο εκεί• μπορεί να μας τον μαγείρευε η γιαγιά μας και για εκείνη να αποτελούσε το γιατρικό για ό,τι μας ενοχλούσε, αλλά ο τραχανάς είναι κάτι πολύ παραπάνω: αποτελεί την αρχαιότερη πρόχειρη, αλλά πλήρως υγιεινή τροφή.


Είναι ένα είδος ζυμαρικού και απαντάται σε διάφορα είδη: γλυκός ή ξινός, χοντρός η ψιλός, νηστίσιμος ή μη. Τον μαγειρεύουμε κυρίως σαν σούπα, αλλά και σε πιο πηχτή μορφή. Το περίεργο είναι ότι αν και αποτελεί κατεξοχήν ελληνικό παραδοσιακό πιάτο, δεν σερβίρεται στις ελληνικές ταβέρνες, αλλά τον βρίσκουμε στα πιο γκουρμέ εστιατόρια.

Ο τραχανάς είναι φτιαγμένος από αλεύρι και γάλα και ουσιαστικά τον έφτιαχναν για να μπορέσουν να χρησιμοποιήσουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα το γάλα χωρίς να χαλάσει. Το αλεύρι μουσκευόταν με γάλα και ύστερα αποξεραινόταν στον ήλιο. Φτιάχνεται κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών, όπου η υψηλή θερμοκρασία προκαλεί ευκολότερα ζύμωση στο γάλα και στεγνώνει γρήγορα στη συνέχεια το μείγμα.

Ποια είναι τα οφέλη του τραχανά στην υγεία μας
Η τροφή αυτή έπαιζε πολύ σημαντικό ρόλο στην διατροφή και την επιβίωση των προγόνων μας• μάλιστα, σε αρκετές περιοχές της χώρας αποτελούσε τη βασική τροφή σε περιόδους πολέμων και οικονομικής δυσχέρειας.

Όμως, ο τραχανάς έχει ισχυρή θρεπτική αξία και γι’ αυτό καταναλώνεται σήμερα. Είναι πλούσιος σε υδατάνθρακες, πρωτεΐνη, φυτικές ίνες και συγκεκριμένα βήτα-γλυκάνη που παρέχει ενέργεια, αυξάνει τον κορεσμό και βοηθά στη διατήρηση των χαμηλών επιπέδων χοληστερίνης. Το ξινόγαλα επίσης περιέχει γαλακτοβάκιλλους που ενισχύουν την διαδικασία της πέψης και την πεπτική υγεία.

Επιπλέον, ο τραχανάς είναι καλή πηγή βιταμινών, όπως βιταμίνη Α, Β1 και ριβοφλαβίνης (Β2), η οποία έχει αντιγηραντικές, αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες και τονώνει τον μεταβολισμό και την εγκεφαλική λειτουργία. Τέλος, είναι πλούσιος σε καροτενοειδή, ουσίες με ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες που δρουν ενάντια στις ελεύθερες ρίζες. Δεν αποτελεί έκπληξη λοιπόν το γεγονός ότι ο Ιπποκράτης «συνταγογραφούσε» τον τραχανά, καθώς θα λέγαμε ότι μπορεί επάξια να λάβει την ιδιότητα της υπερτροφής.

Φωτογραφία: Wikipedia
enallaktikidrasi.com
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Μουσικολογικά Ανάλεκτα



Περί τού ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΥΜΝΟΥ. 
Γρηγορίου Στάθη



Ο Κοινωνικός ύμνος, το κοινωνικό δηλαδή,είναι επικαλυπτικός ύμνος, καλύπτει τον χρόνο τής ετοιμασίας τής θείας κοινωνίας και τής μεταλήψεως των λειτουργούντων κληρικών,εντός τού βήματος, και σε προέκταση καλύπτει τον χρόνο τής μεταλήψεως των πιστών. Δεν προβλέπεται από κανένα Τυπικό η ψαλμώδηση κανενός άλλου μέλους για την ώρα τής μεταλήψεως των πιστών,ούτε και η ψαλμώδηση άλλων στίχων τού ίδιου ψαλμού,απ' τον οποίο επιλέχτηκε ο κοινωνικός στίχος. Αυτή είναι η πάγια ψαλτική παράδοση απ' τα τέλη τού ιγ΄ αιώνα, πού πρωτοεμφανίζονται τα κοινωνικά στη μορφή πού έφτασαν μέχρις εμάς.Οτιδήποτε άλλο ψάλλεται, και μάλιστα παράταιρα ψάλματα και κανταδόρικοι δίφωνοι ή τρίφωνοι ψαλμοί,ή και το Τού δείπνου Σου τού μυστικού σε ύφος κακόγουστου αυτοσχεδιαστικού μοιρολογιού,είναι ξένα προς το πνεύμα τής ορθόδοξης λατρείας. (ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΣΤΑΘΗΣ)


Τετάρτη 4 Δεκεμβρίου 2019

Οἱ μοναχοὶ


 «Οἱ μοναχοὶ ἀποτελοῦν τὴν προφυλακὴ τοῦ Σταυροῦ 
τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καὶ τὰ ἀπόρθητα ὀχυρὰ εἶναι 
τὰ μοναστήρια αὐτῆς»

Οἱ παλαιοὶ ἅγιοι μοναχοὶ ὀνόμαζαν τὴ μοναχικὴ ζωή, ζωὴ «εὐαγγελική», δηλαδὴ ζωὴ σύμφωνη μὲ τὶς ἐντολὲς τοῦ Εὐαγγελίου.   «Μοναχός ἐστι ὁ μόνον τῶν τοῦ Θεοῦ ἐχόμενος ὅρων καὶ λόγων, ἐν παντὶ καιρῶ καὶ τόπω καὶ πράγματι». Ἡ ζωὴ τοῦ μοναχοῦ εἶναι ἀφιερωμένη στὸν Θεό, στὴν ὑπηρεσία τοῦ Θεοῦ μόνο ἀπὸ ὑπερβολικὸ οὐράνιο ἔρωτα. 
Βιώνει τὶς θρησκευτικὲς ἀξίες ἀκούσια περιορισμένος, ἀπομακρυσμένος ἀπὸ τὸν κόσμο, ἀλλὰ ζεῖ γιὰ τὸν κόσμο καὶ τὴν Ἐκκλησία. «Πάντων κεχωρισμένος καὶ τοῖς πάσι συνηρμομένος». Δὲν ἐμίσησε τὸν κόσμον, ἀλλὰ τὴν κακία αὐτοῦ. Τὸ εὐλογημένο ἦθος, ποὺ προσέφερε ὁ θεοσδοτος ὀρθόδοξος μοναχισμός, ὁ ἀμαθὴς πνευματικὰ κόσμος δὲν τὸ κατανοεῖ. Τὸ χλευάζει καὶ τὸ ἀπορρίπτει. Οἱ μοναχοὶ ἀποτελοῦν τὴν προφυλακὴ τοῦ Σταυροῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καὶ τὰ ἀπόρθητα ὀχυρὰ εἶναι τὰ μοναστήρια αὐτῆς. Ἡ ἁγιώτερη καὶ εὐκολώτερη ὁδὸς πρὸς σωτηρία τῶν ψυχῶν μας εἶναι, σύμφωνα μὲ τὴ γνώμη τῶν περισσοτέρων Πατέρων, ἡ ζωὴ τοῦ κοινοβίου θεμελιωμένη ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν Σωτήρα μας Χριστό, καὶ τοὺς.... ἁγίους Μαθητᾶς καὶ Ἀποστόλους Του. Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος ἠμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς μὲ τὴν ἴδια Τοῦ τὴ ζωή, εὐλόγησε τὴν παρθενία. Αὐτὴν ἐτίμησαν κορυφαῖοι ἅγιοι Πατέρες, «ὧν οὐκ ἔστιν ἀριθμὸς»1.

Οἱ μοναχοὶ εἶναι «οἱ Ἄγγελοι τοῦ Θεοῦ», κατὰ τὸν ἱερὸ Χρυσόστομο, «οἱ μάρτυρες τὴ προαιρέσει», κατὰ τὸν Μέγα Ἀθανάσιο, «οἱ συνεχισταὶ τῆς μαρτυρικῆς Ἐκκλησίας», κατὰ τὸν ἅγιο Συμεὼν τὸν Νέο Θεολόγο, «ἡ κόμη ποὺ κοσμεῖ τὴν κεφαλὴν τῆς Ἐκκλησίας», κατὰ τὸν ἅγιο Γρηγόριο Νύσσης, ἐπειδὴ δοξάζουν τὴν κεφαλὴ τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ μοναχικὴ ζωὴ ἐκφράζεται ἀπὸ τὸ ἡσυχαστικὸ πνεῦμα τῆς ὀρθοδόξου παραδόσεως.

Κατὰ τοὺς χρόνους τῆς Βυζαντινῆς αὐτοκρατορίας, οἱ μοναχοὶ ὑπῆρξαν οἱ στυλοβάτες τῆς παιδείας, οἱ διατηρήσαντες αὐτήν, μετὰ τοῦ Χριστιανισμοῦ τῆς ἀποκεκαλυμμένης ἀληθείας. Ἀπὸ τὶς τάξεις τῶν μοναχῶν προῆλθαν οἱ μεγάλοι καὶ θεοφόροι Πατέρες, οἱ ὁποῖοι διετύπωσαν τὰ δόγματα τῆς ἁγίας μας Ἐκκλησίας στὶς Οἰκουμενικὲς Συνόδους καὶ τὴν ἁγίαν ἠμῶν πίστιν ἐκράτυναν.

Ἡ μεγαλύτερη προσφορὰ τοῦ μοναχισμοῦ εἶναι ἡ μαρτυρία τοῦ Κυρίου ἠμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ ἡ προσευχὴ γιὰ τὸν κόσμο. Οἱ μοναχοὶ ὑπῆρξαν οἱ κατηχητές, οἱ ἱεροκήρυκες, οἱ κοινωνικοὶ ἐργάτες, οἱ ὁποῖοι μεριμνοῦσαν γιὰ τοὺς πτωχούς, καὶ οἱ πρωτοπόροι στὶς ἐκπολιτιστικὲς ἐξορμήσεις τοῦ Βυζαντίου.

Ἐρχόμενοι ὅμως στὴν Παλαιστίνη, βλέπουμε πὼς μὲ τὴν ἵδρυση τῶν παναγίων προσκυνημάτων τῆς Ἁγίας Γὴς ἐγκαινιάζεται καὶ ἡ ἐν αὐτὴ ἵδρυσις τῶν πρώτων μοναστικῶν κέντρων, μετὰ ἀπὸ τὴν πρώτη ἐμφάνιση τοῦ μοναχισμοῦ ἀνὰ τὴν ἔρημό της Ἰουδαίας ὑπὸ τῶν πρωτεργατῶν αὐτοῦ Ἰλαρίωνος τοῦ Μεγάλου ἀπὸ τὴ Γάζα καὶ ὁσίου Χαρίτωνος, οἱ ὁποῖοι πρῶτοι εἰσάγουν τὸν μοναχικὸ βίο στὴν Παλαιστίνη.

Ἡ Ἅγια Γῆ εἶχε συγκεντρώσει τὸ ἐνδιαφέρον πολλῶν μοναχῶν, ὡς ὁ καθαγιασμένος τόπος «οὐ ἔστησαν οἱ πόδες τοῦ Κυρίου»2, ὅπου γεννήθηκε, ἔδρασε, ἔπαθε, καὶ ἀνέστη ὁ Κύριος. Τὰ πρῶτα κέντρα τοῦ μοναχισμοῦ στὴν Παλαιστίνη, κατὰ τὸ μέσον του δ' αἰῶνος, καθίστανται στὰ Ἱεροσόλυμα, Βηθλεὲμ καὶ Ὅρος τῶν Ἐλαιῶν, ὅπου εὐσεβεῖς ἐκ τῶν περάτων τῆς γὴς προσέρχονται γιὰ νὰ ἐνταχθοῦν στὴ διακονία τῶν Ἁγίων Τόπων, στὸ καθοσιωμένο μοναχικὸ τάγμα «τῶν Σπουδαίων». Τοιουτοτρόπως τὸ μοναχικὸ ἰδεῶδες μεταφυτεύεται ἀπὸ τὶς ἐρήμους τῆς Αἰγύπτου στὴν Παλαιστίνη διὰ τῶν μεγάλων «πολιστῶν» τῆς ἐρήμου Ἰλαρίωνος καὶ Χαρίτωνος. Τὴν ἴδια ἐποχή, ποὺ ὁ Χριστιανισμὸς θριαμβεύει διὰ τῆς εὐνοίας τοῦ πρώτου Χριστιανοῦ αὐτοκράτορος Κωνσταντίνου τοῦ Μεγάλου καὶ τῆς ἁγίας αὐτοῦ μητρὸς Ἑλένης, ἄρχεται ἡ ἵδρυσις τοῦ μοναχικοῦ βίου καὶ ἰδεώδους στὴν κοιτίδα τοῦ Χριστιανισμοῦ.

Τὰ μοναστικὰ αὐτὰ κέντρα ἔμελλαν μὲ τὴν πάροδο τοῦ χρόνου νὰ ἐξελιχθοῦν καὶ νὰ ἀποτελέσουν θησαυροφυλάκια πνευματικοῦ πλούτου καὶ θεία φυτώρια ἀγαθῶν ψυχῶν, ὅπως διαφαίνεται ἀπὸ τὴν ἱστορία. Τὰ μοναστήρια εἶναι οἱ ζωηφόροι ἄμπελοι ποὺ ἔθρεψαν τὴν Ἁγία μας Ὀρθοδοξία τῆς Μέσης Ἀνατολῆς μὲ «βότρυας ζωῆς», εἶναι οἱ παλαῖστρες ὑπερφυῶν ἀγώνων, τὰ ὁρμητήρια πνευματικῶν ἀναβάσεων, τὰ φυτώρια ἁγίων ἀνδρῶν ποὺ μὲ τὶς προσευχές, τ' ἀσκητικὰ παλαίσματα, τὶς θαυματουργίες καὶ τὴν ἁγιότητά τους ἐνίσχυσαν καὶ στερέωσαν τὸ μήνυμα τοῦ Εὐαγγελίου σὲ ὁλόκληρη τὴν Παλαιστίνη.

Καρποφόρησε ὁ μοναχισμὸς στὴν Ἁγία Γῆ καὶ ἱδρύθηκε τὸ κοινοβιακὸ σύστημα. Ἀναπτύχθηκε καὶ ἔγινε ἡ μοναχικὴ πολιτεία, ἡ ἐπὶ τῆς γὴς βασιλεία τοῦ Θεοῦ, τὰ μέλη τῆς ὁποίας πολιτεύονται μεταξὺ τῶν συνανθρώπων τῶν ὡς ἐπίγειοι ἄγγελοι.

Μεγάλη ὑπῆρξεν ἡ συμβολὴ τοῦ ἁγίου Χαρίτωνος διὰ τὴν ἀνάπτυξιν τοῦ μοναχισμοῦ καὶ δὴ καὶ διὰ τὴν ἵδρυσιν τοῦ λαυρεωτικοῦ μοναχικοῦ συστήματος, υἱοθετηθέντος μετὰ ταῦτα ὑπὸ τοῦ μαθητοῦ αὐτοῦ Μεγάλου Εὐθυμίου καὶ ἐν συνέχεια ὑπὸ τοῦ ἁγίου Σάββα τοῦ Ἠγιασμένου, τοῦ καθηγητοῦ τῆς ἐρήμου τῆς Ἰουδαίας. Ὁ ἅγιος Χαρίτων ἵδρυσε ἀρχικὰ στὴν ἔρημο Φαρᾶν τὴν πρώτη του Λαύρα, ὅπου ἀνεπτύσσετο ἔτι περισσότερον ὁ κοινοβιακὸς βίος. Μετὰ τὴν ἵδρυσιν τῶν ὑπ' αὐτοῦ νέων κοινοβιακῶν μοναστικῶν κέντρων τύπου Λαύρας ἐν τῷ Σαρανταρίω ὄρει (τοῦ Δουκὸς) καὶ ἀλλαχοῦ (τοῦ Σουκᾶ ή τῆς παλαιᾶς Λαύρας), ἀπεχώρησε στὰ παρὰ τὴ Θεκωὲ σπήλαια.

Μεγάλως συνέβαλαν στὸ ἔργο τῆς ἀναπτύξεως τοῦ μοναχισμοῦ στὴν Παλαιστίνη δύο ἕτεροι πρωτεργάτες αὐτοῦ, οἱ Εὐθύμιος καὶ Θεοκτιστός, παρὰ τοὺς πόδας τῶν ὁποίων ἐμαθήτευσαν οἱ μετέπειτα στυλοβάτες τοῦ μοναχισμοῦ Σάββας ὁ Ἠγιασμένος καὶ Θεοδόσιος ὁ Κοινοβιάρχης, οἱ καὶ ὑπερασπιστὲς τῆς ἁγίας μας Ὀρθοδοξίας.

Οὕτω ἐμπεδοῦται ὁ μοναχισμὸς ἐν τοῖς κόλποις τῆς Σιωνίτιδος Μητρὸς τῶν Ἐκκλησιῶν εἰς ὄφελος τῆς καθόλου Ἐκκλησίας καὶ τῆς κοινωνίας, καθόσον ὁ μοναχισμὸς ὡς σύστημα σὺν τῷ χρόνω ἐξέρχεται τῶν ὁρίων τοῦ μοναστηρίου, ἴνα ἀκτινοβολήση ἔξωθεν αὐτοῦ καὶ δράσει φιλανθρώπως ἐν τὴ κοινωνία.

Ὑπόδειγμα τοιούτου μοναστικοῦ κέντρου ἔχομεν τὴν Ἱερὰ Λαύρα τοῦ ἁγίου Σάββα, ἡ ὁποία σώζεται καὶ λειτουργεῖ ἄχρι τῆς σήμερον καὶ μᾶς ὑπενθυμίζει τοὺς ἀγῶνες καὶ τὰ παλαίσματα τοῦ ἱεροῦ καὶ ἠγιασμένου ἐκείνου ὁσίου ἀνδρός, τοὺς ὁποίους κατέβαλε ὑπὲρ τῆς δόξης τῆς Ἐκκλησίας καὶ τῆς Ὀρθοδοξίας.

Ἀναμφιβόλως δὲ τὸ παράδειγμα ἐκείνων τῶν ὁσίων ἀνδρῶν προβάλλει ἐνώπιον ἠμῶν εἰς μίμησιν αὐτῶν, διὰ νὰ ἀναζήση ὁ ρόλος τῆς Ὀρθοδοξίας ὁ πολύτιμος καὶ εἰς τὴν σύγχρονον ἐποχὴν ἠμῶν τοῦ τελευτοῦντος εἰκοστοῦ αἰῶνος καὶ διαμέσου τῶν αἰώνων.

Ὁ ἅγιος Σάββας, «ὁ ἐκ κοιλίας μητρὸς ἠγιασμένος»3, ἵδρυσε συνολικὰ ἑπτὰ Λαῦρες στὴν Παλαιστίνη. Περιλάλητος καὶ πανυπέρτιμος κτίτορας καὶ τῶν ἑπτά. Πλῆθος μοναστῶν ὠδήγησεν εἰς σωτηρίαν...

Πολυθαυμάσιος καὶ θεοδηγούμενος ὁ βίος του, φιλόθεον καὶ ὀσιακὸν τὸ παράδειγμά του. Πλῆθος φιλερήμων ἀνδρῶν προώθησεν εἰς τὴν μίμησιν τοῦ ἀσκητικοῦ του βίου. «Πλήρης πίστεως»4 καὶ δυνάμεως πνευματικῆς, ἀφάνταστα διακριτικός, αὐστηρότατα ἀσκητικός, «ἐν πλήρει ἐπιγνώσει», φιλάνθρωπος καὶ ἀγαθός.

Ὁ μοναχισμὸς εἶναι ὁ προάγγελος τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Εἶναι ὁ τύπος τῆς αἰωνιότητος καὶ αὐτὸν τὸν τύπο βίωσε καὶ ὁ ἅγιος Σάββας. Οἱ λαῦρες τοῦ εἶναι πολύτιμοι φάροι, φρούρια πίστεως, κάστρα Ὀρθοδοξίας, ἀκροπόλεις τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ πρώτη του καὶ κεντρικὴ Λαύρα κατέστη φωτεινὸ παλλάδιο τῆς πίστεως, τόπος πνευματικῶν ἀναβάσεων καὶ σωτηριωδῶν ἀγωνισμάτων, σὲ χῶρο ἀδιαλείπτου εὐχαριστιακῆς δοξολογίας τοῦ Θεοῦ.

Στὴν πολύπαθη ἱστορικὴ Λαύρα Σάββα τοῦ Ἠγιασμένου ταχθήκαμε καὶ ἐμεῖς νὰ διακονοῦμε ταπεινά, δοξολογοῦντες τὸν Τριαδικὸ Θεό, ποὺ ἀξιωθήκαμε καὶ γευόμαστε τὴν ζωντανὴ παρουσία τοῦ Ὁσίου μὲ τὸν ἐρχομὸ τοῦ ἱεροῦ ἀφθάρτου λειψάνου Του, ἀπὸ τὴ Βενετία τὸν Ὀκτώβριο τοῦ 1965, μετὰ ἀπὸ ἐννέα αἰῶνες ἀπουσίας του ἀπὸ τὴν Ἁγία Γῆ καὶ δὴ ἀπὸ τὴν ὁμώνυμη Λαύρα του. Ὁ Θεὸς τὸν κατέστησε «δοχεῖον τοῦ Πνεύματός» Του καὶ τὸν ἐδόξασεν ἔτι ζῶντα. «Καὶ γέγονας φωστὴρ τὴ οἰκουμένη λάμπων τοῖς θαύμασι...»5 Ἡ Ἐκκλησία τὸν ἐτίμησεν καὶ αὐτὸς καθίσταται «φωστὴρ» τῆς οἰκουμένης, ὄχι μόνο μοναζόντων, ἀλλὰ καὶ μυριάδων ψυχῶν, ὑμνολογῶν τὸν Θεὸ καὶ ὑμνολογούμενος ὑπὸ τοῦ λαοῦ καὶ ὑπὸ τῶν μοναστῶν.

Ἂν ὁ ζῆλος τοῦ οἴκου τοῦ Θεοῦ «κατέφαγεν» τὸν ψαλμωδὸ Δαβίδ6, τὸν μακάριο Σάββα, σὰν ἄλλη φωτιὰ τὸν κατέφλεξε ὁ ζῆλος γιὰ τὴν διάσωσιν τῆς ὀρθῆς πίστεως καὶ τῆς κανονικῆς τάξεως τῶν μοναστικῶν του κέντρων καὶ τῆς μητρὸς τῶν Ἐκκλησιῶν τῶν Ἱεροσολύμων. Ἔπασχε πολλὰ ὁ θεῖος Σάββας νὰ μιμῆται εἰς πάντα τρόπον τὸν Μέγα Εὐθύμιον καὶ μόνον αὐτὸν εἶχε ὡς ἀρχέτυπον, τῆς ἀρετῆς καὶ εἰκόνα ζῶσα καὶ ἔμψυχον, διὰ νὰ μὴν παρεκκλίνη οὐδόλως ἀπὸ τὶς τάξεις καὶ τὰ ἤθη του! Μέγιστος διδάσκαλος πρὸς ἀρετὴν ἦτο ὁ μέγας Σάββας καὶ οὕτως ὡραίους συνήθροιζε τοὺς καρποὺς τῶν πόνων του. Τόσον μεγάλα καὶ θαυμάσια ἤσαν τὰ ἔνθεα αὐτοῦ κατορθώματα, ἤτοι τὰ τόσα μοναστήρια καὶ οἱ τόσες ἄλλες οἰκοδομές, τὶς ὁποῖες ἔκτισε καὶ τὰ συνεχῆ κατὰ τῶν δαιμόνων τρόπαια. Ἔγινε πρότυπον ἀσκητικῆς τελειότητας καὶ φύλαξ αὐστηρός του καθήκοντος καὶ πολυειδῶς ὑπὲρ τῆς Ἐκκλησίας ἐργάσθηκε. Μετὰ σεβασμοῦ κύπτομεν τὴν κεφαλὴν πρὸ τῶν ὅλων ἐκείνων σεβασμίων ὁσίων ἀνδρῶν ποὺ προσέφεραν δείγματα ὑψίστης ἀρετῆς, ἐκλέϊσαν τὴν Ἐκκλησίαν καὶ προέβαλον αὐτὴν λαμπρῶς ὡς φάρον τηλαυγῆ ἀνὰ τὴν ὑφήλιον, φάρον ὀρθοδόξου μαρτυρίας καὶ βιοτής.

Ὅσιοι στυλοβάτες καὶ ἐδραιωτὲς τοῦ ἀνατολικοῦ μοναχισμοῦ, πρόξενοι καὶ πρέσβεις σωτηρίας ἀναρίθμητων ψυχῶν πρεσβεύσατε ὑπὲρ πάντων ἠμῶν.

Ὁ μοναχισμὸς εἶναι «τέχνη τῶν τεχνῶν καὶ ἐπιστήμη τῶν ἐπιστημῶν». Τὴν καλύτερη θεολογία τὴ μαθαίνει κανεὶς στὸ μοναστήρι παρὰ στὰ μεγάλα σχολεῖα (ἐννοοῦσε τὰ πανεπιστήμια).

Ἡ μητέρα καὶ ὁ πατέρας τοῦ μοναχοῦ γιὰ τὸν πόνο ποὺ νοιώθουν γιὰ τὸ χωρισμό του ἀπὸ αὐτοὺς θὰ πάρουν μεγάλο βραβεῖο στὴ βασιλεία τῶν Οὐρανῶν, κι΄ἂς μὴν τὸ καταλαβαίνουν τώρα.

Γιὰ κάθε ἀργὸ λόγο θὰ δώσουμε ἀπολογία στὸ Θεό.

Φεῦγε μακριὰ ἀπὸ τὴν κατάκριση, διότι σκοτώνει καὶ κολάζει ἀμέσως τρεῖς ψυχές: αὐτὸν ποὺ κατακρίνει, αὐτὸν ποὺ ἀκούει καὶ αὐτὸν ποὺ κατακρίνεται.

Ἐμεῖς ἐδῶ στοὺς Ἁγίους Τόπους εἴμαστε φρουροί, εἴμαστε φύλακες τῶν παναγίων προσκυνημάτων, ὄχι γιὰ χρήματα, ὄχι γιὰ ματαιοδοξία, ἀλλὰ πρὸς δόξα τοῦ Θεοῦ, καὶ γιὰ νὰ σώσουμε τὶς ψυχές μας, ἀλλὰ καὶ γιὰ νὰ φυλάξουμε αὐτὰ τὰ ἱερὰ χώματα, ὅσο ζοῦμε οἱ ἀνάξιοι!

Ἡ ἀκτημοσύνη εἶναι ἀρετὴ ἀνώτερή της ἐλεημοσύνης.

Ὁ καλὸς καὶ ἀγαθὸς ἄνθρωπος τὰ βρίσκει ὅλα ὡραῖα καὶ καλά. Ὁ κακὸς ἄνθρωπος τὰ βρίσκει ὅλα κακὰ καὶ ἀτελῆ.

Νιώθεις ὀργή, θυμό, νεῦρα γιὰ κάποιον; Θέλεις νὰ τὸν ὑβρίσεις, διότι σου προξένησε λύπη, πόνο, κακό, σὲ ἀδίκησε; Κᾶνε ἕνα κομποσχοίνι ἑκατοστάρι γι' αὐτὸν καὶ θὰ δεῖς πὼς θὰ ἐλαφρύνεις καὶ θὰ νοιώσεις ἀγάπη γι' αὐτόν. Προσευχήσου μὲ θέρμη γι' αὐτόν.

Χτύπα τὸ κακὸ μὲ τὸ καλό. Χτύπα τὸ κακὸ μὲ τὴν προσευχὴ καὶ τὴ δοξολογία πρὸς τὸν Θεό.

Ὁ Οἰκουμενισμὸς καὶ ἡ Παγκοσμιοποίηση εἶναι τοῦ Σατανᾶ κόλπα.

Ἐὰν ἔχεις ὅλες τὶς ἀρετές, ἀλλὰ ἔχεις ὑπερηφάνεια καὶ μίσος, τότε τὰ ἔχασες ὅλα. Ὅταν καυχιέσαι, τὰ χάνεις ὅλα. Δυσκολοτερον εἶναι νὰ κρατήσεις μία ἀρετή, παρὰ νὰ τὴν ἀποκτήσεις.

Ἀρετὴ ποὺ φαίνεται δὲν εἶναι ἀρετή.

Τὰ χρήματα ποὺ φυλᾶς γιὰ τὰ γηρατειά σου θὰ τὰ φάνε οἱ γιατροὶ καὶ τὰ νοσοκομεῖα.

Ἐκ τοῦ βιβλίου "Ὁ Γέρων Σεραφεὶμ Σαβαΐτης"
Ἐκδόσεις Μυγδονία

    Ψάλμ. 103, 25
    Ψάλμ. 131, 7
    Βλ. Ἀκολουθία τῆς μνήμης τοῦ ἁγίου Σάββα, πολλαχοῦ.
    Πράξ. 6, 5.
    Ὀσιακὸν ἀπολυτίκιον
    Ψάλμ. 68, 10.

Ποντιακή σούπα..

e-Pontos.gr: Σορβάς: μία Ποντιακή σούπα στο πιάτο σας: Σορβάς: μία Ποντιακή σούπα στο πιάτο σας Υπάρχουν κάποια φαγητά που πολλοί ξεχνάμε ή ακόμα χειρότερα δε μάθαμε ποτέ. Οι ρίζες μας, λοι...

Δευτέρα 2 Δεκεμβρίου 2019

ΠΑΤΜΟΣ

 ΠΑΤΜΟΣ ΤΟ ΙΕΡΟ ΝΗΣΙ ΤΗΣ ΑΠΟΚΑΛΥΨΕΩΣ (ΕΡΤ)
Το ντοκιμαντέρ «ΠΑΤΜΟΣ, ΤΟ ΙΕΡΟ ΝΗΣΙ ΤΗΣ ΑΠΟΚΑΛΥΨΕΩΣ» είναι αφιερωμένο στον τόπο όπου ο άγιος ΙΩΑΝΝΗΣ ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ συνέγραψε την «Αποκάλυψη», το 95 μ.Χ. Ο φακός εστιάζεται στη Μονή του ΙΩΑΝΝΗ του ΘΕΟΛΟΓΟΥ στη Χώρα, στις τοιχογραφίες της, στις φορητές εικόνες, στα κειμήλια και στις συλλογές ιστορημένων χειρογράφων της Βιβλιοθήκης. Ακολουθεί περιήγηση στα διαβατικά της Χώρας, του οικισμού όπου βρίσκεται η Μονή, στο γυναικείο μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής και στις εκκλησίες του νησιού. Η αφηγήτρια παραθέτει πληροφορίες σχετικά με την ιστορία του νησιού, την αρχιτεκτονική του, την οικονομική και κοινωνική κατάσταση των κατοίκων του, καθώς και για τα ήθη και έθιμά του. Την εκπομπή επενδύουν μουσικά οι ήχοι του τάλαντου στη Μονή του Ιωάννη του Θεολόγου καθώς και πατινιώτικοι σκοποί και τραγούδια.