Αφιέρωμα στον π. Αμφιλόχιο Μακρή

«ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει 2018»: Αφιέρωμα στον Όσιο Αμφιλόχιο Μακρή, τον Πάτμιο

ΟΣΙΟΣ ΑΜΦΙΛΟΧΙΟΣ ΜΑΚΡΗΣ. ΟΜΙΛΗΜΑΤΑ ΜΕ ΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ ΜΠΑΡΛΑ.

ΑΓΙΟΣ ΑΜΦΙΛΟΧΙΟΣ ΜΑΚΡΗΣ

ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΑΓΙΟΣ ΑΜΦΙΛΟΧΙΟΣ ΜΑΚΡΗΣ με τον π. Ιερεμία Γεωργαλή

Η Ανάσταση του Λαζάρου

Μοναχός Λεβ Zιλλέ

Το Σάββατο του Λαζάρου κατέχει ξεχωριστή θέση στο λειτουργικό ημερολόγιο. Δεν ανήκει στις σαράντα ημέρες της μετάνοιας της Μ. Τεσσαρακοστής ούτε και στις οδυνηρές ημέρες της Μ. Εβδομάδας, αυτές που αρχίζουν από τη Μ. Δευτέρα και τελειώνουν τη Μ. Παρασκευή. Μαζί με την Κυριακή των Βαΐων συνθέτουν ένα σύντομο χαρούμενο πρελούδιο των γεμάτων πόνο ημερών που ακολουθούν.

Δύο σημαντικά περιστατικά συνδέονται με τη Βηθανία: εκεί ανέστησε τον Λάζαρο και από εκεί ξεκίνησε ο Ιησούς την πορεία και άνοδο Του προς τα Ιεροσόλυμα.

Η ανάσταση του Λαζάρου είναι ένα γεγονός που, όπως θα δούμε, έχει εξαιρετικά μεγάλη σημασία. Συνδέεται μυστηριωδώς με την Ανάσταση του Κυρίου μας και παίζει, ως προς αυτή, το ρόλο μιας έμπρακτης προφητείας.

Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Λάζαρος μας παρουσιάζεται στο κατώφλι της Μ. Εβδομάδας αναστημένος, ως προάγγελος της νίκης του Χριστού επί του θανάτου, όπως ο άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος, παραμονές των Θεοφανείων, προανήγγειλε τον Επιφανέντα Χριστό.

Πέρα όμως από τον πρωταρχικό αυτό χαρακτήρα της, η ανάσταση του Λαζάρου έχει και κάποιες δευτερεύουσες πτυχές τις οποίες είναι χρήσιμο να εξετάσουμε:

Η ανάσταση του Λαζάρου αναγγέλλει την ανάσταση των νεκρών η οποία έρχεται ως συνέπεια της Αναστάσεως του Κυρίου: « Λάζαρον τεθνεώτα τετραήμερον ανέστησας εξ Άδου, Χριστέ, προ του σου θανάτου διασείσας του θανάτου το κράτος και δι’ ενός προσφιλούς την πάντων ανθρώπων προμηνύων εκ φθοράς ελευθερίαν».

Το Σάββατο του Λαζάρου είναι, κατά κάποιο τρόπο, η εορτή όλων των νεκρών. Μας δίνει την ευκαιρία να επιβεβαιώσουμε και να συγκεκριμενοποιήσουμε την πίστη μας στην Ανάσταση.

Ο Κύριός μας, τονώνοντας το ηθικό της Μάρθας, μας δίνει σχετικά με τους κεκοιμημένους μας μια πολύτιμη διδασκαλία. Είπε στη Μάρθα: « Αναστήσεται ο αδελφός σου».

Η Μάρθα απάντησε: « Γνωρίζω ότι ο αδελφός μου θα αναστηθεί κατά τη γενική ανάσταση της εσχάτης ημέρας».

Και ο Ιησούς ανταπάντησε: « Εγώ ειμί η ανάστασις και η ζωή». Η πίστη της Μάρθας ήταν ανεπαρκής σε δύο σημεία. Προέβαλε στο μέλλον, και μόνο στο μέλλον, την ανάσταση του αδελφού της και, δεύτερον, δεν αντιλαμβανόταν αυτή την ανάσταση παρά μόνο σε σχέση με ένα γενικό νόμο. Ο Ιησούς όμως της δείχνει ότι η ανάσταση είναι ένα γεγονός ήδη παρόν, επειδή Αυτός δεν προξενεί απλώς, αλλά είναι η ανάσταση και η ζωή. Οι κεκοιμημένοι μας ζουν διά και εν Χριστώ.

Η ζωή τους συνδέεται με την προσωπική παρουσία του Χριστού και εκδηλώνεται εν αυτή. Εάν θελήσουμε να ενωθούμε πνευματικά με ένα κεκοιμημένο αδελφό μας που αγαπούσαμε πολύ, δεν θα προσπαθήσουμε να τον ζωντανέψουμε στη φαντασία μας, αλλά θα έρθουμε σε επικοινωνία με τον Ιησού και εν Αυτώ θα τον βρούμε.

Η ανάσταση του Λαζάρου είναι μια θαυμάσια επεξήγηση του χριστολογικού δόγματος. Μας δείχνει πώς, στο πρόσωπο του Ιησού, η θεία και η ανθρώπινη φύση ενώνονται χωρίς να συγχέονται: «Ανάστασις και ζωή των ανθρώπων υπάρχων, Χριστέ, εν τω μνήματι Λαζάρου επέστης, πιστούμενος ημίν τας δύο ουσίας σου». Αφενός, στον Ιησού ο άνθρωπος μπορεί να λυγίσει μπροστά στη συγκίνηση και να θλιβεί για την απώλεια ενός φίλου: « Εδάκρυσεν ο Ιησούς. Έλεγον δε οι Ιουδαίοι, ίδε πως εφίλει αυτόν». Αφετέρου, ο Θεός, εν Χριστώ, μπορεί να διατάξει τον θάνατο ως έχων εξουσία: « Φωνή μεγάλη εκραύγασε· Λάζαρε, δεύρο έξω. Και εξήλθεν ο τεθνηκώς…».

Τέλος, η ανάσταση του Λαζάρου παρακινεί τον αμαρτωλό να ελπίζει ότι, ακόμη και αν είναι πνευματικά νεκρός, μπορεί να ξαναζήσει: « Καμέ, φιλάνθρωπε, νεκρόν τοις πάθεσιν, ως συμπαθής εξανάστησον, δέομαι». Είναι κάποιες φορές που μια τέτοια πνευματική ανάσταση φαίνεται εξίσου αδύνατη όπως και η ανάσταση του Λαζάρου: « Κύριε, ήδη όζει, τεταρταίος γαρ εστί». Όλα όμως είναι δυνατά για τον Ιησού, από το να μεταστρέψει τον πιο σκληρόκαρδο αμαρτωλό μέχρι να αναστήσει ένα νεκρό: « Λέγει ο Ιησούς, άρατε τον λίθον…».

Να λιοπόν τι θα μάθουμε, αν πάμε το Σάββατο αυτό στη Βηθανία, στον τάφο του Λαζάρου. Εμείς όμως δεν θέλουμε να συναντήσουμε τον Λάζαρο. Θέλουμε να συναντήσουμε στη Βηθανία τον Ιησού και να ξενινήσουμε μαζί Του τη φετινή Μ. Εβδομάδα. Μας προσκαλεί ο ίδιος και μας περιμένει.

Η Μάρθα ήρθε κρυφά να πει στην αδελφή της: « Ο διδάσκαλος πάρεστι και φωνεί σοι». Και η Μαρία « ως ήκουσεν, εγείρεται ταχύ και έρχεται προς Αυτόν». Ο Κύριος με καλεί. Θέλει κατά τις ημέρες του Πάθους Του να μην τον εγκαταλείψω. Θέλει, αυτές ακριβώς τις μέρες να αποκαλυφθεί σε μένα – που μπορεί ήδη να «όζω» – με ένα τρόπο καινούριο και υπέροχο. Κύριε, έρχομαι.

( Lev Gillet,(ενός Μοναχού της Ανατολικής Εκκλησίας) Πασχαλινή κατάνυξη, Εκδ. ΑΚΡΙΤΑΣ ( Φεβρουάριος 2009) σ. 51- 55).

Ο τάφος του Λάζαρου

Το εσωτερικό του τάφου. Δεξιά η σκάλα που κατεβαίνει είναι ο νεκρικός θάλαμος.

Πηγή: Απόψεις για τη Μονή Βατοπαιδίου (και όχι μόνο)

Εικόνα από: pokrovhramspb

 

Ο τάφος του αγίου Λαζάρου

Τάφοι στην Αγία Γη 

και ο τάφος του αγίου Λαζάρου

Αθανάσιος Μουστάκης, Δρ Θεολογίας

 Ο ευαγγελιστής Ιωάννης κάνει εκτενή αναφορά στο φίλο του Χριστού Λάζαρο και στην ανάστασή του. Με αφορμή τη σχετική βιβλική διήγηση (Ιω. 11:38-47) θα δούμε κάποια στοιχεία από τη μορφολογία των τάφων της εποχής του Χριστού.

 

Ο Λάζαρος με τις αδελφές του ζούσαν στη Βηθανία ένα χωριό που βρισκόταν περίπου δεκαπέντε στάδια (τρία χιλιόμετρα) ανατολικά από την πόλη της Ιερουσαλήμ (Ιω. 11:18). Είναι γνωστά όσα προηγήθηκαν της αναστάσεως του Λαζάρου για το λόγο αυτό θα επικεντρώσουμε την προσοχή μας στα όσα διαδραματίσθηκαν έξω από το χωριό στον τόπο όπου γινόταν οι ταφές.

Το πρώτο στοιχείο που μας δίνει ο ευαγγ. Ιωάννης είναι ο τύπος του ταφικού μνημείου του αγίου Λαζάρου: «ἦν δὲ σπήλαιον«. Επρόκειτο για μνημείο με σπηλαιώδη μορφή. Από μία πρόχειρη αναζήτηση στο διαδίκτυο μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι κατά την έποχη του Χριστού υπήρχε μία ευρεία ποικιλία μνημείων στην Αγία Γη.

Ας δούμε κάποιους τύπους:

Σε αυτόν παρατηρούμε ότι υπάρχουν τρεις πύλες που περιβάλλονται από κτιστές αψίδες και αυλή με πέτρινους τοίχους δεξιά και αριστερά για να συγκρατείται το χώμα. Στο εσωτερικό του συγκεκριμένου τάφου υπάρχουν λίθινες σαρκοφάγοι. ένα τόσο μεγάλο και φροντισμένο μνημείο ήταν τόπος ταφής πολλών ανθρώπων.

Στο σημείο αυτό να σημειώσουμε ότι οι Εβραίοι δεν επέτρεπαν την εκταφή, καθώς τη θεωρούσαν ως βεβήλωση για το νεκρό, συνέλεγαν όμως τα οστά και τα τοποθετούσαν σε λίθινα ή πήλινα οστεοφυλάκια. Κατά συνέπεια, οι χώροι ταφής των μεγάλων οικογενειών ήταν ευρύχωροι με πολλές θέσεις απόθεσης νεκρού, όπως διακρίνουμε στην επόμενη φωτογραφία.

Ένας άλλος τύπος ήταν σκαμμένος στην πέτρα με κίονες στην πρόσοψη, όπως ο λεγόμενος τάφος του Ζαχαρία, φωτογραφία του οποίου ακολουθεί:

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Οι τάφοι που αναφέραμε ήδη ανήκαν σε ευκατάστατες οικογένειες, οι οποίες είχαν τη δυνατότητα να κατασκευάσουν και να συντηρήσουν μνημείο τέτοιου μεγέθους.

Οι περισσότεροι Ιουδαίοι δεν είχαν αυτή τη δυνατότητα και έθαβαν τους νεκρούς τους σε απλούστερες κατασκευές.

Ο σπηλαιώδης τάφος που εικονίζεται στην επόμενη φωτογραφία είναι από την πρώιμη εποχή του χαλκού (από το 3.000 π.Χ.).

Είναι πολύ απλούστερος από τους άλλους. Ουσιαστικά είναι μία σπηλιά με απλή διαμόρφωση της εισόδου της. Χρήση παρόμοιων μνημείων συναντάται και στην Παλαιστίνη του 1ου μ.Χ. αιώνα.

Από τη σημείωση του ευαγγ. Ιωάννη «ἦν δὲ σπήλαιον» οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι ο τάφος του αγίου Λαζάρου πρέπει να έμοιαζε με αυτόν.

Πράγματι οι φωτογραφίες που ακολουθούν από το μνημείο που θεωρείται ως ο τάφος του Λαζάρου δείχνουν ότι είναι κάπως έτσι.

Το μνημείο στη σημερινή του μορφή έχει αρκετό βάθος και για να φθάσεις στο χώρο που βρίσκεται η κρύπτη θα πρέπει να κατέλθεις αρκετά σκαλοπάτια.

Ο τάφος του Λαζάρου βρίσκεται στο βάθος του μνημείου και έχει τη μορφή ταφικού δωματίου. Ο χώρος της σπηλιάς έχει διαμορφωθεί κατάλληλα για να δεχτεί το νεκρό σώμα.

Ένα ενδιαφέρον σημείο είναι ο τρόπος με τον οποίο έκλειναν οι τάφοι. Σε κάποιες περιπτώσεις υπήρχαν λίθινες θύρες.

Ένας άλλος τύπος θύρας ήταν αυτός που εικονίζεται αμέσως μετά. Επρόκειτο για μία πέτρα σκαλισμένη στο περίγραμμα της θύρας του μνημείου από τη μία μεριά και φαρδύτερη από την άλλη. Εφάρμοζε όπως μερικά πώματα σε μπουκάλια.

Στην περίπτωση του Λαζάρου, αν δεχθούμε ότι το μνημείο που σήμερα θεωρείται ο τάφος του μάλλον ήταν κάτι τέτοιο (αν ήταν στην έξοδο του τάφου) ή μία πλάκα (αν ήταν στην οροφή του ταφικού θαλάμου). Ο Χριστός, κατά τον άγιο Ιωάννη είπε «ἄρατε τὸν λίθον» (Ιω. 11:39). Μία καλή μετάφραση θα ήταν «σηκώστε την πέτρα» αλλά θα μπορούσε να αποδοθεί και «απομακρύνετε την πέτρα» ή «βγάλτε την πέτρα». Στην πρώτη περίπτωση θα ήταν δυνατό να αναφέρεται στο λίθο της οροφής του ταφικού θαλάμου, ο οποίος θα ήταν οριζόντιος, στις άλλες περιπτώσεις είτε στο λίθο της εισόδου είτε στον λίθο που έκλεινε τον ταφικό θάλαμο.

Ο τρίτος τρόπος με τον οποίο έκλειναν τα ταφικά μνημεία φαίνεται ότι δεν ταιριάζει στην περίπτωση του αγίου Λαζάρου, αλλά στον τάφο του Χριστού.

Το μνημείο ήταν σκαμμένο σε βράχο και το έκλεινε μια κυλινδρική πέτρα, η οποία έπρεπε να κυλίσει για να αποκαλύψει το άνοιγμα του μνημείου. Ο ευαγγ. Ιωάννης και στην περίπτωση του τάφου του Χριστού χρησιμοποιεί το ρήμα «αἴρω». Ο λίθος ήταν «ἠρμένος ἐκ τοῦ μνημείου» (Ιω. 20:1). Οι άλλοι ευαγγελιστές όμως αναφέρονται σε κυλινδρικό λίθο ό οποίος έπρεπε να κυλιθεί.

Ματθαίου 27:60 «προσκυλίσας λίθον μέγαν» κατά την ταφή.

Ματθαίου 28:2 «ἀπεκύλισεν τὸν λίθον» ο άγγελος.

Μάρκου 15:46 «προσεκύλισεν λίθον» κατά την ταφή.

Μάρκου 16:2 «τὶς ἀποκυλίσει ἡμῖν τὸν λίθον;» αναρωτιούνται οι Μυροφόρες.

Μάρκου 16:3 «θεωροῦσιν ὅτι ἀποκεκύλισται ὁ λίθος» τελικά.

Λουκά 24:2 «εὖρον τὸν λίθον ἀποκεκυλισμένον ἀπὸ τοῦ μνημείου» οι Μυροφόρες.

Από τα παραπάνω χωρία πρέπει να θεωρήσουμε βέβαιο ότι ο τάφος του Χριστού είχε καλυμμένη την είσοδό του από κυλινδρικό λίθο.

Στις προηγούμενες φωτογραφίες φαίνεται πως ακριβώς λειτουργούσε το σύστημα. Μάλιστα, σε κάποιες περιπτώσεις, όπως στη δεύτερη, υπήρχε λαξευμένος οδηγός ό οποίος βοηθούσε να μην πέσει ο κυλινδρικός λίθος. Η φωτογραφία αυτή προέρχεται από τον τάφο της βασιλικής οικογένειας της Αδιαβηνής και βρίσκεται έξω από την Ιερουσαλήμ. Η οικογένεια αυτή, ηγεμόνες ενός μικρού βασιλείου, βορειοανατολικά από την Αγία Γη, προσηλυτίσθηκε στον ιουδαϊσμό.

Παρόμοιας μορφής ήταν και ο τάφος της απογόνου των Ασμοναίων βασίλισσας Μαριαμνής, αγαπημένης συζύγου του Ηρώδη, ο οποίος τελικά τη δολοφόνησε.

Καλή Μεγάλη Εβδομάδα!

 ΠΗΓΗ:https://www.pemptousia.gr/2022/04/tafi-stin-agia-gi-ke-o-tafos-tou-agiou-lazarou/

Η Θεία Κοινωνία!

Εμβόλιο ζωής

Σοφία Μπεκρή, φιλόλογος-θεολόγος

«Το αίμα του Χριστού καθαριεί την συνείδησιν ημών εις το λατρεύειν Θεώ ζώντι» (Εβρ. θ’ 14). Στο απόσπασμα από την προς Εβραίους επιστολή που διαβάζεται κατά την Ε’ Κυριακή των Νηστειών, ο Απόστολος, αφού αναφέρεται στον τρόπο προσφοράς θυσιών προ Χριστού, τις διαφοροποιεί από την δική Του θυσία και εκφράζει την βεβαιότητά του για την ανωτερότητα της σωστικής θυσίας του Χριστού σε σχέση με όλες τις προηγούμενες, που αποτελούσαν βεβαίως προεικόνισή της.

Πράγματι, τι σχέση μπορεί να έχουν οι μέχρι τότε προσφερόμενες ζωοθυσίες, και μάλιστα εκατόμβες, ακόμα και οι ανθρωποθυσίες, που γίνονταν για τον εξευμενισμό των θεών, με την ζωηφόρο θυσία του Χριστού πάνω στον Σταυρό που έγινε για την δική μας λύτρωση από το κράτος της αμαρτίας και του θανάτου; Πως μπορεί να συγκριθή η θυσία αμαρτωλών θυτών με την θυσία του αναμάρτητου Σωτήρος; Εάν το αίμα ταύρων και τράγων είχε την δύναμη να εξαγνίση «προς την της σαρκός καθαρότητα», πόσο μεγαλύτερη δύναμη μπορεί να έχει το αίμα του ιδίου του Χριστού που προσφέρθηκε υπέρ ημών «εις κάθαρσιν και αγιασμόν ψυχών τε και σωμάτων», «εις άφεσιν αμαρτιών» και «εις ζωήν αιώνιον»;

Ο Χριστός μας επομένως έγινε το «ζωόθυτον θύμα», «ο αμνός του Θεού» που θυσιάστηκε για την δική μας ζωή και σωτηρία, Εκείνος που δέχθηκε να πληρώση τα λύτρα, για να μας απελευθερώση από τα δεσμά της θανατηφόρου αμαρτίας, Εκείνος που κατήλθε στον ζοφερό Άδη, για να ανασύρη τους «πεπεδημένους» και να τους οδηγήση και πάλι στο φως της εν Χριστώ ζωής και της καινής αναστημένης κτίσεως.

Η θυσία του είναι ανεκτίμητη, μοναδική και ανεπανάληπτη. Ακόμη και η θυσία των αρχαίων βασιλέων, όπως του μυθικού βασιλέως Κόδρου, που προσφέρθηκε να πεθάνη για την σωτηρία της πόλεώς του, δεν μπορεί να συγκριθή με εκείνη του Κυρίου, διότι οι αγαθοί βασιλείς προσέφεραν προσωρινή σωτηρία, ενώ ο Σωτήρας Χριστός χάρισε την παντοτινή και αιώνια σωτηρία! Κατά τ’ άλλα, «μόλις γαρ υπέρ δικαίου τις αποθανείται» (Ρωμ., ε’ 7), πόσο μάλλον, λέει ο Απόστολος, να τολμήση να πεθάνη για τους αμαρτωλούς!

Ο Χριστός όμως «υπέρ ημών απέθανε έτι αμαρτωλών όντων ημών», ακριβώς για να αναστήση το μισοπεθαμένο από την αμαρτία πλάσμα Του. Όπως ο φιλόστοργος πελεκάνος σκίζει με το ράμφος το στέρνο του και προσφέρει το νέο αίμα στα ξεματωμένα και δηλητηριασμένα από τα δαγκώματα του φιδιού παιδιά του, για να τα σώση και να τα βοηθήση να ξαναπετάξουν, έτσι και ο εύσπλαγχνος Κύριος με το ζωογόνο αίμα και με το αγιαστικό ύδωρ που έτρεξε από την πληγωμένη Του πλευρά πάνω στον Σταυρό μπόλιασε τα αδυνατισμένα από την φθορά και την αμαρτία πλάσματά Του, ώστε να τους ξαναδώση ζωή!

«Μείζονα ταύτης αγάπην ουδείς έχει, ίνα τις θη την ψυχήν αυτού υπέρ των φίλων αυτού» (Ιωάν., ιε’13). Εφ’ όσον, επομένως, Εκείνος υπήρξε θύτης και μάλιστα θύμα για εμάς, τους αμαρτωλούς φίλους Του, προτύπωσε με την θυσία Του τον τρόπο της σωτηρίας μας. Καλούμαστε λοιπόν και εμείς να ακολουθήσωμε το παράδειγμά Του και να γίνωμε κατ’ αρχάς θύτες του κακού μας εαυτού, με το να σταυρώσωμε τον παλαιό άνθρωπο της αμαρτίας και να ενδυθούμε τον νέο ανακαινισμένο άνθρωπο της μετανοίας, και στην συνέχεια «θύματα», δηλαδή διάκονοι του κοινού καλού, όπως έκανε και ο Ίδιος που προσέφερε τον εαυτό Του «υπέρ της των πάντων σωτηρίας».

Στην πραγματικότητα είναι πολύ δύσκολη η σταύρωση του οικείου θελήματος, κυρίως του εξουσιαστικού μας εγώ, αλλά και η απεξάρτησή μας από τον ευδαιμονισμό και από την φιληδονία. Εάν όμως κάνωμε το πρώτο βήμα, εάν σταυρώσωμε τα πάθη μας και ξεριζώσωμε τις κακές μας επιθυμίες, τότε είναι πολύ πιο εύκολο να γίνωμε θύματα, δηλαδή διάκονοι όχι πλέον των αμαρτιών μας αλλά του σωτηρίου θελήματος του Θεού.

Εμείς οι άνθρωποι βεβαίως, εγκλωβισμένοι από την αμαρτία αλλά και γοητευμένοι από την πρακτική του κόσμου τούτου και των αρχόντων του, που μας εξουσιάζουν και μάλιστα μας κατεξουσιάζουν, θεωρούμε καύχημά μας να σταυρώνωμε τον Θεό και τον αδελφό μας, και μεγάλη ήττα την σταύρωση του δικού μας εξουσιαστικού θελήματος.

Ο Χριστός όμως μας προειδοποιεί: «Ουχ ούτω δ’ έσται εν υμίν». Εσείς μην ακολουθήτε τις τακτικές του Ηρώδου, του Πιλάτου και των άλλων «των δοκούντων άρχειν», διότι τότε θα έχετε και το δικό τους άδοξο τέλος. Ταυτοχρόνως δε, για να μας ενισχύση στον αγώνα για την σταύρωση των παθών μας, που είναι ο μονόδρομος της σωτηρίας και της αναστάσεώς μας, μας προβάλλει το δικό Του υπόδειγμα θυσιαστικής αγάπης και προσφοράς: «και γαρ ο Υιός του ανθρώπου ουκ ήλθε διακονηθήναι, αλλά διακονήσαι και δούναι την ψυχήν αυτού λύτρον αντί πολλών» (Μαρκ., ι’ 45).

Συνεπώς και η Εκκλησία προβάλλει με την σειρά της τα παραδείγματα «χαριτωμένων» Αγίων, ανθρώπων δηλαδή που αγιάστηκαν, διότι υπερέβησαν το αμαρτωλό τους φρόνημα προς όφελος εν τέλει της δικής των σωτηρίας. Η Αγία Μαρία Αιγυπτία υπήρξε ένα τέτοιο «υπόδειγμα μετανοίας», πραγματικά αξιοθαύμαστο, διότι, λόγω του προηγουμένου εφάμαρτου βίου της, χρειάστηκε να αγωνιστή πολύ περισσότερο, για να υπερβή τον Ιορδάνη της αμαρτίας και να διαβή στην αντίπερα όχθη της ασκήσεως, ώστε να αξιωθή με την νηστεία, την άσκηση και εν τέλει την εξομολόγηση και την θεία κοινωνία να πάρη το εισιτήριο για την αιώνια ζωή.

Αξίζει να προσέξωμε ότι η θυσία της Αγίας ολοκληρώθημε και ο θάνατος επήλθε, μόλις εξομολογήθηκε και μετέλαβε των αχράντων Μυστηρίων, αφού δηλαδή μπολιάστηκε στο σώμα του Χριστού και έγινε σύσσωμη και σύναιμη με Εκείνον, ύστερα από 47 ολόκληρα έτη ασκήσεως!

Είθε και εμείς να εφοδιαζώμαστε πάντοτε επαξίως με το εμβόλιο του Χριστού, την θεία κοινωνία, που είναι εμβόλιο ζωής και πολιτείας με τον Χριστό και με τους συγκοινωνούντες αδελφούς μας και εφόδιο ζωής αιωνίου, την οποία ευχόμαστε αλλά και αγωνιζόμαστε να επιτύχωμε όλοι με την χάρη του Θεού και τις πρεσβείες πάντων των χαριτωμένων Αγίων Του. Γένοιτο!

ΠΗΓΗ:https://www.pemptousia.gr/2022/04/emvolio-zois/

Η Ελληνικη παιδεία...

 Κ. Σακελλαροπούλου: 

Η ελληνική παιδεία αποτέλεσε την κραταιότερη ασπίδα του έθνους κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας

Πρώτη καταχώρηση: Τετάρτη, 13 Απριλίου 2022, 08:47 

Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, απέστειλε χαιρετισμό στα εγκαίνια της έκθεσης, του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τράπεζας «Πώς μάθαιναν οι Έλληνες γράμματα από την Άλωση μέχρι την Επανάσταση (1453 - 1821)», που πραγματοποιήθηκαν απόψε στο ιστορικό Παλαιό Χρηματιστήριο.

Η κυρία Σακελλαροπούλου έκανε λόγο «για μια ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα έκθεση του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τραπέζης, μια αναδρομή σε τετρακόσια χρόνια ελληνικής παιδείας που, παρά τις δυσχέρειες, τα εμπόδια, τις παλινδρομήσεις, αποτέλεσε την κραταιότερη ασπίδα του έθνους κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας».

Όπως παρατήρησε η Πρόεδρος «παρά το εκπαιδευτικό και πνευματικό μούδιασμα του πρώτου καιρού, παρά τον ζόφο της σκλαβιάς, τα ελληνικά γράμματα, με εξαίρεση κάποιες περιόδους έντασης μεταξύ Οθωμανών και Ελλήνων, εξακολουθούσαν να διδάσκονται» και παράλληλα υποστήριξε ότι «μέσα από την ελληνική παιδεία θα αφυπνιστεί η εθνοπολιτιστική και μετέπειτα εθνική συνείδηση και θα θεμελιωθεί η ιδέα του νέου Ελληνισμού».

Ακολουθεί ο χαιρετισμός της Προέδρου της Δημοκρατίας, που ανεγνώσθη κατά την διάρκεια των εγκαινίων της έκθεσης «Πώς μάθαιναν οι Έλληνες γράμματα από την 'Αλωση μέχρι την Επανάσταση (1453 - 1821)».

Η «κάκωσις του Γένους», όπως τόσο εύστοχα χαρακτήρισε ο Ευγένιος Βούλγαρης, την κατάσταση του Έλληνισμού αμέσως μετά την άλωση της Πόλης, ήταν φυσικό να μην επιτρέψει την αδιατάρακτη συνέχεια της παιδείας. Οι μεγάλοι δάσκαλοι έφευγαν στη Δύση, λίγα σχολεία συνέχιζαν τη λειτουργία τους, ο αναλφαβητισμός του χριστιανικού πληθυσμού αυξανόταν. Κι όμως, παρά το εκπαιδευτικό και πνευματικό μούδιασμα του πρώτου καιρού, παρά τον ζόφο της σκλαβιάς, τα ελληνικά γράμματα, με εξαίρεση κάποιες περιόδους έντασης μεταξύ Οθωμανών και Ελλήνων, εξακολουθούσαν να διδάσκονται. Όπως χαρακτηριστικά έγραψε ο ιστοριοδίφης Μανουήλ Γεδεών, «ουδέποτε εν ομαλή καταστάσει πραγμάτων ημπόδισεν την εν νάρθηξι και κελλίοις διδασκαλίαν».

Εκεί, στους νάρθηκες και τα κελλιά, με πενιχρά μέσα στην αρχή, με βοηθήματα την Οκτώηχο, το Ψαλτήρι και τη Σύνοψη, καταρτίζονται οι μέλλοντες κληρικοί κι όσα παιδιά διψούν για γράμματα. Κι όταν από τον 16ο αιώνα αρχίζουν να ιδρύονται σχολεία στη Χίο, στη Λέσβο, στην Αδριανούπολη, την Κωνσταντινούπολη, ακόμη και στη μικρή τότε, επαρχιακή Αθήνα, όταν από τα μέσα του 17ου αιώνα πολλαπλασιάζονται τα σχολεία της «Εγκυκλίου παιδείας», τα ελληνομουσεία όπου καλλιεργείται ο ελληνικός λόγος, οι σπουδαστές εισάγονται εκτός από τη χριστιανική και στην θύραθεν γραμματεία: ασματικοί κανόνες, γνωμικοί στίχοι και αποφθέγματα φιλοσόφων, μύθοι, παρωδίες, ρητορικά κείμενα γνωστά ως κάτοπτρα ηγεμόνων, χρηστοήθεια, επιστολογραφικά κείμενα, Πλουτάρχου έργα, Λουκιανού έργα, ομηρικά έπη, λυρική και δραματική ποίηση, πλατωνικοί διάλογοι, επιγράμματα παραδίδονται μέσα από τα μαθηματάρια, τα χειρόγραφα εγχειρίδια της εποχής. Γραμμένα σε κόλες, τις οποίες στάχωναν στη συνέχεια οι κτήτορες, δεμένα «με μαύρον και δυνατόν τομάρι και με τα θηλύκια», όπως διαβάζουμε σε μια σημείωση πατμιακού χειρογράφου, αποτελούν μάρτυρες μιας παιδείας, που παρεχόταν μεν υπό ιδιάζουσες συνθήκες, αλλά παρέμενε ζωντανή. Και πλάι στα μαθηματάρια, τα φρασάρια ή φρασεολόγια - συναγωγές φράσεων ή αποφθεγμάτων ανθολογημένων από αρχαίους συγγραφείς - και τα λεξικά ή λεξιλόγια - τετράδια όπου οι μαθητές έγραφαν την αρχαία λέξη και παραπλεύρως την εξήγησή της στην νεοελληνική κοινή - αποκαλύπτουν, όχι απλώς μια πλούσια μαθητική ζωή, αλλά και την διαδρομή προς τον φωτισμό του Γένους. Γιατί μέσα από την ελληνική παιδεία θα αφυπνιστεί η εθνοπολιτιστική και μετέπειτα εθνική συνείδηση και θα θεμελιωθεί η ιδέα του νέου Ελληνισμού.

Εγκαινιάζω με χαρά την ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα έκθεση του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τραπέζης, μια αναδρομή σε τετρακόσια χρόνια ελληνικής παιδείας που, παρά τις δυσχέρειες, τα εμπόδια, τις παλινδρομήσεις, αποτέλεσε την κραταιότερη ασπίδα του έθνους κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας».

ΠΗΓΗ: https://www.zougla.gr/politismos/article/katerina-sakalaropoulou-i-eliniki-pedia-apotelese-tin-krateoteri-aspida-tou-e8nous-kata-tin-periodo-tis-tourkokratias

ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ "ΠΑΤΜΙΟ": Λίαν στιβαρός ο χαιρετισμός της Προέδρου της Δημοκρατίας!.   Ας μου επιτραπεί να προσθέσω την ίδρυση της Πατμιάδας Εκκλησιαστικής Σχολής το 1713