Παρασκευή 21 Ιανουαρίου 2022

Αγιογραφία

 Η μοναδικότητα της βυζαντινής ζωγραφικής

Γεώργιος Κόρδης, Αγιογράφος

Κάθε πολιτισμός, δηλαδή κάθε πρόταση για το πώς των σχέσεων, αποτελεί ένα ιδιαίτερο λόγο που παράγει συστήματα αναφοράς και σχέσεων που φανερώνονται με μορφές και έργα τέχνης.

Συχνά οι μορφές αυτών των έργων ομοιάζουν κι αυτό οδηγεί πολλούς να επιχειρούν συσχετισμούς και συνδέσεις μεταξύ των μορφών των διαφόρων πολιτισμών παραβλέποντας τον εσώτερο λόγο που παρήγαγε αυτές τις μορφές.

Αυτό έγινε και με την λεγόμενη Βυζαντινή ζωγραφική όταν αυτή “ανακαλύφθηκε” ξανά στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20 αι. απο Ρώσους διανοητές και δυτικοευρωπαίους ακαδημαϊκούς και καλλιτέχνες. Ακόμα και ο δικός μας ο Φώτης Κόντογλου αρχικά είδε στην Βυζαντινή ζωγραφική μια μοντέρνα ζωγραφική κι έτσι γοητεύτηκε όταν την συνάντησε σε επίσκεψή του στο Άγιος όρος στα 1923.

Αυτό που είδαν στην βυζαντινή ζωγραφική ήταν ένας αντινατουραλισμός που μπορούσε να συνδεθεί με διάφορα κινήματα του μοντερνισμού. Έτσι έγιναν π.χ., λόγω των παράδοξων αποδόσεων της ανθρώπινης φιγούρας και της μη οργανικότητας στην απόδοση του ζωγραφικού χωρόχρονου, συσχετισμοί με τον Εξπρεσσιονισμό, με τον κυβισμό (εξαιτίας της απόδοσης των ενδυμάτων και του τοπίου στην Παλαιολόγεια κυρίως περίοδο) και με τον ιμπρεσσιονισμό εξαιτίας της δομικής χρήσης του χρώματος.