Σάββατο 30 Μαΐου 2020

Ἀρχιμ. Τιμόθεος Παπασωτηρίου-ΠΑΤΜΙΑΣ


Ἐκλογή νέου Ἡγουμένου
         Μέ ἰδιαίτερη χαρά καί συγκίνηση πληροφορηθήκαμε τήν ἐκλογή τοῦ Ἀρχιμ. π. Τιμοθέου (κατά κόσμο Ἀχιλλέα) Παπασωτηρίου, ὡς Ἡγουμένου τῆς ἱστορικῆς Μονῆς Ἁγίου Ἀντωνίου Βροντησίου Κρήτης (Ἱερά Μητρόπολη  Γορτύνης καί Ἀρκαδίας).
Ἱερά Μονή Βροντησίου
         Ὁ π. Τιμόθεος, ἀπό τίς Πλαταιές Θηβῶν, ἀπεφοίτησε ἀπό τήν Σχολή μας, ἀπό τήν  Πατμιάδα Ἐκκλησιαστική Σχολή καί στή συνέχεια σπούδασε Θεολογία στό Πανεπιστήμιο τῶν Ἀθηνῶν. Κατά τή διάρκεια τῆς μαθητείας του στήν Πατμιάδα, ἐπέδειξε ἄριστο ἦθος, ἐκκλησιαστικό φρόνημα καί ὑψηλή ἐπίδοση στά μαθήματά του.
Δεξιά, μαθητής στήν Πατμιάδα κατά τήν Περιφορά τῶν Ἱερῶν Εἰκόνων τήν Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας στήν πλατεῖα τῆς Ἁγιά Λεβιᾶς καί ἀριστερά ὁ συμαμθητής του Γεώργιος Τσουρδιοῦ, σήμερα ἔγγαμος καί πολύτεκνος Κληρικός στή Ρόδο
         Διαπνεόμενος ἀπό ἱκανό ζῆλο γιά τήν Μοναχική Πολιτεία καί κάτω ἀπό τήν πεπνυμένη  καθοδήγηση τοῦ πνευματικοῦ του πατέρα Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βερατίου, Αὐλῶνος καί Κανίνης κ. Ἰγνατίου Τριάντη (ἀποφοίτου ἐπίσης τῆς Πατμιάδας καί πνευματικοῦ τέκνου τοῦ Γέροντα Ἁγίου Ἀμφιλοχίου τοῦ Νέου), ἐγκατέλειψε τά τοῦ κόσμου καί μέ τόν συμμαθητή του Ἰωάννη Μαράκη, νῦν Θεολόγο Ἱερομόναχο, ἐγκατεστάθηκαν στήν Μονή Βροντησίου.
xirotonia_timotheou_vrontisi_17_1_101917
Χειροτονία σέ Διάκονο
xiroton_timotheou_vrontisi_19_1_101923
Χειροτονία σέ Πρεσβύτερο
         Ὁ π. Τιμόθεος, χειροτονήθηκε Διάκονος στίς 17 Ἰανουαρίου τοῦ 2019 καί δύο ἡμέρες μετά (στίς 19 Ἰανουαρίου, ἡμέρα Μνήμης τοῦ Ἁγίου Μακαρίου τοῦ Καλογερᾶ, τοῦ Ἱδρυτῆ τῆς Πατμιάδας) Πρεσβύτερος.
         Ἡ Σχολή μας σεμνύνεται ἰδιαίτερα γιά τήν ἐπάξια ἐκλογή τοῦ π. Τιμόθεου, καθώς ἐπίσης οἱ συμμαθητές του καί οἱ Καθηγητές του νοιώθουν ὑπερηφάνεια καί ἐκφράζουν τήν εὐχή, ὅπως μέ ταπείνωση, μέ εὐλάβεια, μέ σύνεση καί μέ φόβο Θεοῦ ἀναλάβει τήν ὑψηλή αὐτή διακονία, σέ μιά ἐποχή πού ὁ κόσμος διψᾶ γιά ὁδοδεῖκτες καί φωτοδότες Κληρικούς.
         Ὁ Θεός μαζί σου π. Τιμόθεε!

Εικόνες και ....

.....Βυζαντινή μουσική

Αι Εικόνες και η Βυζαντινή μουσική έχουν το ίδιον θεολογικόν υπόβαθρον, την ορθόδοξον πίστην. Έχουν την ιδίαν ιστορικήν πορείαν εις τον χώρον του Βυζαντίου, του Βυζαντινού πολιτισμού και των παραδόσεων της ανατολικής εκκλησίας.
Αντιμετώπισαν αμφότεραι τα ίδια εξωγενή προβλήματα από τους Φράγκους εις την Δύσιν και τους Αραβας και Τούρκους εις την Ανατολήν. Είχον τας ιδίας πολιτιστικάς και πολιτικοοικονομικάς επιδράσεις και προβαλούσαι τας ιδίας σταθεράς αντιστάσεις, έμειναν αμφότεραι αναλλοίωτοι δια μέσου των αιώνων. Εις τον χώρον των επέβαλαν την πνευματικήν, πολιτιστικήν και αισθητική υπεροχήν των έναντι όλων των άλλων ρευμάτων, τα οποία διεισέδυσαν κατά περιόδους και εξακολουθούν να διεισδύουν σήμερον, υπό την τάσιν επιβολής κοινού πολιτιστικού περιγράμματος εις τον δυτικόν κόσμον.
Αμφότεραι απομακρύνονται από την συνήθη καθήλωσιν της τέχνης εις το αισθητόν κάλλος , το αισθητικόν ιδεώδες της ιταλικής αναγεννήσεως, διά να οδηγήσουν την ψυχήν εις την θέαν του υπεραισθητού κάλλους, εις την τετάρτην διάστασιν του αιωνίου και εις τους ήχους της αδιαλείπτου αγγελικής δοξολογίας .
Αμφότεραι, εκ παραλλήλου, δεν καθηλώνονται εις το εκάστοτε χρονικόν ή βιωματικόν σήμερον, αποδεσμευόμεναι και απομακρυνόμεναι εκ του παρελθόντος, αλλά αντιθέτως συνδέουν αρμονικώς το παρελθόν αναλλοίωτον μετά του λειτουργικού σήμερον και προβάλλουν αμφότερα ειρηνικώς εις το ατελεύτητον αύριον.
Η βυζαντινή εικονογραφία δεν χρησιμοποιεί ανθρώπινα πρότυπα, μορφάς ανθρώπων, διά να χρησιμεύουν ως πρότυπα διά το πρόσωπον του Κυρίου, της Υπεραγίας Θεοτόκου και των αγίων. Η Βυζαντινή μουσική δεν χρησιμοποιεί φυσικούς ήχους ή θέματα εκ της κοσμικής μουσικής, δεν στηρίζεται εις υποκειμενικάς συνθέσεις μουσουργών, έκαστος των οποίων θα ήτο δυνατόν να συνθέση το μέλος υπό την ιδικήν του οπτικήν γωνίαν και να εκφράση δι’ αυτού τα υποκειμενικά βιώματα της ψυχής του, τα συναισθήματα του, την αγωνίαν του τας αναζητήσεις του, τας προσδοκίας του, όπως συμβαίνει εις την μουσικήν baroque, την κλασσικήν, την ρομαντικήν ή την σύγχρονον μουσικήν.
Υπό την Βυζαντινήν ψαλμωδίαν και προ των αγίων εικόνων, το σώμα, η ψυχή και το πνεύμα μετέχουν αδιαχωρίστως, ταυτοχρόνως, διά μοναδικής αλληλοπεριχωρήσεως και λειτουργικής εναρμονίσεως εις την κατάργησιν του χώρου και του χρόνου, ελευθερώνονται από την σκιάν του θανάτου και τα δεσμά της χοϊκότητος και αυθορμήτως εκφράζονται ευχαριστίαι, δοξολογίαι, ευγνωμοσύνη και βιούται το μέγεθος του μυστηρίου της θυσιαστικής αγάπης του Κυρίου «ὃς ἐρρύσατο ἡμᾶς ἐκ τῆς ἐξουσίας τοῦ σκότους καὶ μετέστησεν εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ υἱοῦ τῆς ἀγάπης αὐτοῦ»
(Απόσπασμα από το άρθρον Σταύρος Ι. Μπαλογιάννης : «Η φιλοσοφία της Βυζαντινής Μουσικής υπό την οπτικήν γωνίαν των Νευροεπιστημών»)
ΠΗΓΗ:https://www.pemptousia.gr/2020/05/ikones-ke-vizantini-mousiki/

Κυριακή των Αγίων Πατέρων

«Των αγίων Πατέρων ο χορός», ήχ. πλ. δ΄

 († Ματθαίος Τσαμκιράνης)


Ο αείμνηστος Πρωτοψάλτης Ματθαίος Τσαμκιράνης ψάλει το περίφημο Δοξαστικό της Κυριακής των αγίων Πατέρων «Των αγίων Πατέρων ο χορός» σε ήχο πλ. δ΄. Πρόκειται για μαι ξεχωριστή ερμηνεία του ανεπανάληπτου δασκάλου, η οποία πραγματοποιήθηκε στη Κύπρο και αποδεικνύει το τάλαντο του να εναρμονίζει άριστα τις μελωδικές θέσεις με το νόημα του κειμένου.

Ορθοδοξία:

Υπάρχει πολλή σοφία και μεγάλη σύνεση στον τρόπο, με τον οποίον η αγία Εκκλησία μας καθόρισε τον εορταστικό κύκλο του εκκλησιαστικού λειτουργικού χρόνου. Κ’έχει πολύ βαθειά σημασία το γεγονός της συχνής υπομνήσεως, που κάνει η Εκκλησία στους πιστούς, με τις μνήμες ή τις Κυριακές των αγίων Πατέρων: θέλει να μας δείξει αυτούς που αγωνίστηκαν κ’ έφτασαν μέχρι και το μαρτυρικό θάνατο, για να μείνει καθαρή κι αμόλυντη η πίστη των ορθοδόξων. Μας θυμίζει τους μεγάλους πολέμους, μέσα στις ταραγμένες εποχές στη ζωή της Εκκλησίας, και τους αγώνες των Πατέρων, που, με τη χάρη του Θεού, πάντοτε καταλήγουν στη νίκη της Ορθοδοξίας. Αυτό είναι για μας μια ελπίδα, αλλά και μια μεγάλη κ’ επίσημη διάψευση των φόβων, των αγωνιών και ανησυχιών μας για το μέλλον της Ορθοδοξίας, που νομίζουμε πως οι αιρέσεις και οι πόλεμοι που κάθε μέρα αντιμετωπίζει -έσωθεν και έξωθεν- θα την εξαντλήσουν τάχα και θα την αφανίσουν.Οι γιορτές των αγίων Πατέρων μας δείχνουν, πως η Εκκλησία πέρασε πολύ πιο δύσκολες στιγμές απ’ τις σημερινές, αλλά με το να μείνει σταθερή στα ορθόδοξα δόγματα και στη γερή κι ασάλευτη πέτρα της Παραδόσεως στερεωμένη, νίκησε πάντοτε τους πολεμίους της, όποιοι κι αν ήταν αυτοί, κ’ έβγαινε ύστερ’ από κάθε μάχη πιο λαμπερή και πιο φωτεινή και με περισσότερα κάστρα γύρω της, που οι Πατέρες έχτιζαν για να φυλάξουν τους αρίφνητους θησαυρούς της αγίας μας Ορθοδοξίας. Έτσι, με τους αγώνες και τους πολέμους που αντιμετώπιζαν οι άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας, απαντούσαν στους εχθρούς της Ορθοδοξίας μ’ ένα πλήθος συνοδικών κανόνων και δογμάτων, που ερμηνεύουν αυθεντικά την Αγία Γραφή και θεμελιώνουν με το βίο και τη διδασκαλία τους την Παράδοση της Ορθοδοξίας, που είναι η ωραιότερη, η αληθινώτερη και -παρόλες τις ποικιλίες και αποχρώσεις στη διδασκαλία των αγίων Πατέρων- η πιο πολύ σφιχτά ενωμένη, απ’ όλες τις παραδόσεις, με το πνεύμα του Ευαγγελίου· γιατί η «συμφωνία» που υπάρχει μέσα στο θείο χορό των αγίων Ιlατέρων και η οποία δείχνει τη βιωματική συνοχή της Εκκλησίας, είναι καρπός και αποτέλεσμα του θείου φωτισμού και της χάριτος του Θεού.
Οι άγιοι Πατέρες, με το ορθό δόγμα της πίστεως και με την αγία ζωή τους, είχαν γίνει άξιοι των επιλάμψεων του αγίου Πνεύματος, το Οποίο κυρίως τους φώτιζε να ερμηνεύουν και να διδάσκουν ορθά το άγιο Ευαγγέλιο, και να το προσφέρουν, ανάλογα με την προσληπτικότητά μας, ως δόγμα, ως λόγο και ως ζωή. Να γιατί -πολύ εύστοχα- ονομάζεται η αγία Ορθοδοξία μας Εκκλησία των αγίων Πατέρων. «Διότι την υπερφυά παρουσίαν του αγ.Πνεύματος εντός της Εκκλησίας, διά των Πατέρων εμάθομεν. Την ερμηνείαν του Ευαγγελίου της χάριτος του Χριστού, οι Πατέρες έδωκαν εις τον κόσμον: Τι θα ήτο η Εκκλησία δίχως «τα πάγχρυοα στόματα του Λόγου», τους «οπλίτας παρατάξεως Κυρίου», τα «oργανα του αγ. Πνεύματος»; Ίδετε τον κονιορτοποιήσαντα την Εκκλησίαν Προτεσταντισμόν. Καταμάθετε τας αντορθοδόξους καινοτομίας, τας αιρέσεις, τας υπερβολάς, την εγκοσμιότητα της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, υποκαταστησάσης την δι’ αγίου Πνεύματος πυριζομένην ακράδαντον αυθεντίαν των Πατέρων, διά των εξ υψηλοφροσύνης επίσφαλών ανθρωπίνων συλλογισμών (αλάθητον του Πάπα κ.λ.π.). Φοβήθητε την επιφαινομένην νόθευσιν του Ευαγγελίου εν τη Εκκλησία. Αποτολμά ο λόγος να υποστηρίζη, ότι οι Άγιοι Πατέρες αποτελούν τα ασφαλή μέτρα της περί Θεού και ανθρώπων καθολικής και επί μέρους αληθείας. Αυτοί είναι οι οξυδερκείς της Εκκλησίας οφθαλμοί… oι απλανείς οδηγοί, οι φυσικοί ερμηνείς του Ευαγγελίου, ως θεωρίας και πράξεως» (Θεοκλήτου Διονυσιάτου, Αθωνικά άνθη, σελ. 113).
Η Ορθόδοξος Εκκλησία μας στηρίζεται πάνω στην αγία Γραφή και στην ιερά Ιlαράδοση, δηλ. στο Άγιον Ευαγγέλιο και στους αγίους Πατέρας. Όλος ο αγώνας των τέκνων της Εκκλησίας ειναι να φτάσουν στη θείαν αλήθεια και σωτηρία της ψυχής τους, διά μέσου της αγιότητος, που διδάσκει το άγιο και ιερόν Ευαγγέλιο. Γι’ αυτό κ’ ένας νεώτερος συγγραφέας λέγει για την Εκκλησία του Θεού, πώς «είναι oι κληθέντες άγιοι, η συνάθροισις των πιστών, των κληθέντων εις αγιότητα» (Κορέσιος). Για να φτάσουμε, όμως, στη σώζουσα αλήθεια του Ευαγγελίου, χρειαζόμαστε ένα έμπειρον οδηγό· γιατί, κι αμαρτωλότητα πολλή έχει σκοτίσει τα πνευματικά μάτια μας, και η πείρα μας λείπει για πνευματικές πορείες τόσο φοβερές, και oι κίνδυνοι που μας περιμένουν σ’ αυτό το δρόμο είναι μεγάλοι και δυσκολοπολέμητοι. Κι αυτός ο οδηγός δεν είναι άλλος απ’ την Παράδοση των Πατέρων της Ορθοδοξίας. Oι φωτεινότεροι οδηγοί της πορείας μας προς τη σωτηρία είναι oι άγιοι Πατέρες.
Έξω απ’ αυτούς καραδοκεί ο κίνδυνος των αιρέσεων. Ας μη μας κατηγορήσει εδώ κανείς, πως υπερτονίζουμε τη σημασία της Παραδόσεως εις βάρος της αγίας Γραφής. Τα άκρα του Προτεσταντισμού και του Ρωμαιοκαθολικισμού δεν ανήκoυν στις συνήθειες της Ορθοδοξίας, η οποία πλησιάζει τον απλό αλλά βαθύ και υψηλό σε σώζοντα νοήματα λόγο του Θεού, με την ταπείνωση και την αγιότητα των αγίων Πατέρων. Η Εκκλησία μας τάχει ενωμένα Ευαγγέλιο και Παράδοση. Ούτε Ευαγγέλιο θα υπήρχε, αν δεν μας τα διέσωζε η Παράδοση και δεν το ερμήνευαν oι πνευματέμφοροι άγιοι Πατέρες· ούτε άγιοι Πατέρες μπορούν να νοηθούν δίχως τη θεωρία του Ευαγγελίου. Οι άγιοι Πατέρες είναι η πράξη του Ευαγγελίου. Μια πράξη, που ενώνει διά των μυστηρίων της σωτηρίας τη ζωή όλης της Εκκλησίας κάτω απ’ το σταυρό του Χριστού. «το γαρ της Εκκλησίας όνομα, λέγει ο θείος Χρυσόστομος, ου χωρισμού, αλλ’ ενώσεως και συμφωνίας εστίν όνομα». Αυτή η πράξη μας δείχνει πως η ορθή διδασκαλία είναι καρπός αγίας ζωής. Αν η θεολογία των Πατέρων ήταν μια απλή γνώση, δίχως τη βίωση του λόγου του Θεού, η θεολογία τους δεν θα διέφερε απ’ τις ευσεβείς φλυαρίες των αιρετικών.
Γιατί κ’ oι αιρετικοί ήταν δεινοί στη μόρφωση και στη γνώση. Αλλά η εκτροπή τους απ’ την οδό της αγιότητος (στους πιο πολλούς, τουλάχιστον, αυτή είναι η σπουδαιότερη αιτία), τους έρριξε σε σατανικές αιρέσεις και τους παρέσυρε έξω απ’ την Εκκλησία. Έξω, όμως, από τον αγιασμένο περίβολο της Εκκλησίας, κατά την αρχαία ρήση του αγίου Κυπριανού, δεν υπάρχει σωτηρία – «extra ecclesiam nulla salus». Βγαίνοντας κανείς απ’ την Εκκλησία, για οποιοδήποτε λόγο, είναι σα να παραδίδει τον εαυτό του στη δυναστεία του σατανά, όπως λέγει ο Μέγας Φώτιος: «oι γαρ των εκκλησιών εξωθούμενοι, έξω της θείας γινόμενοι κηδεμονίας, υπό την βουλήν και δυναστείαν πίπτουσι του σατανά». Μ’ αυτούς τους αιρετικούς μοιάζουν κ’ εκείνοι, που για να δικαιολογήσουν την εγωϊστική τους και σατανική φυγή από την Εκκλησία, ρίχνουν το βάρος στους λειτουργούς της Εκκλησίας, λέγοντας: «Με αυτόν τον ιερέα, και με αυτόν τον επίσκοπο, δεν μπορώ να προσευχηθώ σκανδαλίζομαι. Προτιμώ να κάμω την προσευχή μου στο σπίτι, στο χωράφι, στην αίθονσα ενός συλλόγου ή όπου αλλού, παρά να πάω στην Εκκλησία, που διακονείται από αυτά τα πρόσωπα…». Πόσο, αλήθεια, θα χαίρεται ο σατανάς, με κάτι τέτοιες δικαιολογίες των ευσεβοφρόνων πιστών!
Δεν είναι ο τόπος εδώ να εξηγήσουμε με λεπτομέρειες όλη την τακτική του σατανά σ’ αυτό τον πόλεμο τον εσωτερικό. Πρέπει όμως να πούμε, πως αυτοί οι τύποι, πολλές φορές είναι πιο επικίνδυνοι από πολλούς αδιάφορους ή άθεους. Στις Πράξεις των Αποστόλων βρίσκεται μια σχετική ομιλία του Αποστόλου Παύλου, προς τους πρεσβυτέρους της Εκκλησίας της Μιλήτου και της Εφέσου: «και εξ υμών αυτών αναστήσονται άνδρες λαλούντες διεστραμμένα, του αποσπάν τους μαθητάς οπίσω αυτών» (Πράξ. κ’ 30). «Δεν είναι ανάγκη, λέγει ένας σύγχρονος ποιμήν και εκκλησιαστικός συγγραφέας, να ονομάσωμεν αυτούς τους «εξ ημών αυτών», περί των οποίων ομιλεί ο Απόστολος. Είναι όλοι ανεξαιρέτως όσοι θέτουν σκοπόν των «αποσπάν τους μαθητάς οπίσω αυτών» -να αποσπούν τους πιστούς και να τους σύρουν οπίσω των, να δημιουργούν συμπαθείας και προτιμήσεις γύρω από τα πρόσωπά των και να γίνωνται αρχηγοί κομμάτων εις την Εκκλησίαν. Οι αληθινοί ποιμένες δεν χωρίζουν τους πιστούς και δεν προβάλλουν τον εαυτόν τους μεταξύ των πιστών, δεν τους κατατυραννούν ψυχικώς, και δεν δεσμεύουν την πνευματικήν των ελευθερίαν. Διότι αυτό συμβαίνει, με όσους κινούνται και δρουν έξω από την παράδοσιν και την τάξιν της Εκκλησίας· δημιουργούν ένα κύκλον εντος της Εκκλησίας και εις το κέντρον του κύκλου τοποθετούν τον εαυτόν τους» («Οικοδομή» εβδομαδιαία, έτος Β’ άρ. 22, 29 Μαΐου 1960). Τους κινδύνους αυτούς φοβάται κι ο ιερός Χρυσόστομος, όταν συμβουλεύει εκείνους που έχουν ελαττωμένη την εμπιστοσύνη τους προς τα πρόσωπα της Εκκλησίας και θέλουν ν’ απομακρυνθούν απ’ την ευλογημένη μάνδρα της: «μένε εις την Εκκλησίαν, λέγει, και ου προδίδοσαι υπό της Εκκλησίας· αν δε φύγης από Εκκλησίας, ουκ αιτία η Εκκλησία. Εάν μεν γαρ ης έσω, ο λύκος ουκ εισέρχεται· εάν δε εξέλθης έξω, θηριάλωτος γίνη· αλλ’ ου παρά την μάνδραν τούτο, αλλά παρά την σην μικροψυχίαν. Εκκλησίας γαρ ουδέν ίσον».
Πρέπει επίσης να προσέχουμε πολύ στη σύγχυση που δημιουργεί ο σατανάς με τις διαβολές του γύρω απ’ τό αιώνιο θέμα της Εκκλησίας και των φορέων της ιερωσύνης. Δεν μπορούμε, δυστυχώς, να έχουμε πάντοτε ιερείς ή επισκόπους του ύψους του Χρυσοστόμου ή του αγ. Ισιδώρου του Πηλουσιώτη. Αλλ’ αυτό δεν πρέπει να μας απομακρύνει από την Εκκλησία. Αν μπορούμε, πρέπει να προσευχόμαστε γι’ αυτούς, ή να μπούμε κ’ εμείς μέσα στο δοκιμαζόμενο σκάφος της Εκκλησίας και, με τον άγιο βίο μας και την ορθή διδασκαλία, να διακονήσουμε το Ευαγγέλιο, και όχι να αποσπάσουμε μια μερίδα πιστών, τάχα για να εκδικηθούμε τον ιερέα ή τον επίσκοπο, και να φτιάξουμε δική μας Εκκλησία ή δικό μας σύλλογο, πράγμα πολύ συνηθισμένο σήμερα «της μόδας», όπως λέγει ο Παπαδιαμάντης κάπου: «θα ήτο θρασύτης εκ μέρους μας, λέγει, αν ενομίζαμεν ότι έπρεπε να κάμωμεν ενταύθα λόγον περί τινων άλλων διακεκριμένων θεολόγων, οίτινες μετέφερον τας θρησκευτικάς συνάξεις εις μίαν αίθουσαν συλλόγου. Πολύ παράξενοι δεν είμεθα και εννοούμεν κάλλιστα, ότι καθ’ ον τρόπον υπάρχουσι λ.χ. φωτογράφοι της μόδας, φραγκορράπται της μόδας κ.λ.π., ούτως επόμενον είναι να υπάρχουσι και θεολόγοι της μόδας»! Αλλά σ’ ενα άλλο σημείο ο Παπαδιαμάντης ξεκαθαρίζει τη στάση των πιστών τέκνων της Εκκλησίας -και απέναντι σ’ Εκείνη και απέναντι στους φορείς της ιερωσύνης- όταν απαντά στο «Λόγο» του Απ. Μακράκη: «Εγώ είμαι τέκνον γνήσιον της Ορθοδόξου Εκκλησίας, εκπροπωπουμένης υπό των Επισκόπων της. Εάν δε τυχόν πολλοί τούτων είναι αμαρτωλοί, αρμοδία είναι να κρίνη μόνη η Εκκλησία και μόνον το άπειρον έλεος του Θεού ημείς πρέπει να επικαλούμεθα». Πρέπει, πραγματικά, να προσέχει πολύ o χριστιανός, γιατί ο σατανάς χρησιμοποιεί με καταπληκτική ευκολία και πονηριά και τα δεξιά και τ’ αριστερά όπλα, για να μας βγάλει απ’ το δρόμο της Εκκλησίας, κ’ ύστερα να μας παραδώσει «εις νουν αδόκιμον», να μας διχάσει και από τους φίλους και ομοιδεάτες μας, και να μας ρίξει στην απώλεια.
 ***
Πρέπει, να υπογραμμίσουμε, με πολλή λύπη, μια νοσηρή κατάσταση που υπάρχει στους ορθοδόξους χριστιανούς της Εκκλησίας μας σήμερα, που αδιαφορούν για τα δόγματα των Πατέρων και τη γραμμή της Ορθοδοξίας. Έτσι αφήνεται ελεύθερο το έδαφος σ’ ένα πλήθος καλοθελητών, που άλλοτε με το πρόσχημα της «φιλανθρωπίας» του δολλαρίου και άλλοτε της «διδασκαλίας» του λόγου του Θεού, κάνουν θραύση μέσα στο ευσεβές ποίμνιο της Ορθοδοξίας. Αυτοί οι βαρείς λύκοι, που πολεμούν την ενότητα της Εκκλησίας, έχουν πολλά ονόματα, αλλά τα πιο φοβερά είναι των «Xιλιαστών» («μαρτύρων του Ιεχωβά»), των «Ευαγγελικών», των «Αντβεντιστών», των παραλλαγμένων κάπως και μεταμορφωμένων Ρωμαιοκαθολικων κ.ά. Εμείς, βέβαια, δεν δίνουμε και πολλή σημασία, γιατί δεν υποψιαζόμαστε τι κινδύνους κρύβει η αλιεία αυτή εκ μέρους των αιρετικών στα νερά της Ορθοδοξίας, όπου τα «χωρικά ύδατα» δεν φυλάγονται όπως πρέπει από μας. Οι Πατέρες όμως λέγουν, πως η αίρεση είναι θάνατος και χωρισμός από το Θεό. Σ’ ένα βιβλίο παμπάλαιο της Ορθοδοξίας βρίσκεται τούτο το γεγονός, που αναφέρεται στον αββά Αγάθωνα. Μερικοί ασκηταί, που άκουσαν τη φήμη του και τη μεγάλη διάκριση που είχε, πήγαν να τον επισκεφθούν. Θέλοντας να τον δοκιμάσουν αν οργίζεται, τον ρώτησαν: «Εσύ είσαι ο Αγάθων, που λένε πως είσαι πόρνος και υπερήφανος;» –«Nαι, αδελφοί μου, εγώ είμαι». -«Εσύ είσαι o Αγάθων ο φλύαρος και κατάλαλος;» -«Nαι, αδελφοί μου, εγώ είμαι». «Εάν είσαι ο Αγάθων ο αιρετικός;» Τότε ο Αγάθων αποκρίθηκε: «Όχι, δεν είμαι αιρετικός!» Οι ασκηταί τον ρώτησαν να τους πει, γιατί όσα του έλεγαν πρώτα τα παραδέχονταν για τον εαυτό του, ενώ το λόγο τούτο, με την κατηγορία του αιρετικού, δεν τον βάσταξε; Κ’ εκείνος, ο γέροντας ο άγιος και διακριτικός, τους απάντησε: «Τα πρώτα, εμαυτώ επιγράφω· όφελος γαρ έστι τη ψυχή μου. Το δε αιρετικός, χωρισμός εστι από του Θεού, και ου θέλω χωρισθήναι από Θεού». Οι ασκηταί θαύμασαν την πνευματική σοφία της διακρίσεως του γέροντα κ’ έφυγαν πνευματικά οικοδομημένοι.
 ***
Η Ορθόδοξη Εκκλησία, είναι το «πίον και τετυρωμένον όρος», που δεν έχει να φοβηθεί τιποτε από τις αιρέσεις και τους αιρετικούς. Όλα τα πράγματα της Εκκλησίας είναι σε μια ιερή ενότητα δεμένα, που δεν αφήνουν περιθώρια για λιποταξίες -στους πραγματικούς τουλάχιστον και συνειδητούς ορθοδόξους. «Έκλυτον γαρ ουδέν, ή υδαρές εν τη Εκκλησία λέγει ο άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας, αλλ’ έστι τα πάντα συνεσφιγμένα προς ευσέβειαν». Ο φόβος, όμως, είναι όταν οι αιρέσεις, που μνημονεύσαμε, εκμεταλλεύονται τη δική μας αδράνεια ή αμαρτωλότητα. Κι αυτό γίνεται αιτία να αληθεύει ο λόγος του προφήτου: «το γαρ όνομα του Θεού δι’ υμάς βλασφημείται». Γιατί, όσες γνώσεις κι αν έχουμε για την Ορθοδοξία και τους αγίους Πατέρας, δεν πρόκειται να μας ωφελήσουν σε τίποτε, αν δεν βιώσουμε οι ίδιοι ό,τι εκείνοι πρώτα έζησαν κ’ ύστερα μας εδίδαξαν. «Ου πας ο λέγων μοι, Κύριε, Κύριε, εισελεύσεται εις την βασιλείαν των ουρανών, αλλ’ ο ποιών το θέλημα του Πατρός μου του εν Ουρανοίς». Κ’ επειδή η φύση και o χαρακτήρας της Ορθοδόξου Εκκλησίας, της Εκκλησίας των Πατέρων είναι ασκητικός, πρέπει με άσκηση κ’ εμείς να μιμηθούμε το βίο τους, το κατά δύναμη, για να καταλάβουμε τη διδασκαλία τους ως το πιο μυστικό βάθος. Αυτό θα μας δώσει μια καινούργια δύναμη και θα σβήσει τη φλογισμένη δίψα μας. Αυτή την αλήθεια τονίζει χι ο υμνογράφος, στην γ’ ωδή του Κανόνος της Κυριακής των Αγ. Πατέρων: «Ανακαθαίρει θολερούς και βορβορώδεις χειμάρρους, εκ πηγών του σωτηρίου αντλήσας, και διψώντα τον λαόν, τον του Χριστού κορέννυσι, των διδαχών τοις ρείθροις, ο των Πατέρων κατάλογος».
Πηγή: Π.Β.Πάσχος, Έρως Ορθοδοξίας, εκδ. Αποστολικής Διακονίας, Αθήνα 1987.
ΠΗΓΗ:https://www.pemptousia.gr/2020/05/orthodoxia-i-ekklisia-ton-agion-patero/

Παρασκευή 29 Μαΐου 2020

Τῷ Σωτῆρι Θεῷ .

Τῷ Σωτῆρι Θεῷ . 
Εκλογή εκ των καταβασιών της Αναλήψεως . Κωνσταντίνος Μαφίδης Από τη συναυλία του Βυζαντινού Χορού "Τρόπος" Πολίτες Μελουργοί στο μέγαρο μουσικής 18 Μαϊου 2009 «Τῷ Σωτῆρι Θεῷ, τῷ ἐν θαλάσσῃ λαόν, ποσὶν ἀβρόχοις ὁδηγήσαντι, καὶ Φαραὼ πανστρατιᾷ καταποντίσαντι, αὐτῷ μόνῳ ᾄσωμεν· ὅτι δεδόξασται» «Ὀρθρίζοντες βοῶμέν σοι Κύριε· Σῶσον ἡμᾶς· σὺ γὰρ εἶ Θεὸς ἡμῶν, ἐκτός σου ἄλλον οὐκ οἴδαμεν». «Σὲ τὴν ὑπὲρ νοῦν, καὶ λόγον Μητέρα Θεοῦ, τὴν ἐν χρόνῳ τὸν ἄχρονον ἀφράστως κυήσασαν, οἱ πιστοὶ ὁμοφρόνως μεγαλύνομεν».

Η Αλωση της Πόλης...

Του Π.Α. Ανδριόπουλου

Ακούω τον μέγιστο π. Γεώργιο Τσέτση, Μέγα Πρωτοπρεσβύτερο του Οικουμενικού Θρόνου να ψάλλει το Ο Θεός ήλθοσαν έθνη σε ήχο πλ. δ’ και μεταφέρομαι πραγματικά στη Βασιλεύουσα του Μανουήλ Δούκα του Χρυσάφη λίγο μετά την Άλωση. 
Την ηχογράφηση αυτού του ειδικού και μοναδικού στην ιστορία μέλους οφείλουμε στον κράτιστο Μανόλη Χατζηγιακουμή, ο οποίος στη σειρά Σύμμεικτα Εκκλησιαστικής Μουσικής έχει εκδώσει τον Άμωμο κατά την παράδοση της Κωνσταντινούπολης (cd 6o: Άμωμος - Νεκρώσιμα και Επιμνημόσυνα, Κέντρον Ερευνών και Εκδόσεων, Αθήνα 2005). 
Ο σπουδαίος αυτός ψηφιακός δίσκος – πραγματική καταγραφή και συμβολή – κλείνει με τη σύνθεση του Χρυσάφη (ακμή περ. 1440 – 1465) «εις την ανάλωσιν της Κωνσταντινουπόλεως». 
Ο π. Γεώργιος Τσέτσης ερμηνεύει εδώ την μοναδική σύγχρονη μεταγραφή του μέλους από τον πατριαρχικό μουσικό Μάρκο Βασιλείου. Η μεταγραφή δεν στοιχείται στην μεταγραφική παράδοση των Τριών Διδασκάλων, αλλά στη νεώτερη των Δυτικών εξηγητών (ας το πούμε έτσι κάπως συμβατικά).



Ο Μ. Χατζηγιακουμής σημειώνει για το μάθημα αυτό:
"Το μέλος O θεός ήλθοσαν έθνη ηχ πλ δ΄ είναι ένα ειδικό και μοναδικό στην ιστορία μέλος, το οποίο ο μεγάλος αυτός μουσικός του Βυζαντίου, και οικείος των δύο τελευταίων Βυζαντινών αυτοκρατόρων, έχει συνθέσει αποκλειστικά για την Άλωση (1453) της Κωνσταντινούπολης, «εις την ανάλωσιν της Κωνσταντινουπόλεως», όπως σημειώνεται σε μεταγενέστερο χειρόγραφο (τέλος 18ου αι.). Πρόκειται για ένα θρηνώδες άσμα, επιτάφιο της Μεγάλης Πόλης (και της Μεγάλης Αυτοκρατορίας), και το οποίο θα πρέπει να θεωρηθεί ως η απαρχή των πολυάριθμων μετέπειτα λαϊκών θρήνων για τη χαμένη Βασιλεία. Στην ουσία, πρόκειται για μελοποίηση των πρώτων στίχων (1-8, με μικρές τροποποιήσεις και αναδιπλώσεις λέξεων) του οη΄ (78ου) Ψαλμού, του οποίου το κείμενο έχει ιδιαίτερη συμβολική αντιστοιχία προς το συγκεκριμένο ιστορικό γεγονός: O θεός, ήλθοσαν έθνη εις την κληρονομίαν σου, εμίαναν τον ναόν τον άγιόν σου [εμίαναν Κύριε]. | Έθεντο τα θνησιμαία των δούλων σου βρώματα τοις πετεινοίς του ουρανού, τας σάρκας των οσίων σου τοις θηρίοις της γης· | εξέχεαν το αίμα αυτών [εξέχεαν Κύριε] ωσεί ύδωρ κύκλω Ιερουσαλήμ, και ουκ ην ο θάπτων. | Εγενήθημεν όνειδος τοις γείτοσιν ημών, μυκτηρισμός και χλευασμός τοις κύκλω ημών. | Έως πότε, Κύριε, οργισθήση εις τέλος, εκκαυθήσεται ως πυρ ο ζήλος σου [έως πότε Κύριε]; | Έκχεον την οργήν σου [έκχεον] επί τα έθνη τα μη γινώσκοντά σε και επί βασιλείας, αί το όνομά σου ουκ επεκαλέσαντο. | Μη μνησθής ημών ανομιών αρχαίων, αλλά βοήθησον ημίν ταχύ και ελέησον ημάς [Θεέ, κατακτήσανε τη χώρα σου άπιστα έθνη, εμίαναν τον ναό σου τον άγιο. Πρόσφεραν τα πτώματα των δούλων σου βορά στα όρνεα του ουρανού, τις σάρκες των πιστών σου στα θηρία της γης· έχυσαν το αίμα τους σαν το νερό γύρω από την Ιερουσαλήμ, και δεν υπήρχε αυτός που θα τους θάψει. Γίναμε όνειδος στους γείτονές μας, εμπαιγμός και χλευασμός στους γύρω μας. Έως πότε, Κύριε, θα οργίζεσαι χωρίς τελειωμό, θά ’ναι καυτές σαν τη φωτιά οι απαιτήσεις σου; Σκόρπισε την οργή σου στα άπιστα έθνη που δεν σε αναγνωρίζουν και σε βασιλείες που δεν επικαλούνται το όνομά σου. Μη μας καταλογίσεις αμαρτίες αρχαίες, αλλά βοήθησέ μας γρήγορα και δείξε μας το έλεός σου]. Το πρωτότυπο αυτό μέλος του Χρυσάφη έχει συντεθεί αμέσως μετά την Άλωση, κάτω από την (αυτοπρόσωπη ασφαλώς) εμπειρία του συγκλονιστικού γεγονότος, και συμπεριλαμβάνεται στο σωζόμενο προσωπικό του αυτόγραφο, μιά ογκωδέστατη Ανθολογία της Παλαιάς Παπαδικής (του έτους 1458, Μονή Ιβήρων, αρ. χφ 986, φ 451r-52r). To ίδιο έχει επισημανθεί επίσης και σε πολύ μεταγενέστερο χειρόγραφο (του τέλους του 18ου αι., Μονή Λειμώνος της Λέσβου, αρ. 8, φ 53r, με την ίδια ακριβώς παλαιά σημειογραφία, και Μανόλης Κ. Χατζηγιακουμής, «Μουσικά Χειρόγραφα Τουρκοκρατίας», Αθ. 1975, πίν. αρ. ΧVII). Του τόσο σημαντικού αυτού ιστορικού μέλους δεν έχει (ατυχώς) επισημανθεί, παρά την επίμονη έρευνα, μεταγραφή στη Νέα μέθοδο των μεγάλων πατριαρχικών μουσικών και δασκάλων Χουρμουζίου Χαρτοφύλακος και Γρηγορίου πρωτοψάλτου (ούτε και των Αγιορειτών εξηγητών του α΄ μισού του 19ου αι.). Ίσως γιατί δεν επρόκειτο για ενεργό λειτουργικό μέλος ή, τουλάχιστον, για μέλος κοινής μουσικής Συλλογής ή κοινού μουσικού Βιβλίου, ενώ πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η ανάμνηση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας ως εθνικού ιστορικού ιδεολογήματος είναι προϊόν της Μεγάλης Ιδέας (μέσα 19ου αι. κ.εξ. ως τη Μικρασιατική Καταστροφή, 1922, με κορύφωση ακριβώς στις αρχές του 20ού αι.).


Αντίθετα, στο τελευταίο ιστορικό δεδομένο ακριβώς φαίνεται ότι οφείλεται και η μοναδική σύγχρονη (περ. «Μουσική», τεύχ. 1, 1912) μεταγραφή του μέλους, του πατριαρχικού μουσικού Μάρκου Βασιλείου, που έχει επισημανθεί (δημοσιοποιημένη ήδη στα «Χειρόγραφα Τουρκοκρατίας», 1975, και στη μεγάλη έκδοση της Εθνικής Τράπεζας, 1980), με την χαρακτηριστική μάλιστα ένδειξη «Μελωδία Βυζαντινή» (και ταυτόχρονη μεταγραφή «εις την γραμμικήν [ευρωπαϊκή] παρασημαντικήν υπό Γ. Δ. Πακτίκου»). Ωστόσο, η μεταγραφή αυτή δεν στοιχείται στα κλασικά (αναλυτικά και μελισματικά) πρότυπα των μεγάλων πατριαρχικών εξηγητών και δασκάλων. Η παραβολή της με το πρωτότυπο αυτόγραφο μέλος του Χρυσάφη (από το οποίο και δηλώνεται ότι έγινε) και το σύνολο άκουσμα (όπως ηχεί στην οικεία έκδοση) δείχνουν ότι πρόκειται περισσότερο για μια «μετροφωνική» μεταγραφή (κατά τα γνωστά πρότυπα του κύκλου της Κοπεγχάγης). Από την άποψη αυτή, η ανάγκη για μια νέα, και περισσότερο πιστή (όσο γίνεται), παραμένει πάντοτε ανοικτή (για την ειδική έρευνα). Παρόλ’ αυτά, ο μελικός χαρακτήρας της σύνθεσης και το σύνολο ηχόχρωμα διαγράφονται (στην παρούσα μεταγραφή) με αρκετή ευκρίνεια, το ίδιο και όλα τα βασικά δομικά στοιχεία. Παντού είναι ευδιάκριτος ο θρηνητικός, ελεγειακός χαρακτήρας, η διαμαρτυρία και η επίκληση (στοιχεία τα οποία τονίζονται εντελώς ιδιαίτερα με τις συχνές αναδιπλώσεις των λέξεων), ακόμη ο λαμπρός μουσικός τονισμός στα κατάλληλα, και αναγκαία, σημεία του κειμένου. Με τα δεδομένα αυτά, το μέλος αυτό του Χρυσάφη δεν είναι μόνο ένα σπουδαίο ιστορικό μουσικό τεκμήριο, αλλά και ένα εξίσου σπουδαίο καλλιτεχνικό δημιούργημα."
Πολύ ενδιαφέρουσες οι παρατηρήσεις του Μανόλη Χατζηγιακουμή και για την ερμηνεία του π. Γεωργίου Τσέτση στο συγκεκριμένο μέλος για την Άλωση:
"Στο μέλος για την Άλωση, παρά την αμφισημία της μεταγραφής, εξαίρεται λαμπρά ο καθαυτό ελεγειακός χαρακτήρας, η σύστοιχη διαμαρτυρία και επίκληση, χωρίς ωστόσο υπερτονισμούς και, σημαντικό για την περίπτωση, χωρίς ιδεολογικές φορτίσεις."
ΠΗΓΗ:http://fanarion.blogspot.com/2020/05/blog-post_94.html

Κωνσταντῖνος Παλαιολόγος!

Φώτης Κόντογλου
Ὁ βασιλιᾶς πρόσταξε νὰ κάνουνε λιτανεία καὶ βγάλανε τὶς εἰκόνες καὶ μπροστὰ πηγαίνανε οἱ δεσποτάδες, οἱ παπάδες κ οἱ καλογέροι κι ἀπὸ πίσω ὅσος κόσμος δὲν ἤτανε στὶς πόστες, κι᾿ ὅλοι λέγανε «Κύριε ἐλέησον!»
Τὴ Δευτέρα τὸ βράδυ συναχτήκανε οἱ πολεμάρχοι, οἱ στρατιῶτες κι᾿ ὅλος ὁ λαὸς καὶ τοὺς μίλησε ὁ βασιλιὰς νὰ μὴ χάσουνε τὴν ἐλπίδα τους στὸ Θεὸ καὶ στὴν Παναγιά.
Τὰ λόγια του μᾶς τὰ κράτησε ὁ φίλος του ὁ Φραντζῆς, κ᾿ εἶνε σὰν συναξάρι:
«Ὑμεῖς, εὐγενέστατοι ἄρχοντες κ᾿ ἐκλαμπρότατοι Δήμαρχοι καὶ γενναιότατοι συστρατιῶται καὶ πᾶς ὁ πιστὸς καὶ τίμιος λαός.
Εἰξεύρετε, ὅτι ἐφθασεν ἡ ὥρα καὶ ὁ ἐχθρὸς τῆς πίστεως ἡμῶν θέλει στενοχωρήσει ἡμᾶς μετὰ πάσης τέχνης καὶ μηχανῆς, (… Ἔχω παραλείψει ἀνάμεσα …) ὅπως, εἰ δυνατόν, ὡς ὄφις ἐκχύσῃ τὸ φαρμάκιον καὶ ὡς λέων ἀνήμερος καταπίῃ ἡμᾶς.
Διὰ τοῦτο σᾶς παρακαλῶ, στῆτε ἀνδρείως.
Ἰδού, σᾶς παραδίδω τὴν ἐκλαμπροτάτην καὶ περίφημον ταύτην Πόλιν, τὴν πατρίδα ἡμῶν καὶ βασιλεύουσαν τῶν πόλεων!
Αὐτὸς ὁ ἀλιτήριος Ἀμηρᾶς πεντήκοντα καὶ ἑπτὰ ἡμέρας ἄγει σήμερον ἀφοῦ, ἐλθών, μᾶς ἠπείλησε.
Τώρα δέ, ἀδελφοί, μὴ δειλιάσετε. Ἡμεῖς γὰρ πᾶσαν ἐλπίδα εἰς τὴν ἄμαχον δόξαν ἀνεθέμεθα, ἐκεῖνοι δὲ εἰς τὰ ὅπλα.
Διό, συστρατιῶται, γίνεσθε ἕτοιμοι καὶ μεγαλόψυχοι διὰ τοὺς οἰκτιρμοὺς τοῦ Θεοῦ. Μιμήθητε τούς ποτε τῶν Καρχηδονίων ἐλέφαντας, οἵτινες τοσοῦτον πλῆθος ἵππων Ρωμαίων διὰ μόνης της θέας καὶ τῆς φωνῆς αὐτῶν ἐξεδίωξαν.
Ἐὰν δὲ τὰ ἄλογα ζῶα ἐδίωξαν τοὺς ἐχθρούς, πόσον μᾶλλον ἡμεῖς, οἱ ὁποῖοι εἴμεθα κύριοι τῶν ἀλόγων ζώων καὶ ἀγωνιζόμεθα πρὸς χείρονας καὶ αὐτῶν τῶν ἄλογων ζώων.
Αἱ ρομφαῖαί σας καὶ τὰ τόξα σας καὶ τὰ ἀκόντια ἂς ριφθῶσι κατ᾿ αὐτῶν, οὐχὶ ὡς κατ᾿ ἀνθρώπων, ἀλλ᾿ ὡς κατ᾿ ἀγρίων χοίρων, διὰ νὰ γνωρίσωσιν οἱ ἀσεβεῖς ὅτι μάχονται πρὸς τοὺς κυρίους καὶ αὐθέντας αὐτῶν, πρὸς τοὺς ἀπογόνους τῶν Ἑλλήνων καὶ τῶν Ρωμαίων.»
Πολὺ μεγάλο παράπονο ἔχουν τὰ λόγια, ποὺ λέγει γιὰ τὴν Παναγιὰ καὶ γιὰ τὴν Πόλη, τὴν ἀγαπημένη της πολιτεία.
Θαρρεῖς πῶς μοιρολογᾷ τὴν κόρη του: «Τὸ καταφύγιον τῶν Χριστιανῶν· ἡ ἐλπὶς καὶ ἡ χαρὰ πάντων τῶν Ἑλλήνων· τὸ καύχημα πάντων ὅσοι ζῶσιν ὑπὸ τὴν ἡλίου Ἀνατολήν.
Ζητεῖ δὲ (ὁ Ἀμηρᾶς) πῶς νὰ εὕρῃ καιρὸν νὰ ἀφανίσῃ ὡς ρόδον τοῦ ἀγροῦ τὴν ποτὲ περιφανῆ καὶ ἀνθίζουσαν ταύτην τῶν πόλεων βασιλεύουσαν.»
Ὕστερα γυρίζει καὶ λέγει στοὺς Βενετσάνους, ποὺ στεκόντανε στὰ δεξιά του: «Ἐνετοὶ εὐγενεῖς, ἀδελφοὶ ἠγαπημένοι ἐν Χριστῷ, ἄνδρες ἰσχυροί!
Τὴν σήμερον παρακαλῶ νὰ ὑπερασπισθῆτε μεθ᾿ ὅλης τῆς ψυχῆς σας τὴν πόλιν ταύτην, γνωρίζοντες, ὅτι δευτέραν πατρίδα καὶ μητέρα ἔχετε αἰωνίως.»
Στὸ τέλος γυρίζει καὶ λέγει σ ὅλο τὸ λαό: «Καιρὸν δὲν ἔχω νὰ σᾶς εἴπω περισσότερα. Ἰδοὺ τὸ τεταπεινωμένον μου τοῦτο σκῆπτρον εἰς τὰς χεῖρας πάντων ὑμῶν ἀνατίθημι. Φυλάξατέ το μετ᾿ εὐνοίας! Πολὺ δὲ παρακαλῶ ὑμᾶς νὰ δείξητε τὴν πρέπουσαν εὐπείθειαν…»
Ὁ βασιλιὰς ἔκλαιγε, ἔκλαιγε κι᾿ ὁ λαὸς καὶ φώναξε: «Ἂς πεθάνουμε γιὰ τὴν πίστη τοῦ Χριστοῦ καὶ γιὰ τὴν πατρίδα μας!»
Ἀγκαλιαζόντανε καὶ συγχωρνιόντανε…

Κωνσταντινούπολη!

Κωνσταντίνου Μάνου (1869 –1913) « Λόγια της καρδιάς »
Η σκλάβα η Πόλη
Η σκλάβα η Πόλη κάθεται στο Βόσπορο και κλαίει
Κι ο φιδωτός ο Βόσπορος την συμπονεί και λέει :
«Πες μου κυρά μου ζηλευτή, πεντάμορφη κυρά μου,
Γιατί ποτίζεις δάκρυα τα γαλανά νερά μου;
Σαν τι είναι που μου ζήτησες κι εγώ να μη στο φέρω
Μήπως σ ελύπησα ο φτωχός και δίχως να το ξέρω;

Στα κάτασπρα τα πόδια σου δεν πέρασεν ημέρα,
που να μη σούφερα σκυφτός δώρα απ τον κόσμο πέρα.
Τα μύρα της Ανατολής και τα μεταξωτά της
Και τα χαλιά τα ατίμητα, τα μυριοπλουμιστά της
Και της Φραγκιάς τα ασημικά, και τα χρυσά στολίδια,
Και τα άλλα της τα ξακουστά, τα τόσα της παιχνίδια,
Πες μου λοιπόν γιατί μου κλαις, πεντάμορφη κυρά μου,
Γιατί ποτίζεις δάκρυα τα γαλανά νερά μου;»
«Στα κάτασπρα τα πόδια μου δεν πέρασεν ημέρα
που να μη μούφερες σκυφτός δώρα απ τον κόσμο πέρα.
Μον ένα δώρο ολημερίς κι ολονυχτίς προσμένω,
Κι ακόμα δεν μου τόφερε το κύμα σου αφρισμένο
Μον ένα δώρο λαχταρούν τα μάτια μου και κλαίνε,
Ατίμητο στα ατίμητα – ελευθεριά το λένε.»
Ο Βόσπορος που τάκουσε κοιτάζει την κυρά του
Κι αναστενάζει θλιβερά στα γαλανά νερά του.
Πηγή: Ιερός Ναός Ζωοδόχου Πηγής Βαρειάς Μυτιλήνης
Εικόνα από: art-prints-on-demand

Δευτέρα 25 Μαΐου 2020

Κωνσταντινούπολη

Τοῦ Φώτη Κόντογλου
Τί ἤτανε, ἀληθινά, ἐκεῖνο τὸ Βυζάντιο, ἐκείνη ἡ Κωνσταντινούπολη; Παραμυθένιος κόσμος! Ὄχι μοναχὰ ἡ ἀρχαία πολιτεία, μὰ κι ἡ καινούρια, ὣς τοῦ σουλτάν-Χαμὶτ τὰ χρόνια.
Εἶχα γνωρίσει ἕναν χριστιανὸ Ἀνατολίτη κοσμογυρισμένον, ποὺ ἔζησε πολλὰ χρόνια στὴν Εὐρώπη καὶ στὴν Ἀμερική, στὴ Λόντρα, στὸ Παρίσι, στὴ Ρώμη, στὴ Νέα Ὑόρκη.

«Ὅλες αὐτὲς οἱ μεγάλες πολιτεῖες, μοῦ ἔλεγε, εἶναι σπουδαῖες, μὰ σὰν τὴν Κωνσταντινόπολη δὲν ὑπάρχει ἄλλη στὴν οἰκουμένη, κι οὔτε βρίσκεται στὸν ντουνιὰ τέτοια ἐπίσημη ἀρχοντικιὰ καὶ βασιλικὴ πολιτεία».

Στὰ χρόνια τῶν Βυζαντινῶν «ἡ βασιλεύουσα Πόλις» θὰ εἶχε μιὰ ἐξωτικὴ κι ἀλλόκοτη μεγαλοπρέπεια. Χίλιοι κουμπέδες (τροῦλλοι) κατάχρυσοι λαμποκοπούσανε μέσα στὴ βλογημένη αὐτὴ ἀφεντοπολιτεία.
Στὴ μέση στεκότανε, σὰν ἥλιος, ἡ Ἁγιὰ Σοφιά, καὶ γύρω της ἤτανε σκορπισμένες οἱ ἄλλες ἐκκλησίες μὲ τοὺς χρυσοὺς κουμπέδες, σφαῖρες οὐράνιες, ποὺ λὲς καὶ γυρίζανε γύρω στὸν ἥλιο.

Δὲν φαινόντανε πὼς ἤτανε κτίρια καμωμένα ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο, ἀλλὰ σὰν νὰ κατεβήκανε ἀπὸ τὸν οὐρανὸ καὶ σταθήκανε ἀπάνω στὴ γῆ.
Κι ἀπὸ μέσα ἤτανε καταστολισμένες μὲ ψηφιά, μὲ χρωματιστὰ μάρμαρα, μὲ σμάλτα, μὲ ζωγραφιές, ποὺ θαρροῦσε κανένας πὼς μπαίνει σὲ οὐράνια παλάτια.
Εἴχανε δίκιο οἱ παλιοὶ Κινέζοι ποὺ λέγανε πὼς αὐτὰ τὰ κτίρια ἤτανε «κάποια παλάτια μεγάλα καὶ λαμπερά, ποὺ ἀπὸ μέσα μοιάζανε σὰν τὰ χρυσὰ φτερὰ τοῦ φασιανοῦ τὴν ὥρα ποὺ πετᾶ».

Ἀνάμεσα στὶς ἀκαταμέτρητες ἐκκλησιές, στὰ παλάτια καὶ στὰ μοναστήρια, ποὺ σκεπάζανε ἀνεξερεύνητα μυστήρια, ἤτανε χτισμένα τὰ σπίτια καὶ τὰ ἀμέτρητα παζάρια ποὺ μερμήγκιαζε ὁ κόσμος, κόσμος καλοπερασμένος, τὰ χάνια, τὰ μαγαζιά, φωλιὲς γεμάτες ζωὴ καὶ κίνηση.
Ἐδῶ κι ἐκεῖ πρασινίζανε κάποια περιβόλια μὲ ψηλὰ δέντρα μέσα στὴν πολιτεία, μὰ ἕνα γύρο τὴ ζώνανε, σὰν ὁλόδροσο στεφάνι, ἀνθισμένοι κῆποι, δάση μὲ πλατάνια, μὲ δρῦς, μὲ κυπαρίσσια, μὲ καβάκια (λεῦκες), ποὺ ρίχνανε τὸν πυκνὸν ἴσκιο τους ἀπάνω σὲ ξωτικὰ κιόσκια, σὲ βρύσες μὲ κρυσταλλένια νερά, ἐνῷ ἀπὸ παντοῦ χλιμιντρούσανε χαρούμενα τὰ λυγερὰ ἄτια (ἄλογα) τῆς Ἀνατολῆς, κι ἀκουγόντανε κάτι τραγούδια ποὺ μοιάζανε μὲ ψαλμῳδίες. Ἀνάμεσα στὰ δέντρα βοσκούσανε ζαρκάδια.

Μὰ σὰν γύριζε κανένας τὴ ματιά του κατὰ τὴ θάλασσα, εὐφραινότανε ἀκόμα πιὸ πολὺ ἀπὸ τὸ θαυμαστὸ πανόραμα.
Ὁ Βόσπορος, αὐτὸς ὁ ἐξαίσιος θαλασσινὸς ποταμός, δρόσιζε μὲ τὰ νερά του τὰ πόδια τῆς πολιτείας, ρεματίζοντας ἀνάμεσα σ ΄ αὐτὴ καὶ στὴν καταπράσινη Ἀνατολή, μὲ τὴ Χρυσούπολη καὶ μὲ τὰ παλάτια ποὺ παραθερίζανε οἱ Κωνσταντινουπολίτες.
Ὅπου νὰ στεκότανε ἄνθρωπος ἔβλεπε μπροστά του ἕνα μαγικὸ θέαμα, τὶς ἥμερες ἀκρογιαλιὲς τοῦ μπογαζιοῦ ἀνάμεσα στὰ δέντρα ποὺ βουΐζανε ἀπὸ τὸ γλυκὸ φύσημα τ’ ἀγεριοῦ.

Ἀκαταμέτρητο πλῆθος ἀπὸ καράβια λογιῶν λογιῶν, ἀπὸ βάρκες, ἀπὸ μαοῦνες, ἀπὸ καΐκια, ἀπὸ μπιαντάδες, ἀρμενίζανε παντοῦ, ἄλλα μὲ πανιὰ κι ἄλλα μὲ κουπιά.
Τὰ λιμάνια ἤτανε γεμάτα ἀπὸ καράβια ἀραγμένα στοὺς μόλους ἢ φουνταρισμένα ἀνοιχτά.
Κάστρα θεόρατα, τρίδιπλα κι ἀκατάλυτα, ζώνανε τὴν ἀξετίμητη πολιτεία, ἀπὸ στεριὰ κι ἀπὸ θάλασσα, μὲ χίλιες καστρόπορτες, μ’ ἀμέτρητες τάμπιες καὶ πύργους, ὅλα ἁρματωμένα καλὰ μὲ στρατό, μὲ βάρδιες ποὺ ξαγρυπνούσανε.

Τὸ Σαββατόβραδο, κατὰ τὸ δειλινό, ἡ ἀτμόσφαιρα γέμιζε ἀπὸ τὴ γλυκειὰ βουὴ ποὺ κάνανε χιλιάδες καμπάνες καὶ ποὺ ἀνέβαινε σὰν ψαλμωδία ἀπάνω ἀπὸ τὴν ἁγιασμένη πολιτεία, ἀπὸ τὴ Νέα Σιών, «ἦχος καθαρὸς ἑορταζόντων».
Πανηγυρικὴ μεγαλοπρέπεια! Μοναχὰ τὸ Βυζάντιο κατέβασε στὴ γῆ τὴν οὐράνια ἁρμονία. 
Ἀπὸ τὸ βιβλίο «Μυστικὰ Ἄνθη»,
ἐκδ. Ἀστήρ, 1992.
Ἀντιγραφή γιὰ τὸ «σπιτὰκι τῆς  Μέλιας»
ΠΕΙΡΑΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ
Μηνιαία ἔκδοση Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πειραιῶς
Ἔτος 18ο Ἀριθμὸς Φύλλου 206 – Ἰούλιος Αὔγουστος 2009

Κυριακή 24 Μαΐου 2020

Τα φυτά μου!!!



Πώς χρησιμοποιούμε το θειάφι και τη θειοχαλκίνη στα κηπευτικά
Το θειάφι και η θειοχαλκίνη αποτελούν τα βασικά υλικά που χρησιμοποιούνται παραδοσιακά από τους καλλιεργητές για την προστασία των κηπευτικών, καθώς και σε άλλες καλλιέργειες όπως το αμπέλι για προστασία από ασθένειες. Το θειάφι και η θειοχαλκίνη εφαρμόζονται στα λαχανικά του κήπου μας σε προληπτικό επίπεδο, αλλά και με την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων των ασθενειών, και επαναλαμβάνονται ανάλογα με την ένταση της ασθένειας. Τοσο το θειάφι, όσο και η θειοχαλκίνη είναι οικολογικά προϊόντα φυτοπροστασίας, εγκεκριμένα για χρήση σε βιολογική καλλιέργεια, που μπορούμε να προμηθευτούμε από γεωπονικά καταστήματα σε μικρές και μεγαλύτερες συσκευασίες. Ας δούμε αναλυτικά σε ποιες περιπτώσεις χρησιμοποιούμε το θειάφι και τη θειοχαλκίνη στις διάφορες καλλιέργειες και με ποιο τρόπο τα εφαρμόζουμε για να προστατέψουμε τα φυτά μας από το ωίδιο, τον περονόσπορο και για την αντιμετώπιση του τετράνυχου.





Σε ποιες περιπτώσεις χρησιμοποιούμε το θειάφι στα κηπευτικά;


Το θειάφι είναι μυκητοκτόνο επαφής που προστατεύει τα φυτά από το μύκητα του ωιδίου, ενώ έχει και μέτρια ακαρεοκτόνο δράση ενάντια στον τετράνυχο που αποτελεί μεγάλο κίνδυνο για τις καλλιέργειες των κηπευτικών την περίοδο του καλοκαιριού όταν ανεβαίνουν οι θερμοκρασίες. Το θειάφι μπορεί να εφαρμοστεί με σκόνισμα πάνω στα φύλλα, καθώς και γύρω από τη ρίζα του φυτού, καθώς λόγω θερμότητας εκλύει ατμούς που «τυλίγουν» το φυτό και το προστατεύουν χωρίς να είναι απαραίτητο να έρθει σε άμεση επαφή με το φύλλωμα της καλλιέργειας. Υπάρχει και το βρέξιμο θειάφι, που είναι το θειάφι που διαλύεται στο νερό και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ψεκασμό στο φύλλωμα των φυτών. Τελευταία επέμβαση για το σκόνισμα και το ψέκασμα με θειάφι πάνω στα φύλλα για όλες τις κηπευτικές καλλιέργειες είναι οι 7 ημέρες πριν τη συγκομιδή. Η εφαρμογή του θειαφιού γύρω από τη ρίζα των φυτών, έχει το πλεόνεκτημα ότι μπορούμε να συγκομίσουμε άμεσα καρπούς, καθώς δεν έρχεται σε επαφή με το φυτό.


Σε ποιες περιπτώσεις χρησιμοποιούμε τη θειοχαλκίνη στα κηπευτικά
Η θειοχαλκίνη αποτελεί μίγμα σκόνης θειαφιού και μεταλλικού χαλκού σε συγκεκριμένη αναλογία. Η θειοχαλκίνη εφαρμόζεται με σκόνισμα στο φύλλωμα των φυτών του λαχανόκηπου για την αντιμετώπιση του περονόσπορου και του ωίδιου, τις δύο σημαντικότερες μυκητολογικές ασθένειες των κηπευτικών. Κάνουμε εφαρμογή της θεοχαλκίνης ανά δεκαπέντε ημέρες στον κήπο μας, προσέχοντας να κάνουμε δύο εφαρμογές ως μέγιστο ανά καλλιεργητική περίοδο. Η γενική δοσολογία εφαρμογής για τη θειοχαλκίνη είναι δύο με τρία κιλά το στρέμμα, αν και το εύρος της δόσης είναι ανάλογο με την ένταση της προσβολής της ασθένειας. Τελευταία επέμβαση είναι οι 7 ημέρες πριν τη συγκομιδή για καλλιέργεια ντομάτας, καλλιέργεια μελιτζάνας, καλλιέργεια κολοκυθιού και καλλιέργεια αγγουριού και οι 21 μέρες πριν τη συγκομιδή για καλλιέργεια πεπονιού, καλλιέργεια καρπουζιού και καλλιέργεια πατάτας.



Αντιμετώπιση του ωιδίου της ντομάτας και της πιπεριάς
Πώς αντιμετωπίζουμε το ωίδιο σε ντομάτες και πιπεριές


Με ποιο τρόπο εφαρμόζουμε το θειάφι και τη θειοχαλκίνη στα φυτά;


Εφαρμόζουμε το θειάφι και τη θειοχαλκίνη στο φύλλωμα των φυτών χρησιμοποιώντας κατάλληλα εργαλεία του κήπου που τα ονομάζουμε θειωτήρες ή θειαφιστήρια. Βέβαια, για μικρούς κήπους και κρεβατίνες μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ένα απλό τούλι, μία κάλτσα ή ένα καλτσόν για να κάνουμε την εφαρμογή του σκονίσματος εύκολα και οικονομικά. Πρέπει να σημειώσουμε ότι το θειάφι και η θειοχαλκίνη δεν συνδιάζονται με άλλα σκευάσματα που χρησιμοποιούμε για την προστασία των λαχανικών του κήπου μας και τα εφαρμόζουμε μόνα τους. Το θειάφι και η θειοχαλκίνη είναι φυτοτοξικά σε υψηλές θερμοκρασίες άνω των 28°C και δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται πάνω στα φύλλα όταν έχει καύσωνα, καθώς μπορεί να προκαλέσουν εγκαύματα. Το θειάφι και η θειοχαλκίνη δεν λειτουργούν αποτελεσματικά σε θερμοκρασίες κάτω από 18°C και έχουν μέγιστη δράση σε θερμοκρασίες 20°C-26°C.



5 μυστικά για το θειάφι στα φυτά (+video)
5 μυστικά για το θειάφι στα φυτά (+video)


Κι ένα μυστικό για το θειάφι και τη θειοχαλκίνη


Ένας πρακτικός τρόπος για να χρησιμοποιήσουμε το θειάφι και τη θειοχαλκίνη στο αμπέλι, είναι η ανάμιξή τους σε αναλογία 1:1 για να σκονίσουμε στο φύλλωμα του αμπελιού και της κρεβατίνας, ώστε να έχουμε προστασία από το ωίδιο του αμπελιού και τον περονόσπορο του αμπελιού.




Πώς χρησιμοποιούμε τον βάκιλλο Θουριγγίας για την προστασία των φυτών
Πώς χρησιμοποιούμε τον βάκιλλο Θουριγγίας για την προστασία των φυτών


Περισσότερες συμβουλές για την προστασία των φυτών


Αντιμετώπιση εντόμων και ασθενειών στον λαχανόκηπο
Πώς χρησιμοποιούμε το θειάφι στα φυτά
Πώς χρησιμοποιούμε τη θειοχαλκίνη στα φυτά
Πώς χρησιμοποιούμε τον χαλκό σε φυτά και καλλιέργειες
Τι είναι ο βάκιλλος Θουριγγίας και πώς χρησιμοποιείται
Πύρεθρο και φυσική πυρεθρίνη για προστασία από έντομα
Οικολογικοί τρόποι προστασίας των φυτών με φυσικά υλικά
Πώς χρησιμοποιούμε τη στάχτη στον κήπο
Κοκκοειδή, αντιμετώπιση της βαμβακάδας στα φυτά
Κατιφές και βασιλικός για προστασία στον λαχανόκηπο
Αντιμετώπιση του ωιδίου σε ντομάτες και πιπεριές
Αντιμετώπιση του ωιδίου της αγγουριάς και της κολοκυθιάς
Aντιμετώπιση του αλευρώδη στον κήπο
Αφίδες, 5 τρόποι για την καταπολέμηση της μελίγκρας
Πώς αντιμετωπίζουμε τις βρωμούσες στον κήπο
Αντιμετώπιση του τετράνυχου στον κήπο

Κώστας Λιονουδάκης
Γεωπόνος Γ.Π.Α.