O άγιος Ιωάννης ο Σιναϊτης:

 

 Ο συγγραφέας της «Κλίμακος»

Λάμπρος Σκόντζος, Θεολόγος

 Η Δ΄ Κυριακή των Νηστειών είναι αφιερωμένη σε μια μεγάλη ασκητική, πατερική  και πνευματική μορφή της Εκκλησίας μας, στον άγιο Ιωάννη το Σιναΐτη, ο οποίος μας είναι καλλίτερα γνωστός ως άγιος Ιωάννης της Κλίμακος, από το ομώνυμο περισπούδαστο σύγγραμμά του. Η προβολή και η τιμή του αγίου αυτού άνδρα κατά την Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή κρίθηκε επιβεβλημένη από τους Πατέρες. Το περίφημο σύγγραμμά του, θεωρήθηκε ως εξαιρετικό μέσο πνευματικής καθοδήγησης για τους αγωνιζόμενους πιστούς. Αλλά και η οσιακή του μορφή αποτελεί παράδειγμα αγώνα κατά των ψυχοκτόνων  παθών μας αυτή την ιερή περίοδο.   

Γεννήθηκε στην Παλαιστίνη, κατ’ άλλους στη Συρία, περί το 523 από πλούσια, ευγενή και ευσεβή οικογένεια. Οι γονείς του φρόντισαν να του δώσουν σπουδαία εκπαίδευση. Περισσότερο όμως φρόντισαν να του μεταδώσουν τη δική τους ευσέβεια και πίστη στο Θεό. Κοντά σε πνευματικούς δασκάλους σπούδασε σε βάθος τη θεολογία της Εκκλησίας μας. Του άρεσε να μελετά με πάθος τις άγιες Γραφές και τα συγγράμματα των μεγάλων Πατέρων της Εκκλησίας μας.  Από πολύ μικρός αγαπούσε την άσκηση και γι’ αυτό νέος όντας αποσύρθηκε στην έρημο του Σινά, κοντά στον φημισμένο ερημίτη και πνευματικό δάσκαλο Μαρτύριο και εκάρη μοναχός.

Έζησε κοντά στον άγιο ασκητή τέσσερα χρόνια διδασκόμενος τις αρετές και τους τρόπους επίτευξης της προσωπικής κάθαρσης, σημειώνοντας τεράστια πνευματική πρόοδο. Η φήμη του δεν άργησε να διαδοθεί ώστε στο ερημητήριό του έτρεχε πλήθος μοναχών και λαϊκών να τον συμβουλευθούν. Μάλιστα είχε αποκτήσει και τη φήμη του θαυματουργού, ο οποίος με την προσευχή του έκανε πολλά θαύματα. Εκεί έζησε για δεκαεννιά χρόνια. Κατόπιν εγκαταβίωσε στη Μονή του Θωλά. Όταν κοιμήθηκε ο ηγούμενος της σεβάσμιας Μονής της Αγίας Αικατερίνης Σινά, οι μοναχοί τον ανάδειξαν ηγούμενο, όπου τους ποίμανε για λίγα χρόνια και γι’ αυτό πήρε και την ονομασία Σιναΐτης.

Η νοσταλγία όμως της ερημικής ζωής τον οδήγησε να αφήσει την Μονή και να φύγει ξανά στην έρημο, όπου έμεινε ως την κοίμησή του, ασκούμενος, προσευχόμενος και συγγράφοντας τα περισπούδαστα βιβλία του «Κλίμαξ» και «Λόγος προς τον Ποιμένα». Κοιμήθηκε το 606 και η Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις 30 Μαρτίου, ημέρα της κοίμησής του και ιδιαιτέρως την Δ΄ Κυριακή των Νηστειών.

Ήταν σοφός άνθρωπος και προπαντός μεγάλος ασκητής, εφάμιλλος του μεγάλου Αντωνίου, αγίου Ευθυμίου και αγίου Σάββα. Γύρω από τον μεγάλο αυτό δάσκαλο ασκητή συγκεντρώθηκαν πολλές χιλιάδες μοναχοί, παίρνοντας από αυτόν μαθήματα πνευματικού αγώνα. Για να μπορούν οι μοναχοί να έχουν καταγραμμένες τις σοφές διδαχές και παραινέσεις του, τις κατέγραψε στα προαναφερόμενα συγγράμματά του.

Η «Κλίμαξ», που σημαίνει σκάλα, είναι το πρώτο και σπουδαίο σύγγραμμά του, διότι το περιεχόμενό του, ως νοητή σκάλα, ανεβάζει κλιμακωτά τον ασκούμενο άνθρωπο στην κορυφή των αρετών. Περιέχει τριάντα λόγους σε αντίστοιχες αρετές. Αρχίζει από τις αρετές, οι οποίες εύκολα αποκτώνται και έχουν κυρίως πρακτικό χαρακτήρα, και προχωρεί στις δύσκολες και υψηλές αρετές, οι οποίες έχουν θεωρητικό χαρακτήρα. Ο άγιος Ιωάννης αποδεικνύεται βαθύτατος γνώστης της ανθρώπινης ψυχής, όταν η επιστήμη της ψυχολογίας ήταν άγνωστη και ως έννοια. Με θαυμαστό τρόπο, ανατέμνει την ανθρώπινη ψυχή και προσπαθεί να εντοπίσει τις αμαρτωλές έξεις της και τις καταβολές, ώστε να την θεραπεύσει και να τη θωρακίσει από την ψυχοκτόνο δράση της αμαρτίας και του κακού. Γνωρίζει πως στην ανθρώπινη ψυχή υπάρχουν βαθμίδες κάθαρσης από τα πάθη και επίσης βαθμίδες απόκτησης των αρετών. Γι’ αυτό και ιεραρχεί με καταπληκτικό τρόπο την κάθαρση και την απόκτηση αρετών, ώστε να γίνεται με τον πλέον ενδεδειγμένο τρόπο. Έστω για παράδειγμα: αρχίζει με τις αρετές της μετάνοιας, της υπακοής, της μνήμης του θανάτου, για να αποκολλήσει τον άνθρωπο από την αμαρτία και προχωρεί σε υψηλές αρετές, όπως τις διακρίσεως, της ησυχίας, της απάθειας, της ταπεινοφροσύνης κλπ. Οι απόκτηση των αρετών είναι έτσι ταξινομημένες στο ιερό σύγγραμμα, ώστε η κάθε αρετή να προϋποθέτει την προηγούμενη και αυτή να είναι προϋπόθεση για την επόμενη! Μεγαλύτερη ηθική τελειότητα από αυτή δεν έχει γραφεί ακόμη ως τώρα!

Η «Κλίμαξ» είναι γραμμένη σε υπέροχη λόγια και κομψή ελληνική γλώσσα, καλοδουλεμένη και με μελωδικότητα. Έχει διαύγεια σκέψεων, γλαφυρότητα, παραστατικότητα, πλούτο εκφράσεων, επιτυχημένες παρομοιώσεις, ζωηρές εικόνες, ώστε να παρουσιάζει τον ιερό συγγραφέα της ως έναν σπάνιο χειριστή της ελληνικής γλώσσας και σκέψεως.

Αλλά και το δεύτερο μικρό του σύγγραμμα «Λόγος  προς τον Ποιμένα», είναι μια βαθυστόχαστη πραγματεία – οδηγό για όσους έχουν επωμισθεί την ευθύνη να ποιμαίνουν ανθρώπινες ψυχές.

Τα υπέροχα κεφάλαια του βιβλίου της «Κλίμακος» είναι ένα από τα προσφιλή και ωφέλημα αναγνώσματα των πιστών αυτή την κατανυκτική περίοδο. Ανήκει στα λεγόμενα νηπτικά κείμενα και απευθύνεται τόσο στους μοναχούς, όσο και στους κοσμικούς και συμπληρώνει τον θαυμαστό πλούτο της εκκλησιαστικής μας γραμματείας. Όσοι αισθανόμαστε την ανάγκη να αγωνιστούμε κατά των παθών μας, την κάθαρση του κακού εαυτού μας και την πνευματική μας πρόοδο, είναι ενδεδειγμένο να εντάξουμε τα συγγράμματα του αγίου Ιωάννου στα αναγνώσματά μας. Οι σοφές παραινέσεις του μεγάλου πνευματικού δασκάλου θα αποτελέσουν πολύτιμο πνευματικό οδηγό για κλιμακωτή κατάκτηση αρετών, ώστε να αξιωθούμε να υποδεχτούμε τον Αναστάντα Κύριο, καθαροί από τους ρύπους της αμαρτίας και τη φθορά του κακού.

ΠΗΓΗ: https://www.pemptousia.gr/2024/04/o-agios-ioannis-o-sinaitis-o-singrafeas-tis-klimakos/

Alone with God : Instrumental Worship & Prayer Music With Scriptures & A...

Νάξιοι Μελιστές: Τυπική Διάταξη Ακολουθιών από 14η έως 20ή Απριλίου...

Νάξιοι Μελιστές: Τυπική Διάταξη Ακολουθιών από 14η έως 20ή Απριλίου...:  Download σε μορφή pdf  ΕΔΩ

Νάξιοι Μελιστές: Ψαλτικό Κυριακοδρόμιο! Κυριακή Δ΄ των Νηστειών (Αγ...

Νάξιοι Μελιστές: Ψαλτικό Κυριακοδρόμιο! Κυριακή Δ΄ των Νηστειών (Αγ...:   Οι Ακολουθίες του Εσπερινού, του Όρθρου, τής Θείας Λειτουργίας και του E΄ Κατανυκτικού Εσπερινού της Δ ΄  Κυριακής  των Νηστειών (Αγίου Ιω...

Γρηγόριος ὁ Ε΄

Ὁ Ἐθνοϊερομάρτυς Οἰκουμενικός Πατριάρχης

Γρηγόριος ὁ Ε΄  (17845-1821)

 

Ἀπολυτίκιον  Ἦχος α. Τῆς ἐρήμου πολίτης.

Δημητσάνης τὸν γόνον Βυζαντίου τὸν πρόεδρον,  

καὶ Σχολῆς τῆς Πάτμου γέρας θεῖον καὶ καύχημα.

Γρηγόριον τιμήσωμεν πιστοί, 

ὡς Μάρτυρα Χριστοῦ πανευκλεῆ,

 ἵνα λάβωμεν πταισμάτων τὸν ἱλασμόν, ΄

παρὰ Θεοῦ κραυγάζοντες.

 Δόξα τῷ δεδωκότι σου ἰσχύν,

δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι,

 δόξα τῷ ἐν εὐκλείᾳ οὐρανῶν,

δοξάσαντί σε Ἅγιε.

ΚάθισμαἮχος α'. Τὸν τάφον Σου Σωτὴρ.

Επέλαμψεν ἰδοὺ, ἡ ἁγία ἡμέρα,

 τῆς θείας ἑορτῆς, τοῦ σοφοῦ Πατριάρχου,

 Πατμιάδος ἀπόφοιτοι, εύσεβέστατοι Ἕλληνες,

 ταύτην σήμερον, περιχαρῶς ὁμοῦ πάντες,

 ἑορτάσωμεν,

 τῆς γὰρ ἡμῶν σωτηρίας, ἡ πρόξενος γέγονε.

Μεγαλυνάριον

Τὸν Ἱερομάρτυρα τοῦ Χριστοῦ,

 καὶ τῆς Πατμιάδος, ἀπροσμάχητον βοηθὸν,

φὐλακα καὶ ῥύστην, τῶν ἐπικαλουμένων,

 Γρηγόριον τὸν νέον, πάντες ὑμνήσωμεν.

Άγιος Γρηγόριος Ε΄ (10 Απριλίου)

  

 Ο Ιερομάρτυς και Εθνομάρτυς Πατριάρχης 

του Γένους μας

Λάμπρος Σκόντζος, Θεολόγος

10 Απριλίου 2024

Το πρωτόθρονο και σεβάσμιο Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει να επιδείξει μια πλειάδα Πατριαρχών, οι οποίοι κοσμούν το αγιολόγιο της Εκκλησίας μας.

Ανάμεσά τους ο ηρωικός ιερομάρτυρας και εθνομάρτυρας άγιος Γρηγόριος Ε΄.

Πρόκειται για μια από τις ηρωικότερες μορφές του Γένους μας, ο οποίος διέπρεψε και ως λαμπρός εκκλησιαστικός άνδρας και ως συνεπής εθνικός ηγέτης.

Γεννήθηκε στη Δημητσάνα το 1745 από τον Ιωάννη και την Ασημίνα Αγγελόπουλου. Το βαπτιστικό του όνομα ήταν Γεώργιος.

Το 1767 πήγε στη Σμύρνη κοντά στο θείο του Μελέτιο, όπου φοίτησε στην εκεί περίφημη Ευαγγελική Σχολή.

Μετά παρακολούθησε ανώτερα μαθήματα στην Πάτμο από τον Δανιήλ Κεραμέα. Αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές του γύρισε στη Μονή των Στροφάδων, όπου εκάρη μοναχός, λαμβάνοντας το μοναχικό όνομα Γρηγόριος.

Αργότερα τον κάλεσε ο Μητροπολίτης Σμύρνης Προκόπιος, ο οποίος τον χειροτόνησε διάκονο και στη συνέχεια πρεσβύτερο, επιδεικνύοντας μεγάλο ιεραποστολικό ζήλο και ασκώντας τεράστιο φιλανθρωπικό έργο.

Η φήμη του ως ανερχόμενη σπουδαία εκκλησιαστική προσωπικότητα δεν άργησε να φανεί.

Στις 19 Αυγούστου του 1785 εξελέγη Οικουμενικός Πατριάρχης και παρέμεινε στον πατριαρχικό θρόνο ως το Δεκέμβριο του 1798, οπότε η Υψηλή Πύλη τον καθαίρεσε και τον εξόρισε στο Άγιο Όρος, ως ανίκανον να διατηρήσει την υποταγή των χριστιανικών λαών στην τουρκική εξουσία.

Κατά την παραμονή του εκεί ως ασκητής, μυήθηκε με ενθουσιασμό στην Φιλική Εταιρεία από τον φιλικό Ιωάννη Φαρμάκη στα 1818, και υποσχέθηκε να δώσει ακόμα και τη ζωή του στην υπόθεση της ελευθερίας του υποδούλου Γένους.

Την ίδια χρονιά κλήθηκε και πάλι στον Οικουμενικό θρόνο, για να παραμείνει ως το μαρτυρικό του θάνατο.

Όλοι οι ιστορικοί της εποχής του περιγράφουν τον Γρηγόριο ως έναν ταπεινό και πράο άνθρωπο, ο οποίος όμως έκρυβε στην ψυχή του τεράστιο ψυχικό μεγαλείο, ηρωισμό και αυταπάρνηση.

Και στις δύο σύντομες περιόδους της πατριαρχίας του υπέδειξε ασυνήθιστο ζήλο για την ανόρθωση της Εκκλησίας. Φρόντισε για την εκλογή αξίων και μορφωμένων ιεραρχών και για την κατάρτιση και επιμόρφωση του κλήρου.

Υπήρξε αγαπητός σε όλους, ακόμη και στους Οθωμανούς, για την ακεραιότητα του χαρακτήρα του και το ήθος του.

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, ιδιαίτερα κατά τη δεύτερη περίοδο της πατριαρχίας του, να τον εμπιστεύεται η Υψηλή Πύλη και να μπορούν να οργανώνονται οι υπόδουλοι Χριστιανοί για την επανάσταση.

Οι ιστορικοί αναφέρονται επίσης και για τη φλογισμένη καρδιά του για την πατρίδα και το υπόδουλο Γένος. Μέσα από τα γραπτά του και κύρια τις επιστολές του φαίνεται ότι ανυπομονούσε να δει την πολυπόθητη ελευθερία.

Χρησιμοποίησε δε κάλλιστα την διπλωματική του ικανότητα και δεξιοτεχνία ώστε να διευκολυνθεί ο ξεσηκωμός, χωρία όμως να υπάρξουν αντίποινα και σφαγές στον άμαχο πληθυσμό, για τον οποίο ένοιωθε υπεύθυνος για τη ζωή του.

Όταν ο Αλέξανδρος Υψηλάντης κήρυξε την επανάσταση στη Μολδοβλαχία, κλήθηκε ο Πατριάρχης από το Σουλτάνο να δώσει εξηγήσεις, ως υπεύθυνος προς την Υψηλή Πύλη για τις πράξεις των χριστιανών επαναστατών.

Ο Γρηγόριος, με μια διπλωματική κίνηση, έπεισε το Σουλτάνο ότι δεν είχαν την έγκρισή του και εξέδωσε ψεύτικο αφορισμό εναντίον τους. Αυτό καθησύχασε το Σουλτάνο, έσωσε από τη γενική σφαγή χιλιάδες αμάχους χριστιανούς και έδωσε την ευκαιρία στους επαναστάτες να οργανωθούν καλλίτερα.

Μάλιστα ο ίδιος ο Υψηλάντης κατάλαβε τον διπλωματικό ελιγμό του Πατριάρχη και θεώρησε τον αφορισμό ψεύτικο, αποτέλεσμα βίας της Υψηλής Πύλης. Σε μυστική επιστολή του το Δεκέμβριο του 1820 προς τον επίσκοπο Σαλώνων Ησαΐα, διευκρινίζει ότι ο αφορισμός ήταν εικονικός και προέτρεπε τους προεστούς να ετοιμάζονται για την επανάσταση.

Σε επιστολή του επίσης προς τον Επίσκοπο Παλαιών Πατρών Γερμανό τόνιζε ότι συμφωνεί με την ίδρυση «Σχολής» στο Μοριά. Με τη λέξη «Σχολή», υπονοούσαν και οι δύο την Ελληνική Επανάσταση και μάλιστα οι Φιλικοί όρισαν ως επιστάτες της «Σχολής» τον Οικουμενικό Πατριάρχη Γρηγόριο και τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Πολύκαρπο.

Αλλά δεν άργησε να διαρρεύσει στην Υψηλή Πύλη η μυστική εθνική δράση του Γρηγορίου. Κάποιοι τον συμβούλευσαν να φύγει για να σωθεί. Εκείνος αρνήθηκε ηρωικά και υποσχέθηκε να δώσει τη ζωή του για το Χριστό και την ελευθερία της πατρίδος.

Ενσάρκωνε εκείνη την κρίσιμη στιγμή ολόκληρο το υπόδουλο Γένος. Στις 10 Απριλίου 1821, ανήμερα του Πάσχα, συνελήφθη και απαγχονίστηκε ως «άπιστος της Υψηλής Πύλης και συμμέτοχος και πρωταίτιος των ταραχών». Το άψυχο σώμα του έμεινε κρεμασμένο επί τρεις ημέρες στην κεντρική πύλη του Πατριαρχείου.

Κατόπιν αγοράστηκε από τους Εβραίους, βεβηλώθηκε, σύρθηκε στους δρόμους της Πόλης και ρίχτηκε στο Βόσπορο. Το βρήκε ο Κεφαλλονίτης πλοίαρχος Μ. Σκλάβος, το οποίο μετέφερε στην Οδησσό, όπου τάφηκε με τιμές ιερομάρτυρα.

Το 1871 μεταφέρθηκαν τα τίμια λείψανά του στην Ελλάδα και εναποτέθηκαν στον Μητροπολιτική ναό Αθηνών. Το 1921 ανακηρύχτηκε άγιος και η μνήμη του εορτάζεται στις 10 Απριλίου.

Χριστιανομάχοι και εθνομηδενιστές παραχαράσσοντας βάναυσα την ιστορία, κατασυκοφαντούν τον άγιο Ιερομάρτυρα και Εθνομάρτυρα Γρηγόριο ως ανθέλληνα και προδότη της Πατρίδος.

Παραβλέπουν το συνολικό έργο του μεγάλου άνδρα και στέκονται στον δήθεν αφορισμό της Επανάστασης. Δεν είναι σε θέση να δουν, ή το χειρότερο, δεν θέλουν να δουν, τους σωτήριους ελιγμούς του Γρηγορίου, οι οποίοι έσωσαν από τις σφαγές χιλιάδες αθώους και ωφέλησαν την Επανάσταση, διότι έδωσαν πολύτιμο χρόνο στους επαναστάτες να οργανωθούν.

Φτάνουν δε στην έσχατη κατάντια να θεωρούν τη μεγάλη εκούσια θυσία του ως «ξεκαθάρισμα λογαριασμών» του με τους Τούρκους! Αυτό είναι δυστυχώς ένα μικρό δείγμα της αγνωμοσύνης μας προς τους δημιουργούς της εθνικής μας υπόστασης και ελευθερίας!

ΠΗΓΗ: https://www.pemptousia.gr/

«Μια Πέμπτη, μια Σαρακοστή»: Χορός Ψαλτών "Αντιφωνικό Μέλος"

Έρπητας Ζωστήρας: Αίτια, επιπλοκές και εμβολιασμός

Έρπητας Ζωστήρας: Αίτια, επιπλοκές και εμβολιασμός: Τα νέα είναι ελπιδοφόρα για τη νόσο αυτή που προκαλεί φόβο.

Ναμουνα γλάρος

Ὁ Ἅγιος Γεράσιμος Ὁ Βυζάντιος (7 Ἀπριλίου)

                                               Ὁ Ἅγιος Διδάσκαλος 

 τῆς Πατμιάδας Ἐκκλησιαστικῆς Σχολῆς

 

Σήμερα, 7 Ἀπριλίου, ἡ Ἐκκλησία μας, τιμᾶ τή Μνήμη τοῦ Ὁσίου Γερασίμου τοῦ Βυζαντίου, μαθητή καί μεγάλου Διδασκάλου καί Σχολάρχη τῆς περιώνυμης Πατμιάδας Ἐκκλησιαστικῆς Σχολῆς. Δυστυχῶς, δέν εἶναι, παρά ἐλάχιστα,  γνωστή ἡ Προσωπικότητά του. Εὐτυχῶς ὅμως, μέ τή ζωή καί τό ἔργο του, ἀσχολήθηκε πρίν ἀπό λίγα χρόνια ὁ ἀπόφοιτος τῆς Σχολῆς μας καί μετέπειτα καθηγητής της ὁ πολυγραφότατος Ἀρχιμανδρίτης π. Ναυκράτιος Τσουλκανάκης, ὁ ὁποῖος ἐξέδωσε τό περισπούδαστο ἔργο του, μέ τόν τίτλο: ««ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΣ Ο ΒΥΖΑΝΤΙΟΣ (+1740) Ο ΑΓΙΟΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΤΜΟΥ», τό ὁποῖο ἔρχεται νά ἀναδείξει τή μεγάλη αὐτή φυσιογνωμία τῆς Ἐκκλησίας μας καί τῆς Παιδείας μας, «ἔρχεται σάν συνέχεια τῆς ἱστορίας  τοῦ φημισμένου Φροντιστηρίου τῆς Πάτμου καί τῆς ζωῆς τοῦ ἱδρυτοῦ του καί διδασκάλου ἁγίου Μακαρίου τοῦ Καλογερᾶ τοῦ Πατμίου, καί ἀναφέρεται στόν ἱερομόναχο Γεράσιμο τόν Βυζάντιο, ὁ ὁποῖος διετέλεσε  ὄχι μόνο μαθητής του, καί ὑποδιδάσκαλος, ἀλλά καί διάδοχός του στή σχολή αὐτή. Πέρα ἀπό τά βιογραφικά τοῦ παπᾶ Γεράσιμου, ἐκτίθεται ἡ ἱστορία τῆς λειτουργίας τοῦ σχολείου αὐτοῦ, καί ἡ προσφορά του γενικά στήν ἀνάπτυξη τῆς παιδείας τοῦ δούλου Γένους». 

Αὐτά ἀναφέρει ὁ π. Ναυκράτιος, στόν πρόλογο τοῦ, ἀπό 300 σελίδες, σημαντικοῦ αὐτοῦ ἔργου του.  Τό σημείωμα αὐτό, δέν ἀποτελεῖ βιβλιοκρισία· δέ θά τολμοῦσα κἄν νά ἐπιχειρήσω κάτι τέτοιο. Ὁ π. Ναυκράτιος, ἐρευνητής σέ ὅλη του τή ζωή, δέν ἄφησε βιβλιοθήκη γιά βιβλιοθήκη, ὄχι μόνο στόν Ἑλλαδικό χῶρο, ἀλλά καί στό ἐξωτερικό, ἀναζητώντας στοιχεῖα γιά τήν Πατμιάδα, γιά τόν Ἱδρυτή της, γενικά γιά τήν ἱστορία της. Τό σύγγραμμά του γιά τόν Ἅγιο Μακάριο τόν Καλογερᾶ, στάθηκε αἰτία καί άφορμή γιά τήν Ἁγιοκατάταξή του τό 1994. Εἶναι συγγραφέας πολλῶν ἄλλων συγγραμμάτων καί ἀποτελεῖ μεγάλη τιμή καί καύχηση, γιά τήν Πατμιάδα, νά ἔχει ἀναδείξει τέτοιους μαθητές! Θά χρειασθεῖ ἀσφαλῶς, ἕνα ἱκανό ἀφιέρωμα στήν Προσωπικότητα τοῦ π. Ναυκρατίου, ὁ ὁποῖος διετέλεσε καί πνευματικοπαίδι, ἀπό τά πρῶτα, τοῦ Ἁγίου Ἀμφιλοχίου.

Λίγα στοιχεῖα ἀπό τό Συναξάρι τοῦ Ἁγίου Γερασίμου

Ὁ Ὅσιος Γεράσιμος, γεννήθηκε στήν Κωνσταντινούπολη. Ἦλθε στήν Πάτμο καί μαθήτευσε κοντά στόν  σοφό Διδάσκαλο τοῦ Γένους, τόν Ὅσιο Μακάριο  Καλογερᾶ, στή νεοσύστατη Πατμιάδα Σχολή. Μετά τό πέρας τῶν σπουδῶν του, παρέμεινε κοντά στόν Διδάσκαλό Του, σάν βοηθός, ἀργότερα ἀνέλαβε τήν διδασκαλία τῶν μαθημάτων καί τελικά τήν διεύθυνση τῆς Σχολῆς, μετά τήν  κοίμηση τοῦ Ἁγίου Μακαρίου. Ὑπῆρξε ἄριστος παιδαγωγός τῶν νέων. Δυστυχῶς,   ἀρρώστησε ἀπό λιθίαση καί ἀναχώρησε γιά τή Σμύρνη πρός θεραπεία. Δέν θεραπεύθηκε ἐκεῖ, ἀναζήτησε ἰατρική περίθαλψη  στήν Κρήτη, ἀλλά ἐκεῖ «κοιμήθηκε»  τό ἔτος 1740 μ.Χ. καί ἐνταφιάσθηκε  στήν Ἱερά Μονή τῆς Ἁγίας  Τριάδας, τῶν Τζαγκαρόλων. Μόλις ἔγινε γνωστή ἡ ἐκδημία του  στήν Πάτμο, ἡ Ἱερά Μονή ἔστειλε ἀντιπροσωπεία ἀπό Μοναχούς, προκειμένου νά μεταφέρουν τό Ἱερό του Λείψανο στό Μοναστήρι του. Οἱ Πατέρες τῆς Μονῆς τῆς Ἁγίας Τριάδας ἀρνήθηκαν νά παραδώσουν τόν πολύτιμο θησαυρό «ὃν ἀπέστειλεν αὐτοῖς ὁ Θεός». Τότε,  ἔγινε ἀγρυπνία καί κατά τή διάρκεια τοῦ Χερουβικοῦ Ὕμνου ἀπεκόπη ὁ  ἱερός βραχίονας ἀπό τό δεξιό χέρι  τοῦ Ὁσίου, τόν  ὁποῖο παρέλαβαν καί μετέφεραν οἱ μοναχοί στήν Πάτμο, ὅπου βρίσκεται μέχρι σήμερα. Στήν Ἁγία Τριάδα, φυλάσεται ἡ Τιμία του Κάρα. Τό Λείψανό του δυστυχῶς  παραδόθηκε στή φωτιά ἀπό τούς Αγαρηνούς πού ἐπέδραμαν εναντίον τῆς Ἱεράς Μονῆς τό έτος 1821 καί τήν ἔκαψαν. Λίαν ἐνωρίς ἡ Ἐκκλησία μας τόν κατέταξε στήν Χορεία τῶν Ἁγίων Της καί ἡ μνήμη Του τιμᾶται τόσο στήν Ἱερά Μονή τῆς μετανοίας Του, ὅσο καί στό Παρεκκλήσιο τῆς Πατμιάδας. Φυσικά τιμᾶται καί στή Μονή τῆς Ἀγίας Τριάδας στήν Κρήτη καί ἄλλαχοῦ, ὅπου διακονοῦν Κληρικοί - ἀπόφοιτοι τῆς Πατμιάδας.

Λίαν Ἄς ἔχουμε τήν Εὐλογία Του καί ἄς προστατεύει τή Σχολή Του, στήν  ὁποία ἀφιέρωσε τή Ζωή Του.

Ὂ Επίσκοπος Ρωγών Ιωσήφ!

  Ο Εθνομάρτυρας Επίσκοπος Ρωγών και Κοζύλης Ιωσήφ

 

Ήταν έντονη η επιθυμία μου εδώ και πολλά χρόνια και είχα θέσει σκοπό της ζωής μου να μπορέσω κάποια στιγμή να συμμετέχω σε εκδήλωση που θα τιμηθεί η μνήμη του εθνομάρτυρα Επισκόπου Ρωγών και Κοζύλης Ιωσήφ και στα μέρη μας, για τον οποίο άκουγα και διάβαζα ότι είχε μεγάλη θρησκευτική και εθνική δραστηριότητα και ότι θυσιάστηκε κατά την έξοδο του Μεσολογγίου.

Αυτό έγινε πραγματικότητα την περασμένη χρονιά, 2023, όταν διοργανώθηκε με την πρωτοβουλία και τη συμμετοχή μας καθώς και άλλων φορέων, στο Κάστρο των Ρωγών η πετυχημένη εκδήλωση προς τιμήν του, η οποία έγινε μετά από 50 περίπου χρόνια, αφού παρόμοια εκδήλωση είχε γίνει το 1971, με την ευκαιρία του εορτασμού των 150 χρόνων από την επανάσταση του 1821.

Πιστεύω ότι με τη διοργάνωση και της επετειακής εκδήλωσης, που πραγματοποιείται την Κυριακή 7 Απριλίου 2024 και στην οποία συμμετέχω ξανά ως συνδιοργανωτής επικεφαλής του φορέα Εταιρεία Βυζαντινών Μελετών Πρέβεζας, αλλά και όσων εκδηλώσεων θα ακολουθήσουν στο μέλλον, στις οποίες θα λαμβάνω μέρος, ότι εκπληρώνω το μεγάλο σκοπό τον οποίο είχα θέσει για να τιμηθεί η μνήμη του ιερομάρτυρα Επισκόπου Ρωγών και Κοζύλης Ιωσήφ.

Ο Επίσκοπος Ρωγών και Κοζύλης Ιωσήφ γεννήθηκε στα Αμπελάκια το 1776 ή την Τσαριτσάνη Θεσσαλίας και από πολύ νωρίς διακρίθηκε για την φιλομάθειά του.

Διδάχθηκε τα πρώτα γράμματα από τον τρικαλινό Ιερέα Πολυζώη, τον Εθνομάρτυρα και συνέχισε τις σπουδές του στην περίφημη σχολή της Τσαρίτσανης όπου ήταν μαθητής του δάσκαλου του Γένους και διαφωτιστή Κωνσταντίνου Κούμα.

Σε ηλικία μόλις 14 ετών χειροτονήθηκε Αναγνώστης και στη συνέχεια ασπάστηκε το μοναχικό βίο και χειροτονήθηκε το 1798, σε ηλικία 22 ετών, διάκονος και αργότερα πρεσβύτερος στην Τσαρίτσανη από τον Επίσκοπο Ελασσόνας Ιωαννίκιο τον Α΄.

Ως κληρικός με τη μεγάλη του εθνική δράση ανησυχεί τον Αλή Πασά ο οποίος δίνει εντολή το 1814 να τον συλλάβουν και να τον μεταφέρουν στα Ιωάννινα όπου τον φυλακίζει με σκοπό να θανατωθεί.

Η ποινή του όμως δεν εκτελείται, αποφυλακίζεται και καταφεύγει στην Άρτα, κοντά στον Μητροπολίτη Άρτης και Ναυπάκτου Πορφύριο με τον οποίο συνδέονταν από παλαιότερα.

Στην Άρτα χειροτονείται Αρχιμανδρίτης, όπου ανέπτυξε σημαντική εκκλησιαστική και εθνική δράση και γνωρίστηκε φιλικά με τον Επίσκοπο Ρωγών και Κοζύλης Μακάριο.

Όταν στη συνέχεια το 1820 ο Μακάριος καταδιώχθηκε από τους Τούρκους και πέρασε στην Κέρκυρα για να γλυτώσει το θάνατο από τον Αλή Πασά, όρισε τον Αρχιμανδρίτη Ιωσήφ αντικαταστάτη του στην Επισκοπή Ρωγών.

Οι Ρωγοί βρίσκονται σε χαμηλό λόφο ανάμεσα από τα χωριά της Πρέβεζας, Πέτρα και Νέα Κερασούντα.

Σήμερα σώζονται ερείπια του κάστρου καθώς και Ιερός Ναός αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου, μέρος της παλιάς Μονής η οποία δεν σώζεται.

Δίπλα στην είσοδο του Ιερού Ναού υπάρχει επιγραφή που αναγράφει:

«ΕΝ ΤΑΥΤΗ ΤΗΝ ΠΑΛΑΙ ΜΟΝΗ ΚΑΙ ΕΠΙΣΚΟΠΗ ΡΩΓΩΝ ΑΡΧΙΕΡΑΤΕΥΣΕ 1820-1826 Ο ΕΘΝΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΙΩΣΗΦ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΑΤΑΣ ΠΡΟΣΕΝΕΓΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΤΗ ΠΑΤΡΙΔΙ ΕΝ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΩ ΑΓΩΝΙΣΘΕΙΣ ΚΑΙ ΘΥΣΑΣΘΕΙΣ 13/04/1826».

Ως Επίσκοπος Ρωγών έμεινε μικρό χρονικό διάστημα αλλά φεύγοντας άφησε σπουδαίο εκκλησιαστικό κα φιλανθρωπικό έργο.

Στη διάρκεια της Επανάστασης του 1821, ο Επίσκοπος Ιωσήφ δραστηριοποιήθηκε έντονα για να υποστηρίξει τους σκοπούς του απελευθερωτικού Αγώνα και αργότερα στον τουρκικὸ εμφύλιο πόλεμο, οι Έλληνες της περιοχής με τον Ιωσὴφ πρωταγωνιστή, ύστερα από εντολή της Φιλικής Εταιρείας, πήραν το μέρος του Αλή πασά για να πολεμήσουν τα σουλτανικὰ στρατεύματα.

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ο Χουρσὶτ Πασᾶς να συλλάβει πολλοὺς Κληρικοὺς και μεταξύ αυτών και τον Επίσκοπο Ρωγών και Κοζύλης Ιωσήφ.

Οι τουρκικές αρχές τον τιμώρησαν με κάθειρξη στην Άρτα, μέχρι το τέλος του 1821, οπότε απελευθερώθηκε όταν τα σουλιώτικα και ρουμελιώτικα σώματα κυρίευσαν για λίγες μέρες την πόλη της Άρτας.

Μετά την απελευθέρωσή του εγκατέλειψε την πόλη της Άρτας και κατέφυγε στο αρματολίκι του Βάλτου Ακαρνανίας όπου συνάντησε τους αγωνιστές, Ανδρέα και Γιάννη Ίσκο και έλαβε μαζί τους μέρος σε πολλές μάχες εναντίον των Τούρκων στην Επανάσταση που ακολούθησε.

Στη συνέχεια ο Επίσκοπος Ρωγών και Κοζύλης Ιωσήφ πήγε τον Φεβρουάριο του 1822 στο δοκιμαζόμενο Μεσολόγγι όπου συνδέθηκε με τον Ελβετό Φιλέλληνα εκδότη των «Ελληνικών χρονικών» Ιωάννη Μάγερ και συνεργάσθηκε μαζί του σε οργανωτικά θέματα του Αγώνα.

Στις 24 Δεκεμβρίου του 1823 διοργάνωσε με απόλυτη επιτυχία την υποδοχή του Λόρδου Βύρωνα.

Οι αρετές και ο προσωπικός του αγώνας τον ανέδειξαν σε πνευματικό καθοδηγητή των πολιορκημένων αλλά είχε και το θλιβερό προνόμιο να τελέσει τον Αύγουστο του 1823 την κηδεία του Μάρκου Μπότσαρη και τον Μάρτιο του 1825 κήδευσε το Λόρδο Βύρωνα.

Ο Επίσκοπος Ιωσήφ με μεγάλη καρτερία και γενναιότητα κρατώντας στα χέρια του τον Τίμιο Σταυρό εμψύχωνε τους πολιορκημένους, ο δε Μάγερ έγραψε για τη δράση του αυτή στις 19 Δεκεμβρίου του 1825 στα Ελληνικά χρονικά ότι «Από το ρακένδυτο πετραχήλι του κρέμονται οι ψυχές όλων των πολιορκημένων».

Μαζί με τον Πρεβεζάνο Αρχιμανδρίτη Γεράσιμο Ζαλογγίτη γυρνούν στα τείχη, εμψυχώνουν τους Αγωνιστές, περιθάλπουν τους τραυματίες, βοηθούν στη επιδιόρθωση των τειχών και πολεμούν και οι ίδιοι στην «ντάπια».

Μετά από ένα χρόνο πολιορκίας οι πολιορκημένοι, όταν κατάλαβαν πως ήταν αδύνατο πλέον να έρθουν ενισχύσεις, αποφασίζουν τη συγκρότηση μιας Διοικούσας Επιτροπής, ενός συμβουλίου, το οποίο αποτελούνταν από τον Επίσκοπο Ιωσήφ ως πρόεδρο και μέλη τους πρόκριτους και τους οπλαρχηγούς της πόλης, το οποίο ονομάσθηκε «Συμβούλιο Θανάτου».

Η επιτροπή αυτή συνεδρίασε στις 6 Απριλίου του 1826 στην εκκλησία της Αγίας Παρασκευής και αποφάσισε ομόφωνα να πραγματοποιηθεί η Έξοδος το Σάββατο του Λαζάρου ξημερώνοντας Κυριακή των Βαΐων, 10 με 11 Απριλίου του 1826.

Το σχέδιο της Εξόδου το οποίο κατέστρωσε ο Επίσκοπος Ρωγών Ιωσήφ, όπως μαρτυρεί ο Νικόλαος Κοσομούλης, αποτελούνταν από δεκαεπτά άρθρα με αναφορά στον αγώνα για την Ελευθερία ή τον Θάνατο.

Το κείμενο όριζε ότι η έξοδος θα γινόταν από τρία διαφορετικά σημεία διασχίζοντας το εχθρικό στρατόπεδο με αρχηγούς σε κάθε ένα από τα τρία σώματα τους Νότη Μπότσαρη, Δημήτριο Μακρή και Κίτσο Τζαβέλα.

Ο Επίσκοπος κατά την Έξοδο ήταν επικεφαλής της τρίτης φάλαγγας με τα γυναικόπαιδα, η οποία μέσα στον πανικό αναγκάζεται να επιστρέψει στην πόλη και με λιγοστούς πολεμιστές να ταμπουρωθεί στο νησάκι του Ανεμόμυλου.

Στον Ανεμόμυλο αντιστέκονται επί τρείς μέρες αλλά δεν άντεξαν και στο τέλος ο Επίσκοπος Ρωγών Ιωσήφ έβαλε φωτιά στην πυριτιδαποθήκη και ανατινάχθηκε μαζί με την ομάδα του για να μην πέσουν ζωντανοί στα χέρια των τούρκων εισβολέων.

Ανάμεσα στα συντρίμμια οι εισβολείς βρήκαν μισοζώντανο τον Επίσκοπο και αφού τον βασάνισαν, τον κρέμασαν πάνω στα ερείπια του Ανεμόμυλου όπου ξεψύχησε μαρτυρικά στις 13 Απριλίου 1826.

Η ταφή του έγινε δίπλα από τον Ιερό Ναό του Αγίου Παντελεήμονα στην πόλη του Μεσολογγίου, όπου είχε τελέσει και την τελευταία Θεία Λειτουργία.

Ο Εθνομάρτυρας Επίσκοπος Ρωγών και Κοζύλης Ιωσήφ είναι ένα σύμβολο της Μεγάλης Επανάστασης και η θυσία του πρέπει να γίνει παράδειγμα για τις νέες γενιές.

Ο Εκκλησιαστικός αυτός Ηγέτης, με τους αγώνες και τη θυσία του δόξασε το Μεσολόγγι και δοξάστηκε ταυτόχρονα ως ένας μεγάλος εθνομάρτυρας.

Αιωνία η μνήμη του Επισκόπου Ρωγών και Κοζύλης Ιωσήφ,

ΠΗΓΗ: https://www.pemptousia.gr/2024/04/o-ethnomartiras-episkopos-rogon-ke-kozilis-iosif/

 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ «ΠΑΤΜΙΟ»:  Ὁ Ἐθνομάρτυρας αὐτός ἐξεφώνησε τόν ἐπικήδειο, στόν Δημήτριο Θέμελη, τόν Πάτμιο, πού ἀπεβίωσε ὑπερασπιζόμενος τό Μεσολόγγι!

Η θειο μου το Κατερινιο, στα 97 διδασκει την Ιταλικη