Το ποτό!

  Εφηβεία και αλκοολισμός      

  

 

Η εξάπλωση μεταξύ των εφήβων, της συχνής κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών και μάλιστα μιας νέας, εξαιρετικά επικίνδυνης πρακτικής που ονομάζεται binge drinking, η οποία σημαίνει βαρεία και συνεχή χρήση αλκοόλ, καθιστά απολύτως αναγκαία την συνεχή ενημέρωση και προειδοποίηση των εφήβων για τους θανάσιμους κινδύνους του αλκοολισμού.

Το γεγονός εξάλλου, ότι τα ποσοστά  συχνής κατανάλωσης αλκοολούχων μεταξύ των νέων είναι πολύ υψηλά (5% στα παιδιά 11 ετών, 11% στα παιδιά προεφηβικής ηλικίας 13 ετών, και  29% σε εφήβους 15 ετών), υποδηλώνουν το μέγεθος και την σοβαρότητα του προβλήματος. Στην Ευρώπη, στην ομάδα ηλικιών 15-29 ετών, ποσοστό 25% των θανάτων των αγοριών οφείλεται στην κατάχρηση αλκοολούχων ποτών, ενώ για τα κορίτσια σε ποσοστό 10%.
Ποια είναι τα επικίνδυνα αποτελέσματα από την χρήση αλκοόλ στους εφήβους;

Περιλαμβάνονται μερικοί μόνον από τους πολλούς κινδύνους από την χρήση αλκοόλ στους εφήβους

•    Το αλκοόλ μειώνει την ικανότητα προσήλωσης προσοχής και μνήμης στους εφήβους
•    Ο εγκέφαλος του εφήβου, που κάνει κατάχρηση αλκοόλ, εμφανίζει τον κίνδυνο να είναι μικρότερος σε ορισμένες περιοχές
•    Οι έφηβοι που κάνουν κατάχρηση στο αλκοόλ, έχουν την τάση να κάνουν συγχρόνως και χρήση κάνναβης
•    Οι άρρενες έφηβοι που κάνουν κατάχρηση αλκοόλ, έχουν την τάση να συμπληρώνουν λιγότερα χρόνια εκπαίδευσης, έναντι εκείνων που δεν κάνουν
•    Όσο νεώτερο είναι ένα άτομο όταν αρχίζει να πίνει, τόσο πιθανότερο είναι να εμφανίσει πρόβλημα από το αλκοόλ
•    Το αλκοόλ είναι υπεύθυνο για περίπου 50% των θανάτων από τροχαία ατυχήματα με νέους κάτω των 21 ετών
•    Τα ποσοστά απόπειρας αυτοκτονίας σε κορίτσια εφηβικής ηλικίας, είναι τριπλάσια σ’ αυτά που κάνουν κατάχρηση αλκοόλ, έναντι εκείνων που δεν κάνουν
•    Οι έφηβοι που κάνουν κατάχρηση αλκοόλ, έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να εμπλακούν σε σεξουαλική δραστηριότητα, να κάνουν σεξ χωρίς προφυλάξεις, να κάνουν σεξ με κάποιον άγνωστο ή να είναι το θύμα ή ο ένοχος σεξουαλικής επίθεσης
•    Η υπερβολική χρήση αλκοόλ, μπορεί να προκαλέσει ή να καλύψει άλλα συναισθηματικά προβλήματα, όπως το άγχος ή η κατάθλιψη
•    Η υπερβολική λήψη αλκοόλ, μπορεί να οδηγήσει στη χρήση άλλων ουσιών, όπως η κάνναβη, η κοκαΐνη ή η ηρωίνη

Πως μπορούν οι γονείς να προλάβουν την χρήση αλκοόλ;

Η ανοικτή και ξεκάθαρη επικοινωνία με τους γονείς, σχετικά με τα αρνητικά αποτελέσματα του αλκοόλ καθώς και από την πιθανή χρήση άλλων εξαρτησιογόνων ουσιών, έχει βρεθεί ότι μειώνει σημαντικά την χρήση/κατάχρηση αλκοόλ στους εφήβους. Έχει βρεθεί, ότι η χρήση αλκοόλ, αλλά και των άλλων εξαρτησιογόνων ουσιών, συμβαίνει συχνότερα μεταξύ 3 με 6 το απόγευμα, αμέσως μετά το σχολείο και πριν από την άφιξη των γονέων στο σπίτι από την εργασία.

Οι γονείς επίσης, μπορεί να βοηθήσουν, διδάσκοντας τα παιδιά πώς να αντιμετωπίζουν το στρες, Για παράδειγμα, τα παιδιά ηλικίας 15-16 χρονών, που χρησιμοποιούν την θρησκεία για την αντιμετώπιση του στρες, έχουν μικρότερη τάση να χρησιμοποιούν εξαρτησιογόνες ουσίες και επίσης έχουν λιγότερα προβλήματα από το αλκοόλ, εάν κάνουν υπερβολική χρήση, έναντι των συνομηλίκων τους που δεν χρησιμοποιούν την θρησκεία σαν μέσο για τον έλεγχο του στρες.

Επειδή η αποτελεσματική αντιμετώπιση της εφηβικής κατάθλιψης, μπορεί να δράσει αποτρεπτικά έναντι της χρήσης αλκοόλ, οι γονείς οι οποίοι προσπαθούν και επιζητούν έγκαιρα να βοηθήσουν τα παιδιά τους που βρίσκονται σε κατάθλιψη, μπορεί να τα βοηθήσουν ώστε να αποτραπεί και η αρχή της λήψης αλκοόλ.
Ποια είναι τα σημεία και τα συμπτώματα της τοξικής επίδρασης του αλκοολισμού;

Τα σημεία και τα συμπτώματα, τα οποία δείχνουν ότι ένα άτομο ευρίσκεται κάτω από την τοξική επίδραση του αλκοολισμού, είναι την μυρωδιά του αλκοόλ στην αναπνοή ή στο δέρμα του ατόμου, τα γυαλιστερά ή κατακόκκινα μάτια, η συμπεριφορά του ατόμου, που μπορεί να είναι ασυνήθιστα παθητική ή αντιθέτως, ακατάσχετα ομιλητικός, καθώς και ή παραμελημένη εμφάνιση ή υγιεινή του ατόμου. Άλλα επίσης συμπτώματα, είναι το κόκκινο δέρμα και οι διαταραχές της μνήμης.

Ποια είναι τα στάδια του αλκοολισμού;

Έχουν περιγραφεί πέντε στάδια στην εξέλιξη του αλκοολισμού. Το πρώτο στάδιο, αφορά την απλή πρόσβαση στο αλκοόλ, χωρίς χρήση όμως. Το δεύτερο στάδιο, εκτείνεται από την απλή δοκιμή ή την περιστασιακή χρήση, μέχρι την κανονική, εβδομαδιαία χρήση. Το τρίτο στάδιο, χαρακτηρίζεται από αύξηση της συχνότητας χρήσης αλκοόλ και/ή χρήσης αλκοόλ επί κανονικής, καθημερινής βάσεως. Το στάδιο αυτό, περιλαμβάνει επίσης την αγορά ή την κλοπή αλκοόλ, εκ μέρους του εφήβου. Στο στάδιο αυτό, ο έφηβος δημιουργεί σοβαρά κοινωνικά, οικογενειακά, εκπαιδευτικά προβλήματα. Το τελικό και πιο επικίνδυνο στάδιο, χαρακτηρίζεται από το ότι ο έφηβος αισθάνεται καλά μόνον όταν έχει χρησιμοποιήσει αλκοόλ. Κατά το τελευταίο αυτό στάδιο, χαρακτηρίζεται από επικίνδυνες συμπεριφορές (κλοπές, επικίνδυνη οδήγηση, συμπλοκές με άλλα άτομα), καθώς και με την εμφάνιση σκέψεων και τάσεων αυτοκτονίας.

Ποια είναι τα αίτια και οι παράγοντες κινδύνου για τον αλκοολισμό των εφήβων;

Στους οικογενειακούς παράγοντες κινδύνου, περιλαμβάνεται η ανεπαρκής γονεϊκή επικοινωνία και επίβλεψη επί του εφήβου, οι ενδοοικογενειακές συγκρούσεις καθώς και οικογενειακό ιστορικό αλκοολισμού ή χρήσης άλλων εξαρτησιογόνων ουσιών. Στους ατομικούς παράγοντες κινδύνου, περιλαμβάνονται η αδυναμία του εφήβου να ελέγξει τις παρορμήσεις του, η συναισθηματική αστάθεια, η τάση για επικίνδυνη συμπεριφορά και η πεποίθηση ότι η χρήση αλκοόλ δεν συνεπάγεται σοβαρούς κινδύνους. Τα κορίτσια που αρχίζουν να πίνουν, καθώς και οι έφηβοι που αρχίζουν να πίνουν πριν από την ηλικία των 14 ετών και των οποίων οι μητέρες έχουν προβλήματα αλκοολισμού, έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν αλκοολισμό. Οι παράγοντες κινδύνου για αλκοολισμό, διαφέρουν λίγο ανάμεσα στις ομάδες ηλικιών 14 έως 16 αφενός και αφετέρου 16 έως 18, κατά το ότι, οι έφηβοι ηλικίας 16 έως 18, έχουν την τάση να είναι λιγότερο πιθανό να πίνουν, εφόσον έχουν καλή και στενή σχέση με την μητέρα τους.



Όσον αφορά τους κοινωνικούς  παράγοντες κινδύνου για τον αλκοολισμό στην εφηβεία, περιλαμβάνεται η έμμεση πίεση της διαφήμισης, η οποία προωθεί την συμπεριφορά κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών από τους εφήβους.

Τι είναι η δηλητηρίαση από το αλκοόλ;

Η δηλητηρίαση από το αλκοόλ, αποτελεί ένα δυνητικά θανατηφόρο αποτέλεσμα από την λήψη υπερβολικής ποσότητας αλκοόλ μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα. Προκαλείται από την επιβράδυνση όλων των λειτουργιών του σώματος από το αλκοόλ (αναπνοή, καρδιακή λειτουργία, αντανακλαστικά κα), με αποτέλεσμα την πρόκληση σοκ, κώματος, διακοπή της αναπνευστικής και της καρδιακής λειτουργίας και θάνατο. Η θεραπεία απαιτεί την άμεση εισαγωγή σε νοσοκομείο, παροχή υγρών, οξυγόνου και την χορήγηση ειδικών φαρμάκων, για την αποκατάσταση των λειτουργιών της καρδίας και των πνευμόνων.

Ποια είναι η θεραπευτική αγωγή του αλκοολισμού;

Υπάρχουν λίγα φάρμακα που θεωρούνται αποτελεσματικά για την θεραπεία του αλκοολισμού. Το ondansetron, έχει βρεθεί ότι είναι αποτελεσματικό για την θεραπεία αλκοολισμού σε άτομα, στα οποία το πρόβλημα του αλκοολισμού άρχισε πριν από την ηλικία των 25 ετών.

Επίσης το naltrexone έχει βρεθεί ότι είναι αποτελεσματικό για την αντιμετώπιση του εθισμού στο αλκοόλ. Το τελευταίο αυτό φάρμακο, είναι το συχνότερα χρησιμοποιούμενο για την θεραπεία του αλκοολισμού. Λαμβάνεται είτε από το στόμα, είτε μέσω ενέσεων μία φορά τον μήνα. Το antabuse χορηγείται στο 9% περίπου των αλκοολικών. Μειώνει την έντονη επιθυμία των αλκοολικών για αλκοόλ, προκαλώντας μία αρνητική αντίδραση προς αυτό. Το acamprostate, λειτουργεί μειώνοντας την επιθυμία για αλκοόλ σε εκείνους που έχουν σταματήσει να πίνουν.

Όμως, κανένα από τα παραπάνω φάρμακα δεν είναι εγκεκριμένο για χρήση σε άτομα κάτω των 18 ετών. Μερικοί ερευνητές αναφέρουν ότι, μερικά ψυχιατρικά φάρμακα, όπως το λίθιο και το sertraline, μπορεί να είναι χρήσιμα για την μείωση της χρήσης του αλκοόλ σε εφήβους οι οποίοι παρουσιάζουν και άλλες ψυχικές διαταραχές, επί πλέον του αλκοολισμού.

Υπάρχουν και άλλες, πολυάριθμες εξατομικευμένες θεραπευτικές προσεγγίσεις για την θεραπεία του αλκοολισμού, που βασίζονται στις τεχνικές θεραπείας της συμπεριφοράς. Υπάρχουν επίσης ομάδες αλληλοϋποστηρικτικής θεραπείας (Alcoholics Anonymous, κ.α), στις οποίες οι έφηβοι μπορεί να λάβουν ενθάρρυνση για να συνεχίσουν την αγωγή.



Μεταξύ των τεχνικών που έχουν αποδειχθεί ότι μπορεί να βοηθήσουν τους εφήβους με πρόβλημα αλκοολισμού, περιλαμβάνονται οι τεχνικές MDFT (Multidimensional family therapy) και η MFE (Multifamily educational intervention).  

Όσον αφορά τα νεαρά παιδιά, αυτά που βρίσκονται στο πρώτο στάδιο (πρόσβαση στο αλκοόλ αλλά όχι ακόμα χρήση), χρησιμοποιούνται προληπτικά μέτρα, σε συνδυασμό με συνεχή επικοινωνία με το παιδί, μαζί με στενή παρακολούθηση.

Ποια είναι η πρόγνωση του αλκοολισμού;

Αν παραμείνουν χωρίς θεραπεία, οι έφηβοι που πίνουν υπερβολικά, έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να έχουν σοβαρά προβλήματα ως ενήλικες. Ανάλογα με τον βαθμό κατάχρησης αλκοόλ, η πρόγνωση για το νέο άτομο μπορεί να βελτιωθεί σημαντικά, με την βοήθεια των διαφόρων θεραπευτικών παρεμβάσεων.
Πηγή: Υγείαonline.gr

Επιμέλεια άρθρου υγείας: Συντακτική Ομάδα Υγείαonline