Ο Γονιός και ο Δἀσκαλος

Από τη δασκάλα του παιδιού σου

 σε σένα γονιέ...

«Δεν ξέρω τίποτα άλλο, για το οποίο κάθε λογικός άνθρωπος θα έπρεπε να νοιάζεται περισσότερο, παρά το πώς το παιδί του θα γίνει ο πιο καλός άνθρωπος»

Πλάτων

Λόγια καρδιάς από τη δασκάλα του παιδιού σου σε σένα γονιέ....

Γράφει η Βασιλική Μηρτσέκη

Αύριο ξεκινά μια νέα εποχή για το παιδί σου. Είτε στο νηπιαγωγείο, είτε στην Α ή Στ τάξη του δημοτικού, είτε στο Γυμνάσιο, είτε στο Λύκειο. 

Και εγώ και εσύ θα 'μαστε εκεί.... Άλλοι νοερά, καθώς τα παιδιά μας στο Λύκειο έχουν μεγαλώσει και παρευρίσκονται μόνα στον αγιασμό και άλλοι ως φυσικές παρουσίες, ειδικά στα μικρά παιδιά που πρωτοπάνε στο σχολείο.

Αύριο λοιπόν θα σταθείς απέναντί μου. Αύριο την ώρα που θα βάζουμε στη σειρά τους μαθητές μας, εσύ θα ψάχνεις να βρεις ποιος δάσκαλος ή δασκάλα έχει το παιδί σου, θα με κοιτάξεις, θα με ζυγίσεις, θα με συμπαθήσεις ή θα με αντιπαθήσεις με την πρώτη ματιά. Θα με κρίνεις ακόμα και από το ντύσιμό μου, τα μαλλιά μου, την ηλικία μου. 

Μη θυμώνεις που στο λέω αυτό. Είναι η φύση του ανθρώπου τέτοια, είναι η φύση του γονιού που αγαπάει το παιδί του να θέλει να το προστατεύσει. Αρχέγονο ένστικτο για τον κάθε έναν από εμάς που γίνεται γονιός, το να μετράει τον νέο άνθρωπο που μπαίνει στη ζωή του παιδιού του. Θέλει το δάσκαλο δίπλα στο παιδί του να το προστατεύει όπως ο ίδιος.

Αγαπητέ γονέα, έχεις δίκιο και δεν σε κρίνω για αυτό. 

Μα είμαι εδώ για να σου πω πως το παιδί σου είναι για μας σημαντικό κομμάτι της ζωής μας στο σχολείο. Είμαστε εκεί, όχι μόνο για να του μάθουμε «γράμματα», αλλά για να του διδάξουμε όλα όσα πρέπει ώστε να γίνει ένας άνθρωπος με Παιδεία καθώς θα μεγαλώνει. 

Και την Παιδεία ενός ατόμου πολλά τη συμπληρώνουν. Δεν είναι μόνο η κατάκτηση των γνωστικών αντικειμένων. Είναι να του διδάξουμε τη συντροφικότητα, την ομαδικότητα, τη συνεργασία, την αποδοχή της διαφορετικότητας, το σεβασμό, την αγάπη. 

Είναι να το βοηθήσουμε να αναπτύξει την συναισθηματική του νοημοσύνη μέσω της ενσυναίσθησης. Να μάθει να μπαίνει στη θέση του άλλου ώστε να καταλάβει τί αντίκτυπο θα χει στο άλλο άτομο απέναντί του μια πράξη του, ένας λόγος του, μια χειρονομία του.

Αγαπητέ γονέα, πιστεύω πως και εσύ αυτό έχεις στο μυαλό σου και αυτό θέλεις από μένα. Πίστεψέ με λοιπόν πως αυτό θέλω να δώσω.. Και αυτό γίνεται μόνο με τη δική σου βοήθεια.

Ο κάθε γονέας, η κάθε οικογένεια, λειτουργεί με τους δικούς της τρόπους και νόμους και είναι μικρογραφία της κοινωνίας. Το πιο μικρό κομμάτι της. Το σχολείο είναι το επόμενο κομμάτι που την αντικατοπτρίζει. Είναι η εικόνα της κοινωνίας που θα έχουμε στο μέλλον, όταν τα παιδιά θα μεγαλώσουν και νομίζω πως όλοι θέλουμε μια ευνομούμενη κοινωνία που θα διακατέχεται από τις αρχές τις ισονομίας, της ισότητας, των ίσων ευκαιριών, της αποδοχής της διαφορετικότητας. Μια κοινωνία Παιδείας που προάγει πολιτισμό. Αυτό στο σχολείο επιτυγχάνεται μέσω του σεβασμού που θα πρέπει το παιδί να καταλάβει και να νιώσει κάνοντάς τον κτήμα του.

Ξέρω πως έχεις δώσει στο παιδί σου τις αρχές που χρειάζεται, όπως ξέρω πως κάποιες στιγμές δεν ήταν καθόλου εύκολο αυτό, καθώς διένυε και διανύει στα 6 του την περίοδο του εγωκεντρισμού, όπως ξέρω πως ερχόμενο το παιδί στο σχολείο για πρώτη φορά διανύει ακόμα αυτό το στάδιο. 

Στο σχολείο όλα τα παιδιά όμως πρέπει να λειτουργούν με τέτοιο τρόπο ώστε να συνυπάρχουν αρμονικά και να συνεργάζονται, οπότε και νέες συνήθειες θα αποκτηθούν, τις οποίες τα παιδιά θα μεταφέρουν στο σπίτι.. Θετικές συνήθειες και συμπεριφορές. Και δεν είναι εύκολο αυτό να γίνει, καθώς τα παιδιά πρέπει να το διδαχθούν, να το αφομοιώσουν. Θέλει τρόπο -και πίστεψέ με και κόπο- όχι για εμένα ως δασκάλα αλλά για το ίδιο το παιδί σου, καθώς θα έρχεται σε εσωτερική σύγκρουση, θα πρέπει να αλλάζει μια συμπεριφορά για να δεχτεί μια άλλη. Και αυτό δεν είναι εύκολο για ένα παιδί που πλέον θα μάθει πως δεν είναι το κέντρο του κόσμου του σχολείου και η σκέψη του δεν πρέπει να ναι εγωκεντρική .

Εδώ γονέα καταλαβαίνεις πως έρχεται η δική μας σχέση. Εγώ και εσύ είμαστε αυτοί που θα το βοηθήσουμε. Που θα βοηθήσουμε το παιδί σου είτε φοιτά στην Α, είτε στη Β, είτε στη Στ τάξη να κατακτήσει την συναισθηματική νοημοσύνη.Πως θα γίνει αυτό; Ας ξεκινήσουμε με κάτι που είναι πολύ βασικό για εμάς τους δασκάλους του παιδιού σου.

Ξέρω πως έχεις τις δικές σου σκέψεις, τις δικές σου αντιπάθειες ή συμπάθειες στον χώρο των ενηλίκων, πως με κάποιους είσαι φίλος και κάποιους δεν θες να τους δεις. Αυτά όμως είναι στο δικό μας κόσμο. Την κοινωνία των μεγάλων. Στον κόσμο του σχολείου όμως, της δικής μας μικρής κοινωνίας, μπορεί το παιδί σου να ναι με το παιδί κάποιου που έχεις φιλικές σχέσεις και γνωρίζονται τα παιδιά σας, αλλά και να βρεθούν μαζί στην ίδια τάξη παιδιά ανθρώπων που για προσωπικούς λόγους εσύ δεν θέλεις να έχεις επαφή μαζί τους. Εδώ δεν θέλω να έρθουμε σε σύγκρουση. Κανένα παιδί δεν είναι διαφορετικό για εμάς στην τάξη. 

Είναι όλα παιδιά της ίδιας ηλικίας που εγώ θα πρέπει να εκπαιδεύσω «επί ίσοις όροις» με το δικό σου παιδί. Δεν μπορώ να το ξεχωρίσω, ούτε να ... μεταφέρω στο παιδί σου τη δική σου επιλογή, γιατί τότε δεν κάνω αυτό για το οποίο εκπαιδεύτηκα. Να διδάσκω σε όλα τα παιδιά την ισονομία. Και εδώ θα πρέπει να με καταλάβεις. Να καταλάβεις πως και εσύ όσο και να σε ενοχλεί, να σε θυμώνει, να σε εξοργίζει, θα πρέπει να με βοηθήσεις να μη νιώσει το παιδί σου πως δεν θες ένα άλλο παιδί. Μη μου ζητήσεις λοιπόν να αλλάξω θέση στο παιδί σου μέσα στην τάξη για αυτό το λόγο. Δεν θέλω να σε απογοητεύσω και να σου το αρνηθώ.

Ξέρω πως γνωρίζεις το παιδί σου. Ξέρεις τα θετικά του και τα αρνητικά του. Να μου τα λες. Αν δεν μου τα λες, αν δε μοιραζόμαστε αυτά που βλέπουμε στο παιδί, δεν θα μπορέσουμε να το στηρίξουμε. Μη μου κρύβεις πως είναι δειλό, ζωηρό, πως δεν μαζεύει τα πράγματά του, πως είναι υπερβολικά ώριμο για την ηλικία του, ή πως έχει πχ εμμονές. Αν δεν παρέμβουμε, αν δε βρούμε ένα τρόπο αντιμετώπισης σε κάτι που εσύ και εγώ κρίνουμε πως χρειάζεται παρέμβαση, το παιδί μεγαλώνοντας δεν ξέρουμε πως θα αντιμετωπίζεται, ούτε πως θα αντιμετωπίσει το ίδιο τον εαυτό του. Πρέπει να με βοηθήσεις λοιπόν.

Μη μου κρύβεις ακόμα και μια πάθησή του. Σκέψου το παιδί σου να παρουσιάσει μια κρίση στην τάξη. Αν δεν έχω προετοιμαστεί εγώ, αν δεν ξέρω εγώ, δεν θα μπορέσω να προετοιμάσω τους συμμαθητές του για το πώς θα πρέπει να αντιδράσουν σε μια τυχόν συμπτωματική κρίση. Και φαντάσου τι έχει να του πουν οι συμμαθητές του την άλλη μέρα. Πολλές φορές -το ξέρεις και εσύ από τότε που ήσουν παιδί- πως τα παιδιά γίνονται πολύ σκληρά και εγώ αυτό πρέπει να το προλάβω, όπως πρέπει να προλάβω το να περιθωριοποιήσουν το παιδί σου οι συμμαθητές του είτε από φόβο, είτε γιατί θα θεωρούν πως είναι αδύναμος, είτε όμως να αποστασιοποιηθεί το ίδιο από ντροπή για ό,τι συνέβη. Δε νομίζω να το θέλεις αυτό. Εγώ δεν το θέλω.

Όταν σε χρειάζομαι έλα να με βρεις. Μη θεωρείς πως η πρόσκλησή μου στο σχολείο έχει σκοπό να προσβάλλει το παιδί σου ή εσένα. Αντίθετα. Έχει σκοπό να αντιμετωπίσουμε μαζί κάποιο θέμα είτε μαθησιακό, είτε συμπεριφοράς. Ξέρω πως είσαι πολυάσχολος, πως έχεις τόσα τα οποία η καθημερινότητα σε φορτώνει, αλλά και εγώ είμαι μέρος της ζωής αυτής και διδάσκω το παιδί σου. Πρέπει να είσαι κοντά μου για το παιδί σου.

Μη θυμώνεις και εγείρεσαι εναντίον μου όταν σου λέει πως το μάλωσα ή πως κάποια στιγμή αναγκάστηκα να του κάνω παρατήρηση. Ρώτα το τί συνέβη και μετά έλα σε μένα, χωρίς να πεις μπροστά του ότι «η δασκάλα σου είναι άδικη και θα της δείξω εγώ». 

Ξέρω πως δεν σου αρέσει να μαλώνει κάποιος το παιδί σου, μα εγώ δεν είμαι κάποια. Είμαι η παιδαγωγός του. Είμαι ο άνθρωπος που έχει αναλάβει μέρος σημαντικό και μεγάλο της Παιδείας του. Για να το μαλώσω ή να του κάνω παρατήρηση, κάτι έκανε. 

Κάτι που δεν συνάδει με όσες αρχές προσπαθώ να του διδάξω. Είμαι στο σχολείο, μπορείς να με βρεις. Έλα να μιλήσουμε ουσιαστικά. Νομίζω πως και εσύ δεν θέλεις το άδικο. Έτσι και εγώ φυσικά δεν θα έκανα παρατήρηση ποτέ άδικα σε ένα παιδί.

Μοιράσου μαζί μας στιγμές. Έλα στις γιορτές μας, πάρε μέρος στις εκδηλώσεις μας, πάρε ακόμα και πρωτοβουλία να μου προτείνεις να μοιραστούμε εγώ, οι γονείς των παιδιών και τα παιδιά σας μια δραστηριότητα. Δείξε στο παιδί σου πως είμαστε μαζί σε κάθε τι που το αφορά. Πως και οι δύο έχουμε κοινούς στόχους και πορεία για να το στηρίξουμε σε κάθε του βήμα, πως είμαστε παρόντες στη σχολική του ζωή.

Μην αρνείσαι να «δεις» το παιδί σου και την πρόοδό του στα γνωστικά αντικείμενα. Πολλές φορές τα παιδιά παρουσιάζουν Μαθησιακές Δυσκολίες. Δεν σημαίνει αυτό όμως πως το παιδί σου «έχει πρόβλημα». Τα στερεότυπα και η στάση αυτή έχουν ευτυχώς τελειώσει στο χώρο του Ελληνικού σχολείου και αντιμετωπίζονται τα παιδιά με ΜΔ πια με σοβαρότητα και υπευθυνότητα τόσο στο χώρο της τάξης, όσο και στα τμήματα ένταξης.. Αν δεν συνεργαστείς μαζί μου, αν δεν βρούμε τρόπο αντιμετώπισης, αν δεν τρέξουμε μαζί για να το βοηθήσουμε τότε το παιδί σου όσο και να νομίζεις πως δεν αντιμετωπίζει εσωτερικές αλλαγές πίστεψέ με, υπάρχουν και είναι έντονες. Δεν συμμετέχει στην τάξη, ντρέπεται, φοβάται να πει τη γνώμη του, αρνείται να διαβάσει, θεωρεί πως δεν είναι ικανό να συμμετέχει σε δραστηριότητες, γίνεται είτε δειλό, είτε επιθετικό και άλλες φορές οκνηρό, αρνείται ακόμα και να έρθει στο σχολείο και κάποια στιγμή στο μέλλον θα παραιτηθεί από αυτό που του αξίζει. Μην νιώσεις ποτέ άσχημα γιατί το παιδί σου έχει Μαθησιακές δυσκολίες και φυσικά (συγγνώμη που στο λέω, αλλά το χω ζήσει) μην ντραπείς και μην βάλεις μπροστά το τί θα πει ο φίλος, οι φίλοι ή ο κόσμος αν μάθουν. Ένα να ξέρεις. ΕΣΥ είσαι εκεί για το παιδί σου. Όχι ο υπόλοιπος κόσμος έξω από το σπίτι σου. Εσύ μπορείς να το προστατέψεις με τη δική μου βοήθεια και εσύ μπορείς να βοηθήσεις ο κόσμος να καταλάβει τι σημαντικό είναι να ναι πάνω από όλα ευτυχισμένο το παιδί σου ακόμα και αν έχει Μ.Δ.

Και θα σου πω και κάτι ακόμα που με απασχολεί. Μη με προσβάλλεις στο παιδί σου. Ακόμα και αν δεν ανήκω στους ανθρώπους που συμπαθείς, μη με κατακρίνεις μπροστά του. Όσο και αν δεν το νιώθεις, στην τάξη μέσα είμαι πρότυπο για το παιδί σου. Μπορεί να μη σου αρέσει η δουλειά μου, το έργο μου, ο τρόπος μου, θέλω όμως να θυμάσαι πως έχω σπουδάσει πάνω σε αυτό, πως ξέρω τι κάνω και γιατί το κάνω. Κρίνοντάς με αρνητικά μπροστά του, πολλές φορές απομονώνει το παιδί ,αποστασιοποιείται από μένα και εμφανίζει στο σχολείο παραβατική συμπεριφορά φτάνοντας μέχρι του σημείου να μη δίνει σημασία είτε στις συμβουλές που δίνω, αλλά και να μη συμμετέχει σε όσα κάνουμε στην τάξη. Και αυτό θέλω να καταλάβεις, πως πολλές φορές έχει αντίκτυπο πάνω του. Γιατί; Γιατί όταν το παιδί σου δεν συμμετέχει, δεν ακολουθεί εντολές, οι συμμαθητές του είτε το αντιμετωπίζουν κριτικά είτε δεν το θέλουν στην ομάδα τους .Τότε το παιδί σου μπορεί να γίνει ακόμα πιο αρνητικό, ή και επιθετικό και θα είναι πολύ δύσκολο ακόμα και εσύ να το χειριστείς αυτό. Ναι παίζει ρόλο η στάση σου απέναντί μου, ειδικά όταν τη δείχνεις στο παιδί σου.

Δε νομίζω να ναι πολλά και δύσκολα να πραγματοποιηθούν όσα σου είπα. Αν πραγματικά σε όλα αυτά είμαστε μαζί, εσύ ως γονέας και εγώ ως δασκάλα, τότε θα δεις το παιδί σου να αλλάζει, να ωριμάζει, να ναι ευτυχισμένο και η συμπεριφορά του να ναι αυτή που πραγματικά δείχνει πως η Παιδεία του δεν περιορίζεται μόνο στη γνώση, αλλά στην όλη του προσωπικότητα.

Αυτό που είπε ο Πλάτωνας : «Δεν ξέρω τίποτα άλλο, για το οποίο κάθε λογικός άνθρωπος θα έπρεπε να νοιάζεται περισσότερο, παρά το πώς το παιδί του θα γίνει ο πιο καλός άνθρωπος» ξέρω πως το πιστεύεις και εσύ, γιατί και εγώ μητέρα είμαι και αυτό ήθελα και θέλω για τα παιδιά μου. Αν καταλάβεις το έργο μου, αποδεχτείς την επιστημοσύνη μου και είσαι μέρος της ζωής του παιδιού σου στο σχολείο όταν κρίνεται απαραίτητο, είμαι σίγουρη πως θα δεις το παιδί σου να γίνεται ο πιο καλός άνθρωπος «γιατί ο σκοπός της παιδείας είναι η γνώση όχι δεδομένων, αλλά αξιών».

ΚΑΛΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ. 

Σε περιμένω να μιλήσουμε.

Η ΔΑΣΚΑΛΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΣΟΥ.