Σκλήρυνση Κατά Πλάκας....

.....Χρόνια, φλεγμονώδης,

απομυελινωτική ασθένεια

 

Φυσιολογικός εγκέφαλος (αριστερά) και εγκέφαλος ασθενούς 

με σκλήρυνση κατά πλάκας (δεξιά).

Η Πολλαπλή Σκλήρυνση, παλαιότερα γνωστή ως Σκλήρυνση Κατά Πλάκας, είναι μία χρόνια, φλεγμονώδης, απομυελινωτική ασθένεια που επηρεάζει το κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ) το οποίο αποτελείται από τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό.

Η Σκλήρυνση Κατά Πλάκας (ΣΚΠ) Επηρεάζει τους νευρώνες στην περιοχή του εγκεφάλου και της σπονδυλικής στήλης, που είναι γνωστοί ως «λευκή ουσία». Οι νευρώνες αυτοί μεταφέρουν τα σήματα μεταξύ των περιοχών του εγκεφάλου όπου γίνεται η επεξεργασία των πληροφοριών αλλά και στο υπόλοιπο σώμα.

Συγκεκριμένα, η Πολλαπλή Σκλήρυνση καταστρέφει τα ολιγοδεντροκύτταρα, τα οποία είναι υπεύθυνα για τη δημιουργία και διατήρηση ενός προστατευτικού και μονωτικού στρώματος λιποπρωτεϊνης, γνωστό ως στρώμα μυελίνης που βοηθάει στη διαβίβαση των νευρικών ώσεων στα νευρικά κύτταρα.

Η Πολλαπλή Σκλήρυνση προκαλεί τη λέπτυνση ή την πλήρη απώλεια του στρώματος της μυελίνης, και πιο σπάνια, την αποκοπή των νευρικών αξόνων ή των διακλαδώσεών τους. Όταν η μυελίνη χαθεί, τα νευρικά κύτταρα δεν μπορούν πλέον να μεταφέρουν σωστά τα ηλεκτρικά τους σήματα, και άρα δεν μπορούν να λειτουργήσουν σωστά.

Το όνομα «πολλαπλή σκλήρυνση» προέρχεται από τις ουλές (σκληρύνσεις – πιο γνωστές ως πλάκες) που δημιουργούνται στη λευκή ουσία. Η απώλεια της μυελίνης σε αυτές τις περιοχές προκαλεί συμπτώματα, τα οποία ποικίλουν σε μεγάλο βαθμό, αναλόγως του ποια περιοχή έχει πληγεί και ποια είναι τα σήματα που έχουν διακοπεί. Η ασθένεια προσβάλλει κυρίως νεαρούς ενήλικες και είναι πιο συχνή στις γυναίκες σε αναλογία περίπου 2:1 με τους άνδρες.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα ποικίλλουν. Μπορούν να είναι ήπια έως σοβαρά, όλα εξαρτώνται από τα κατεστραμμένα κύτταρα, και μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Θόλωση της όρασης ή διπλωπία
• Μερική ή ολική απώλεια όρασης, συνήθως στο ένα μάτι σε μια στιγμή, συχνά με πόνο κατά τη διάρκεια της κίνησης του ματιού (οπτική νευρίτιδα)
• Ζάλη
• Κούραση
• Τρόμος
• Μυρμηκίαση ή πόνος σε μέρη του σώματός
• Μυϊκοί σπασμοί
• Αδυναμία ή μούδιασμα των άκρων
• Κατάθλιψη ή μανιοκατάθλιψη
• Έλλειψη προσοχής
• Προβλήματα ελέγχου της ουροδόχου κύστης
• Σε κάποιο βαθμό απώλεια μνήμης
• Δυσκολία στην ομιλία

Διάγνωση

Η διάγνωση της ΣΚΠ είναι δύσκολη γιατί δεν υπάρχει κάποια εξέταση µε την οποία µπορούµε να διαγνώσουμε τη νόσο 100 % με βεβαιότητα. Το ιστορικό των συµπτωµάτων είναι συνήθως ασαφές και τα διαφορετικά συµπτώµατα θα µπορούσαν να οφείλονται σε διάφορες άλλες ασθένειες.

Έτσι µπορεί να περάσει ένα µεγάλο διάστημα χρόνου μέχρι να υποπτευθούμε ότι τα συµπτώµατα αυτά είναι σκλήρυνση. Η ανίχνευση για ΣΚΠ γίνεται µε διάφορους τρόπους:

• Ιατρικό ιστορικό
• Νευρολογική εξέταση
• Μυελογράφηµα
• Οσφυϊκή Παρακέντηση
• Μαγνητική Τομογραφία

Τύποι

• Πρωτοβάθμια Προοδευτική Σκλήρυνση κατά πλάκας (PPMS)
• Υποτροπιάζουσα / Διαλείπουσα Σκλήρυνση κατά πλάκας (RRMS)
• Πρωτογενώς προϊούσα μορφή
• Δευτερογενής προϊούσα πολλαπλή σκλήρυνση (SPMS)
• Προοδευτική Υποτροπιάζουσα Πολλαπλή Σκλήρυνση (PRMS)
• Καλοήθης μορφή

Πρόγνωση και Θεραπεία

Η πρόγνωση (η πορεία εξέλιξης της ασθένειας) εξαρτάται από διάφορους παράγοντες: τη μορφή της ασθένειας, το φύλο, την ηλικία, τη φυλή, τα αρχικά συμπτώματα και το βαθμό αναπηρίας που το άτομο βιώνει. Το προσδόκιμο επιβίωσης των ασθενών με Σκλήρυνση κατά πλάκας είναι σχεδόν το ίδιο με τον υγιή γενικό πληθυσμό. Αυτό οφείλεται κυρίως στις βελτιωμένες μεθόδους που καταπολεμούν την αναπηρία, όπως φυσιοθεραπεία και λογοθεραπεία, καθώς και στην επιτυχή αντιμετώπιση των συχνών επιπλοκών της αναπηρίας. «Δεν υπάρχει σίγουρη ίαση για την πολλαπλή σκλήρυνση. Η θεραπεία στοχεύει στην επιστροφή της λειτουργίας του σώματος μετά από ένα επεισόδιο, την αποφυγή νέων επεισοδίων και την καθυστέρηση όσο είναι δυνατόν της αναπηρίας ενώ για την αντιμετώπιση κάποιου επεισοδίου χορηγούνται μεγάλες ποσότητες κορτικοστεροειδών.»

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1)      Lynn S. Bickley. Οδηγός για την κλινική εξέταση και τη λήψη ιστορικού. Ιατρικές εκδόσεις Π.Χ. Πασχαλίδης. 2006. σελ.535-538.

2)      Lemone Burke. Παθολογική- Χειρουργική Νοσηλευτική, κριτική σκέψη κατά τη φροντίδα του ασθενούς. Εκδόσεις Λαγός, 3^η Έκδοση, τόμος IV. 2006. σελ.1816-1818.

ΠΗΓΗ:http://www.pemptousia.gr/