Ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος (17 Ἰανουαρίου)!

         Ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος Χώρας Πάτμου!

Αὔριο, ἡ Ἐκκλησία μας, γιορτάζει τήν μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου, τοῦ Μεγάλου ἀσκητή τῆς ἐρήμου. Στό Νησί μας τιμᾶται ἡ μνήμη του μέ ἰδιαίτερη εὐλάβεια στίς Ἐκκλησίες μας πού εἶναι ἀφιερωμένες στή Μνήμη του. Μιά ἀπό αὐτές βρίσκεται στό γυναικεῖο Μοναστήρι τοῦ Εὐαγγελισμοῦ (μικρό παρεκκλήσιο στό ὁποῖο τελεῖται τριήμερη ὁλονύχτια Ἀκολουθία, ἡ ὁποία καθιερώθηκε ἐδῶ καί πολλά ἀπό τόν Ἅγιο Ἀμφιλόχιο τόν Πάτμιο), ἡ δεύτερη στίς Λεῦκες, ἡ τρίτη στό Καστέλλι (πάνω ἀπό τό Βλαχοχώρι) καί ἡ τέταρτη στή συνοικία τοῦ Μάγγουρη, στή Χώρα καί συγκεκριμένα στήν Πλατεία ἀφιερωμένη στόν  Πάτμιο Ἅγιο Πλάτωνα Ἀϊβαζίδη, τόν Ἐθνομάρτυρα.

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου τῆς Χώρας, εἶναι «συνεζευγένος» μέ τόν Ναό τῆς Ἁγίας Αἰκατερίνης, ὁ ὁποῖος παλαιότερα ἦταν ἐνοριακός Ναός. Στό Εἰκονοστάσιο τοῦ Ναΐσκου τοῦ Ἁγ. Ἀντωνίου, ὑπάρχουν οἱ εἰκόνες τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου, στή θέση τῆς Παναγίας, διαστάσεων 1^μ.02Χ0^μ.52,

τοῦ Ζωοδότου Χριστοῦ, διαστάσεων 0^μ.79Χ0^μ.57 

 καί ἄλλη τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου στήν Ἀνατολική πλευρά,  διαστάσεων 1^μ.29Χ0^μ.52, ἡ ὁποία εἶναι ἀρχαιότατη καί ἔργο τοῦ ΙΕ΄αἰ. Ὁλόκληρη ἡ εἰκόνα εἶναι «ἐπενδεδυμένη» μέ ἀργυρά ἐλάσματα «ἀκόμψου καί ἰδιορύθμου τεχνοτροπίας», πάνω στά ὁποῖα ὑπάρχουν ἔκτυπα ἀνάγλυφα Ἁγίων μέσα σέ πλακίδια, ὅπως εἶναι τῶν Εὐαγγελιστῶν, τοῦ Προδρόμου, τοῦ Ἁγ. Γεωργίου, τοῦ Ἁγ. Δημητρίου, τῆς Θεοτόκου καί ἄλλων. Στό ἀριστερό του χέρι ὁ Ἅγιος ἔχει ἕνα«ἕλιγμα» πάνω στό ὁποῖο εἶναι γραμμένα τά ἑξῆς: «Εἶδον ἐγώ τάς παγίδας τοῦ διαβόλου, ἐγώ γάρ οὐκέτι φοβοῦμαι τόν Θεόν, ἀλλά ἀγαπῶ αὐτόν.» Ἡ εἰκόνα, μέσα ἀπό τήν ἐπένδυση εἶναι «θριπόβρωτος> (φαγωμένη ἀπό τό σαράκι)· διατηρεῖται μόνο τό πρόσωπο τοῦ Ἁγίου, τό ὁποῖον φαίνεται ὅτι εἶναι ἔργο ἀπό καλό ἁγιογράφο.

Στόν Νάρθηκα διασώζονται μέχρι σήμερα ἀρκετά στασίδια (θρονιά) στά ὁποῖα ἀναγράφονται τά ὀνόματα ἐνοριτῶν  «ἰδιοκτητῶν τους» (ἦταν καθεστώς τά παλιά τά χρόνια κάθε «νοικοκυρά» νά ἔχει τό δικό της τό θρονί καί νά πληρώνει στήν Ἐκκλησία, ἕνα μικρό, κατά κάποιο τρόπο ἐνοίκιο, τό ὁποῖο προοριζόταν γιά διάφορες ἀνάγκες τοῦ Ναοῦ. Βλέπουμε ὀνόματα ὅπως τῆς Μαριγώ Καμποσέλλη, συζύγου τοῦ Ἰ. Καμποσέλλη, πού ἔκτισε τό Παρθεναγωγεῖον -τό σημερινό Δημαρχεῖο- καί ἄλλα πολλά πού ἐχουν ἐκλείψει πιά ἀπό τόν τόπο μας. 

Ἀποτελοῦν καί αὐτά μιά μαρτυρία γιά τήν ἱστορία του...).

Στό προαύλιο τῶν δύο αὐτῶν Ἐκκλησιῶν, ὑπάρχει ἕνα κενοτάφιο, τό ὁποῖο καλύπτει μιά ἐπιτύμβια πλάκα ἀπό λευκό μάρμαρο, πάνω στήν ὁποία εἶναι «γεγλυμένη» (χαραγμένη) ἡ ἑξῆς ἐπιγραφή: ««Don al Dottore gaetano Barbieri Haliano nato a Rubierai dell’ Italia il V maggio MD.- CCCXII, morto a Patmos il XXIV Febbayo MDCCCLX-XXIX eterna pacce – Δόμος (κατοικία) εἰς τόν Ἰατρόν Γαετάνον Μπαρμπιέρην Ἰταλόν, γεννηθέντα ἐν Ρουμπιέρᾳ τῆς Ἰταλίας τῇ Ε΄ Μαΐου 1812, θανόντι ἐν Πάτμῳ τῇ 24^ῃ Φεβρουαρίου 1889. Αἰωνία εἰρήνη.» 

Ὁ γιατρός αὐτός εἶχε νυμφευθεῖ στή Χίο, μιά κόρη ἀπό τήν Πάτμο, ἡ ὁποία ἦταν ὑπηρέτρια (δούλα), κοντά σέ κάποιον συγγενή της, στόν ὁποῖο σύχναζε τακτικά ὁ γιατρός αὐτός. Παρά τό ὅτι ἡ κόρη αὐτή ἦταν «δύσμορφη» (πολύ ἄσχημη), τήν ἐρωτεύτηκε ὁ γιατρός ἐπειδή διέκρινε τήν ἀξιωσύνη της, τήν εὐφυΐα της καί τήν νοικοκυρωσύνη της καί ἀπεφάσισε  νά τήν κάνει σύζυγό του. Ἔκανε τότε, τήν πρόταση στούς οἰκείους τῆς Καλλιῶς (Καλλιόπης), γιά τήν σύναψη τοῦ συνοικεσίου, οἱ ὁποῖοι νόμισαν ὅτι ἀστειευόταν. Αὐτοί ἐξάλλου, εἶχαν σκοπό νά τόν νυμφεύσουν μέ τήν κόρη τους, ἀλλά ὁ γιατρός «συνεζεύχθη τήν λογιζομένην ὑπηρέτριαν», μέ τήν ὁποία ἔζησε μέ πολλή ἀφοσίωση «καί συζυγικοῦ φίλτρου ἐξιδιασμένου». Ἀπέκτησαν τέκνα, τά ὁποῖα ὅμως ἀπέθνησκαν, γιʾ αὐτό καί ἐδοκιμάσθησαν στή ζωή τους πάρα πολύ. Παρά ταῦτα, ὑπέμειναν καί οἱ δύο ἀγόγγυστα τίς δοκιμασίες τους. Ἀφοῦ στό τέλος ἐνταφίασε «μετά πολλοῦ πόνου τήν «γεγηρακυῖαν καί κεκηφυῖαν - πλέον ὀγδοηκοντούτιδα σύζυγον αὐτοῦ κατέλιπε καί οὗτος μετά μικρόν τό γεηρόν σαρκίον αὐτοῦ ἐν τῇ ἱερᾷ γῇ τῆς νήσου Πάτμου, ξένος ὑπάρχων ἐν τῇ φιλοξένῳ ταύτῃ θετῇ πατρίδι αὐτοῦ».

 Πηγές:

 1.- «Ἡ Μυστηριοφύλαξ νῆσος Πάτμος...», τόμος Ε΄ ἀνέκδοτη χειρόγραφη ἱστορία τοῦ νησιοῦ μας τοῦ ἀείμνηστου Ἀρχιμανδρίτη Γεράσιμου Σμυρνάκη

2.-   Πατμιακά Τοπωνύμια., Παναγιώτη Κρητικοῦ,

«"Ὁ Πάτμιος».

Φωτό ἀπό τόν ἀποψινό Ἑσπερινό

                                                                Καί τοῦ χρόνου!!!!!