Το Βιβλίο!!

Η Αγάπη για το Βιβλίο ξεκινά 

από την Οικογένεια!

Κάθε μέρα, όλο και περισσότερο πληθαίνουν οι φωνές που μιλούν για την ασφυκτική κατάσταση που δημιουργείται στη ζωή των παιδιών μας, από τις λογής – λογής «σειρήνες» που τα περιβάλλουν. Παιδικά περιοδικά με άχρωμο, ανούσιο, ρηχό, αλλά και βλαβερό περιεχόμενο. 

Τηλεοπτικές εκπομπές, βιντεοταινίες, παιχνίδια σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές, επιτραπέζια παιχνίδια, βιντεο-παιχνίδια, βιβλία, τραγούδια και συγκροτήματα, που αντί να σκορπούν χαρά, γαλήνη και ειρήνη στις ψυχές των παιδιών μας, τις γεμίζουν με λύπη, φόβο και άγχος… 

Που φέρνουν τη βία, τον τρόμο, το θάνατο… 

Που δείχνουν άλλο προσανατολισμό στη ζωή, μακριά από τις εδραιωμένες αξίες, που οδηγούν τα παιδιά μας, μακριά από το φως του Χριστού και τα παίρνουν στα σκοτάδια και το θάνατο! 

Μια ανακούφιση ζωής, μια ελπίδα ειρήνης, μια όαση γαλήνης κι ένα αντίδοτο, το καλύτερο ίσως για την περίπτωση, είναι το καλό, το διαλεγμένο βιβλίο, που – ευτυχώς! – τόσο εύκολα, αλλά και τόσο πλούσια βρίσκεται σήμερα κοντά μας και δίπλα μας!

Στην Οικογένεια και το Σχολείο, έχει ανατεθεί ο δύσκολος ρόλος να ενεργοποιήσουν όλα αυτά! 

Να προβάλλουν το καλό βιβλίο, να το φέρουν στη ζωή των παιδιών μας, μα και με κάθε τρόπο να βοηθήσουν τα παιδιά να προσεγγίσουν το βιβλίο, να το αγαπήσουν, να το βάλουν μια για πάντα στην καρδιά τους! Για να καλλιεργηθεί η φιλαναγνωσία, υπάρχουν χίλιοι δυο τρόποι.

Η Οικογένεια, η φυσική αυτή «φωλιά» των παιδιών μας, είναι η πρώτη πού θα δημιουργήσει το ευνοϊκό κλίμα για να γνωρίσει και ν’ αγαπήσει το παιδί το καλό βιβλίο. Τα παιδικά βιβλία για τα πολύ μικρά παιδιά είναι γεμάτα με εικόνες. 

Κι είναι έτσι φτιαγμένα για να μπορέσει να δημιουργηθεί μια ευχάριστη, μια ζεστή σχέση, ανάμεσα στο γονέα και το παιδί. Γρήγορα η εικόνα μπαίνει στο οπτικό πεδίο του παιδιού. Μετά απομένει να έρθει ο πατέρας ή η μητέρα να πάρει το παιδί στην αγκαλιά του και μέσα στη μοναδική αυτή θαλπωρή, να ερμηνεύσει την εικόνα, να διηγηθεί μια ιστορία, ν’ ανακαλύψουν μαζί τις λεπτομέρειες των εικόνων, να του διαβάσει μεγαλόφωνα το κείμενο… Ήδη το παιδί γεύθηκε το μαγικό δώρο της ανάγνωσης!

Παίρνοντας το παιδί στα χέρια του εικονογραφημένα βιβλία δείχνει εκεί το καθετί που βλέπει και το λέει με τ’ όνομά του. 

Σιγά-σιγά συνδέει την εικόνα με τα γράμματα που τη συνοδεύουν, ζητά να του διαβάσουν τα παράξενα αυτά «σημαδάκια» και ταυτόχρονα του γεννιέται η επιθυμία να μπορέσει αυτό, μόνο του, να διαβάσει το ίδιο. 

Και δεν είναι καθόλου παράξενο, πού ακούμε τα παιδιά μας σ’ αυτή την ηλικία, να διηγούνται μιαν ιστορία στον εαυτό τους, βλέποντας απλώς και μόνο τις εικόνες του βιβλίου! Όταν μετά το παιδί έρθει στο Σχολείο, στην πρώτη τάξηκι αποκτήσει πια την ικανότητα της αναγνώσεως, εκεί χρειάζεται πολλή προσοχή και μεγάλο ενδιαφέρον, τόσο από τούς γονείς, όσο κι από το δάσκαλο ή τη δασκάλα.

Ο δάσκαλος έχει την ευθύνη να φέρει το παιδί σε επαφή με το γραπτό λόγο και θα το βοηθήσει ν’ αναπτύξει την αναγνωστική ικανότητα. Το παιδί, σ’ αυτή τη φάση της ζωής του έχει κάνει μια μεγάλη ανακάλυψη! Τώρα μπορεί ν’ αποκρυπτογραφεί τα γράμματα – σύμβολα κι αυτό του δημιουργεί εμπειρίες, που έχουν καθοριστική σημασία! Αυτός ο καταιγισμός από εικόνες, που έχουν μπει στη ζωή μας με κάθε μορφή και τρόπο, είναι πιθανό ν’ απωθήσει το παιδί από το διάβασμα. Κι αυτό πρέπει να το προσέξουν καλά, γονείς και δάσκαλοι!

Περιττό να υπενθυμίσουμε ότι σε καμιά περίπτωση δε χρειάζεται να εξαναγκάζουμε το παιδί μας να διαβάσει κάτι. Δε θ’ αγαπήσουν τα παιδιά μας το διάβασμα, αν τα πιέζουμε! 

Το καλύτερο είναι να τα φέρουμε κοντά σε βιβλία που του προκαλούν ενδιαφέρον, καλογραμμένα και καλοτυπωμένα. Βιβλία χιλίων ειδών, που – δόξα τω Θεώ – υπάρχουν τόσα πολλά σήμερα! Θα το πετύχουμε αυτό αν φροντίσουμε να έχουμε στο σπίτι μας τη «γωνιά του βιβλίου». 

Μέσα στο δωμάτιο των παιδιών μας, όπου είναι αυτό δυνατό, ένα έπιπλο απλό ή έστω ένα ράφι, για να δημιουργείται σιγά-σιγά η προσωπική τους βιβλιοθήκη. Για να μπορεί το παιδί μας να χρησιμοποιεί όποτε θέλει τα βιβλία του, αλλά και κυρίως να τα βλέπει. Γιατί κι αυτό ακόμη, έστω κι αν δεν τα διαβάζει δηλαδή, επιδρά στη φιλαναγνωσία! 

Απαραίτητο είναι να παίρνουμε τα παιδιά μας στις Βιβλιοθήκες (που θα έπρεπε να υπάρχουν σε κάθε γειτονιά, αλλά δυστυχώς δεν υπάρχουν), στα βιβλιοπωλεία και στις διάφορες εκθέσεις βιβλίου, που κατά καιρούς διοργανώνονται από διάφορους φορείς. Να βλέπουν τα πλήθη των βιβλίων, να χορταίνει το μάτι τους να βλέπει βιβλία με πολύχρωμα εξώφυλλα, με ωραίες εικόνες, με καλλιτεχνική εμφάνιση. Να τα πιάνουν, να τα αγγίζουν ελεύθερα, χωρίς «μη» και «όχι», να τα ξεφυλλίζουν, να τα αγοράζουν μόνα τους, να τα σφίγγουν στην αγκαλιά τους!

Το κυριότερο όμως είναι να τα μάθουμε να διαλέγουν τα βιβλία πού θα διαβάσουν. Να βάζουμε εμείς στην αρχή τα κριτήρια με τα οποία θα επιλέξουν τα βιβλία τους, για να μάθουν κι εκείνα να κάνουν μόνα τους το ίδιο, μετά. 

Ας μη γίνεται η επιλογή τους με μόνο κριτήριο το πολύχρωμο εξώφυλλο, το μεγάλο σχήμα ή ακόμη και τ’ όνομα του συγγραφέα… 

Ας μάθουμε τα παιδιά μας να διαβάζουν την περίληψη του περιεχομένου, που συνήθως υπάρχει στο οπισθόφυλλο, να το ξεφυλλίζουν, να βρίσκουν και να διαβάζουν τις κριτικές βιβλίων που δημοσιεύονται, τις ελάχιστες δυστυχώς, στα λιγοστά περιοδικά για τα παιδικά βιβλία. 

Ο δάσκαλος, όταν είναι ενημερωμένος, μπορεί να μάς βοηθήσει για την καταλληλότητα του βιβλίου, αλλά και να καθοδηγήσει διακριτικά τα παιδιά να ξεχωρίζουν το καλό βιβλίο.

Είναι πολύ σημαντικό να διαμορφώσουμε ένα κλίμα ευνοϊκό για την καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας μέσα στην οικογένεια, μια στάση ζωής!Κάνοντας δώρα βιβλία, διαβάζοντας βιβλία κι οι γονείς σε κάθε ευκαιρία, στο λεωφορείο, στο τρένο, παντού… Διαβάζοντας κι εμείς, οι μεγάλοι, τα βιβλία των παιδιών μας… Αμείβοντας σε κάθε ευκαιρία την αναγνωστική διάθεσή τους… Ας μη λυπόμαστε τα χρήματα που ξοδεύουμε για τα βιβλία! 

Όπως κάνουμε τόσες θυσίες για ν’ αποκτήσουμε κάτι που το έχουν πραγματική ανάγκη τα παιδιά μας, ας κάνουμε κι αυτή την «επένδυση» για το καλύτερο μέλλον και την προκοπή των παιδιών μας! Ας ενθαρρύνουμε τις προσπάθειες των δασκάλων και των Συλλόγων Γονέων για τη διάδοση του καλού βιβλίου! Κι ας μην ξεχνάμε ποτέ, ότι το παιδί μας επιλέγει τη συμπεριφορά του, ανάλογα με τα πρότυπα με τα οποία ταυτίζεται! Εύκολα καταλαβαίνουμε, πόσο σημαντικό είναι να ενθαρρύνουν οι γονείς το παιδί τους να διαβάσει κάτι, αλλά και περισσότερο σημαντικό να διαβάζουν οι ίδιοι!

Ξεχωριστή θέση στη ζωή των παιδιών μας, πρέπει να έχει το βιβλίο των βιβλίων, η Αγία Γραφή. 

Ας διαλέξουν οι γονείς μια εικονογραφημένη Βίβλο και βιβλία με ιστορίες της Βίβλου αρχικά, όσο είναι μικρό το παιδί κι αργότερα την Καινή Διαθήκη, με μια απλή μετάφραση κι όσο γίνεται τακτικά ας διαβάζουν με τα παιδιά τους τα υπέροχα αυτά κείμενα, το λόγο του Θεού. 

Θα βοηθήσει πάρα πολύ αυτό να κατανοήσει το παιδί μας τη θέση του μέσα στον κόσμο, να γνωρίσει τη μεγάλη αγάπη του Θεού για τον άνθρωπο, θα βρει νόημα και σκοπό για τη ζωή του! 

Το βιβλίο, όσο κι αν αναπτυχθεί η σύγχρονη τεχνολογία, δε θα πάψει να έχει την πρωτεύουσα θέση του στη ζωή των παιδιών μας. 

Δεν είναι δυνατόν από τίποτε ν’ αντικατασταθεί! Παρόλες τις δυσκολίες παραμένει «ένα ανοικτό παράθυρο στον κόσμο»! 

Στη δική μας διάθεση, αλλά και την ευθύνη, απομένει να μπει το βιβλίο και να μείνει στη ζωή των παιδιών μας, να γίνει και να μείνει «μια αγάπη παντοτινή»!

Αρχιμ. Καλλίνικος Μαυρολέων
ΠΗΓΗ:istologioΤο Χαμομηλάκι