Ο Φάρος της Στρογγύλης

Η ζωή στο φάρο της Στρογγύλης

Κλείσιμο

Γράφει

Βαρβάρα Μπογδάνου

Ο φαροφύλακας Γιώργος Ισαακίδης μιλά στη “Ρ” για τις συνθήκες εργασίας και τη χρησιμότητα του φαρικού δικτύου

" Όταν πυκνή ομίχλη θα μας
σκέπαζε,
τους φάρους θε ν' ακούγαμε
να κλαίνε
και τα καράβια αθέατα
θα τα ακούγαμε,
περνώντας να σφυρίζουν
και να πλένε..."

 Νίκος Καββαδίας

Από την αρχαιότητα ακόμα οι Έλληνες χρησιμοποιούσαν εστίες φωτιάς για να διευκολύνουν τα πλοία στα ταξίδια τους… Ο Όμηρος μάλιστα είναι εκείνος που κάνει την πρώτη αναφορά σε ναυτιλιακούς πυρσούς.

Με τα χρόνια οι πυρσοί εξελίχθηκαν σε σταθερούς φάρους, ειδικές κατασκευές, κάποιες από τις οποίες έμειναν στην ιστορία, όπως ο Κολοσσός της Ρόδου και ας διέπει την ύπαρξή του αρκετό… μυστήριο! H μυθολογία θέλει τον Κολοσσό να κρατά στο δεξί του χέρι μία δάδα…

Κι όμως από τη φωτιά , περάσαμε στις… λυχνίες με φυτίλι και φτάσαμε σήμερα στα φωτοβολταϊκά και στην ηλεκτρική ενέργεια.
Φάρος όμως σημαίνει και… φαροφύλακας. Ο φαροφύλακας είναι η ψυχή του φάρου μέχρι και τις μέρες μας. Και φυσικά σήμερα τίποτα δε θυμίζει τη δουλειά που γινόταν πριν μερικές δεκαετίες. Οι φαροφύλακες ήταν υποχρεωμένοι να βρίσκονται στο θάλαμο του φάρου σε όλη τη διάρκεια της βάρδιάς τους, κουρδίζοντας τακτικά τη μηχανή περιστροφής και διατηρώντας σταθερή την πίεση του καυσίμου με μία χειροκίνητη αντλία.

Μία εργασία επίπονη λόγω της σωματικής κούρασης και την αποπνικτική ατμόσφαιρα από τις αναθυμιάσεις του πετρελαίου και την υψηλή θερμοκρασία…
Σήμερα οι φαροφύλακες είναι μόνιμα στελέχη του πολεμικού ναυτικού και υπάγονται στην υπηρεσία φάρων. Στη «Ρ» μιλά σήμερα ο φαροφύλακας της νήσου Στρογγύλης κελευστής  Γιώργος Ισαακίδης, περιγράφοντας τη ζωή και τη δουλειά στο φάρο.

Πώς επέλεξες να κάνεις αυτή τη δουλειά;
Κατά αρχάς μου αρέσει η θάλασσα. Με ότι καταπιάστηκα είχε σχέση με τη θάλασσα. Mε ενδιέφερε το υγρό στοιχείο και έτσι κατέληξα να γίνω φαροφύλακας. Είχε και ένα μυστήριο μία αίγλη ο φάρος, η μοναξιά η θάλασσα…

Μιας και ανέφερες τη μοναξιά, νοιώθει κανείς μοναξιά εκεί ή ο καθένας το βιώνει διαφορετικά;
Ο κάθε άνθρωπος θα το βιώσει διαφορετικά. Είναι ένας τόπος να κάτσεις να σκεφτείς να διαβάσεις να μελετήσεις…

Αυτό όμως μπορείς να το κάνεις συνέχεια; Για πόσο καιρό μπορεί να γίνεται αυτό; Κουράζει η μοναξιά ή συνηθίζεται;
Συνηθίζεται, μπορείς να τη συνηθίσεις. Και αν θέλεις τον κόσμο και σε πειράζει, όλο αυτό, δε γίνεσαι φαροφύλακας!

Φαντάζομαι ότι κατά διαστήματα, οι άδειες θα σε ξεκουράζουν…
Έχουμε τις βάρδιές μας, ανάλογα με τί φάρο έχεις να κάνεις. Στην προκειμένη περίπτωση είμαστε τρεις συνάδελφοι.

Ποια ακριβώς είναι η δουλειά του φαροφύλακα;
Δουλειά μας είναι η συντήρηση και η επισκευή του κτιρίου, με αυτό ασχολούμαστε.

Έχετε εκπαιδευτεί πάνω σε αυτό;
Έχουμε εκπαιδευτεί σε αυτό και στην επισκευή των φωτιστικών μηχανημάτων. Αν συμβεί κάποιο πρόβλημα επεμβαίνουμε και αν μπορούμε να το επισκευάσουμε το κάνουμε αν δε μπορούμε ενημερώνουμε την υπηρεσία φάρων για να βγάλει δελτίο ότι ο φάρος δε λειτουργεί. Θα μας φέρουν το ανταλλακτικό από την υπηρεσία και θα το επισκευάσουμε. Αν είναι αδύνατο θα έρθουν οι ίδιοι οι τεχνικοί της υπηρεσίας.

Το σημείο το οποίο βρίσκεται ο φάρος στη Στρογγύλη είναι ένα πολύ καίριο σημείο για τη ναυσιπλοΐα…
Είναι το τελευταίο σημείο ώστε να πάρει πορεία το καράβι και να συνεχίσει το ταξίδι του προς Μεσόγειο. Και αυτός είναι και ο σκοπός του φάρου, ένας φάρος πορείας.

Ανήκει σε συγκεκριμένη κατηγορία;
Οι Φάροι διακρίνονται σε φάρους επικινδυνότητας που σηματοδοτούν ότι σε εκείνο το σημείο υπάρχει κάποιος κίνδυνος, και οι άλλοι είναι οι φάροι πορείας. Όπως πηγαίνει το καράβι παίρνει στίγμα από το φάρο και συνεχίζει την πορεία του.

Έχεις υπηρετήσει και σε άλλους φάρους;
Φυσικά, στην Κασσάνδρα Χαλκιδικής και στη Ρόδο.

Υπάρχουν διαφορές σε κάθε φάρο για τις οποίες πρέπει να γίνεται εκπαίδευση;
Κάθε φάρος είναι διαφορετικός. Εχουμε περάσει από μία βασική εκπαίδευση και μετά σε κάθε φάρο αναλόγως προσαρμόζεσαι. Πάντα υπάρχουν οι εύκολοι φάροι και οι δύσκολοι. Όμως η δυσκολία έχει να κάνει με το χαρακτήρα καθενός. Ο φάρος στη Στρογγύλη έχει να κάνει με την απόσταση, είναι απομακρυσμένος. Μπορεί να έχεις κάποιον άλλο σε κεντρικό σημείο αλλά να έχεις πολλές επισκευές.

Πως γίνεται η τοποθέτηση ενός φαροφύλακα;
Είναι ακριβώς όπως οι μεταθέσεις στρατιωτικών. Δύο με τρία χρόνια είναι το μίνιμουμ  και μετά ανάλογα με τις ανάγκες της υπηρεσίας σε αλλάζουν ή παραμένεις εκεί.

Εσύ πόσο καιρό είσαι στη Στρογγύλη;
Τρία χρόνια.

Θα ήθελες να μείνεις κι άλλο ή να πάς και κάπου αλλού;
Ναι θα ήθελα να φύγω. Μου αρέσει να αλλάζω παραστάσεις… θα ήθελα να πάω σε διάφορους τόπους, να δω τι θα μου προσφέρουν και μετά πάλι να ξαναφύγω

Πώς κυλά η ζωή στο φάρο; Τι κάνει κάποιος εκεί όταν φυσικά δεν έχει υπηρεσία;
Θα σηκωθούμε το πρωί θα κάνουμε τις δουλειές μας, θα μαγειρέψουμε θα φάμε θα ξεκουραστούμε, θα διαβάσουμε κανένα βιβλίο θα δούμε καμιά ταινία… Η υπηρεσία έχει φροντίσει. Μη ξεχνάμε ότι παλιότερα οι φαροφύλακες έμεναν στους φάρους με τις οικογένειές τους.

Τώρα πλέον δε γίνεται αυτό, γιατί;
Άλλαξε η εποχή μας. Ήταν δύσκολες παλιά οι συνθήκες…

Το χειμώνα πώς είναι τα πράγματα, αντικειμενικά θα είναι πιο δύσκολα…
Το χειμώνα έχεις τον καιρό, που σε ταλαιπωρεί. Έχεις πολλές προμήθειες για να είσαι έτοιμος για μία ενδεχόμενη κακοκαιρία.

Έχεις αποκλειστεί λόγω καιρού σε κάποιο φάρο;
Στη Στρογγύλη τρεις τέσσερις μέρες, δεν μπορούσε να έρθει το καΐκι να με αλλάξει και να φέρει προμήθειες.

Και πως τα καταφέρατε;
Έχουμε πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού μας ότι μπορεί να ξεμείνουμε, αυτό είναι φυσιολογικό οπότε μεριμνούμε.

Χριστούγεννα έκανες εκεί. Πώς πέρασες;
Ήμασταν μαζί με το φυλάκιο του στρατού οπότε περάσαμε όλοι μαζί, «οικογενειακά» με τους φαντάρους. Καθίσαμε φάγαμε, είπαμε τα κάλαντα, περάσαμε όμορφα.

Η οικογένειά σου, σου λείπει;
Σε μερικές στιγμές ναι, η οικογένεια οι φίλοι, όταν είσαι απομονωμένος και κυρίως τα βράδια…

Φοβάσαι καθόλου, για παράδειγμα το βράδυ;
Όχι πολλοί μου λένε πώς κάνεις μόνος σου βάρδια αλλά αν το αναλύσεις πιο πολλή μοναξιά μπορείς να νιώσεις μέσα στην πόλη παρά εκεί. Γιατί μπορεί να μην υπάρχουν άνθρωποι γύρω σου, αλλά ακόμα και αν σου συμβεί κάτι θα πάρεις τηλέφωνο, δεν έχεις κάτι να σε φοβίσει.

Έμεινε κάποιο περιστατικό στη μνήμη σου, έζησες κάτι έντονα που θα το θυμάσαι;
Θυμάμαι ένα περιστατικό με λαθρομετανάστες. Είχαν έρθει πενήντα λαθρομετανάστες, καλοκαίρι μόνοι τους με βάρκα, ανεβήκανε τα ξημερώματα μας χτύπησαν την πόρτα. Δεν μπορούσαν να τους πάρουν αμέσως στο Καστελόριζο και έμειναν εκεί μαζί μας. Είδαμε ανθρώπους ταλαιπωρημένους που ήθελαν βοήθεια που είχαν την ανάγκη μας…
Θυμάμαι όμως και τη… συνάντησή μου με μία φώκια. Φώλιαζε σε μία σπηλιά εκεί κοντά που βουτούσα. Στην αρχή έφευγε αλλά μετά συνήθισε την παρουσία μου και έμενε. Τώρα έφυγε…

Ο φάρος είναι επισκέψιμος;
Στη Στρογγύλη δεν είναι. Κάποιοι όμως τη μέρα των φάρων είναι επισκέψιμοι σαν αξιοθέατο με απόφαση της υπηρεσίας και ο φαροφύλακας μπορεί να σε ξεναγήσει.

Όταν παίρνεις την άδειά σου έρχεσαι στη Ρόδο; Έχεις παρέες εδώ;
Ναι, άλλωστε είμαι πολλά χρόνια εδώ.


Φάρος Στρογγύλης
Κυκλικός πύργος ύψους 4,3μ. με οικία φαροφυλάκων. Βρίσκεται σε στίγμα 36 06,6 γεωγραφικό πλάτος και 29 38,0 γεωγραφικό μήκος, στο ομώνυμο νησάκι νοτιοανατολικά του Καστελλόριζου και σε εστιακό ύψος 85μ. Πρωτολειτούργησε το 1910 με πηγή ενέργειας το πετρέλαιο, με χαρακτηριστικό μία λευκή αναλαμπή ανά 5δλ. και φωτοβολία 20ν.μ.. Κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου παρέμεινε σβηστός και στα πλαίσια ανασυγκρότησης του Φαρικού Δικτύου, επαναλειτούργησε το 1948 με πηγή ενέργειας το πετρέλαιο.

Το 1987 αντικαταστάθηκαν τα μηχανήματα πετρελαίου και λειτούργησε ως αυτόματος ηλιακός, με χαρακτηριστικό μία λευκή αναλαμπής ανά 5 δλ. και φωτοβολία 17 ν.μ.. Σήμερα λειτουργούν 1.451 πυρσοί νέας τεχνολογίας στο Ελληνικό Φαρικό δίκτυο, που υπάγεται στην υπηρεσία φάρων του πολεμικού ναυτικού. Όλοι οι φωτιστικοί μηχανισμοί λειτουργούν με σύγχρονα φωτοβολταϊκά ή ηλεκτρικά φωτιστικά συστήματα.

Πηγή :  Η ΡΟΔΙΑΚΗ http://www.rodiaki.gr/