Πάτμος

Αποκαλυπτική Πάτμος

Λυδία Καρρά, σκηνοθέτις και ιδρύτρια της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισµού, ξετυλίγει βήµα βήµα τη βουβή ιστορία του ιερού αιγαιοπελαγίτικου νησιού µέσα από τα µονοπάτια του, τον Απορθιανό δρόµο, τη μονή και το Σπήλαιο της Αποκαλύψεως.

Η Πάτµος είναι ένα νησί µε ιδιαίτερη θέση στη ζωή και τη σκέψη µου: ένα νησί-σύµβολο του πλανήτη ολόκληρου, µε πανέµορφη µορφολογία, όπου γη και νερό αγκαλιάζονται µε τρόπο απρόβλεπτο... Ενας τόπος που δέχθηκε κύµατα προσφύγων οι οποίοι έφεραν µαζί τους την πολιτιστική τους κληρονοµιά και δηµιούργησαν στον τόπο που τους δέχθηκε. Ενα µέρος που ενώ προσφέρει στον άνθρωπο ξεχωριστή γαλήνη, κινδυνεύει συχνά από την έλλειψη σεβασµού στο περιβάλλον, που σήµερα εκφράζεται µε προσπάθειες άναρχης δόµησης σε παρθένα τοπία σπάνιας οµορφιάς...

Σε µια σπηλιά της Πάτµου γράφεται η Αποκάλυψις που µε τις δυνατές της εικόνες έµελλε να εµπνεύσει πολλούς λαούς. Τον 11ο αι. φθάνει στο νησί (που του παραχωρείται µε χρυσόβουλο) ο όσιος Χριστόδουλος, ιδρύει τη μονή του Ιωάννου του Θεολόγου, ενώ φέρνει µαζί του τµήµα της Βιβλιοθήκης που είχε ιδρύσει στο όρος Λάτµο της Καρίας. μετά την άλωση της Πόλης, τον 15ο αι., ονοµαστές οικογένειες έρχονται στην Πάτµο και δηµιουργούν στο νησί την, υψηλού επιπέδου, βυζαντινή αρχιτεκτονική τους. Και αργότερα, τον 17ο αι., Κρήτες εγκαθίστανται στην Πάτµο, µετά την άλωση του Χάνδακα από τους Τούρκους. Και όλοι αφήνουν το διακριτό στίγµα τους, διαµορφώνοντας τον µοναδικό χαρακτήρα του νησιού. Γι΄ αυτό, η Πάτµος είναι ένα νησί «παντός καιρού». Δεν είναι τυχαίο που καλλιτέχνες απ' όλη την Ευρώπη την έχουν επιλέξει ως τόπο µόνιµης κατοικίας τους.

Στην Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισµού έχουµε δουλέψει για την Πάτµο µε σεβασµό και συνέπεια. Σε συνεργασία µε τον δήµο, έχουµε δηµιουργήσει τα μονοπάτια Πολιτισµού και έχουµε κάνει σειρά παρεµβάσεων σε περιπτώσεις άναρχης δόµησης για να διατηρηθεί αυτό το µοναδικό τοπίο για τις επόµενες γενιές. Ακόµη, η Εταιρεία Πατµιακού Πολιτισµού (συγγενική οργάνωση της ΕΛΛΕΤ) έχει αποκαταστήσει παραδειγµατικά την Οικία Σταύρακα, ένα θαυµάσιο αρχοντικό του 19ου αι. που πλέον λειτουργεί ως διεθνές κέντρο περιβάλλοντος και πολιτισµού.

Στην Πάτµο πρέπει σίγουρα κανείς να πεζοπορήσει τον χειµώνα... Να περπατήσει τον Απορθιανό δρόµο, τον παλαιότερο δηµόσιο δρόµο, που συνδέει τη μονή του Αγίου Ιωάννη και τη Χώρα µε το λιµάνι της Σκάλας (µονοπάτι 2). Να επισκεφθεί τους ανεµόµυλους της Χώρας –δύο εκ των οποίων χρονολογούνται από το 1588– που βραβεύθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ενωση και τη Europa Nostra για την υποδειγµατική αναστήλωσή τους. Να δει εκκλησάκια, να απολαύσει την πανοραµική θέα στον κόλπο του λιµανιού. Να περιπλανηθεί στο Καστέλλι (µονοπάτι 3) και να δει την αρχαία ακρόπολη, τον σηµαντικότερο αρχαιολογικό χώρο του νησιού.

Πηγαίνοντας από τη Σκάλα στη Χώρα (µονοπάτι 1), να πάρει το µονοπατάκι που οδηγεί στη μονή και το Σπήλαιο της Αποκαλύψεως, µέσα από δασάκι πεύκων και ευκαλύπτων που φυτεύτηκε το 1948–1950 από τους µαθητές της Πατµιάδας Σχολής µε παρότρυνση του γέροντα Αµφιλοχίου μακρή (µεγάλη πνευµατική µορφή της Πάτµου), όπου κοκκινολαίµηδες, σπίνοι, καρδερίνες, σουσουράδες, τσίχλες και κούκοι χτίζουν τις φωλιές τους. Να αφιερώσει, επίσης, χρόνο στη μονή του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου και στο πλούσιο µουσείο της και να µείνει στον Εσπερινό απολαµβάνοντας βυζαντινή ψαλτική. Να χαθεί στα σοκάκια της Χώρας, εισπράττοντας τη σπάνια ποιότητα της αρχιτεκτονικής της. Ανοιξη, καλοκαίρι, φθινόπωρο και χειµώνα, η Πάτµος παραµένει ένα µαγικό νησί που κερδίζει για πάντα τον επισκέπτη και τον κάνει να νιώθει ταξιδευτής του χρόνου...

FAST INFO
Μονοπάτια πολιτισµού
Περισσότερες πληροφορίες για τα µονοπάτια της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισµού θα βρείτε στο www.monopatiapolitismou.gr.
Φαγητό - καφές
Περάστε από την ταβέρνα «ΛΑμΠΗ», το εστιατόριο-ουζερί «ΠΑΝΘΕΟΝ» και οπωσδήποτε δοκιµάστε µεζεδάκια στο ταβερνάκι στο Διακόφτι. Επίσης, ο «ΠΑΝΑΓΟΣ» στον Κάµπο σερβίρει καλό µαγειρευτό ελληνικό φαγητό. Το καφέ-µπαρ «ΚΟΥΚΟΥμΑΒΛΑ» στη Σκάλα, στην είσοδο του λιµανιού, έχει καλλιτεχνική ατµόσφαιρα και ωραία, καταπράσινη αυλή.
Κινηµατογραφικά νέα
Το 1991 η Λυδία Καρρά γύρισε στην Πάτµο την ταινία «Πάτµος: Απόηχοι Αποκαλύψεως», που παρακολουθεί την επιρροή της Αποκαλύψεως στην Ιστορία και την Τέχνη, παρουσιάζοντας το πολυτάραχο παρελθόν του νησιού µέσα από τις διαδοχικές καταστροφές της μεσογείου.
Ελευθερία Αλαβάνου
ΠΗΓΗ:http://www.ethnos.gr/