"Ο Νονός ..."

Η σημασία του νονού στη ζωή του παιδιού

Ποιος δε θα μπορούσε να ανασύρει από το κουτί των παιδικών του αναμνήσεων τη γλυκιά προσμονή του νονού τις μέρες του Πάσχα; Η λαμπάδα, το δώρο, το σοκολατένιο αβγό, η ίδια η παρουσία του νονού είναι βασικό χαρακτηριστικό των ημερών αυτών. Ο νονός δεν είναι, όμως, απλά ο άνθρωπος που φέρνει τα τυπικά δώρα κατά τη διάρκεια των γιορτών.

Η βάφτιση είναι ένα Μυστήριο το οποίο τον ενώνει ουσιαστικά με το παιδί εφ’ όρου ζωής, σε μια σχέση πιο βαθιά και ουσιαστική από την απλή κοινωνική της διάσταση. Η σημασία του για το παιδί είναι μεγάλη, αφού ως «πνευματικός» του γονέας δένεται πραγματικά μαζί του, με έναν παντοτινό δεσμό, ο οποίος είναι μοναδικός και αναντικατάστατος. Ο νονός πρέπει να είναι συχνά παρών και να συντροφεύει το παιδί κατά τη διάρκεια της ανάπτυξής του, να το συμβουλεύει, να το νοιάζεται, να αλληλεπιδρά και να συμμετέχει ουσιαστικά στη ζωή του, να είναι πάνω απ’ όλα ένα κοντινό πρόσωπο αναφοράς μετά την οικογένεια. Η επίσκεψη δυο φορές το χρόνο για τυπικούς λόγους τον αποξενώνει από το παιδί και στερεί και από τους δύο πολύτιμο χρόνο και κοινές εμπειρίες. 

Πολλές φορές, δυστυχώς, ορισμένοι νονοί απουσιάζουν από τη ζωή του παιδιού, είτε γιατί οι ίδιοι δεν πήραν πολύ σοβαρά και υπεύθυνα το ρόλο τους, είτε γιατί κάποια σύγκρουση με τους γονείς του παιδιού τους ανάγκασε να απομακρυνθούν. Η απουσία ή η αδιαφορία του νονού είναι μια κατάσταση η οποία πληγώνει το παιδί και το κάνει να νιώθει μειονεκτικά σε σχέση με τα άλλα παιδιά γύρω του. Το παιδί μπαίνει συχνά στη διαδικασία να αυτοκατηγορείται και να αναρωτιέται πού φταίει το ίδιο και στερείτε το νονό του. Όταν, δε, ο νονός έχει κόψει κάθε επικοινωνία με το παιδί και την οικογένειά του, ο γονέας καλείται συχνά να αντιμετωπίσει τις συνεχείς ερωτήσεις του παιδιού, το οποίο δικαιολογημένα ρωτά πού είναι ο νονός του και γιατί δε θέλει να το δει. Είναι πολύ δύσκολο για τον γονέα να βλέπει στο πρόσωπο του παιδιού του τη μελαγχολία και την απογοήτευση που προκαλεί η ανεκπλήρωτη επιθυμία και προσμονή του να έχει και εκείνο το μερίδιό του στην επίσκεψη του νονού τις μέρες του Πάσχα. Το ζητούμενο είναι πώς πρέπει να αντιδράσει ο γονέας μπροστά σε μια τέτοια κατάσταση.

Εκείνο το οποίο μπορεί να κάνει σε ένα πρώτο επίπεδο ο γονέας είναι να καθησυχάσει το παιδί λέγοντάς του ότι οι λόγοι που οδήγησαν σε αυτή την πραγματικότητα δεν έχουν καμία σχέση με το ίδιο και τη συμπεριφορά του. Αν ο νονός έχει «εγκαταλείψει» το βαφτιστήρι του χωρίς κάποιον εμφανή λόγο, ο γονέας μπορεί να του εξηγήσει ότι πολλές φορές δεν είναι όλοι άνθρωποι έτοιμοι να αναλάβουν έναν τόσο σημαντικό ρόλο και κάποιες φορές απομακρύνονται. Μπορούν να το καθησυχάσουν λέγοντάς του ότι εκείνο δεν έχει καμία ευθύνη, αλλά καλό θα ήταν, όσο θυμωμένοι κι αν είναι οι ίδιοι με αυτό που συμβαίνει, να μην κατηγορούν το νονό μπροστά στο παιδί τους.

Σε ένα δεύτερο επίπεδο, και αν η απουσία του νονού έχει προέλθει από τη σύγκρουσή του με τους γονείς, μπορούν εκείνοι να έρθουν σε επικοινωνία μαζί του και να του εξηγήσουν ότι όποια διαφορά κι αν τους χωρίζει το παιδί είναι το μόνο το οποίο δε φέρει καμία ευθύνη. Μπορούν να τονίσουν ότι ο νονός είναι απαραίτητο πρόσωπο κατά την αναπτυξιακή διαδικασία του παιδιού και πως η παρουσία του είναι σημαντική και αναντικατάστατη. Αν η σύγκρουση είναι πολύ μεγάλη και βαθιά μπορεί ο νονός να παίρνει το παιδί, εκτός σπιτιού για μια βόλτα, προκειμένου να αποφεύγεται το φορτισμένο κλίμα ανάμεσα σε εκείνον και τους γονείς.

Συνοψίζοντας, καλό θα ήταν να έχουμε πάντα υπόψη μας πως όποια και να είναι τα προβλήματα της καθημερινότητας κι όσο κι αν οι ανθρώπινες σχέσεις αποτελούν ένα πεδίο με συγκρούσεις και διαφωνίες, ο ρόλος του νονού ή της νονάς, είναι ένας ρόλος «ιερός» και αναντικατάστατος και θα πρέπει να είμαστε πολύ συνειδητοποιημένοι για την απόφασή μας να εμπλακούμε σε ένα δεσμό αυτού του είδους με το παιδί. Από τη στιγμή που θα αναλάβουμε αυτό το ρόλο είμαστε υποχρεωμένοι να σταθούμε δίπλα στο βαφτιστήρι μας και να μην το απογοητεύσουμε με κανέναν τρόπο και για κανένα λόγο.

Ιουλία Κατσαΐτη
Ψυχολόγος
ΠΗΓΗ:http://singleparent.gr