Πατριάρχης Αλεξανδρείας:
«Σύμβολο της Επανάστασης του 1821
ο Πατριάρχης Θεόφιλος ο Πάτμιος»
ε Μέ κάθε μεγαλοπρέπεια και σύμφωνα με το Αλεξανδρινό τυπικό, εορτάστηκε η Κυριακή ττης Ορθοδοξίας στον Καθεδρικό Ιερό Ναό του Ευαγγελισμού στην Αλεξάνδρεια.
Η Α.Θ. Μακαριότης, ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεόδωρος Β’, χοροστάτησε στον Όρθρο και προέστη της Πατριαρχικής Θείας Λειτουργίας, συλλειτουργούντων των Αρχιερέων του Αλεξανδρινού Θρόνου, Σεβ. Μητροπολίτου Ναυκράτιδος και Πατριαρχικού Επιτρόπου κ. Ναρκίσσου και του Θεοφιλ. Επισκόπου Ταμιάθεως κ. Γερμανού.
Για μία μεγάλη μορφή της Χριστιανοσύνης που έμελλε να παίξει έναν από τους σπουδαιότερους ρόλους στην Ελληνική Επανάσταση του 1821, αγωνιζόμενος σθεναρά για την ελευθερία του ελληνικού γένους, για τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Θεόφιλο τον Πάτμιο, μίλησε συγκινημένος ο Αλεξανδρινός Προκαθήμενος, λίγα 24ωρα πριν συμπληρωθούν ακριβώς τα 200 χρόνια από την 25η Μαρτίου του 1821.
Ενώπιον των προξενικών και παροικιακών αρχών, Ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας, μίλησε από καρδιάς για τα διακόσια χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821, τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι «αν, παιδιά μου, κατά τον ιερό αγώνα του 1821, το σεπτό μας Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει να δείξει έναν Πατριάρχη Γρηγόριο Ε΄, αν η Ελλάδας μας έχει να παρουσιάσει έναν Παλαιών Πατρών Γερμανό, το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας έχει να παρουσιάσει τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Θεόφιλο τον Πάτμιο και τον κλήρο που κήρυξε Ορθοδοξία και Ελληνισμό».
«Διακόσια χρόνια που ελπίζει μια Ελλάδα και μια Κύπρος που υψώνουνε Σταυρό Ορθοδοξίας, που βαφτίζονται χιλιάδες παιδιά στην Αφρική! Διακόσια χρόνια τώρα που το λάβαρο της Ελευθερίας κυμματίζει για να ζούνε οι λαοί της γης ελεύθεροι. Και εμείς, σαν Γένος των Ελλήνων, να ψάλομε και να σιγοτραγουδούμε «Χαίρε, Ω, Χαίρε Ελευθεριά», είπε χαρακτηριστικά ο Αλεξανδρινός Προκαθήμενος, τιμώντας τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας της εποχής του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα, τον Θεόφιλο τον Πάτμιο, που προσήλθε από άποψη εθνική και θρησκευτική αρωγός στην Επανάσταση του 1821 και ο οποίος, με τα λόγια, τις πράξεις και την αυτοθυσία του, αναδείχθηκε σ’ έναν εκ των μοχλών της Εθνεγερσίας.
Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι ο Αλέξανδρος Υψηλάντης αποκαλούσε τον Θεόφιλο «κλέος των Πατριαρχών, δόξα του Γένους και στήριγμα της Ελλάδας», όπως καταγράφει στα ιστορικά του αρχεία το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας.
Παρουσία του Γενικού Προξένου της Ελλάδας στην Αλεξάνδρεια κ. Αθανασίου Κοτσιώνη, του Προέδρου της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας κ. Ιωάννη Σιόκα, της Προέδρου της Κυπριακής εν Αιγύπτω Αδελφότητας κας Μάρως Φορμόζη, της Προέδρου του Πτολεμαίου και του Ελληνικού Ναυτικού Ομίλου Αλεξανδρείας κας Λιλίκας Θλιβίτου, της Προέδρου του Λυκείου Ελληνίδων Αλεξανδρείας κας Αλίκης Αντωνίου και του Αντιπροέδρου της Κοινότητας κ. Ανδρέα Βαφειάδη και του Γενικού Γραμματέα κ. Δημήτρη Κάβουρα και όλης της αλεξανδρινής παροικίας που είχε προσέλθει να αποτίσει φόρο τιμής στο Μνημόσυνο των Ευεργετών της Κοινότητας, ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας κ. Θεόδωρος μίλησε για «τη μνήμη και την ευγνωμοσύνη στους Ευεργέτες της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας και όλης της παροικίας και όσων αγωνίστηκαν για την πατρίδα, καταλήγοντας:
«Οι λαοί της γης ζούνε με την ιστορία τους. Και δεν πεθαίνουν! Γιατί γνωρίζουν να τραγουδάνε και να ψάλλουνε την ελευθερία τους».
Όπως και το νέο της Ελληνικής Επανάστασης έγινε γνωστό στην Αλεξάνδρεια την 31η Μαρτίου 1821 από Μωραΐτη καραβοκύρη, ο οποίος έφθασε με φορτίο για λογαριασμό των Αδελφών Τοσίτσα από τη Μεθώνη και το ανήγγειλε στο σπίτι του Τοσίτσα.
Και όπου στο ίδιο σπίτι, δώδεκα χρόνια αργότερα έγινε η συγκινητική έπαρση της ελληνικής σημαίας, με τον ίδιο τον Μιχαήλ Τοσίτσα να διορίζεται ως ο πρώτος Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας στην Αλεξάνδρεια.