«Αβδηριτισμός»

«Αβδηριτικό πάθος» και «Συβαριτισμός»

Αβδηριτισμός:

Η έκφραση «Αβδηριτισμός» σημαίνει μία πράξη ή μία σκέψη, που τη χαρακτηρίζει η προσπάθεια ανόητης επίδειξης. 
Πράγματι, αναφέρεται ότι οι Αβδηρίτες –κάτοικοι της πόλεως Άβδηρα, κοντά στις εκβολές του ποταμού Νέστου, στη Θράκη, είχαν μιαν ανόητη ματαιοδοξία και κατά την αρχαιότητα κυκλοφορούσαν εις βάρος τους ένα σωρό πειρακτικά ανέκδοτα.
Δύο από τα πιο γνωστά είναι τα εξής: 
Οι Αβδηρίτες αποφάσισαν κάποτε να κατασκευάσουν ένα υδραγωγείο, για να υδρεύσουν την πόλη τους, που δεν είχε νερό. Έτσι άρχισαν έναν έρανο και με το σημαντικό ποσόν που μάζεψαν, κατασκεύασαν μια μεγάλη δεξαμενή και μια εξ’ ίσου ωραιότατη καλλιμάρμαρη βρύση.

Όταν όλα αυτά ήταν έτοιμα, ανακάλυψαν ότι είχαν λησμονήσει το σπουδαιότερο: τη μεταφορά δηλαδή του νερού στην πόλη!Και επειδή στο μεταξύ τα λεφτά είχαν εξαντληθεί, έμειναν η δεξαμενή και η βρύση χωρίς νερό!

Κάποτε επισκέφτηκε τα Άβδηρα ο Διογένης ο Κυνικός. Όταν αντίκρισε τη μεγαλοπρεπέστατη και τεράστια πύλη της πόλης, η οποία βρισκόταν σε μεγάλη αντίθεση μπροστά στην έκταση, αλλά και τους κατοίκους της, είπε στους Αβδηρίτες: 

«Σας συνιστώ να φράξετε λίγο την πύλη σας, γιατί υπάρχει κίνδυνος να διαφύγει από εκεί μέσα ολόκληρη η πόλη σας ...».

Οι κάτοικοι των Αβδήρων, πόλης κατ' εξοχήν εύπορης και πλούσιας, δεν δίσταζαν ακόμα και με την πιο ελαφριά τους αδιαθεσία να καλούν τούς πιο διάσημους γιατρούς τής εποχής. Αυτό ονομάστηκε «αβδηριτικό πάθος» ή «μένος» (είδος παροδικής μανίας, συλλογική υποχονδρία).

Συβαριτισμός:

Η υπερβολική πολυτέλεια, η νωχέλεια εξ αιτίας της καλοπέρασης και η μαλθακότητα, πέρασαν στην ιστορία ως συβαριτισμός. 

Ας δούμε όμως για ποιο λόγο.
Οι Συβαρίτες, κάτοικοι της αρχαίας Συβάρεως, (Σύβαρις, Κρότων και Τάρας ήταν αρχαίες ελληνικές αποικίες της Κάτω Ιταλίας), ασχολούνταν συνεχώς με συμπόσια, θεάματα και απολαύσεις.

Η τρυφηλότητα της ζωής τους και οι υπέρμετρες σπατάλες, στις οποίες επιδίδονταν, έμειναν παροιμιώδεις στην ιστορία με τον όρο «Συβαριτισμός». 

Οι Συβαρίτες είχαν ως μόνο σκοπό τους, την ευζωία, την φιληδονία και αρέσκονταν μόνο σε υλικές απολαύσεις.
Η ευφορία της γης και η μεγάλη εμπορική κίνηση του λιμανιού της πόλης τους, οδήγησαν στο γρήγορο πλουτισμό των κατοίκων της, οι οποίοι επιδίδονταν σε πολυτελή διαβίωση και υπέρμετρες απολαύσεις. 
Ο τρόπος ζωής τους κατέστη παροιμιώδης. Διηγούνται πολλές ιστορίες για τη λατρεία που είχαν προς την πολυτέλεια.

Κάποιος Συβαρίτης λοιπόν, παραπονιόταν επειδή είχε πλαγιάσει σ’ ένα κρεβάτι με στρώμα το οποίο είχε πάνω του φύλλα από τριαντάφυλλα, κι έλεγε πως δεν είχε μπορέσει να κοιμηθεί όλη τη νύχτα, γιατί ένα ροδοπέταλο έτυχε να είναι διπλωμένο και τον ενοχλούσε!

Από την πόλη τους, είχαν απομακρύνει τους κόκορες, για να μην τους ξυπνούν το πρωί, ενώ ο Ηρόδοτος αναφέρει πως όταν ο Συβαρίτης Μυνδιρίδης πήγε μνηστήρας στη Συκιώνα για να ζητήσει σε γάμο την κόρη του Κλεισθένη συνοδευόταν από 1.000 δούλους, μεταξύ των οποίων ήταν και ο προσωπικός του μάγειρας, ειδικοί κυνηγοί, ψαράδες, κ.ο.κ.
Κατά τον Διόδωρο τον Σικελιώτη, ο Μινδυρίδης είχε ξεπεράσει σε πολυτέλεια όλους τους άλλους Συβαρίτες.

Όλες οι χειρωνακτικές εργασίες γίνονταν από δούλους και οι πολίτες ξεκουράζονταν σε πολυτελείς επαύλεις. Έτρωγαν εξωτικά εδέσματα, όντας εξαιρετικά κοιλιόδουλοι, ενώ οι μάγειροι και οι ζαχαροπλάστες που επινοούσαν νέα γλυκά ή φαγητά διατηρούσαν το προνόμιο της ευρεσιτεχνίας για ένα χρόνο.Οι προσκλήσεις για τα γεύματα έφταναν στους παραλήπτες τους ένα χρόνο πριν.

Aπαγόρευαν στους ξυλουργούς και στους σιδηρουργούς να δουλεύουν μέσα στην πόλη γιατί η εργασία τους ήταν πολύ θορυβώδης. 
Kάποιοι δρόμοι πλουσίων συνοικιών, ήταν σκεπασμένοι με τέντες για να προστατεύονται οι εκεί κάτοικοι από τον ήλιο και τη βροχή.

Κάποτε ένας Συβαρίτης, αρκετά εύπορος, μόλις είδε κάποιους εργάτες να δουλεύουν, αρρώστησε! Όταν το διηγήθηκαν αυτό το περιστατικό σε κάποιον άλλον Συβαρίτη, εκείνος τους είπε να μην απορούν για το συμβάν, γιατί και ο ίδιος ένοιωθε ήδη έναν πόνο στα πλευρά του, σαν να είχε κοπιάσει το ίδιο με τους εργάτες!

Στα βαλανεία (λουτρά), υπήρχαν ειδικά εκπαιδευμένοι λουτροχόοι οι οποίοι με πολύ αργές και προσεκτικές κινήσεις έριχναν το νερό πάνω στους λουομένους. Αυτό γινόταν για να μην τους ξαφνιάσουν από το πιθανόν καυτό ή παγωμένο ύδωρ.

Επίσης απαγορευόταν να κάνουν γρήγορες κινήσεις, ειδικά όταν το νερό ήταν πολύ ζεστό για να αποφύγουν στη βιασύνη τους να προκαλέσουν κάψιμο στους λουομένους! [Δειπνοσοφιστές 15 - 518 c].
Τον 6ο αιώνα π.Χ. οι Συβαρίτες ήρθαν σε σύγκρουση με τον Κρότωνα και μετά την ήττα του στρατού τους στον ποταμό Κράβη, το 510 π.Χ. οι Κροτωνιάτες, κατέλαβαν την πόλη τους και την κατέστρεψαν ολοσχερώς. 

Αυτό συνέβη διότι οι Συβαρίτες, λίαν απασχολημένοι με τις απολαύσεις τους, αδιαφόρησαν εντελώς για τους εξωτερικούς κινδύνους από τους οποίους απειλούνταν.

Γι' αυτό το λόγο, η πόλη τους εξαφανίστηκε από την ιστορία μέσα σε μία μόλις ημέρα. Όταν μετά από 65 χρόνια οι Aθηναίοι ίδρυσαν εκεί τη νέα αποικία των Θουρίων, δε βρήκαν κανένα ίχνος από την πάλαι ποτέ κραταιά και λαμπρή Σύβαρη.

Οι Συβαρίτες έδωσαν αφορμή λοιπόν, με τον τρόπο που ζούσαν, να πάρει το όνομά τους αυτή τη σημασία: Του υπερβολικά τρυφηλού βίου, της καλοπέρασης, του ατομικισμού, του ευδαιμονισμού και της οκνηρίας. Έκτοτε, χαρακτηρίζεται έτσι κάθε άνθρωπος αβροδίαιτος, που ζει με μαλθακότητα και πολυτέλεια.

http://melitilexeis.
diolkos