ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

 ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ 

ΤΗΣ Α΄ ΟΙΚ. ΣΥΝΟΔΟΥ

Ἡ σημασία τῆς ὀρθῆς πίστης

Κάθε ἄνθρωπος ἔχει τή σκέψη του, τίς γνῶμες του, τίς ἰδέες του. Ἅμα ψάξεις νά βρεῖς γνῶμες, βρίσκεις πιό πολλές ἀπό κεφάλια. Γιατί ἄλλη γνώμη ἔχουν σήμερα οἱ ἄνθρωποι καί ἄλλη αὔριο.

Ἀλλά ἡ πίστη, ἡ ἀλήθεια δηλαδή γιά τό Θεό, καί γιά τά τοῦ Θεοῦ, δέν εἶναι «ὁ φοῦρνος τοῦ χότζα». Δέν μπορεῖ ποτέ, ἄλλα νά εἶναι σήμερα καί ἄλλα νά εἶναι αὔριο.

Ὅποιος ἄλλα λέει σήμερα καί ἄλλα αὔριο, ὁ ἴδιος δέν ξέρει τί τοῦ γίνεται. Καί κάνει λάθος. Ἤ μᾶλλον λάθη πολλά.

Ὅμως γιά τά ὁποιαδήποτε ἄλλα πράγματα δέν πειράζει, ἤ τό κακό εἶναι λίγο, ἄν κάνομε κάποιο λάθος. Γιατί διορθώνεται. Ἤ καί ἄν δέν διορθωθεῖ, δέν χάθηκε ὁ κόσμος· γιατί ἡ ζημία εἶναι μικρή. Λίγες δεκάρες, κάτι ἀπό περιουσία ὑλική ἤ κάποιο λάθος στήν πορεία τῆς ζωῆς μας.

Ἐάν ὅμως ὁ ἄνθρωπος χάσει τήν πορεία του τήν σωστή πρός τόν Θεό καί πάρει λάθος δρόμο, πού δέν θά τόν βγάλει στή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἡ ζημία εἶναι τεράστια καί ἀπροσμέτρητη.

Γι' αὐτό, ἀνέκαθεν ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία, ἐπέμενε ὅτι πρέπει νά κρατοῦμε τήν ὀρθή πίστη. Τήν ὀρθόδοξη πίστη. Τήν μία πίστη πού περιγράφει σωστά καί ἀληθινά τόν Θεό καί τόν Κύριο ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστό. Τίς βασικές ἀρχές τῆς πίστης, τίς διέγραψε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος μας Ἰησοῦς Χριστός· πού ὅπως ἀκούσαμε στό Εὐαγγέλιο εἶπε:

«Αὕτη ἐστιν ἡ αἰώνιος ζωή, ἵνα γινώσκωσί σε τόν μόνον ἀληθινόν Θεόν καί ὅν ἀπέστειλας Ἰησοῦν Χριστόν».

Ὅποιος δέν ἔχει σωστή γνώμη γιά τό ποιός εἶναι ὁ ἀληθινός Θεός καί τί εἶναι ὁ ἀληθινός Θεός καί ὅποιος δέν ξέρει σωστά τί εἶναι ὁ Χριστός, αἰώνια ζωή δέν θά βρεῖ.

Ὁ Υἱός καί οἱ υἱοί

Τότε πού ἔγινε ἡ Α΄ Οἰκουμενική Σύνοδος ἐπί τοῦ μεγάλου βασιλέως μας τοῦ ἁγίου Κωνσταντίνου, ἔλεγαν οἱ ἄνθρωποι: «Τί ἄραγε εἶναι ὁ Χριστός; Ἐμεῖς ξέρομε ὅτι ὁ Θεός εἶναι ἕνας. Καί ἀφοῦ ὁ Θεός εἶναι ἕνας, ὁ Χριστός πρέπει νά εἶναι κάτι ἄλλο».

Γνωμάτευση μέσα στήν Ἁγία Γραφή:

«Ὁ Χριστός εἶναι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ».

Υἱός τοῦ Θεοῦ ὅμως μπορεῖ νά εἶναι, ἕνας, κατά φύσιν, ἤ κατά χάριν. Κατά χάριν εἴμαστε ὅλοι ἐμεῖς. Μᾶς δημιούργησε ὁ Θεός, εἴμαστε πλάσματά του. Ἀλλά ἀπό ἀγάπη καί καλωσύνη μᾶς ὀνομάζει παιδιά του καί μᾶς υἱοθετεῖ διά τοῦ ἁγίου Βαπτίσματος. Τήν ὥρα πού βαπτιζόμαστε μέσα στήν κολυμβήθρα, ὁ Θεός κάνει μία πράξη. Δικαστική πράξη. Καί μᾶς παραδέχεται καί μᾶς ἀναγνωρίζει παιδιά του.

Ἀλλά δέν εἴμαστε φυσικά παιδιά του. Εἴμαστε κατά χάριν παιδιά του. Νά λοιπόν τό ἐρώτημα:

Ὁ Χριστός τί ἦταν; Κατά φύσιν ἤ κατά χάριν παιδί του;

Καί ἄρχισαν τότε μία διαμάχη. Θεολογική διαμάχη. Πνευματική διαμάχη. Τῆς ὁποίας ἡ σωστή ἀπάντηση δέν εἶναι γιά κανένα ἀδιάφορη. Γιατί ἡ μία ἄποψη εἶναι ἀλήθεια καί ἡ ἄλλη εἶναι ψέμα. Τό ψέμα, δέν σώζει, δέν ἁγιάζει. Ἀλλά ἀντίθετα ζημιώνει πολύ.

Ἔτσι λοιπόν οἱ ἅγιοι Πατέρες, ἐρεύνησαν τίς Ἅγιες Γραφές σέ βάθος, σωστά. Καί τί εἶπαν; Εἶπαν ἐκεῖνο πού ἀκοῦμε στό Σύμβολο τῆς Πίστεως: «Πιστεύω εἰς ἕνα Θεόν Πατέρα παντοκράτορα, ποιητήν οὐρανοῦ καί γῆς ὁρατῶν τε πάντων καί ἀοράτων. Καί εἰς ἕνα Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν, τόν Υἱόν τοῦ Θεοῦ τόν μονογενή».

Ἐμεῖς εἴμαστε πολλοί, τά κατά χάριν παιδιά τοῦ Θεοῦ, χιλιάδες, ἑκατομμύρια. Ἀπό τόν Ἀδάμ μέχρι σήμερα, δισεκατομμύρια πολλά. Ἐκεῖνος, ὁ Χριστός, εἶναι μονογενής. Ἐντελῶς διαφορετική κατάσταση. Εἶναι ὁ κατά φύσιν Υἱός τοῦ Θεοῦ.

Καί γιά νά τό ἐπεξηγήσουν οἱ Πατέρες, πῶς εἶναι δυνατόν ὁ ἕνας Θεός νά ἔχει καί Υἱόν καί νά μήν γίνονται δύο Θεοί, λένε: Προσέξατε! Εἶναι «Φῶς ἐκ φωτός. Θεός ἀληθινός, ἐκ Θεοῦ ἀληθινοῦ». Γεννήθηκε, δέν δημιουργήθηκε. Δέν εἶναι πλάσμα. Δέν εἶναι κατασκεύασμα. Ἀλλά εἶναι κάτι πού γεννήθηκε ἀπό τήν οὐσία τοῦ Πατέρα. Ὅπως γεννιέται τό παιδί, ἀπό τήν οὐσία τῆς μάνας του καί τοῦ πατέρα του.

Καί εἶναι μέ τόν Πατέρα ὅμοιος, ὄχι μόνο ὅσο ὅμοιο εἶναι τό παιδί μέ τόν πατέρα του, ἀλλά κάτι περισσότερο. «Φῶς ἐκ φωτός». Παίρνομε ἕνα κερί καί τό ἀνάβομε. Ἔχομε φῶς. Παίρνομε καί ἕνα ἄλλο κερί καί τό ἀνάβομε. Μπορεῖτε νά βρεῖτε διαφορά στό ἕνα φῶς ἀπό τό ἄλλο; Οὔτε οὐσίας, οὔτε μορφῆς, οὔτε τίποτε. Ἔτσι εἶναι ὁ Υἱός. «Φῶς ἐκ φωτός». Ὁλόιδιος μέ τόν Πατέρα. Ἀπό τήν οὐσία τοῦ Πατέρα.

Ἡ Ἁγία Τριάδα

Ἐδῶ ἔχομε τό μεγάλο μυστήριο: Ὁ Πατέρας καί ὁ Υἱός καί τό Ἅγιο Πνεῦμα δέν εἶναι τρεῖς Θεοί. Ἀλλά ἕνας Θεός.

Στήν ἀριθμητική τῶν ἀνθρώπων, ἕνα, σύν ἕνα, σύν ἕνα, κάνουν τρία. Ἀλλά ὁ Θεός ἔχει τήν δική του ἀριθμητική. Πατέρας καί Υἱός καί Ἅγιο Πνεῦμα, δέν κάνουν τρεῖς Θεούς, ἀλλά ἕνα Θεό. Τόν ἕνα ἀληθινό Θεό.

Γι' αὐτό, ὅταν βλέπομε εἰκόνα τῆς Ἁγίας Τριάδος, γράφει γύρω ἀπό τό κεφάλι τοῦ Πατέρα:

Ὁ Ὤν. Ὁ Θεός πού φανερώθηκε στό Μωυσῆ.

Καί γύρω ἀπό τό κεφάλι τοῦ Υἱοῦ του, Ἰησοῦ Χριστοῦ πάλι τά ἴδια λόγια: Ὁ Ὤν. Ὁ Θεός πού παρουσιάστηκε στό Μωυσῆ. Καί γύρω ἀπό τό κεφάλι τοῦ περιστεριοῦ πού συμβολίζει τό Ἅγιο Πνεῦμα τά ἴδια λόγια: Ὁ Ὤν.

Γιατί Πατέρας καί Υἱός καί Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι ἕνας Θεός, μία θεότητα.

Ὁ Θεός εἶναι Πατέρας

Πρέπει ὅμως νά προσέξομε, ὅτι τό Σύμβολο τῆς Πίστεως μᾶς λέγει: Ὁ Θεός, δέν ἔχει μαζί μας τήν σχέση ὅτι μᾶς δημιούργησε, μᾶς παίρνει κοντά του καί μᾶς συγχωρεῖ γιά τά ἁμαρτήματά μας. Ἀλλά ἔχει μία διαφορετική σχέση. Τόν Θεόν, τόν ὀνομάζομε Πατέρα. Πατέρας σημαίνει: γεμάτος στοργή. Γεμάτος ἀγάπη.

Εἶναι παντοκράτορας, ἀλλά εἶναι Πατέρας.

Καί Πατέρας παντοκράτορας, σημαίνει ἀπόλυτη ἐγγύηση, ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη ὅτι μπορεῖ νά μᾶς προστατεύσει σάν παντοκράτορας καί θέλει νά μᾶς προστατεύσει καί νά μᾶς σώσει. Ὅπως ὁ πατέρας τά παιδιά του.

Πόσο θέλει; Λέει ἡ Ἁγία Γραφή: «Οὕτως ἠγάπησεν ὁ Θεός τόν κόσμον, ὥστε τόν Υἱόν αὐτοῦ τόν μονογενή ἔδωκεν, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτόν μή ἀπόληται».

Ὅποιος δηλαδή πιστεύει σ’ αὐτόν, τόν Υἱό του, νά μήν χαθεῖ, ἀλλά νά ἔχει ζωήν αἰώνιον. Στό Σύμβολο τῆς Πίστεως γράφουν οἱ ἅγιοι Πατέρες: «Τόν δι’ ἡμᾶς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν, κατελθόντα ἐκ τῶν οὐρανῶν καί σαρκωθέντα ἐκ Πνεύματος ἁγίου καί Μαρίας τῆς Παρθένου καί ἐνανθρωπίσαντα».

Τό μεγαλύτερο μυστήριο τοῦ κόσμου, ὁ Θεός, ὁ μονογενής Υἱός τοῦ Θεοῦ κατέβηκε στή γῆ, πῆρε σάρκα σάν τήν δική μας, γεννήθηκε μέσα στήν κοιλιά μιᾶς μητέρας ἐκ Πνεύματος ἁγίου καί μέ τήν ἴδια διαδικασία πού μεγαλώνουμε καί ἐμεῖς, μεγάλωνε σιγά-σιγά καί ἔγινε ἄνθρωπος.

Γιά ποιό λόγο; Γιά νά μᾶς σώσει. Ἀπό τί;

Ἀπό τήν χειρότερη συνέπεια καί καταστροφή. Ἀπό τήν συνέπεια τῶν ἔργων μας, τῶν ἁμαρτιῶν μας, πού θά μᾶς ὁδηγοῦσαν -σάν ἐνοχή ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ- στόν χωρισμό ἀπό τόν Θεό. Στήν αἰώνια κόλαση. Καί γιά νά μᾶς σώσει ὁ Θεός, ἔστειλε τόν Υἱό του, τόν συνάναρχο καί ὁμοούσιο καί ὁμόθρονος μέ τόν Πατέρα. Ὁ Υἱός, κατέβηκε στή γῆ καί ἔπαθε γιά μᾶς. Γιά νά μᾶς σώσει.

Ἔπαθε γιά μᾶς

Τί λέμε παρακάτω; «Σταυρωθέντα τε ὑπέρ ὑμῶν». Σταυρώθηκε. Ὄχι γιατί ἦταν ἀδύναμος, καί τόν ἔκαναν καλά οἱ Ἑβραῖοι καί τόν συνέλαβαν καί τόν ἔδεσαν καί μπόρεσαν καί τόν σταύρωσαν. Ὁ παντοδύναμος Θεός δέν ἀσθενεῖ ποτέ. Θυμηθεῖτε τά λόγια του. «Μήπως νομίζετε ὅτι δέν μποροῦσα νά κατεβάσω δέκα χιλιάδες ἀγγέλους καί νά μέ προστατεύσουν ἀπό τούς Ἑβραίους; Δέν τό καταλαβαίνετε ἅμα διαβάσετε τίς Ἅγιες Γραφές, ὅτι ἕνας ἄγγελος μπορεῖ νά ἀντιπαραταχθεῖ σέ ἑκατοντάδες χιλιάδες στρατό; Πάνοπλο μέ τά τελευταῖα ὅπλα;»

Δέν ἀπέθανε ὁ Χριστός ἐπάνω στό Σταυρό ἀπό ἀδυναμία, ἀλλά ἀπό θέλημα δικό του καί τοῦ Πατέρα του γιά μᾶς. Γιά τήν σωτηρία μας. Νά μᾶς καθαρίσει μέ τό σῶμα του καί μέ τό αἷμα του, ἀπό τήν ἐνοχή τῶν ἁμαρτιῶν μας καί νά μᾶς ἀξιώσει τῆς Βασιλείας του.

Πρίν μερικούς αἰῶνες στά μέρη τοῦ Καυκάσου, ἦταν ἕνας ἡγεμόνας, ὁ ὁποῖος ἔχοντας καλά αἰσθήματα καί καλές σκέψεις, ἔλεγε. «Τί νά τό κάνεις νά ἔχεις ἕνα λαό, ἀλῆτες καί παλιανθρώπους, ὅπως τούς βλέπομε πώς εἶναι· γεμάτους ἀπό πάθη καί ἁμαρτία καί κακίες. Θά φροντίσω νά τούς κάνω καλούς ἀνθρώπους. Βγάζοντας ἀλληλοδιάδοχα νόμους πού ἐξυψώνουν τόν ἄνθρωπο».

Ἔτσι, ἡ πρώτη του σκέψη ἦταν:

«Ἄν δέν διορθωθεῖ τό περιβάλλον τῆς ἡγεσίας, τῶν ἀρχόντων, πῶς θά πᾶμε μπροστά;»

Ἔβγαλε λοιπόν πρώτη διαταγή πού ἔλεγε:

«Ὅποιος συλληφθεῖ νά δωροδοκεῖται γιά νά ἐκδώσει ἀπόφαση, σύμφωνα μέ τίς ἐπιθυμίες ἐκείνου πού πληρώνει, ἀδικώντας τόν φτωχό καί τόν ἀδύνατο, θά τόν τιμωρῶ αὐστηρά μπροστά σέ ὅλους. Θά βασανίζεται μέ ραβδισμούς. Μετά θά τοῦ κόβουμε καί τό κεφάλι». Ξέρετε τί ἦταν τό μαστίγιο ἐκείνης τῆς ἐποχῆς; Κάθε τόσο εἶχε σιδερένια ἀγκάθια. Πού τρυποῦσαν καί γδέρνανε.

Ἔβαλε ἔμπιστους ἀξιωματούχους του νά συλλαμβάνουν τούς ἄρχοντες πού δωροδοκοῦνταν. Πρώτη ἀπ' ὅλους συνελήφθη ἡ μητέρα του. Ἔπαιρνε χρήματα γιά νά μεσιτεύσει στό βασιλιά γιά ἕνα πλούσιο πού εἶχε ἄδικο. Πῆγαν καί τοῦ τό εἶπαν. Ὁ βασιλιάς χτυποῦσε τό κεφάλι του καί τραβοῦσε τά μαλλιά του.

-Τί ἔπαθα! Τώρα τί γίνεται; Ἤ θά τά ἀφήσομε ὅλα νά διαλυθοῦν ἤ πρέπει νά ἐφαρμοσθεῖ ὁ νόμος. Ἀλλά τί νά κάνω μέ τήν μάνα μου;

Κλειδώθηκε στό δωμάτιό του. Τρεῖς ἡμέρες δέν δέχθηκε νά τόν ἐνοχλήσουν, οὔτε νά φάει, οὔτε νά πιεῖ καί ἔσπαζε τό κεφάλι του νά δεῖ τί πρέπει νά κάνει.

Πῶς εἶναι δυνατόν νά βασανίζει τήν μητέρα του καί νά τήν σκοτώσει; Μετά ἀπό τρεῖς ἡμέρες ἀφοῦ προσευχήθηκε καί στάθηκε ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καί τοῦ χρέους του, βγῆκε ἔξω καί εἶπε:

-Νά μαζευτεῖ ὅλος ὁ λαός, ὅσοι θέλουν νά παρακολουθήσουν τήν τιμωρία τῆς ἁμαρτίας.

Μαζεύτηκαν οἱ ἄνθρωποι σέ ἕνα μεγάλο γήπεδο, πλήθη κόσμου καί ἔφεραν καί τήν μητέρα του, ἡ ὁποία ἔτρεμε ἀπό τόν φόβο τῆς τιμωρίας. Διέταξαν τόν δήμιο, νά ρθεῖ καί νά στέκει δίπλα. Καί ἦλθε. Ὅλων εἶχε κοπεῖ ἡ ἀναπνοή, γιά νά δοῦν τί θά γίνει.

Ὅταν ἔφτασε ἡ στιγμή, ὅρμησε ὁ βασιλιάς, ἀγκάλιασε τήν μητέρα του, τήν σκέπασε μέ τήν πλάτη του, καί εἶπε: «Χτυπᾶτε, χτυπᾶτε».

Οἱ δήμιοι ἄρχισαν νά χτυπᾶνε τόν βασιλιά τους, ἀλύπητα. Τό αἷμα του ἔτρεχε ἀπό τήν πλάτη του ποτάμι. Ὁ Θεός ξέρει πόσο ὑπέφερε αὐτός καί πόσο ὑπόφεραν οἱ ἄνθρωποι ἀπό τέτοιου εἴδους τιμωρίες. Ὅταν τελείωσε ἡ τιμωρία, ὁ βασιλιάς σέ ἄθλια κατάσταση ἐγύρισε στό λαό καί εἶπε:

-Ἄν νομίζετε πῶς εἶναι ἀρκετή ἡ τιμωρία αὐτή, συγχωρεῖστε τά ὑπόλοιπα. Καί τήν μητέρα μου καί ἐμένα. Ἄν δέν τό νομίζετε κόφτε μου τό κεφάλι.

Τότε ὁ κόσμος φώναξε: «Φτάνει, φτάνει, φτάνει ἡ τιμωρία».

Φαντάζεστε ὅτι ἦταν δυνατό νά βρεθεῖ ἄνθρωπος τόσο σκληρόκαρδος, ὥστε νά ἔλεγε: «ὄχι δέν φτάνει»;

Ὁ Χριστός ὅμως ὅταν ἦλθε στή γῆ ἐδέχθη ὅλες τίς τιμωρίες γιά μᾶς. Θυμᾶστε τί γράφει τό Εὐαγγέλιο. Τόν μαστίγωσαν. Τέτοιο βάσανο ὑπέμεινε. Καί δέν ἔφτασε μόνο αὐτό. Ἀνέβηκε πάνω στό Σταυρό σάν κακοῦργος, ἐπειδή εἴμαστε ἐμεῖς κακοῦργοι. Καί ἐπῆρε τήν ἁμαρτία μας πάνω στό Σταυρό.

Τί λέγει ἡ Ἁγία Γραφή; Τήν ἐξάλειψε. Τήν ἔσβυσε· μέ τό αἷμα του.

Καί μετά, ἀφοῦ πέθανε πάνω στό Σταυρό, κατέβηκε στόν Ἅδη, ἀναστήθηκε ἐν δόξῃ, ἀνῆλθε στούς οὐρανούς καί μᾶς εἶπε: «Ἐγώ πηγαίνω πρῶτος καί θά ρθῶ νά σᾶς παραλάβω, ὅλους ὅσοι πιστεύετε εἰς ἐμένα».

Αὐτό εἶναι τό μήνυμα τῆς σημερινῆς ἑορτῆς. Ὅτι ὁ Θεός εἶναι Πατέρας μας, παντοκράτορας. Παντοκράτορας σάν Θεός. Πατέρας στήν καρδιά. Γεμάτος στοργή καί ἐνδιαφέρον γιά μᾶς, γιά τήν σωτηρία μας. Καί ὁ Υἱός του ὁ μονογενής, κατά φύσιν, ὄχι κατά χάριν, ἔγινε ἄνθρωπος γιά μᾶς. Καί ὅποιος στό ὄνομά του, κοινωνεῖ τό σῶμα του καί τό αἷμα του, ὅπως πρέπει προετοιμασμένος, ἀναγνωρίζοντας ὅτι εἶναι σωτηρία καί ζωή, αὐτός ἔχει ζωήν αἰώνιον.

Δέν χρειάζεται νά ποῦμε τίποτε περισσότερο. Ἀλλά μόνο τοῦτο:

«Δόξα σοι Πάτερ ἄναρχε, Πατέρα παντοκράτορ. Δόξα σοι Υἱέ τοῦ Θεοῦ μονογενές, πού ἦλθες στόν κόσμο γιά τήν σωτηρία μας. Προσκυνοῦμε τά Πάθη σου, ὑμνολογοῦμε τήν ταφή σου. Καί δοξάζομε τήν ἁγία σου ἀνάσταση».

Ὁ Θεός νά μᾶς φωτίζει νά βαδίζομε ἐπάνω σ’ αὐτή τήν ἁγία ὀρθόδοξη πίστη, πού εἶναι ζωή καί σωτηρία. Ἀμήν.-

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ ΜΕΛΕΤΙΟΥ(+)

Διασκευασμένη ὁμιλία πού ἔγινε στό Κορφοβούνι στίς 31-5-199

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ: http://www.faneromenihol.gr/