ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΜΟΥΣΙΚΗ

 ΜΙΑ ΑΡΙΣΤΗ ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟΝ

Πρωτ. Αθανασίου Π. Τύμπα, Θεολόγου – Μουσικού

            Μετά την απελευθέρωση του ελληνικού κράτους από τους Τούρκους, δυστυχώς οι “φίλοι” μας οι Ευρωπαίοι μας επέβαλαν τους Βαυαρούς βασιλιάδες. Αυτοί διαμόρφωσαν μια φιλοευρωπαϊκή παιδεία για την οποία ό,τι προέρχονταν από την Δύση ήταν καλό, ενώ ό,τι υπήρχε στον ελλαδικό χώρο ήταν “τουρκικό” και κατακριτέο. Έτσι οι επιστήμες της Αγιογραφίας, της Βυζαντινής Μουσικής και της Λαϊκής Παραδοσιακής μουσικής έμειναν στάσιμες και σχεδόν ανύπαρκτες. Να ποιο ήταν το παράπονο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη: ” Ισχυρίζονται, ότι δεν ήτο δυνατόν να περισωθή εκ στοματικής παραδόσεως η μουσική των αρχαίων Ελλήνων. Άρα, η βυζαντινή είναι μεσαιωνική και αφόρητος εις τα αριστοκρατικά ώτα των παρ’ ημίν νεοπλούτων. Αλλά δεν εσώθη επί αρχαίων αγγείων το σχήμα και ο τρόπος της αρχαίας ελληνικής ορχήσεως; Δεν φαίνεται, ότι ο τσάμικος και ο συρτός και ο καλαματιανός είναι όμοιοι με τον κύκλιον και τον πυρρίχιον των παλαιών μας προγόνων; Διατί τότε απορρίπτουσι τον εντόπιον, τον εν κύκλω και γραφικότητι και πλαστηκότητι σωμάτων χορόν, και ασπάζονται τον ξενικόν, τον κατά ζεύγη; Απλούστατα. Διότι τους αρέσει ο πολιτισμός των Εσπερίων, και μόνον προς το θεαθήναι επιτηδεύονται ότι είναι θαυμασταί, δήθεν, του αρχαίου περικαλλούς κόσμου. Η βυζαντινή μουσική είναι τόσον ελληνική, όσον πρέπει να είναι. Είναι η μόνη γνησία και η μόνη υπάρχουσα. Και δι’ ημάς, εάν δεν είναι η μουσική των Ελλήνων, είναι η μουσική των Αγγέλων”.

            Όμως δεν είναι δυνατόν μέχρι το τέλος του κόσμου να σβήσουν μέσα από την ψυχή των Ρωμιών ούτε οι ύμνοι της Θείας Λειτουργίας αλλά ούτε και το δημοτικό τραγούδι. Δεν είναι δυνατόν να ζήσει ο Έλληνας δίχως λατρεία και δίχως παραδοσιακό πανηγύρι. Ό,τι δεν έσωσε τα χρόνια της βαυαροκρατίας η παιδεία, το έσωσε ο λαός.

            Μετά την δεκαετία του ´50 και του ´60 σπουδαίοι μουσικολόγοι όπως ο Κωνσταντίνος Ψάχος, ο Σίμωνας Καρράς, η Δόμνα Σαμίου, ο Γρηγόριος Στάθης και πολλοί άλλοι απέδειξαν ότι η Ελληνική Μουσική είναι ένα σώμα με δύο πόδια, την Βυζαντινή Μουσική και το Δημοτικό Τραγούδι. Αυτή η αλήθεια πέρασε σε όλη τη νέα γενιά των Ελλήνων με την βοήθεια των μεγάλων συνθετών όπως ο Βασίλης Τσιτσάνης, ο Γιάννης Μαρκόπουλος, ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Διονύσιος Σαββόπουλος κ.α.  Σήμερα δεν νοείται ως ολοκληρωμένος κάποιος λαϊκός τραγουδιστής ή οργανοπαίχτης εάν δεν γνωρίζει σε βάθος την Βυζαντινή Μουσική.

            Τα τελευταία χρόνια το Υπουργείο Παιδείας κατάλαβε το λάθος του και έτσι στα Μουσικά Σχολεία αλλά και τις Ανώτατες Μουσικολογικές σχολές τον πρώτο λόγο έχει η Βυζαντινή Μουσική και το Δημοτικό Τραγούδι.

            Και οι Ευρωπαίοι επιστήμονες αναγνωρίζουν σήμερα την αξία του Βυζαντινού Πολιτισμού και των τεχνών που αναπτύχθηκαν στην καθ’ ημάς Ανατολή γι’ αυτό δεν υπάρχει στον κόσμο μουσικολογικό συνέδρειο στο οποίο να μην παρίσταται βυζαντινή χορωδία ή μουσικολόγος ειδικός στην ψαλτική τέχνη.

            Εφτά χιλιάδες (7.000) χειρόγραφοι κώδικες βυζαντινής μουσικής διάσπαρτοι στις σπουδαιότερες βιβλιοθήκες όλου του κόσμου περιμένουν νέους επιστήμονες, να τους μελετήσουν και να τους κάνουν γνωστούς στον επιστημονικό κόσμο. Έργα ανάλογης αξίας με τα έργα του Μπετόβεν και του Μπαχ δεν έχουν ακόμα ακουστεί και ερμηνευτεί σε κανένα Μουσικό Μέγαρο του κόσμου. Νέος ή νέα που κατέχει σε βάθος την βυζαντινή μουσική είναι σχεδόν αδύνατον να μη βρει δουλειά στην σημερινή σκληρή αγορά εργασίας.

ΠΗΓΗ: http://www.romnios.gr