Ιεροψαλτικά

«Τα απηχήματα στην Ψαλτική τέχνη » 

Φώτιος Κετσετζής

Η δεύτερη εκπομπή της Θεματικής ενότητας με τίτλο «Τα απηχήματα στην Ψαλτική τέχνη» φιλοξένησε τον Φώτιο Κετσετζή, Άρχων Πρωτοψάλτη της Αγιωτάτης Αρχιεπισκοπής Αμερικής και ομότιμο καθηγητή της Θεολογικής σχολής του Τιμίου Σταυρού της Βοστώνης. ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΣΗΜΑΝΣΕΙΣ: • Πρέπει ο δάσκαλος να διδάσκει στους μαθητές του, τι είναι τα απηχήματα και πώς ψάλλονται αυτά; 03:11 • Σε αρκετά σύγχρονα θεωρητικά μας βιβλία δεν συναντάμε κεφάλαια περί απηχημάτων. Ωστόσο υπάρχουν δάσκαλοι που αποφασίζουν να τα διδάξουν στους μαθητές τους εκτός ύλης, ενώ κάποιοι άλλοι ακολουθούν την απλή θεωρητική κατεύθυνση όπου όταν αναφέρονται στα απηχήματα μιλούν για κάποιο μονοσύλλαβο ενήχημα, π.χ. "Νε". Είναι σωστό αυτό που συμβαίνει στην εκπαίδευση; 05:53 • Όταν αποφασίζει ο δάσκαλος να διδάξει τα απηχήματα, ποιά πρέπει να διδάξει; τα πολυσύλλαβα που είναι τα παλαιά ή τα νέα που είναι μονοσύλλαβα; 08:35 • Συναντάμε περιπτώσεις ιεροψαλτών που έχουν ολοκληρώσει των κύκλο σπουδών τους, παρ' όλα αυτά δυσκολεύονται να ξεχωρίσουν το απήχημα του πρώτου ήχου απ' το απήχημα του πλαγίου του πρώτου ήχου. Πώς εξηγείτε το φαινόμενο αυτό; 11:31 • Ακούμε πολλές φορές από ιεροψάλτες να συγχέουν το μονοσύλλαβο απήχημα "Νε" του πρώτου ήχου με του δευτέρου ήχου. Η παρατεταμένη απόδοση του συγκεκριμένου απηχήματος και στις δύο περιπτώσεις, με τον τρόπο που αποδίδεται, φανερώνει μείζονα τόνο. Γιατί δεν είναι σωστό; 15:02 • Οι ορολογίες που χρησιμοποιεί η ψαλτική τέχνη για να εκφραστεί ποικίλλουν. Τα θεωρητικά μας βιβλία μαζί με την προφορική μας παράδοσης σφύζουν από αυτές. Στην σημερινή εποχή συναντάμε το φαινόμενο να χρησιμοποιούμε αυτές τις ορολογίες αλλά να μην καταλαβαίνουμε τι σημαίνουν, με αποτέλεσμα, αλλιώς να τα λέμε αλλιώς τα εξηγούμε και αλλιώς να τα εκτελούμε στην πράξη. Ποιά είναι η άποψή σας για όλα αυτά; 21:15 • Οι περισσότεροι ψάλτες κατά παράδοση, διδάσκονται την ερμηνεία των μελών της ψαλτικής τέχνης μέσα απ' την μίμηση του ύφους του δασκάλου τους εμπιστευόμενοι την προφορική παράδοση. Θα μπορούσαμε να διακρίνουμε κάποια εντροπία όλα αυτά τα χρόνια στον τρόπο διδασκαλίας που επιλέγεται μέσω της μίμησης και της αντιγραψιμότητας; 23:55 • Αρκετοί από τους νέους ψάλτες προτιμούν να διδαχθούν την ερμηνεία των μελών της ψαλτικής τέχνης ακούγοντας ψάλτες μέσα απ' το διαδίκτυο. Με αυτό τον τρόπο, κατά την άποψή σας, αποδυναμώνεται ο ισχυρός δεσμός μεταξύ δασκάλου και μαθητού; 32:58 • Ως δάσκαλος και χοράρχης της χορωδίας της Ο.Μ.Σ.Ι.Ε με ποιο κριτήριο επιλέγεται την χρήση των παλαιών ή των νέων απηχημάτων; 38:27