Αγιογραφία

Πώς να ξεχωρίζετε την             αυθεντική χειροποίητη αγιογραφία

Τα ιερά σκεύη των εικόνων βρίσκονται σε κάθε σπίτι και στολίζουν όχι μόνο τον χώρο αλλά και την διάθεση της ψυχής όσων βρίσκονται σε αυτόν. Είναι ζωντανά κομμάτια της ελληνορθόδοξης παράδοσης, σημεία δέησης και προσευχής αλλά και τεκμήρια ευγνωμοσύνης και εμπιστοσύνης στην χάρη του Θεού και των Αγίων για τις δωρεές τους. 

Επικοινωνήσαμε με την Έκθεση προϊόντων Αγίου Όρους στην Θεσσαλονίκη όπου εκτίθενται αυθεντικές χειροποίητες αγιογραφίες μοναχών του Αγίου Όρους και μεγάλων σύγχρονων αγιογράφων, μαθητών της Αθωνιάδας Σχολής. Οι υπεύθυνοι μας μίλησαν για τα χαρακτηριστικά που διαφοροποιούν την χειροποίητη αγιογραφία από την σηρογραφημένη και φανταχτερά στολισμένη καθώς και για τους συμβολισμούς της εικόνας οι οποίοι «μιλούν» απευθείας στην ψυχή του θεατή της.

Η αγιογραφία με τους συμβολισμούς της περιέχει την σοφία της ορθόδοξης παράδοσης. Τα μάτια στην αγιογραφούνται μεγάλα και ζωηρά σε σχέση με το υπόλοιπο πρόσωπο, φανερώνοντας την ένταση της ψυχής γιατί είδαν μεγάλα και υπερκόσμια γεγονότα. Το στόμα αντίθετα σχεδιάζεται μικρό για να δείξει ότι το εικονιζόμενο πρόσωπο περιορίστηκε στην απαραίτητη τροφή. Το μέτωπο είναι πλατύ, ψηλό, με μια ελαφριά παραμόρφωση, η οποία φανερώνει το βάθος της σκέψης και της σοφίας. Τα δάκτυλα των χεριών είναι υπερβολικά μεγάλα, ενώ το χέρι που ευλογεί, πολλές φορές, έχει τις διαστάσεις της κεφαλής. Αυτό τονίζει τη σημασία του αντικειμένου που κρατά το εικονιζόμενο πρόσωπο ή εκείνο που δείχνει.

Έτσι στην εικόνα αυτή του Τιμίου Προδρόμου η οποία είναι φιλοτεχνημένη στο αγιογραφείο της Ιεράς Μονής Ξενοφώντος στο Άγιο Όρος, το δάχτυλο του Προδρόμου που δείχνει τον Χριστό είναι αρκετά μεγάλο. Οι πτυχώσεις του ενδύματος δεν εμφανίζουν τη φυσική κίνηση αλλά τον πνευματικό παλμό της ύπαρξης του εικονιζόμενου προσώπου. Τα χρώματα στην εικόνα δεν είναι απλώς ένα διακοσμητικό στοιχείο αλλά ένα λεξικό που βοηθά το θεατή να ανιχνεύσει τα βαθύτερα μηνύματα. Το λευκό είναι το σύμβολο του φωτός και της καθαρότητας, το μπλε μιλά για την διαύγεια, το πράσινο για την ελπίδα, το κίτρινο για την θεία δόξα και λαμπρότητα, το κόκκινο τη φλόγα και τη ζεστασιά του μυστηρίου και το γαλάζιο τις ακτίνες του θείου φωτός. Το πρόσωπο κάθε Αγίου έχει τα δικά του ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ανάλογα με το συναξάρι του. Έτσι το πρόσωπο του Τιμίου Προδρόμου σε αυτή την εικόνα έχει αγιογραφηθεί με βαθιές χαρακιές που μιλούν για τις κακουχίες του στην έρημο όπου τρεφόταν με ακρίδες και μέλι.

Οι γνήσιες χειροποίητες αγιογραφίες φέρουν την σφραγίδα γνησιότητος του δημιουργού τους. Ο μεγάλος αγιογράφος Κωνσταντίνος Ξενόπουλος, συνεργάτης της εταιρείας artionrate η οποία διοργάνωσε την καινοτόμο Έκθεση προϊόντων Αγίου Όρους, αναφέρει ένα χαρακτηριστικό που κάνει αισθητή την διαφορά ανάμεσα στα έργα της αγιογραφίας: «Η καθαρότητα της ψυχής του αγιογράφου, η γαλήνη και η πνευματική του κατάσταση αποτυπώνονται στα έργα του. Ένας τέλεια καταρτισμένος αγιογράφος μπορεί να φιλοτεχνήσει άψογα τα ενδύματα του Αγίου αλλά αν δεν έχει το ορθόδοξο βίωμα και ήθος δεν θα μπορέσει να αποδώσει το πρόσωπο του Αγίου».

Στην Έκθεση προϊόντων Αγίου Όρους στην οποία συμμετέχουν και άλλα Μοναστήρια της Ελλάδος παρουσιάζονται και διατίθενται στο κοινό χειροποίητες αγιογραφίες. Στην Κεραμοπούλου 7, δίπλα στην εκκλησία της Αγίας Σοφίας, (παλιό ΝΑΚ) παρουσιάζονται βυζαντινές αγιογραφίες δουλεμένες με αυγό και χρώμα σε σκόνη και τεχνοτροπία σύμφωνη με την Κρητική ή την Μακεδονική Σχολή του Αγίου Όρους. Τα έργα αυτά κοσμούνται σε πολλές περιπτώσεις με στιλβωμένο τσουκανωτό φύλλο χρυσού. Τα έργα επικαλύπτονται με αγνό μελισσοκέρι για να διατηρούνται άφθαρτα στον χρόνο και έτσι η ευλογία και η τιμή μεταδίδονται από γενιά σε γενιά. Αυτή είναι και η ειδοποιός διαφορά για τις αυθεντικές αγιογραφίες: διαφοροποιούνται από τις βιομηχανικά «ντυμένες» με πολύτιμες πέτρες και ασήμι εικόνες, καθώς είναι ολοφάνερο το χειροποίητο έργο που έχει γίνει από τον αγιογράφο, δουλειά που πολλές φορές απαιτεί έναν ολόκληρο χρόνο.

Τέλος, ένα πολύ σημαντικό χαρακτηριστικό της χειροποίητης αγιογραφίας, η οποία τις περισσότερες φορές είναι ειδική παραγγελία, είναι φιλοτεχνημένες σε φυσικό, ειδικά επεξεργασμένο, ξύλο. Οι εξαίρετες λεπτομέρειες της δουλειάς σε μια χειροποίητη αγιογραφία είναι αυτές που αναδεικνύουν και την αξία της.

Η Έκθεση προϊόντων Αγίου Όρους με τη συμμετοχή Μοναστηριών της Ελλάδος βρίσκεται στην οδό Κεραμοπούλου 7, στο παλιό ΝΑΚ δίπλα στην εκκλησία της Αγίας Σοφίας και εκεί μπορείτε να θαυμάσετε από κοντά χειροποίητα μοναδικά έργα αγιογραφίας. Εναλλακτικά μπορείτε να επισκεφθείτε το ηλεκτρονικό κατάστημα: ΕΔΩ το οποίο εξυπηρετεί την Έκθεση προϊόντων Αγίου Όρους.

ΠΗΓΗ:http://www.agioritikovima.gr/