Η μουσική θεραπεύει την καρδιά και τα αιμοφόρα αγγεία🌸 Η χαλαρωτική μουσ...

Νάξιοι Μελιστές: Ψαλτικό Κυριακοδρόμιο! Κυριακή των Μυροφόρων! 19.0...

Νάξιοι Μελιστές: Ψαλτικό Κυριακοδρόμιο! Κυριακή των Μυροφόρων! 19.0...: Οι Ακολουθίες του Εσπερινού, του Όρθρου, τής Θείας Λειτουργίας της  Κυριακής  των Μυροφόρων. Επιλογή, Επιμέλεια και Στοιχειοθεσία μελών: Α) ...

Νάξιοι Μελιστές: Τυπική Διάταξη Ακολουθιών από 19η έως 25η Μαΐου 2024!

Νάξιοι Μελιστές: Τυπική Διάταξη Ακολουθιών από 19η έως 25η Μαΐου 2024!:  Χριστός Ανέστη! Download σε μορφή pdf  ΕΔΩ

Η Μονή της Χώρας!

 Τι γνωρίζουμε για τη Μονή της Χώρας και τον Βυζαντινό πολιτισμό;

Κωνσταντίνος Χολέβας, Πολιτικός Επιστήμων

Στη συνείδηση των Ορθοδόξων Ελλήνων η Μονή της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη (ορθότερα: Η Μονή του Σωτήρος εν τη Χώρα) δεν είναι μουσείο ούτε τζαμί. Ο Ναός της και το παρεκκλήσιό της είναι και παραμένουν Ορθόδοξοι Ναοί. Ό,τι κι αν κάνουν οι νεο-οθωμανοί, ο Χριστός πάντα θα είναι Η ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΖΩΝΤΩΝ όπως αγιογραφείται στην ιστορική αυτή Μονή.

Ορθώς διαμαρτυρόμαστε για την απόφαση του Ερντογάν να λειτουργήσει η Μονή ως ισλαμικό τέμενος. Η απόφαση για τη μετατροπή ελήφθη τον Ιούλιο του 2020, αλλά καθυστέρησε η υλοποίηση λόγω έργων. Τώρα η απόφαση είναι οριστική.

Απευθυνόμαστε στη διεθνή κοινότητα, διότι η Αγία Σοφία και η Μονή της Χώρας προστατεύονται από την ΟΥΝΕΣΚΟ. Όμως τί γνωρίζουμε εμείς οι Νεοέλληνες για τον Ελληνικό και Ορθόδοξο Πολιτισμό του Βυζαντίου/Ρωμανίας; Τι διδάσκονται οι μαθητές στα σχολεία μας για τη Βυζαντινή αγιογραφία, ναοδομία και τέχνη; Πόσα γνωρίζουμε για την ελληνική συνείδηση και την ελληνική παιδεία κορυφαίων εκφραστών του Βυζαντινού πολιτισμού; Ευτυχώς υπάρχουν ξένοι που μελέτησαν αυτή την περίοδο και κατέληξαν σε ενδιαφέροντα συμπεράσματα.

Ο Άγγλος Πάτρικ Λή Φέρμορ έγινε γνωστός ως στρατιωτικός, όταν έδρασε στην Κρήτη επί Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και μετείχε στην απαγωγή του Γερμανού Στρατηγού Κράιπε. Μελέτησε την ελληνική ιστορία σε όλη τη διαχρονία της και τα κυριώτερα συμπεράσματά του τα καταθέτει στο βιβλίο του με τίτλο «Μάνη». Εκδόθηκε στα ελληνικά από τον ΚΕΔΡΟ το 1972 και επανεκδόθηκε το 2007. Η μετάφραση είναι του πρώην Πρωθυπουργού Τζαννή Τζαννετάκη. Ο Φέρμορ αφιερώνει ένα εκτενέστατο κεφάλαιο στην Ορθόδοξη Βυζαντινή αγιογραφία και εκφράζει τη βεβαιότητα ότι ο Βυζαντινός πολιτισμός είναι σύνθεση της Χριστιανικής Ορθοδοξίας με το ελληνικό πνεύμα. Ο Πάτρικ Λη Φέρμορ επιβεβαιώνει με παραδείγματα την αδιάκοπη πολιτιστική συνέχεια του Ελληνισμού. Για τη Μονή της Χώρας και τις εκπληκτικές αγιογραφίες της εκφράζεται με θαυμασμό και συγκίνηση. Κάνει ιδιαίτερη αναφορά στον ανακαινιστή της Μονής, τον λόγιο και πολιτικό Θεόδωρο Μετοχίτη (1270- 1332).

Ο Γάλλος ιστορικός Συλβαίν Γκουγκενέμ μάς έδωσε το 2019 τα αποτελέσματα των ερευνών του για τον Βυζαντινό Ελληνισμό στο δεύτερο σχετικό βιβλίο του με τίτλο: «Η Δόξα των Ελλήνων» (εκδόσεις ΕΝΑΛΙΟΣ). Ο συγγραφέας αποδεικνύει ότι οι Βυζαντινοί αγαπούσαν τα αρχαία ελληνικά κείμενα, τα αντέγραφαν, διέσωσαν πολλά από αυτά και έτσι μεταδόθηκε στη Δύση η μελέτη των Αρχαίων. Στο πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου του ο Γκουγκενέμ παραθέτει μία χαρακτηριστική φράση του Θεοδώρου Μετοχίτη, του ανακαινιστή της Μονής της Χώρας. Έγραφε ο Βυζαντινός αρχαιομαθής λόγιος και πρωθυπουργός (Μέγας Λογοθέτης): «Περί Ελλήνων Έλληνες …. οί και του γένους εσμέν και της γλώττης αυτοίς κοινωνοί και διάδοχοι». Δηλαδή : «Μετέχουμε του λαού και της γλώσσας των αρχαίων Ελλήνων και είμαστε οι διάδοχοί τους». Ο Μετοχίτης στις αρχές του ΙΔ΄ αιώνα απαντά σε εκείνους που αμφισβητούν τη συνέχεια του Ελληνισμού!

Για να προστατεύσουμε από τον φανατισμό των Νεο-οθωμανών τους Βυζαντινούς Ναούς πρέπει και εμείς να γνωρίσουμε καλύτερα και να αναδείξουμε τα κείμενα, την τέχνη το Δίκαιο, τη διπλωματία των Βυζαντινών προγόνων μας. Ας διδάξουμε στα παιδιά μας τον πολιτισμό ενός κράτους που έζησε επί 1100 χρόνια!

Έντυπη πηγή: εφημερίδα Παραπολιτικά, 11.5.2024

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ: https://www.pemptousia.gr/2024/05/agia-glikeria-i-megalomartis/

Η Αγιασ Γλυκερία (13 Μαΐου)

                        Αγία Γλυκερία η Μεγαλομάρτυς

Λάμπρος Σκόντζος, Θεολόγος

13 Μαΐου 2024

Οι γυναίκες και μάλιστα οι νεαρές παρθένες, Μάρτυρες της Εκκλησίας μας επέδειξαν τον ίδιο ηρωισμό με τους άνδρες κατά τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους, όπου η πίστη του Χριστού διώκονταν με δαιμονική μανία από τον αρχαίο ειδωλολατρικό παρηκμασμένο κόσμο. Μια από αυτές υπήρξε η αγία Μάρτυς Γλυκερία.

Έζησε τον 2ο μ. Χ. αιώνα στα χρόνια που αυτοκράτορας της Ρώμης ήταν ο Αντωνίνος ο Ευσεβής (138-161). Γεννήθηκε στην πόλη Τραϊανούπολη και ήταν κόρη του υπάτου της πόλεως Μακαρίου. Όταν ακόμα μικρή κατηχήθηκε κρυφά από θερμούς Χριστιανούς και έγινε ένθερμη Χριστιανή. Ως έφηβη είχε αναπτύξει αξιοθαύμαστη κατηχητική δράση, μεταστρέφοντας στην Εκκλησία πλήθος νεανίδων ειδωλολατρών.

Η δράση της έγινε γνωστή στους αδίστακτους ιερείς των ειδώλων, οι οποίοι την κατήγγειλαν στον φανατικό ειδωλολάτρη ηγεμόνα Σαβίνο, ο οποίος έδωσε διαταγή να τη συλλάβουν και να την οδηγήσουν μπροστά του. Η νεαρή Γλυκερία, πριν την παρουσιάσουν στον τύραννο είχε σημειώσει στο μέτωπό της το σημείο του Τιμίου Σταυρού και ομολόγησε με ηρωισμό την πίστη της στο Λυτρωτή και Σωτήρα Χριστό. Ο Σαβίνος την οδήγησε σε παρακείμενο βωμό να θυσιάσει στο άγαλμα του Δία.

Η Γλυκερία προσευχήθηκε στο Χριστό και αμέσως ακούστηκε μια μεγάλη βροντή και το είδωλο έπεσε από μόνο του και συντρίφτηκε. Τότε οι ειδωλολάτρες ιερείς, γεμάτοι οργή, την παρέδωσαν στον ηγεμόνα να λιθοβοληθεί. Εκείνος συγκέντρωσε πλήθος φανατισμένων ειδωλολατρών, δίνοντάς τους εντολή να τη φονεύσουν δια λιθοβολισμού. Όρμισαν μανισμένοι και άρχισαν να την λιθοβολούν με μανία και κατάρες. Όμως οι λίθοι άλλαζαν κατεύθυνση και δεν άγγιζαν τη Μάρτυρα! Τότε την εξέλαβαν ως μάγισσα και άρχισαν να τη βρίζουν χυδαία.

Ο ηγεμόνας την έκλεισε φυλακή και μάλιστα να την ασφαλίσουν, φοβούμενος πως με τα μαγικά της θα δραπέτευε. Εκεί την επισκέφτηκε ο σεβάσμιος Χριστιανός ιερέας της πόλεως Φιλοκράτης για να την εμψυχώσει. Βρήκε την Μάρτυρα να προσεύχεται. Εκείνη το μόνο που του ζήτησε ήταν να την σφραγίσει με το σημείο του Τιμίου Σταυρού.

Το επόμενο πρωί οδηγήθηκε στο δικαστήριο, στο όπου πρωτοστατούσε ο ηγεμόνας Σαβίνος. Τη ρώτησε αν ήταν διατεθειμένη να θυσιάσει στο Δία για να της χαριστεί η ζωή. Εκείνη αρνήθηκε κατηγορηματικά και ομολόγησε για μια ακόμα φορά την πίστη της στο Χριστό. Τότε ο ηγεμόνας διέταξε να την κρεμάσουν από τα μαλλιά και να της γδάρουν το κεφάλι! Η Μάρτυρας κρεμασμένη δοξολογούσε το Θεό!

Ο ηγεμόνας έδωσε εντολή να τη ξεκρεμάσουν και να της συντρίψουν το πρόσωπο, διότι δεν άντεχε να ακούει τις δοξολογίες της. Αλλά την ίδια στιγμή εμφανίστηκε άγγελος Κυρίου και παρέλυσε τους δημίους της, μένοντας ακίνητοι σαν νεκροί. Βλέποντας το νέο αυτό θαύμα ο Σαβίνος, διέταξε να την κλείσουν στη φυλακή και να μην της δίνουν τροφή για να πεθάνει από την πείνα. Αλλά όμως άγγελοι της πήγαιναν τροφή και εκείνη δοξολογούσε αδιάκοπα το Θεό.

Έμεινε εκεί κλεισμένη για πολύ καιρό. Κάποτε ο ηγεμόνας αποφάσισε να πάει στην πόλη Ηράκλεια και σκέφτηκε να πάρει μαζί του την Γλυκερία για να την πιέσει εκεί να αρνηθεί την πίστη της. Γεμάτος έκπληξη διαπίστωσε πως δεν είχε πάθει ασιτία και είδε στο κελί της παραθεμένα πολλά εδέσματα και παραξενεύτηκε.

Οι Χριστιανοί της Ηράκλειας, με επικεφαλής τον Επίσκοπό τους Δομίτιο, όταν πληροφορήθηκαν ότι θα έφτανε στην πόλη τους η αθλοφόρος Μάρτυς του Χριστού, έτρεξαν αν την προϋπαντήσουν και να την τιμήσουν, χωρίς να γίνουν αντιληπτοί από τους ειδωλολάτρες. Το άλλο πρωί ο ηγεμόνας οργάνωσε δημόσια δίκη, καλώντας πολύ κόσμο να την παρακολουθήσουν και διατάσσοντας την Γλυκερία να θυσιάσει στα είδωλα, διαφορετικά θα την θανάτωνε. Εκείνη για μια ακόμα φορά ομολόγησε την πίστη της στο Χριστό, καταφρονώντας τις απειλές του ηγεμόνα. Τότε εκείνος διέταξε να πυρακτώσουν ένα καμίνι και να την ρίξουν να βρει τραγικό και παραδειγματικό θάνατο. Αλλά το θαύμα επαναλήφτηκε, έκανε το σημείο του Σταυρού και πήδηξε στο καμίνι. Αμέσως οι φλόγες άρχισαν να ξεχύνονται από το καμίνι και μια ουράνια υπέροχη δροσιά αντικατέστησε την θανατερή πυρά. Εκείνη στεκόταν. Σαν τους Τρεις Παίδες της Παλαιάς Διαθήκης, στη μέση της καμίνου, δοξολογώντας το Θεό!

Βλέποντας το θαύμα ο θηριώδης Σαβίνος, όχι μόνον δεν πίστεψε στη δύναμη του αληθινού Θεού, αλλά έδωσε διαταγή για νέα βασανιστήρια. Να τη δέσουν χειροπόδαρα και να της γδάρουν το κεφάλι! Η Γλυκερία υπέμεινε με απίστευτο ηρωισμό το μαρτύριο. Έτσι με το κεφάλι γδαρμένο την πέταξαν στη φυλακή. Όμως και πάλι έγινε το θαύμα. Άγγελος Κυρίου την επισκέφτηκε το μεσονύκτιο, την έλυσε από τα δεσμά και την θεράπευσε, χωρίς να αφήσει το παραμικρό σημάδι στο κεφάλι της!

Το επόμενο πρωί ο δεσμοφύλακας Λαοδίκιος, όταν πήγε για να την παραλάβει και να την οδηγήσει και πάλι στον ηγεμόνα, διαπίστωσε με θαυμασμό την θαυματουργική θεραπεία της και την απελευθέρωσή της από τα δεσμά. Πήγε στον Σαβίνο και ομολόγησε την μεταστροφή του στο Χριστό. Αμέσως δόθηκε διαταγή να τον αποκεφαλίσουν, και να αξιωθεί το μαρτυρίου! Οι Χριστιανοί πήραν το σώμα του Μάρτυρα και το ενταφίασαν με τιμές. Την δε Γλυκερία αποφάσισε να ρίξει στην αρένα να την κατασπαράξουν τα αιμοβόρα και πεινασμένα θηρία.

Η Μάρτυρας άκουσε με χαρά την απόφαση του ηγεμόνα και στάθηκε γαλήνια στο κέντρο της αρένας, όπου παρακολουθούσαν το θέαμα χιλιάδες ειδωλολάτρες θεατές. Τα πεινασμένα θηρία όρμισαν και την κατασπάραξαν, παραδίδοντας με αυτόν τον φρικτό και βασανιστικό τρόπο την αγία ψυχή της στο Χριστό, που τόσο αγάπησε στη ζωή της. Ο Επίσκοπος Ηρακλείας Δομίτιος περιμάζεψε ό, τι είχε απομείνει από το λείψανό της και το έθεσε σε ασφαλές μέρος της επισκοπής του. Η μνήμη της εορτάζεται στις 13 Μαΐου.

ΠΗΓΗ: https://www.pemptousia.gr/2024/05/agia

Ἡ Σταύρωση τοῦ Κυρίου...

 Ἡ Σταύρωση νικᾶ τὸν θάνατο

π. Κάλλιστος Ware

 

Ὁ θάνατος τοῦ Χριστοῦ πάνω στὸ Σταυρὸ δὲν εἶναι μία ἀποτυχία ποὺ ἀποκαταστάθηκε κάπως μετὰ τὴν Ἀνάστασή του. Ὁ ἴδιος ὁ θάνατος πάνω στὸ Σταυρὸ εἶναι μία νίκη. Νίκη τίνος πράγματος; Μόνο μία ἀπάντηση μπορεῖ νὰ ὑπάρξει: Ἡ νίκη τῆς ὀδυνώμενης ἀγάπης. «Κραταιὰ ὡς θάνατος ἀγάπη... ὕδωρ πολὺ οὐ δυνήσεται σβέσαι τὴν ἀγάπην» (Ἆσμα Ἀσμ. 8, 6-7).

Ὁ Σταυρὸς μᾶς δείχνει μίαν ἀγάπη ποὺ εἶναι δυνατὴ σὰν τὸ θάνατο, μίαν ἀγάπη ἀκόμη πιὸ δυνατή.

Ὁ ἅγ. Ἰωάννης κάνει τὴν εἰσαγωγὴ τῆς διήγησής του γιὰ τὸ Μυστικὸ Δεῖπνο καὶ τὸ Πάθος μ’ αὐτὰ τὰ λόγια: «..ἀγαπήσας τοὺς ἰδίους τοὺς ἐν τῷ κόσμῳ, εἰς τέλος ἠγάπησεν αὐτούς» ( Ἰω. 13, 1). Τὸ ἑλληνικὸ κείμενο λέει εἰς τέλος, ποὺ σημαίνει «ὣς τὸ τέλος», «ὣς τὸ ἔσχατο σημεῖο». Κι αὐτὴ ἡ λέξη τέλος ἐπαναλαμβάνεται ἀργότερα στὴν τελευταία κραυγὴ τοῦ Χριστοῦ πάνω στὸ Σταυρό:

«Τετέλεσται» ( Ἰω. 19, 30). Αὐτὸ πρέπει νὰ ἐννοηθεῖ ὄχι σὰν κραυγὴ αὐτοεγκατάλειψης ἢ ἀπόγνωσης, ἀλλὰ σὰν κραυγὴ νίκης: Τελείωσε, κατορθώθηκε, ἐκπληρώθηκε!

Τί ἐκπληρώθηκε; Ἀπαντᾶμε: Τὸ ἔργο τῆς ὀδυνώμενης ἀγάπης, ἡ νίκη τῆς ἀγάπης πάνω στὸ μίσος. Ὁ Ἰησοῦς, ὁ Θεός μας, ἀγάπησε τοὺς δικούς του ὣς τὸ ἔσχατο σημεῖο. Ἀπὸ ἀγάπη δημιούργησε τὸν κόσμο, ἀπὸ ἀγάπη γεννήθηκε σὰν ἄνθρωπος μέσα σ’ αὐτὸ τὸν κόσμο, ἀπὸ ἀγάπη πῆρε πάνω του τὴ διασπασμένη ἀνθρώπινη φύση μας καὶ τὴν ἔκανε δική του. Ἀπὸ ἀγάπη ταυτίστηκε μ’ ὅλη μας τὴν ἀπελπισία. Ἀπὸ ἀγάπη πρόσφερε τὸν ἑαυτό του θυσία, διαλέγοντας στὴ Γεθσημανῆ νὰ πάει ἑκούσια πρὸς τὸ Πάθος του: «...τὴν ψυχήν μου τίθημι ὑπὲρ τῶν προβάτων... οὐδεὶς αἴρει αὐτὴν ἀπ’ ἐμοῦ, ἀλλ’ ἐγὼ τίθημι αὐτὴν ἀπ’ ἐμαυτοῦ» ( Ἰω. 10: 15, 18).

Ἦταν θεληματικὴ ἀγάπη κι ὄχι καταναγκασμὸς αὐτὸ ποὺ ἔφερε τὸν Ἰησοῦ στὸ θάνατό του. Στὴν ἀγωνία του μέσα στὸν κῆπο καὶ στὴ Σταύρωσή του οἱ σκοτεινὲς δυνάμεις τοῦ ἐπιτίθενται μ’ ὅλη τους τὴν ὁρμή, ἀλλὰ δὲν μποροῦν ν’ ἀλλάξουν τὴ συμπόνια του σὲ μίσος﮲ δὲν μποροῦν νὰ ἐμποδίσουν τὴν ἀγάπη του νὰ συνεχίσει νὰ εἶναι ἡ ἴδια.

Ἡ ἀγάπη του δοκιμάζε ται ὣς τὸ ἔσχατο σημεῖο, ἀλλὰ δὲν καταπνίγεται. «Τὸ φῶς ἐν τῇ σκοτίᾳ φαίνει, καὶ ἡ σκοτία αὐτὸ οὐ κατέλαβεν» ( Ἰω. 1, 5). Στὴ νίκη τοῦ Χριστοῦ πάνω στὸ Σταυρὸ θὰ μπορούσαμε νὰ ἐφαρμόσουμε τὰ λόγια ποὺ εἰπώθηκαν ἀπὸ κάποιο Ρῶσο ἱερέα, ὅταν ἀπελευθερώθηκε ἀπὸ τὸ στρατόπεδο συγκεντρώσεως: «Ὁ πόνος ἔχει καταστρέψει τὰ πάντα. Ἕνα μόνο πράγμα ἔχει μείνει σταθερό, ἡ ἀγάπη.»

Ὁ Σταυρὸς σὰν νίκη μᾶς θέτει τὸ παράδοξο τῆς παντοδυναμίας τῆς ἀγάπης. Ὁ Dostoevsky πλησιάζει τὴν ἀληθινὴ ἔννοια τῆς νίκης τοῦ Χριστοῦ μὲ μερικὰ λόγια, ποὺ βάζει στὸ στόμα τοῦ στάρετς Ζωσιμᾶ:

Μπροστὰ σὲ μερικὲς σκέψεις ὁ ἄνθρωπος στέκεται μπερδεμένος, ἰδίως μπροστὰ στὴ θέα τῆς ἀνθρώπινης ἁμαρτίας, καὶ ἀναρωτιέται ἂν θὰ τὴν πολεμήσει μὲ βία ἢ μὲ ταπεινὴ ἀγάπη.

Πάντα ν’ ἀποφασίζεις: «Θὰ τὴν πολεμήσω μὲ ταπεινὴ ἀγάπη». Ἂν ἀποφασίσεις πάνω σ’ αὐτὸ μιὰ γιὰ πάντα, μπορεῖς νὰ κατακτήσεις ὁλόκληρο τὸν κόσμο. Ἡ γεμάτη ἀγάπη ταπείνωση εἶναι μία τρομερὴ δύναμη: εἶναι τὸ πιὸ δυνατὸ ἀπ’ ὅλα τὰ πράγματα καὶ δὲν ὑπάρχει τίποτε ἄλλο σὰν κι αὐτή.

Ἡ γεμάτη ἀγάπη ταπείνωση εἶναι μία τρομερὴ δύναμη﮲ ὅποτε θυσιάζουμε κάτι ἢ ὑποφέρουμε ὄχι μ’ αἴσθηση ἐπαναστατικῆς πίκρας, ἀλλὰ μὲ τὴ θέλησή μας καὶ ἀπὸ ἀγάπη, αὐτὸ μᾶς κάνει πιὸ δυνατοὺς κι ὄχι πιὸ ἀδύνατους. Αὐτὸ σημαίνει προπάντων στὴν περίπτωση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. «Ἡ ἀδυναμία του ἦταν ἀπὸ δύναμη», λέει ὁ ἅγ. Αὐγουστίνος. Ἡ δύναμη τοῦ Θεοῦ φαίνεται ὄχι τόσο πολὺ μέσα στὴ δημιουργία τοῦ κόσμου ἢ μέσα στὰ θαύματά του, ὅσο στὸ γεγονὸς ὅτι ἀπὸ ἀγάπη ὁ Θεὸς «ἐκένωσεν ἑαυτόν» (Φιλ. 2, 7), πρόσφερε τὸν ἑαυτό του, μὲ γενναιόδωρη αὐτοδιάθεση, μὲ τὴ δική του ἐλεύθερη ἐκλογὴ συγκατανεύοντας νὰ ὑποφέρει καὶ νὰ πεθάνει. Κι αὐτὸ τὸ ἄδειασμα τοῦ ἑαυτοῦ εἶναι συνάμα μία πλήρωση:

ἡ κένωση εἶναι πλήρωση. Ὁ Θεὸς δὲν εἶναι ποτὲ τόσο δυνατός, ὅσο ὅταν βρίσκεται στὴν ἔσχατη ἀδυναμία. Ἡ ἀγάπη καὶ τὸ μίσος δὲν εἶναι ἁπλῶς ὑποκειμενικὰ συναισθήματα ποὺ ἐπηρεάζουν τὸ ἐσωτερικὸ σύμπαν αὐτῶν ποὺ τὰ αἰσθάνονται, ἀλλὰ εἶναι καὶ ἀντικειμενικὲς δυνάμεις ποὺ ἀλλάζουν τὸν κόσμο ἔξω ἀπὸ μᾶς.

Ἀγαπώντας ἢ μισώντας τὸν ἄλλο, τὸν κάνω, ὣς ἕνα σημεῖο, νὰ γίνει αὐτὸ ποὺ ἐγὼ βλέπω μέσα του. Ὄχι μόνο γιὰ τὸν ἑαυτό μου, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὶς ζωὲς ὅλων γύρω μου, ἡ ἀγάπη μου εἶναι δημιουργική, ἔτσι ὅπως τὸ μίσος μου εἶναι καταστροφικό. Κι ἂν αὐτὸ ἀληθεύει γιὰ τὴ δική μου ἀγάπη, ἀληθεύει σὲ ἀσύγκριτα μεγαλύτερη ἔκταση γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ.

Ἡ νίκη τῆς γεμάτης πόνο ἀγάπης του πάνω στὸ Σταυρὸ δὲν εἶναι ἁπλῶς ἕνα παράδειγμα γιὰ μένα ποὺ μοῦ δείχνει τί θὰ μποροῦσα νὰ πετύχω ἐγὼ ὁ ἴδιος ἂν μποροῦσα νὰ τὸν μιμηθῶ μὲ τὶς δικές μου δυνάμεις.

Πολὺ περισσότερο ἀπ’ αὐτό, ἡ πονεμένη του ἀγάπη ἔχει πάνω μου ἕνα δημιουργικὸ ἀποτέλεσμα, μεταμορφώνοντας τὴν καρδιά μου καὶ τὴ θέλησή μου, ἐλευθερώνοντάς με ἀπὸ τὰ δεσμά, ὁλοκληρώνοντάς με, κάνοντας δυνατὸ γιὰ μένα ν’ ἀγαπῶ μ’ ἕνα τρόπο ποὺ θὰ ἦταν τελείως πέρ’ ἀπὸ τὶς δυνάμεις μου, ἂν πρῶτα δὲν εἶχ’ ἀγαπηθεῖ ἀπ’ αὐτόν. Γιατὶ μέσα στὴν ἀγάπη ταυτίστηκε μαζί μου﮲ καὶἡνίκη του εἶναι νίκη μου. Κι ἔτσι ὁ θάνατος τοῦ Χριστοῦ πάνω στὸ Σταυρὸ εἶναι πράγματι, ὅπως τὸν περιγράφει ἡ Λειτουργία τοῦ Μ. Βασιλείου, ἕνας «ζωοποιὸς θάνατος». Ἑπομένως ἡ ὀδύνη τοῦ Χριστοῦ καὶ ὁ θάνατος ἔχουν ἀντικειμενικὴ ἀξία﮲ ἔκανε γιὰ μᾶς κάτι ποὺ θὰ ἤμασταν τελείως ἀνίκανοι νὰ κάνουμε δίχως αὐτόν. Ταυτόχρονα δὲν θὰ ἔπρεπε νὰ λέμε ὅτι ὁ Χριστὸς ὑπέφερε «ἀντὶ γιὰ μᾶς», ἀλλ’ ὅτι ὑπέφερε γιὰ χάρη μας. Ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ ὑπέφερε «ἕως θανάτου», ὄχι γιὰ ν’ ἀπαλλαγοῦμε ἐμεῖς ἀπ’ τὴν ὀδύνη, ἀλλὰ γιὰ νὰ εἶναι ἡ ὀδύνη μας σὰν τὴ δική του. Ὁ Χριστὸς δὲν μᾶς προσφέρει ἕνα δρόμο ποὺ παρακάμπτει τὴν ὀδύνη, ἀλλὰ ἕνα δρόμο μέσα ἀπ’ αὐτήν﮲ ὄχι ὑποκατάσταση, ἀλλὰ λυτρωτικὴ συμπόρευση. Αὐτὴ εἶναι ἡ ἀξία τοῦ Σταυροῦ τοῦ Χριστοῦ γιὰ μᾶς. Ἂν τὴ συνδέσουμε μὲ τὴν Ἐνσάρκωση καὶ τὴ Μεταμόρφωση ποὺ προηγήθηκε, καὶ μὲ τὴν Ἀνάσταση ποὺ τὴν ἀκολουθεῖ –γιατὶ ὅλ’ αὐτὰ εἶναι ἀχώριστα μέρη μιᾶς μοναδικῆς πράξης ἢ «δράματος»– ἡ Σταύρωση πρέπει νὰ κατανοηθεῖ σὰν ὕψιστη καὶ τέλεια νίκη, θυσία καὶ πρότυπο.

Καὶ σὲ κάθε περίπτωση ἡ νίκη, ἡ θυσία καὶ τὸ πρότυπο εἶναι τῆς ἀγάπης ποὺ πάσχει.

Ἔτσι βλέπουμε τὸ Σταυρό: Τὴν τέλεια νίκη τῆς ταπείνωσης ποὺ ξέρει ν’ ἀγαπάει πάνω στὸ μίσος καὶ τὸ φόβο﮲ τὴν τελεία θυσία ἢ τὴν ἑκούσια αὐτοπροσφορὰ τῆς συμπόνιας ποὺ ξέρει ν’ ἀγαπάει﮲ τὸ τέλειο πρότυπο τῆς δημιουργικῆς δύναμης τῆς ἀγάπης.

Μὲ τὰ λόγια τῆς Julian τοῦ Norwich: Θά ’θελες νὰ μάθεις τὸ νόημα τοῦ Κυρίου σου πάνω σ’ αὐτὸ τὸ πράγμα;

Μάθε το καλά: Ἡ ἀγάπη ἦταν τὸ νόημά του. Ποιός στὸ ἔδειξε; Ἡ ἀγάπη. Τί σοῦ ἔδειξε ἐκεῖνος; Ἀγάπη. Γιατί στὸ ἔδειξε; Ἀπὸ ἀγάπη. Κρατήσου ἀπ’ αὐτὸ καὶ θὰ μάθεις περισσότερα. Ἀλλὰ ποτὲ δὲν θὰ ξέρεις οὔτε θὰ μάθεις μέσα σ’ αὐτὸ τίποτ’ ἄλλο. Τότε εἶπε ὁ καλός μας Κύριος Ἰησοῦς Χριστός: Εἶσαι εὐχαριστημένος ποὺ ὑπέφερα γιὰ σένα; Εἶπα: Ναί, Κύριέ μου, σ’ εὐχαριστῶ﮲ ναί, Κύριέ μου, ἂς εἶσαι εὐλογημένος. Τότε εἶπε ὁ Ἰησοῦς, ὁ Κύριος: Ἂν ἐσὺ εἶσαι εὐχαριστημένος, εἶμαι κι ἐγὼ εὐχαριστημένος: εἶναι μιὰ χαρά, μιὰ εὐδαιμονία, μιὰ ἀτέλειωτη ἱκανοποίηση γιὰ μένα τὸ ὅτι κάτι ὑπέφερα γιὰ σένα﮲ κι ἂν μποροῦσα νὰ ὑποφέρω περισσότερο, θὰ ὑπέφερα περισσότερο.

 

Ἀπὸ τὸ βιβλίο «Ὀρθόδοξος δρόμος» , ἐκδ. Ἱδρύματος Γουλανδρῆ-Χόρν.

Ἀναδημοσιευμένο στὸ τχ 225 (Ἀπρίλιος 2011) τοῦ περιοδικοῦ Πειραϊκὴ Ἐκκλησία