Σάββατο 11 Μαρτίου 2017

Η Β' Κυριακή των Νηστειών!



Η Υμνολογία της Β΄ Κυριακής των Νηστειών

Θεοδώρου Ρόκα 
Θεολόγου 
Μ.Α. Ερμηνευτικής θεολογίας

Β' Κυριακή των Νηστειών η ερχόμενη και η Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης ("τ ατ μρ, Κυριακ δευτρα τν Νηστειν, μνμην πιτελομεν το ν γοις Πατρς μν Γρηγορου ρχιεπισκπου Θεσσαλονκης το Παλαμ" Συναξάρι της ημέρας). Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς ήταν δεινός θεολόγος και διαπρεπέστατος ρήτορας και φιλόσοφος. Δεν γνωρίζουμε το χρόνο και τον τόπο της γέννησής του. Ξέρουμε όμως, ότι κατά το πρώτο μισό του 14ου αιώνα μ.Χ. ήταν στην αυτοκρατορική αυλή της Κωνσταντινούπολης, απ' οπού και αποσύρθηκε στο Άγιο Όρος χάρη ησυχότερης ζωής, και αφιερώθηκε στην ηθική του τελειοποίηση και σε διάφορες μελέτες.

Η υμνολογία της ερχόμενης Κυριακής, Κυριακής Β' Νηστειών, στρέφεται γύρω από το πρόσωπο αυτού του μεγάλου εκκλησιαστικού πατέρα και θεολόγου της ορθοδόξου πίστεως με εξαίρεση το δοξαστικό του Όρθρου των Αίνων της Κυριακής το οποίο ψάλλει:

"Τος ν σκτει μαρτημτων πορευομνοις φς ντειλας Χριστ, 
τ καιρ τς γκρατεας, κα τν εσημον μραν το Πθους σου δεξον μν,
 να βομν σοι· νστα Θες λησον μς".

Αναφέρεται δηλ. το δοξαστικό σε ένα περιστατικό, το οποίο σχετίζεται με την πορεία ενός ανθρώπου σε αμαρτήματα, όπου υπήρχε σκότος και όχι φως. Ποιά είναι άραγε αυτή η πορεία και ποιός είναι ο άνθρωπος αυτός; Μα φυσικά ο άσωτος της παραβολής του Ασώτου που περιγράφει το κατά Λουκάν ευαγγέλιο (Λκ. 15,11-32).

Από το δοξαστικό των Αίνων καθώς και από τα ανωτέρω γραφόμενα καταλαβαίνουμε πως η Β' Κυριακή των Νηστειών ήταν αφιερωμένη στην παραβολή του Ασώτου υιού και προβαλλόταν από την εκκλησία την δεύτερη Κυριακή των νηστειών ως παράδειγμα αποφυγής των πιστών από την αμαρτία, ενώ πρώτα είχε προβάλλει τις μορφές των προφητών, οι οποίοι με τη νηστεία, την εγκράτεια, την προσευχή και άλλε αρετές πέτυχαν θαυμαστά σημεία και τέρατα.

Η δε αλλαγή και αντικατάσταση του εορτασμού της Β' Κυριακής των Νηστειών προέκυψε μετά τον ΙΔ' αιώνα πιθανόν λόγω της μετάθεσης της εορτής του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, του οποίου τη μνήμη το συναξάρι τοποθετεί στις 14 Νοεμβρίου (έτος κοιμήσεως: 1359).

Προς συνηγορία του ανωτέρω πως η Β' Κυριακή των Νηστειών αποτελεί και το Ιδιόμελο του κατανυκτικού εσπερινού που ψάλλεται το απόγευμα της ιδίας ημέρας:

"Χαλινος ποπτσας τος πατρικος, σττ φρεν, τος κτηνδεσι τς μαρτας, λογισμος συνζησα, λον μου τν βον δαπανσας στως, τλας γ, 
τροφς δ λειπμενος, βεβαιοσης καρδαν, πρς καιρν λιπανουσαν, 
δονν σιτομην. λλ Πτερ γαθ, μ κλεσς μοι τ φιλνθρωπα σπλγχνα, 
λλ' νοξας δξαι με, ς τν σωτον Υἱόν, κα σσν με".
ΠΗΓΗ: http://naxioimelistes.blogspot.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου