Κυριακή 30 Οκτωβρίου 2016

"Ὅτε κατῆλθες..."



Το Αναστάσιμο Απολυτίκιο του β' ήχου


Θεοδώρου Ρόκα

Θεολόγου

MΑ Ερμηνευτικής Θεολογίας


"τε κατλθες πρς τν θνατον, Ζω θνατος, ττε τν δην νκρωσας τ στραπ τς Θετητος, τε δ κα τος τεθνετας κ τν καταχθονων νστησας, πσαι α Δυνμεις τν πουρανων κραγαζον· Ζωοδτα Χριστ Θες μν δξα σοι".


Το δεύτερο κατά σειρά αναστάσιμο απολυτίκιο, το οποίο χαρακτηρίζει τον Ζωοδότη Χριστό ως "Ζωή Αθάνατη" κάνει λόγο για ένα σημαντικό γεγονός, το οποίο μπορεί να μην αναφέρεται στη διήγηση των Ευαγγελίων εντούτοις όμως αποτελεί αναπόσπαστο θέμα της Ορθοδόξου πίστεως, εκείνο της "εις Άδου καθόδου του Χριστού", για το οποίο ο Απόστολος Παύλος στην προς Εφεσίους Επιστολή του αναφέρει: "ναβς ες ψος χμαλτευσεν αχμαλωσαν κα δωκε δματα τος νθρποις. Τ δ νβη τ στιν ε μ τι κα κατβη πρτον ες τ καττερα μρη τς γς;" (Εφ. 4,8-9).
Η ένωση των δυο φύσεων, θείας και ανθρωπίνης, στο θεανδρικό πρόσωπο του Ιησού Χριστού, ήταν αδιαχώριστη, άτρεπτη, ασύγχυτη, αναλοίωτη και αχώριστη. Ο σταυρικός θάνατος του Κυρίου αποχώρισε την ψυχή του από το σώμα του προσωρινά, για το διάστημα των τριών ημερών και το μεν σώμα, ενωμένο πάντοτε με τη θεότητα του Υιού και Λόγου του Θεού, παρέμεινε στον Ζωοποιό Τάφο, τελώντας τον δεύτερο και αιώνιο σαββατισμό, η δε ψυχή που ήταν ενωμένη και αυτή με την θεότητα κατέβηκε στον Άδη. Το ζήτημα της ανάκρασης των δυο φύσεων στο πρόσωπο του Χριστού, καθώς και της παραμονής της θεότητος του Υιού και Λόγου του Θεού και στο σώμα αλλά και στην ψυχή του Χριστού που κατερχόταν στον Άδη, μας το εκφράζει πολύ όμορφα ένα τροπάριο από την Ακολουθία του Επιταφίου Θρήνου: α πρχεν, ν τ δ χριστος, κα ν τφ, κα ν τ δμ, Θετης Χριστο, σν Πατρ κα Πνεματι" (Τροπάριον ζ' ωδής Κανόνος Αγίου και Μεγάλου Σαββάτου).

Η θεοδύναμη ψυχή του Κυρίου κατέβηκε στον Άδη γα να κηρύξει στις ψυχές των ανθρώπων που ήσαν φυλακισμένες σε αυτόν τον τόπο - ψυχική κατάσταση και να παράσχει την αιωνία λύτρωση στους ανθρώπους. Πως όμως έγινε η νέκρωση της δυνάμεως του Άδου; Μα φυσικά με τη δύναμη που εξέπεμπε η αστραπή της θεότητας του Χριστού (τε τν δην νκρωσας τ στραπ τς Θετητος"), η οποία εν ριπή οφθαλμού νέκρωσε τον Άδη και το βασίλειό του. Μάλιστα στην υμνολογία του Αγίου και Μεγάλου Σαββάτου ο Άδης παρουσιάζεται ομιλών και παραπονούμενος να λέει: "συνφερ μοι, ε τν κ Μαρας γεννηθντα, μ πεδεξμην· λθν γρ π' μ, τ κρτος μου λυσε, πλας χαλκς συντριψε, ψυχς ς κατεχον τ πρν, Θες ν νστησε" (Στιχηρό Ιδιόμελο του Εσπερινού του Αγίου και Μεγάλου Σαββάτου).

Η αστραπή της θεότητος αφάνισε τη δύναμη που είχε ο Άδης, τη δύναμη δηλ. που είχε ο Άδης να κρατεί στα καταχθόνιά του τις ψυχές των νεκρών, οι οποίες αποφυλακίστηκαν με τη δύναμη και την εξουσία της θεότητος του Σταυρωθέντος και Αναστάντος Ιησού. Το γεγονός ήταν πραγματικά συγκλονιστικό. Το σκοτεινό, σκυθρωπό, πικρό και αγέλαστο βασίλειο του Άδου ξαφνικά γέμισε με φως και τις ανθρώπινες φωνές που χαρακτήριζε η κατήφεια αντικατέστησαν φωνές πανηγυρικής χαράς που ακούγονταν από τα στόματα όσων πίστεψαν στο κήρυγμα του Σταυρωθέντος Χριστού.

Το ανωτέρω Αναστάσιμο Απολυτίκιο του δευτέρου (β') ήχου, εκτός από τον Εσπερινό του Σαββάτου, τον όρθρο της Κυριακής και την Κυριακάτικη λειτουργία της περιόδου του δευτέρου ήχου, ψάλλεται επίσης στον όρθρο του Αγίου και μεγάλου Σαββάτου καθώς και κατά την απόλυση της παννυχίδας της ιδίας ημέρα λίγο πριν το "Δετε λάβετε φς..." προκειμένου να καταδείξει πως Εκείνος που περιμένουμε, τη νύχτα της Αναστάσεως, να εγερθεί εκ των νεκρών είναι Εκείνος που ανήλθε εκουσίως στο Σταυρό και κατήλθε μέχρι τα βάραθρα του Άδου για να σώσει τον κόσμο.

"π γς κατλθες, να σσς δμ, κα ν γ μ ερηκς τοτον Δσποτα, μχρις δου κατελλυθας ζητν" (στίχος από την α' σταση των Εγκωμίων του Επιταφίου Θρήνου).
ΠΗΓΗ: http://naxioimelistes.blogspot.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου