Πέμπτη 29 Δεκεμβρίου 2016

Η Περιτομή του Κυρίου



Η Περιτομή του Ιησού Χριστού στην υμνολογία της Α' Ιανουαρίου
Θεοδώρου Ρόκα
Θεολόγου 
MΑ Ερμηνευτικής Θεολογίας

Πρώτη Ιανουαρίου και το συναξάρι της ημέρας μας αναφέρει: Α' το ατο μηνς ορτάζομεν τν κατ σάρκα Περιτομν το Κυρίου κα Θεο κα Σωτρος μν ησο Χριστο". Το Συναξάρι δηλ. κάνει λόγο για την περιτομή του Ιησού Χριστού όπως και η υμνολογία της εορτής: "οκ βδελύξατο σαρκς τν περιτομήν" (Στιχηρό Ιδιόμελο του Εσπερινού), "Νόμον κπληρν, περιτομήν, θελήσει καταδέχ σαρκικήν" (Απολυτίκιο της εορτής), " τν λων Κύριος, περιτομν πομένει," (Μεσώδιο Κάθισμα Όρθρου Εορτής), " πάντων Ποιητής, κα Δεσπότης το κόσμου, ν σν τ Πατρί, κα τ Πνεύματι νω, ς βρέφος περιτέμνεται, π γς κταήμερος" (Κάθισμα Α' Στιχολογίας Όρθρου),ν σάρκα περιτέμνεται, τν Νόμον πληρώσας, ς βρέφος κταήμερον" (Εξαποστειλάριο Εορτής), "Φέρει Περιτομν ν σαρκί, κ Πατρς νευ τομς τε κα εύσεως, φράστως τεχθες ς Λόγος" (Στιχηρό των Αίνων)

Ο όρος "περιτομή", που αναφέρει το ανωτέρω Συναξάρι, προέρχεται από το ρήμα "περιτέμνω" που σημαίνει: κόπτω ολόγυρα, αποκόπτω τα άκρα, αποχωρίζω. Η περιτομή ήταν μια ιουδαϊκή θρησκευτική τελετή που γινόταν την ογδόη ημέρα από τη γέννηση του αρσενικού βρέφους, κατά την οποία έκοβαν ένα μέρος του δέρματος του γεννητικού οργάνου και τότε δινόταν στο βρέφος το όνομά του.

Η περιτομή, για τους Ιουδαίους, αποτελούσε εντολή που δόθηκε από τον ίδιο το Θεό προς τον Αβραάμ ως σημείο της διαθήκης που συνάφθηκε μεταξύ τους, όπως χαρακτηριστικά πληροφορεί το βιβλίο της Γενέσεως: πεν Θες πρς Αβραμ· σ δ τν διαθκην μου διατηρσεις, σ κα τ σπρμα σου μετ σ ες τς γενες ατν. Κα ατη διαθκη, ν διατηρσεις, ν μσον μο κα μν κα ν μσον το σπρματς σου μετ σ ες τς γενες ατν· περιτμηθσεται μν πν ρσενικν, κα περιτμηθσεσθε τν σρκα τς κροβυστας μν, κα σται ες σημεον διαθκης ν μσον μο κα μν. Κα παιδον κτ μερν περιτμηθσεται μν, πν ρσενικν ες τς γενες μν, οκογενς κα ργυρνητος, π παντς υο λλοτρου, ς οκ στιν κ το σπρματς σου. Περιτομ περιτμηθσεται οκογενς τς οκας σου κα ργυρνητος, κα σται διαθκη μου π τς σαρκς μν ες διαθκην αἰώνιον. Κα περτμητος ρσην, ς ο περιτμηθσεται τν σρκα τς κροβυστας ατο τ μρ τ γδόῃ, ξολοθρευθσεται ψυχ κενη κ το γνους ατς, τι τν διαθκην μου διεσκδασε" (Γεν. 17,9-14).

Σύμφωνα με την εντολή της περιτομή έπρεπε να περιτμηθούν όλοι οι άνδρες ανεξαιρέτως. Η δε εντολή της περιτομής είχε την έννοια της αφιέρωσης στο Θεό με την αποβολή του σαρκικού ανθρώπου μέσω της αποκοπής ενός τεμαχίου από το μέλος που εκδηλώνεται το σαρκικό πάθος. Η εντολή αυτή επαναλήφθηκε από τον ίδιο το Θεό προς το Μωυσή όταν ο ισραηλιτικός λαός βρισκόταν στην έρημο, σύμφωνα με το βιβλίο του Λευτικού: μρ τ γδόῃ περιτεμε τν σρκα τς κροβυστας ατο" (Λευ. 12,3).

Για τους Ιουδαίους η περιτομή ήταν "σημεον σφραγίς" (ρωμ. 4,11), με το οποίο θα διακρίνονταν οι απόγονοι του Αβραάμ από τους υπόλοιπους αλλοεθνείς. Η περιτομή λειτουργούσε ως τύπος του Βαπτίσματος και αποτελούσε: α) συμμόρφωση προς την εντολή του Θεού και αφιέρωση των Ιουδαίων με αιματηρή προσφορά μέρος του σώματός του, β) υπενθύμιση στους Ιουδαίους ότι έπρεπε να φυλάγεται και να απέχει από τη φθορά και το μολυσμό της αμαρτίας καθώς και γ) σημείο ότι από ένα γέροντα πρόγονο, τον Αβραάμ και στείρα γυναίκα, τη Σάρρα, προήλθε τόσο πλήθος απογόνων.

Ο Ιησούς Χριστός ως γνήσιος απόγονος του Αβραάμ υπεβλήθη και αυτός με τη σειρά του στην τελετή της περιτομής εκπληρώνοντας την υποχρέωση του προς το Νόμο: "τε πλσθησαν μραι κτ το περιτεμεν τ παιδον, κα κλθη τ νομα ατο ησος, τ κληθν π το γγλου πρ το συλληφθναι ατν ν τ κοιλίᾳ" (Λκ. 2,21).

Οι "βιογραφικές" πληροφορίες που παρέχει ο ευαγγελιστής Λουκάς έχουν μεγάλη σημασία για την κατανόηση του προσώπου του Ιησού, της ζωής και του έργου του μέσα στην ιστορία της εποχής του καθώς και μεγάλη σπουδαιότητα για το αποκαλυπτικό και σωτήριο έργο του Θεού μέσα στην ιστορία της ανθρωπότητας. Ο ένσαρκος Υιός και Λόγος του Θεού, εισέρχεται στην ιστορία της ανθρωπότητας όχι "κατά δόκησιν" δηλ. κατά φαντασία, αλλά ιστορικά ως μια αληθινή οντότητα με συγκεκριμένη ιστορική προσωπικότητα επενεργώντας στην ιστορία κάτω από τα ιστορικά και κοινωνικά δεδομένα της εποχής του.

Κατά την περιτομή του, την ογδόη ημέρα δέχθηκε το όνομά του, σύμφωνα με το Νόμο και τις παραδόσεις των Ιουδαίων. Το όνομά του ήταν ησούς", όνομα κοινό που θύμιζε μεγάλες μορφές τη ιουδαϊκής ιστορίας όπως ο Ιησούς του Ναυή και σημαίνει σωτήρας. Ο σωτήρας Χριστός ήλθε για να χτυπήσει το κακό και να το εκβάλει έξω από τις καρδιές των ανθρώπων. Ήρθε για να φέρει τη λύτρωση, τη σωτηρία, τη δικαιοσύνη, την ελευθερία και να επιφέρει τη συνδιαλλαγή του ανθρώπου με το Θεό και μεταξύ του ανθρώπου με το συνάνθρωπό του.

"Χριστο περιτμηθέντος, τμήθη Νόμος.
Κα το Νόμου τμηθέντος, εσήχθη Χάρις".
ΠΗΓΗ:http://naxioimelistes.blogspot.gr/