Παρασκευή 30 Οκτωβρίου 2015

Ο Φάρος

 Η κατασκευή του φάρου
 στην ξέρα "Φρουρός" ανοιχτά της Νάξου από το συνεργείο του Γιάνναρου Θεολόγου.
(Πάτμος - Δωδεκάνησα)

Αγιογραφία!!!

Η έννοια του χρώματος στο βυζαντινό κόσμο

Μετά το γραπτό και προφορικό λόγο το χρώμα επιτελούσε στο βυζαντινό κόσμο μία εξέχουσα λειτουργία. Κατά αντιδιαστολή προς το λόγο που είχε μια ακριβή σημειολογική αποδοτικότητα, το χάρη στη συναίσθηση και στο συνδυασμό της αντίληψης του, αποτελούσε μια ισχυρή παρόρμηση της σφαίρας του ψυχικού ασυνειδήτου και έτσι αποδεικνυόταν ένας σημαντικός γνωσιολογικός παράγοντας.
Οι έγχρωμες ζωγραφικές παραστάσεις διευκόλυναν τη βαθιά αντίληψη του φιλοσοφικο-θρησκευτικού αντικειμένου. Οι ίδιοι βυζαντινοί συγγραφείς το παρατηρούσαν σε μορφή ανάλογη με το πνεύμα της εποχής. «Το χρώμα της ζωγραφικής», γράφει ο Ιωάννης Δαμασκηνός[1], «με προσελκύει στη θεώρηση και σαν λιβάδι τέρπει την δράση και απαρατήρητα εμπνέει στην ψυχή τη δόξα του Θεού». Η προσεταιριστική συμβολική του χρώματος ήταν στο Βυζάντιο σύνθετη και αυτούσια από νοήματα. Για τη διαμόρφωση της σημειολογίας του είχαν επίδρασει πολλοί παράγοντες, μεταξύ των οποίων πρέπει να δεχθούμε την ιουδαιοχριστιανική θρησκευτική παράδοση που είχε βέβαια εμφανή την επιρροή των ινδοιρακινών θρησκευτικών παραδόσεων της συμβολικής του χρώματος[2], τη λειτουργία και τη σημασία του χρώματος στην αυλική εθιμοτυπία στη Ρώμη και στο Βυζάντιο, τη χρήση του χρώματος στην ελληνιστική τέχνη και τα χρώματα της φύσης που συνιστούσαν το θεμέλιο όλων των διαδοχικών συνδυασμών και των πολυσύνθετων συμβολικών εξηγήσεων.
psifidota-vatp.
Κατά τον Ε’-ΣΤ’ αιώνα είχε ήδη διαμορφωθεί στο Βυζάντιο ένα λεξικό χρωμάτων, περισσότερο η λιγότερο σταθερό, βασιζόμενο σε ένα μικρό άθροισμα σημαντικών χρωμάτων. Η σημειολογία των βασικών χρωμάτων συσχετιζόμενη με την αρχή του συνδυασμού και της συναίσθησης πληρωνόταν στο μεταξύ με φιλοσοφικο-θρησκευτική έννοια, βρίσκοντας έκφραση στο σύστημα συμβολικών εικόνων του Ψευδο-Διονυσίου. Βάση του χρηματιστικού κανόνα ήταν η πορφύρα, το λευκό, το κίτρινο (χρυσό), το πράσινο[3]. Σημαντική σπουδαιότητα αποδιδόταν επίσης στο γαλάζιο (του ουρανού) και στο μαύρο χρώμα.
Το πορφυρό-χρώμα «ζωοποιό» και αυτοκρατορικό
Στη βυζαντινή κοινωνία ήταν μεγάλη η σημασία του πορφυρού χρώματος που αντιπροσώπευε προ πάντων το αυτοκρατορικό χρώμα. Μόνο ο αυτοκράτορας υπέγραφε με πορφυρό μελάνι, καθόταν επάνω σε πορφυρό θρόνο και έφερε πορφυρά υποδήματα. Στη θεία λατρεία είχε πορφυρό χρώμα το ευαγγέλιο της αγίας Τράπεζας. Κατά τον ΣΤ’ αιώνα οι καλλιτέχνες της βυζαντινής πρωτεύουσας φιλοτέχνησαν σειρά χειρογράφων σε πορφυρή περγαμηνή, όπως είναι οι πορφυροί κώδικες Γένεση, στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Βιέννης, τα ευαγγέλια Σινώπης, στην Εθνική Βιβλιοθήκη του Παρισιού, του Rossano, στο επισκοπικό μουσείο της ομώνυμης κωμόπολης της Καλαβρίας στην Ιταλία, του Rabula, στη Λαυρεντιαντή Βιβλιοθήκη της Φλωρεντίας[4]. Η Γ’ Οικουμενική Σύνοδος στην Έφεσο το 431 επέτρεψε, ως ένδειξη υψίστης τιμής και οφειλόμενου σεβασμού προς τη Θεοτόκο, τη χρήση από τους ζωγράφους πορφυρών ενδυμάτων για τη Θεομήτορα και την αγία Άννα.
Ήδη κατά την παλαιοχριστιανική εποχή το ερυθρό-πορφυρό χρώμα είχε αποκτήσει διπλή σημασία. Στο ευαγγελικό επεισόδιο του χλευασμού του Χριστού οι Ρωμαίοι στρατιώτες τον είχαν ντύσει με πορφυρή χλαμύδα, σύμβολο της αυτοκρατορικής εξουσίας και «ενέπαιξαν αυτώ λέγοντες «χαίρε, βασιλεύ των Ιουδαίων και εμπτύσαντες εις αυτόν έλαβον τον κάλαμον και έτυπτον εις την κεφαλήν αυτού» (Ματθ. 27, 29-30). Για τους στρατιώτες, εκείνη η χλαμύδα ήταν ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα φάρσας, ακόμη ένας τρόπος κοροϊδίας του Χριστού. Για τους χριστιανούς, η πορφυρή χλαμύδα, προ πάντων στην παράσταση του «χλευασμού» ήταν το σύμβολο της αυθεντικής «βασιλείας» του Χριστού και το σημείο του μαρτυρίου του. Στη λατρευτική πράξη «το κίτρινο χρώμα των ιερατικών αμφίων», ήταν το σύμβολο και η ανάμνηση της πορφυρής χλαμύδας[5]. Η διπλή έννοια για το πορφυρό χρώμα διατηρήθηκε καθόλη τη διάρκεια της ιστορίας του Βυζαντίου. Στην αρχή του ΙΓ’ αιώνα αποκαλύπτεται σαφώς, όπως υπογραμμίζει ο A.P.Kazdan[6], στο έργο του Νικήτα Χωνιάτη, ανώτατου λειτουργού, ρήτορα της αυλής, ιστορικού και συγγραφέα. Σε ορισμένες περιπτώσεις αυτός αναφέρεται στην πορφύρα με τον παραδοσιακό σεβασμό, σε άλλες με κακοπροαίρετη ειρωνεία. Κατά την κρίση του, «η αυτοκρατορική πορφύρα ταυτιζόταν με την αιμοχαρή σκληρότητα της αυτοκρατορικής αυθαιρεσίας».
Παρόμοια ενδιαφέρουσα προσέγγιση για το πορφυρό χρώμα στη σφαίρα της κοσμικής και εκκλησιαστικής εξουσίας προερχόταν με μεγάλη σαφήνεια, από τα ψυχοφυσικά χαρακτηριστικά του. Ενώνοντας καθεαυτό ζώνες του φάσματος (γαλάζιο και ερυθρό) που δεν μπορούν να ενωθούν, αυτό το χρώμα περικλείει καθεαυτό ένα χρωματικό κύκλο. Όπως παρατηρούσε ο Goethe, «η πράξη και η φύση αυτού του χρώματος είναι ενωμένες στο δικό τους γένος. Αυτό συγκεντρώνει μόνο του τα ενεργά και παθητικά μέρη, θερμά και ψυχρά του χρωματικού κύκλου, μέσα στην έσχατη τάση τους, δηλαδή, ενώνει τις αντιθέσεις. Με πορφυρά χρώματα ντύνονται και η «αξιοπρέπεια των γηρατειών» και «η γοητεία της νεότητας» και μέσα από ένα πορφυρό τζάμι βλέπουμε τη φύση σε ένα «τρομοκρατικό φως». Έτσι θα πρέπει να εμφανιστούν «γη και ουρανός κατά την ημέρα της Δευτέρας Παρουσίας»[7].
Στη βυζαντινή συμβολική των χρωμάτων, το πορφυρό χρώμα ένωνε την αιωνιότητα, το θείο, το υπερβατικό (γαλάζιο, χρώμα ουρανού) με το γήινο (ερυθρό). Συγκεντρώνοντας καθεαυτό τις αντιθέσεις, το πορφυρό χρώμα προσέλαβε ιδιαίτερη σπουδαιότητα σε ένα πολιτισμό αντινομικής σκέψης. Η παιδεία του ματιού ήταν σε όχι τελική ανάλυση, προσδιορισμένη από εκείνη της σκέψης. Όχι τυχαία, η πορφύρα δεν εξήλθε πρακτικά από το Κωνσταντινοπολίτικο περιβάλλον, και αντικαταστηθηκε από χρώματα πιό απλά, το ερυθρό και το γαλάζιο, ενώ στο μαφόριο της Θεοτόκου μετριάστηκε με το καστανό χρώμα.
Το ερυθρό είναι στον Ψευδο-Διονύσιο το χρώμα της φλόγας, της φωτιάς[8] και «οι θειες ενέργειες» εκδηλώνονται στη φωτιά, «με εικόνες προσιτές στις αισθήσεις»[9]. Επίσης, το ερυθρό είναι «ζωοποιό χρώμα» και -βαρύ, φλογερό, επιδεικτικό- είναι συγχρόνως το χρώμα του αίματος, προπάντων του αίματος του Χριστού και, κατά συνέπεια, σύμφωνα με τη θεολογική διδασκαλία, το σημείο της αλήθειας της ενσάρκωσής Του και της σωτηρίας του ανθρώπινου γένους. Στη βυζαντινή ζωγραφική, σε αντιστοιχία με τη δομή της παράστασης και του σχήματος, το ερυθρό προσέλαβε μια ευρεία κλίμακα καλλιτεχνικών εννοιών.
Hristos-12
Το λευκό-χρώμα της αγνότητας
Συχνά το ερυθρό ήταν αντίθετο στο λευκό, που διαφορετικά από ο,τι συμβαίνει στη ζωγραφική της σύγχρονης Ευρώπης είχε ισότητα δικαιωμάτων με τα άλλα χρώματα. Πρόκειται για ένα χρώμα απλό που δείχνει κατά την άποψη του Ψευδο-Διονυσίου[10] τη φωτεινότητα, «την αμοιβαία σχέση με το θείο φως». Γι’ αυτό τα ενδύματα του Χριστού στη Μεταμόρφωση είναι λευκά, φωτεινά, «τα δε ιμάτια αυτού εγένωτο λευκά ως το φως» (Ματθ. 17, 2). Ήδη από τους αρχαίους χρόνους, το λευκό είχε το συμβολικό νόημα της αγνότητας, της αποκόλλησης από το εγκόσμιο (χρωματιστό), της επιδίωξης της πνευματικής απλότητας. Στην απόκρυφη και καινοδιαθηκική γραμματεία, οι άγγελοι και οι νέοι είναι κατά κανόνα ντυμένοι στα λευκά. Αυτό το χρώμα έχει μια συμβολική θέση στην Αποκάλυψη του Ιωάννη. Ο Γερμανός Κωνσταντινουπόλεως (Η’ αι.) και ο Συμεών Θεσσαλονίκης (ΙΕ’ αι.) κατέδειξαν στα έργα τους μεγάλο ενδιαφέρον για τα λευκά ενδύματα. Η συμβολική του λευκού, εξίσου πολύ σημαντική, θεμελιωνόταν επάνω στην αρχή του οπτικού συνειρμού και της συναίσθησης. Έτσι το λευκό στιχάριο αντιπροσωπεύει την εικόνα της σάρκας του Χριστοΰ[11], «την καθαρωτέραν της δόξης του Θεού περιβολήν απαθή εμφαίνων»[12] και αποκαλύπτει «την αίγλην θεότητος» [13]. Είναι το «ένδυμα αφθαρσίας»[14]. Οι άγιοι και οι όσιοι των εικόνων και των τοιχογραφιών συχνά απεικονίζονται με λευκά ενδύματα. Κατά κανόνα το σώμα του βρέφους Χριστού στη Γέννηση, οι ψυχές των δικαίων στους κόλπους του Αδάμ, καθώς και της Θεοτόκου στην Κοίμηση, είναι όλα
τυλιγμένα με ταινίες λευκού χρώματος. Σύμβολο καθαρότητας και απόσπασης από ο,τι είναι γήινο, θεωρήθηκε το λευκό των λινών που περιτύλιξαν το σώμα του Χριστού στον τάφο και το λευκό του γαϊδάρου κοντά στο λίκνο του βρέφους στη Γέννηση. Το λευκό είναι το χρώμα της προαιώνιας σιωπής. Όπως ο τοίχος η ο λευκός πίνακας μπροστά στο ζωγράφο, αυτό κρύβει μέσα του τις άπειρες δυνατότητες κάθε πραγματικότητας, κάθε παλέτας.
Το μαύρο-χρώμα του τέλους και του θανάτου
Το μαύρο σε αντίθεση προς το λευκό είναι η ουσία της περάτωσης κάθε φαινομένου, είναι το χρώμα του τέλους, το χρώμα του θανάτου. Το μαύρο ένδυμα είναι «σημείον πένθους»[15]. Στις ζωγραφικές παραστάσεις μόνο τα έγκατα του σπηλαίου, σύμβολο του τάφου και του Άδη, είναι ζωγραφισμένα με μαύρο χρώμα. Αύτη ή έννοια του μαύρου ήταν τόσο παγιωμένη, ώστε οι πιό εξαίρετοι ζω­γράφοι, επιθυμώντας να το αποφύγουν, εκεί όπου χρειαζόταν το απλό μαύρο χωρίς καμιά συμβολική αξία, ή το αντικαθιστούσαν με βαθύ γαλά­ζιο και βαθύ καφέ ή το διόρθωναν με γαλάζιους-ουράνιους τονισμούς.
Η αντίθεση «λευκό-μαύρο» πού σε πολλούς πολιτισμούς είχε την έννοια αρκετά πάγια της «ζωής-θανάτου» γαλάζιους-ουράνιους τονισμούς.
Η αντίθεση «λευκό-μαύρο» πού σε πολλούς πολιτισμούς είχε την έννοια αρκετά πάγια της «ζωής-θανάτου» εισήλθε στη ζωγραφική με μια ακριβή εικονογραφική διατύπωση. Μια λευκή μορφή τυλιγμένη με λωρί­δες, στο βάθος ενός μαύρου σπηλαίου (το βρέφος Χριστός στη Γέννηση, ο Λάζαρος στην Έγερσή του) συνιστά τον κανόνα αυτό.
Το πράσινο-χρώμα της νεότητας
Το πράσινο (χλοερό) συμβόλιζε τη νεότητα, το σφρίγος (Ψευδο-Διονύσιος). Είναι το τυπικό χρώμα πού στις απεικονίσεις αντιτάσσεται στα θεία και «μεγαλειώδη» χρώματα, δη­λαδή το πορφυρό, το χρυσό, το γαλά­ζιο. Χρώμα της χλόης και τον φύλ­λων, το πράσινο είναι υπερβολικά υλικό και κοντά στον άνθρωπο με τη γαλήνια καθημερινότητά του. Στις εικονογραφικές παραστάσεις, είναι συνήθως το χρώμα τον οργωμένων χωραφιών. Μαζί με το λευκό και το χρυσό υπερίσχυε στην εκλεπτυσμένη παλέτα τον έγχρωμων μαρμάρων της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινού­πολη.
apokathilosis1
Το κυανό-χρώμα του υπερβατικού κόσμου
Το βαθύ γαλάζιο (κυανό) πού σύμφωνα με τον Ψευδο-Διονύσιο συμβολίζει τα άγνωστα μυστικά, αρχίζει την κύρια προσεταιριστική σειρά από την κατανόηση του χρώ­ματος του ουρανού. Από εδώ προέρ­χεται ή μικρότερη υλικότητα και αισθητικότητα αυτού του χρώματος, ή πνευματική ισχυρή γοητεία του. Στην ανατολική χριστιανική κοινω­νία θεωρούνταν το σύμβολο του υπερβατικού κόσμου και συνδεόταν με την αιώνια αλήθεια του Θεού.
Η παράσταση της Μεταμόρφωσης του Χριστού, έργο του Θεοφάνη του Έλληνα (Πινακοθήκη Τρετιάκωφ της Μόσχας), είναι διαπερασμένη από την ουράνια ψυχρή λαμπρότητα του υπερβατικού φωτός του Θαβώρ, ακτινοβολώντας από τις ουράνιες σφαίρες πού περιβάλλουν το Χριστό. Οι φωτισμοί αυτοί και οι αντανακλάσεις διασκορπίζονται σε ολόκληρη την εικόνα. Αυτό το θείο, άκτιστο φώς το βλέπουμε να πλημμυρίζει τις κατωφέρειες του εδάφους, τη γη, τα δέντρα, τα λευκά ενδύματα του Ηλία,
του Μωυσή και τον Αποστόλων. Επί­σης και τα ενδύματα του Χριστού έχουν μια απόχρωση ξεθωριασμένου γαλάζιου χρώματος. Βρισκόμαστε απέναντι σε μια καλλιτεχνική εικόνα πού μεταδίδει μια μη εννοιολογική πληρο­φορία για την υπέρτατη αλήθεια της χριστιανικής οικουμένης, διότι τέτοιου είδους πληροφορία, όπως ήδη διαπιστώθηκε, ακτινοβολείται από την υπερ­βατική θεότητα με τρόπο φωτεινής ενέργειας στο ιεραρχικό σύστημα (θείος βαθμός και εγκόσμιος βαθμός) μετάδοσης της ίδιας πληροφορίας.
Το κίτρινο (ξανθό)-χρώμα «όμοιο του χρυσού»
Το κίτρινο (ξανθό) είχε θεωρηθεί από τον Ψευδο-Διονύσιο «όμοιο του χρυσού» και το χρυσό «όμοιο του φωτός». Από τούς αρχαίους χρόνους ή λαμπρότητα του χρυσού είχε εξολοκλήρου εύλογα θεωρηθεί φορέας του φωτός, μια ακτίνα ψυχρού ήλιου. Για τον άνθρωπο της αρχαιότητας, ο ήλιος είναι αυτοκράτορας και Θεός, και συνεπώς το χρυσό προσλάμβανε μια συμβολική ανώτερη αξία. Από τις πιό μακρινές εποχές, το χρυσό σήμαινε πλούτο και άρα εξουσία. Η λάμψη του χρυσού ευφραίνει την δράση. Οι Αιγύ­πτιοι, οι αρχαίοι Εβραίοι, προ πάντων στην εποχή του Σολομώντα, και οι Έλληνες κατασκεύαζαν ποσότητες χρυσών περιδέραιων. Πολλά ελληνικά αγάλματα είναι επενδυμένα με χρυσό και με άλλα πολύτιμα υλικά.
ag.georgios-vatopediou
Το χρυσό-χρώμα του φωτός
Το υψηλό νόημα του χρυσού, προ πάντων εκείνο ως συμβόλου του φωτός και, ιδιαίτερα, του αδιαπέραστου φωτός του Θεού, «υπέρφωτου γνόφου» κατά την έκφραση του Ψευδο-Διονυσίου[16], πέρασε επίσης στο βυζαντινό πολι­τισμό, κατακτώντας ένα νέο πεδίο επαφών, εφέξης χριστιανικών.
Ως διακοσμητικό στοιχείο, το χρυσό είχε υψηλή εκτίμηση στην κοσμική και εκκλησιαστική διοίκηση του Βυζαντί­ου. Με χρυσό και επιχρυσωμένα υλικά κατασκευαζόταν πολλά διακοσμητι­κά έργα για εκκλησίες και παλάτια, σκεύη για τη θεία λατρεία και διακο­σμήσεις, μικρά ολόγλυφα και ανά­γλυφα έργα. Τα αυτοκρατορικά ενδύματα ήταν υφασμένα με χρυσό και στην αίθουσα του θρόνου, σύμφωνα με τη γραφική περιγραφή του επί­σκοπου Λιουτπράνδου της Κρεμόνας πού επισκέφθηκε τήν Κωνσταντινού­πολη τον Γ’ αιώνα, υπήρχε εκεί μια ποσότητα μεγαλοφυών χρυσών και επίχρυσων αντικειμένων. Αναρίθμη­τα ήταν τα χρυσά αντικείμενα της Αγίας Σοφίας. Ο Ιουστινιανός είχε αναντίρρητα πρόθεση να επενδύσει με χρυσό τούς τοίχους και το δάπεδο της εκκλησίας.
Στην εικαστική τέχνη, πριν από όλα στα ψηφιδωτά και στις φορητές εικόνες, το χρυσό εκπλήρωνε τη σπουδαιότατη λειτουργία του ειδικού συμβολικού βάθους με καλλι­τεχνική αξία. Όπως διαπιστώνει ο F. Haeberlein[17] ήταν ένα σημαντικό «εναρμονισμένο medium» στο βυζα­ντινό λεξιλόγιο τον χρωμάτων. Οι φωτεινές ιδιότητες του χρυσού διευ­κόλυναν τέτοια εναρμόνιση συμμετέ­χοντας ενεργά στη δημιουργία της καλλιτεχνικής εικόνας.
Στην τέχνη όλα αυτά τα χρώματα, ήδη από μόνα τους πολύ σημασιολο­γικά, συγκεντρώνονταν στις σύνθε­τες και πολύτιμες δομές τον -ψηφι­δωτών, τον τοιχογραφιών, τον
φορητών εικόνων και τον εικονο­γραφημένων κωδίκων τον οποίων η σπουδαιότητα ήταν αξιολογότατη στο βυζαντινό κόσμο. Η θεία λα­τρεία και ή αυλική τελετουργία ήταν εμποτισμένες από εκλεπτυσμένες χρωματικές συσχετίσεις.
Με τέτοιο τρόπο το χρώμα, μαζί με το φως, συνιστούσε στο βυζαντινό πολιτισμό μια από τις πιό θεμελιώ­δεις τροποποιήσεις του ωραίου και κατείχε στο σύστημα τον αισθητικών κατηγοριών εξέχουσα θέση, εκφρά­ζοντας το διακοσμητικό και πνευμα­τικό πλούτο τον βυζαντινών.
Σημειώσεις
1.  Περί εικόνων Λόγος A’, PG 94,1268 Β.
  1. Πρβλ.   F. Haeberlein, Grundztige einer nachantiken Farbenikonographie, Romisches Jahrbuch fur Kunstgeschichte, 3, Wien 1939 α 93.
  2. Βλ.       Ψευδο-Διονυσίου, Περί της ουράνιας ιεραρχίας, XV, 7. G. Mathew. Byzantine Aesthetics. London1963, σ. 88. Κ. Onasch, Der Funktionalismus der orthodoxen Liturgie. Grundlige einer Kritik, Jahrbuch für Liturgik und Hymnologie, 1961, σ. 47-49.
  3. Βλ.       A. Grabar, L’ ge d’ or de justinien, Paris1966, a. 198-210.
  4. Σωφρονίου            Ιεροσολύμων, Λειτουργικά Σχόλια, PG 87/3,3988Α.
  5. Το        χρώμα στο καλλιτεχνικό σύστημα του Νικήτα Χωνιάτη, στο έργο Βυζάντιο, Οι νότιοι Σλάβοι και η Αρχαία Ρωσία, η δυτική Ευρώπη, Μόσχα 1973 (ρωσικά), σ. 133-134.
  6. Βλ. I. W. Goethe, Schriften zur Farbenlehre,στα Gesamtausgabe der Werke, Stuttgart 1959, XXI, σ. 238.
  7. Περί     της ουράνιας ιεραρχίας, XV, 7,336C.
  8. Περί     της ουράνιας ιεραρχίας, XV, 2,329C.
  9. Περί της ουράνιας ιεραρχίας, XV, 8,337Α.
  10. Σωφρονίου Ιεροσολύμων, Λειτουργικά σχόλια,PG 87/3,3988Β.
  11. Συμεών Θεσσαλονίκης, Περί των Ιερών χειροτονιών, PG155,368D.
  12. Γερμανού    Κωνσταντινουπόλεως, Ιστορία Εκκλησιαστική και Μυστική θεωρία, PG 98,393 C.
  13. Συμεών Θεσσαλονίκης, Περί της ιεράς λει­τουργίας, PG155,257D.
  14. Συμεών Θεσσαλονίκης, Περί των ιερών χειροτονιών, PG155,396Α
  15. Περί     μυστικής θεολογίας, PG 3,997Β.
  16. Grundzüge      einer nachantiken Farbenikonographie, Romisches Jahrbuch fiir Kunstgeschichte, 3, Wien 1939, σ. 96.
  17. ΠΗΓΗ: http://www.pemptousia.gr/

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ !

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΧΙΛΙΩΝ ΕΤΩΝ ΒΡΕΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΤΟΚΑΤΗ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

thumbs_b_c_38bf63a908bc550504a092139722d950
Γράφει ο Νίκος Χειλαδάκης - Ένα πραγματικό πολύτιμης αρχαιολογικής, ιστορικής, αλλά και κυρίως θρησκευτικής αξίας, ένα ευαγγέλιο χιλίων ετών, περίπου του εντεκάτου αιώνα, βρέθηκε στην Τοκάτη της Τουρκίας και μάλιστα την ώρα που Τούρκοι αρχαιοκάπηλοι λαθρέμποροι προσπαθούσαν να το φυγαδεύσουν για να το εμπορευτούν.

Το ευαγγέλιο αυτό που πάνω του απεικονίζεται η περίτεχνη θρησκευτική αίγλη της μεγάλης Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ( δηλαδή το παρεξηγημένο Βυζάντιο), βρέθηκε σε ένα μπλόκο που είχε στήσει η τοπική Διεύθυνση Ασφαλείας της πόλης της Τοκάτης του τουρκικού Πόντου, σε μια ομάδα Τούρκων παράνομων αρχαιοκαπήλων που προσπαθούσαν να το εμπορευτούν σε επίδοξους αγοραστές.
Το πολύτιμο αυτό θρησκευτικό κειμήλιο είναι χιλίων ετών, έχει διαστάσεις 21Χ16 εκατοστά και έχει διασωθέντα 51 φύλα. Σε πολλά σημεία είναι φθαρμένο από την πολυκαιρία και την προφανή εγκατάλειψη που είχε. Σε πολλά φύλα του στο εσωτερικό του κοσμείται από επίχρυσα σύμβολα παρμένα από την Βίβλο, όπως η περίτεχνη επίχρυση μορφή του Ιησού Χριστού που απεικονίζεται στην φωτογραφία που έδωσαν στην δημοσιότητα οι Τούρκοι.
Όπως αναφέρεται οι συλληφθέντες οδηγήθηκαν στην ασφάλεια ενώ το πολύτιμο αυτό ευαγγέλιο θα εκτιμηθεί η αξία του από τις τουρκικές αρχές.
Άλλο ένα σημαντικό σημάδι του χριστιανισμού στην Μικρά Ασία ήρθε στο φως της δημοσιότητας.
ΝΙΚΟΣ ΧΕΙΛΑΔΑΚΗΣ
Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος
ΠΗΓΗ:www.nikosxeiladakis.gr

Πέμπτη 29 Οκτωβρίου 2015

Τό κάπνισμα καί ... μωρό!

Απίστευτες εικόνες: Πώς αντιδράει το μωρό όταν καπνίζει η μητέρα - Τι του συμβαίνει μετά

Πρώτη φορά σε εικόνες: Τι κάνει το κάπνισμα στο αγέννητο βρέφος μέσα στην μήτρα...

Μια πρόσφατη έρευνα κατέληξε σε απίστευτες φωτογραφίες, που δείχνουν τις επιπτώσεις του καπνίσματος της μέλλουσας μητέρας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Χρησιμοποιώντας νέας τεχνολογίας υπέρηχους τεσσάρων διαστάσεων (4D), ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Durham στην Αγγλία, διαπίστωσαν ότι τα έμβρυα που γεννιούνται από μητέρες που κάπνιζαν κινούν περισσότερο το στόμα και τα άκρα τους μέσα στην μήτρα, χωρίς να έχουν έλεγχο των κινήσεών τους, συγκριτικά με τη συχνότητα και των είδος κινήσεων που παρατηρούνται σε κανονικές εγκυμοσύνες, όπου η μητέρες δεν καπνίζουν. Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι τα έμβρυα στις μήτρες γυναικών που καπνίζουν στην εγκυμοσύνη τους υποφέρουν από καθυστερημένη ανάπτυξη του κεντρικού νευρικού συστήματος.

Για τις ανάγκες της έρευνας οι επιστήμονες εξέτασαν τις περιπτώσεις 20 βρεφών, εκ των οποίων τα 4 γεννήθηκαν από μητέρες που κάπνιζαν 16 τσιγάρα την ημέρα και τα υπόλοιπα 16 από μητέρες που δεν κάπνιζαν στην εγκυμοσύνη. Οι ερευνητές πήραν 80 εικόνες με 4D υπέρηχους σε 4 διαφορετικές χρονικές στιγμές στην εγκυμοσύνη της κάθε γυναίκας, μεταξύ της 24ης και της 36ης εβδομάδας κύησης.



Αν και όλα τα βρέφη γεννήθηκαν υγιή, οι επιστήμονες κατέγραψαν σημαντικές διαφορές την περίοδο που ήταν ακόμα έμβρυα. Η αυξημένη ακούσια κίνηση των άκρων και του στόματος στα έμβρυα που οι μητέρες τους κάπνιζαν υποδεικνύουν μειωμένο έλεγχο στο κεντρικό τους νευρικό σύστημα, κάτι που με τη σειρά του οφείλεται σε υπανάπτυξη.

Τα ευρήματα αυτά εξηγούν εν μέρει το γιατί τα παιδιά που γεννιούνται από μητέρες που κάπνιζαν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης εμφανίζουν καθυστέρηση σε σχέση με την επεξεργασία της ομιλίας. Τα παιδιά που γεννιούνται από μητέρες που κάπνιζαν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης συνδέονται επίσης με χαμηλότερη βαθμολογία σε λεκτικές παραμέτρους και χαμηλότερη απόδοση σε εξειδικευμένα τεστ ομιλίας και ακουστικής ικανότητας.



Το κάπνισμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης έχει παρατηρηθεί επίσης πως οδηγεί σε χαμηλότερο σωματικό βάρος γέννησης. Σύμφωνα με την Αμερικανική Ένωση Εγκυμοσύνης, το κάπνισμα κατά την εγκυμοσύνη υπολογίζεται ότι ευθύνεται για το 20-30% του μειωμένου βάρους και για το 14% των πρόωρων τοκετών.

Ο πλακούντας είναι ένα σημαντικό όργανο που μεταφέρει αίμα και θρεπτικές ουσίες στο αναπτυσσόμενο έμβρυο και “ξεφορτώνεται” τα απόβλητα. Στους καπνιστές, τοξίνες από τον καπνό μπορεί να εισέλθουν στον πλακούντα και να επηρεάσουν την ικανότητά του να λειτουργήσει σωστά. Αυτό, με τη σειρά του, επηρεάζει την ποσότητα των θρεπτικών συστατικών που λαμβάνει ένα έμβρυο, το οποίο συχνά οδηγεί σε καχεκτική προγεννητική ανάπτυξη.

Αν και το χαμηλό βάρος γέννησης δεν είναι συνήθως μια σοβαρή κατάσταση, εντούτοις έχει συνδεθεί με αναπνευστικά προβλήματα, αυξημένο κίνδυνο λοίμωξης και δυσκολία διατήρησης της εσωτερικής θερμοκρασίας του σώματος αργότερα στη ζωή.

ΠΗΓΗ:Παράπονα Ρόδου

Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2015

Ἔπος 1940-1941

Μητροπολίτης Κονίτσης:

Ἔπος 1940-1941 : Οἱ Εὐέλπιδες στὴν πρώτη γραμμή.

                

Μητροπολίτης Κονίτσης: Ἔπος 1940-1941 : Οἱ Εὐέλπιδες στὴν πρώτη γραμμή.
 ΙΕΡΑ  ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ
ΔΡYΪΝΟΥΠΟΛΕΩΣ ,  ΠΩΓΩΝΙΑΝΗΣ  &  ΚΟΝΙΤΣΗΣ
Ἀριθ.  Πρωτ.  76                                                                 
Ἐν Δελβινακίῳ τῇ 12ῃ Ὀκτωβρίου 2015
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ  184η
ΘΕΜΑ:  Ἔπος 1940-1941 : Οἱ Εὐέλπιδες στὴν πρώτη γραμμή.
Ἀγαπητοί μου Χριστιανοί,
-Α-
Τὸ μεγαλειῶδες καὶ θρυλικὸ Ἔπος, ποὺ γιορτάζουμε σήμερα, ἄρχισε στὶς 28 Ὀκτωβρίου τοῦ 1940 καὶ τελείωσε στὶς 31 Μαΐου 1941, ὅταν ἔληξε καὶ ἡ «Μάχη τῆς Κρήτης». Σ’ ὅλο αὐτὸ τὸ μακρὺ διάστημα τῶν ἑπτὰ μηνῶν, πάμπολλες σελίδες  ἄφθαστου ἡρωϊσμοῦ ἔγραψαν τὰ στρατευμένα Ἑλληνόπουλα καὶ ὁ ἀδάμαστος Λαός μας. Στὴν Πίνδο καὶ στὰ βουνὰ τῆς Βορείου Ἠπείρου · στὰ ὀχυρὰ τῆς «Γραμμῆς Μεταξᾶ», μὲ πιὸ γνωστὸ τὸ θρυλικὸ Ροῦπελ · στὸ Ἀδριατικὸ Πέλαγος, καί , κυρίως, στὸ στενὸ τοῦ Ὀτράντο, τὰ ὑποβρύχιά μας μὲ τοὺς λεοντόψυχους κυβερνῆτες τους καὶ τοὺς ψυχωμένους ναῦτες τους · καί, τέλος, στὴν λεβεντογένα Κρήτη, οἱ στρατιῶτες καὶ οἱ ναῦτες μας ἔδωσαν ἀτρόμητοι τὸ «παρών» · δὲν ξεχνᾶμε, βέβαια καὶ τοὺς γενναίους ἀεροπόρους μας, ὅπως τὸν Σακελλαρίου καὶ τὸν Μητραλέξη - ὅλα ἐκεῖνα τὰ γνωστὰ καὶ ἄγνωστα Ἑλληνόπουλα, ποὺ ἀγωνίστηκαν «ὑπὲρ Πίστεως καὶ Πατρίδος», γράφοντας καινούργιους Μαραθῶνες καὶ Σαλαμῖνες, Δερβενάκια καὶ Μεσολόγγια, Κιλκὶς καὶ Μπιζάνια, «ποτὲ ἀπ’ τὸ χρέος μὴ κινοῦντες» (Καβάφης).
-Β-
Ὑπάρχουν, ὅμως, κι’ ἄλλες σελίδες ἄφθαστου ἡρωϊσμοῦ, ποὺ εἶναι ἐλάχιστα ἤ καθόλου γνωστές, στὶς νεώτερες γενιὲς τῶν Ἑλλήνων. Εἶναι αὐτές, ποὺ ἔγραψε ἡ πρώτη Τάξη τῆς Σχολῆς τῶν Εὐελπίδων, τὸν Ἀπρίλιο καὶ τὸν Μάϊο τοῦ 1941. Κι’ εἶναι καλὸ νὰ τὶς προσέξουμε ὅλοι μας, ἰδιαίτερα ὅμως τὰ σημερινὰ νειᾶτα : τὰ μαθητικά, τὰ φοιτητικά καὶ τὰ ἐργαζόμενα, ὅπως καὶ τὰ στρατευμένα παιδιὰ τῆς Ἑλληνικῆς μας Πατρίδος.
-Γ-
Βρισκόμαστε στὸ τρίτο δεκαήμερο τοῦ Ἀπριλίου τοῦ 1941. Οἱ στρατιῶτες τῆς ναζιστικῆς Γερμανίας, ἀφοῦ σὲ μιὰ μέρα ἔσπασαν τὴν ἀντίσταση τῆς Γιουγκοσλαβίας, μπῆκαν στὴν Θεσσαλονίκη - ἐνῷ ἀκόμη ἀμύνονταν τὰ Ὀχυρὰ τῆς «Γραμμῆς Μεταξᾶ» - στὶς 9 Ἀπριλίου τοῦ 1941. Κι’ ἀπὸ κεῖ, ἄρχισαν νὰ κατεβαίνουν γρήγορα πρὸς τὴν νότια Ἑλλάδα, φθάνοντας στὴν Ἀθήνα, στὶς 27 Ἀπριλίου τοῦ 1941. Ἐν τῷ μεταξύ, καὶ πρὶν οἱ Γερμανοὶ φθάσουν στὴν Ἑλληνικὴ πρωτεύουσα, ἀνακοινώθηκε στοὺς Εὐέλπιδες, στὶς 23 Ἀπριλίου, ὅτι τὸ ἀπόγευμα ἐκείνης τῆς ἡμέρας, θὰ ἔπρεπε νὰ ἀναλάβουν ἀστυνομικὰ καθήκοντα, γεγονὸς ποὺ ἀπογοήτευσε τὰ νεαρὰ Ἑλληνόπουλα. Ὅταν, ὅμως, ἐκείνη ἀκριβῶς τὴν ἡμέρα, ἄκουσαν ἀπὸ τὸ ραδιόφωνο στὸ διάγγελμα τοῦ Βασιλέως Γεωργίου τοῦ Β΄, ὅτι ὁ ἴδιος καὶ ἡ Κυβέρνηση τοῦ Ἐμμανουὴλ Τσουδεροῦ, ἀνεχώρησαν γιὰ τὴν Κρήτη, ὅπου θὰ συνεχιζόταν ὁ ἀγώνας κατὰ τῶν ξένων εἰσβολέων, οἱ Εὐέλπιδες ξεσηκώθηκαν κι’ ἀποφάσισαν ὅλοι οἱ μαθητὲς τῆς πρώτης Τάξεως νὰ φύγουν τὸ ἴδιο βράδυ γιὰ τὴν Κρήτη, διὰ μέσου τῆς Πελοποννήσου.
-Δ-
Ἔκαναν, δηλαδή, μιὰ μικρὴ «ἐπανάσταση», ἡ ὁποία, τελικῶς, βρῆκε κατανόηση ἀπὸ τοὺς ἀνωτέρους τους. Ἔτσι, μὲ τὸν ἀτομικό τους ὁπλισμὸ οἱ 300 πρωτοετεῖς Εὐέλπιδες ξεκίνησαν τὸ δύσκολο ταξίδι τους γιὰ τὴν Κρήτη, ἀφοῦ δυὸ φορές, τοὐλάχιστον, τὰ γερμανικὰ «στούκας» βομβάρδισαν τὴν φάλαγγα τῶν παλληκαριῶν, χωρίς, εὐτυχῶς, νὰ ὑπάρξῃ κανένα θῦμα. Παρ’ ὅλα αὐτά, ὁ ἐλεγχόμενος ἤδη ἀπὸ τοὺς Γερμανοὺς ραδιοφωνικὸς σταθμὸς τῆς Ἀθήνας, παραπληροφοροῦσε τοὺς ἀκροατές, μὲ συνεχεῖς ἐκπομπές, ὅτι «ἡ Σχολὴ Εὐελπίδων ἀποπειραθεῖσα νὰ διαπεραιωθῇ μέσῳ Πελοποννήσου εἰς Κρήτην, ἐβομβαρδίσθη ὑπὸ τῶν ἡμετέρων δυνάμεων καὶ κατεστράφη ὁλοσχερῶς» ! Ἡ προπαγάνδα σ’ ὅλη της τὴν ἀθλιότητα...
-Ε-
Ἀλλὰ οἱ γενναῖοι Εὐέλπιδες, χωρὶς νὰ πάθουν τὸ παραμικρό, τὶς πρωϊνὲς ὧρες τῆς 29ης Ἀπριλίου τοῦ 1941, ἔφθασαν στὴν Κρήτη καὶ στρατωνίστηκαν στὴν Ἱερὰ «Μονὴ Γωνιᾶς». Ἀντιμετώπισαν στὴν συνέχεια τοὺς Γερμανοὺς ἀλεξιπτωτιστές, ποὺ ἄρχισαν νὰ πέφτουν στὴν Κρήτη στὶς 20 Μαΐου τοῦ 1941, ὁπότε καὶ ἄρχισε ἡ περίφημη «Μάχη τῆς Κρήτης», ἡ ὁποία θεωρήθηκε μιὰ δεύτερη 28η Ὀκτωβρίου. Στὰ πεδία τῶν σφοδρῶν μαχῶν, οἱ Εὐέλπιδες ἄφησαν κάποιους  συναδέλφους τους νεκρούς. Καί, τελικά, ἀπὸ ὅλους τοὺς Πρωτοετεῖς Εὐέλπιδες μόνο 12 (δώδεκα) κατώρθωσαν νὰ διαφύγουν τὴν νύχτα τῆς 31ης Μαΐου 1941 στὴν Μέση Ἀνατολή.
Ἡ Σημαία τῆς Σχολῆς παραδόθηκε στὸν ἡγούμενο τῆς Μονῆς Γωνιᾶς πρὸς φύλαξη. Μετὰ τὴν ἀπελευθέρωση τῆς Κρήτης, μεταφέρθηκε, τὸν Ὀκτώβριο τοῦ 1945, στὴν Ἀθήνα. Τελικά, παραλήφθηκε ἀπὸ τὴν Σχολή, παρασημοφορήθηκε, καὶ σήμερα φυλάσσεται στὴν Αἴθουσα Τιμῶν τῆς Σχολῆς Εὐελπίδων. Κι’  αὐτό, γιὰ νὰ θυμίζῃ στὶς ἑπόμενες γενιὲς τῶν μαθητῶν της τὴν ἀπόφαση τῶν τότε πρωτοετῶν Εὐελπίδων νὰ συνεχίσουν τὸν ἀγῶνα κατὰ τῶν Γερμανῶν εἰσβολέων στὴν μεγαλειώδη «Μάχη τῆς Κρήτης».
Στὴν ἐθνικὰ ὑποτονικὴ ἐποχή μας, τὸ παράδειγμα τῶν νεαρῶν καὶ γενναίων ἐκείνων παιδιῶν, μᾶς ἐμπνέει θάρρος καὶ ἀγάπη γιὰ τὴν Πατρίδα. Καὶ ἡ Ἑλλάδα μας τὸ ἀξίζει. Σὲ ὅλους σας εὔχομαι τὰ χρόνια σας νὰ εἶναι ἅγια, εὐλογημένα καὶ ἡρωϊκά.
 
Διάπυρος πρὸς Χριστὸν εὐχέτης
Ο   ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
†  Ὁ Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανῆς καὶ Κονίτσης  Α Ν Δ Ρ Ε Α Σ
ΠΗΓΗ:http://impantokratoros.gr/

Σοφία Βέμπο

Η τραγουδίστρια της νίκης

Η Σοφία Βέμπο ήταν κορυφαία Ελληνίδα ερμηνεύτρια και ηθοποιός της οποίας η καλλιτεχνική πορεία εκτείνεται από το Μεσοπόλεμο έως τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια και τη δεκαετία του ’50. Χαρακτηρίστηκε “Τραγουδίστρια της Νίκης” εξαιτίας των εθνικών τραγουδιών που ερμήνευσε κατά τη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού πολέμου του 1940.

vempo3
 
Η έκρηξη στην καριέρα της ήρθε με την κήρυξη του πολέμου στις 28 Οκτωβρίου 1940. Τότε όλες οι επιθεωρήσεις προσαρμόζουν το θέμα τους στην πολεμική επικαιρότητα και τα τραγούδια επανεγγράφονται με πατριωτικούς στίχους. Η Βέμπο τραγουδά σατιρικά και πολεμικά τραγούδια και η φωνή της γίνεται η εθνική φωνή που εμψυχώνει τους Έλληνες στρατιώτες στο μέτωπο και συγκλονίζει το πανελλήνιο. Την ίδια εποχή σε μία συμβολική πράξη προσφέρει στο Ελληνικό Ναυτικό 2000 χρυσές λίρες. Με την είσοδο των ναζιστικών στρατευμάτων στην Αθήνα φυγαδεύεται μεταμφιεσμένη σε καλόγρια στη Μέση Ανατολή όπου συνεχίζει να τραγουδά για τα εκεί ελληνικά και συμμαχικά στρατεύματα.
Ακολουθεί το τραγούδι «Κάνε κουράγιο Ελλάδα μου» επίκαιρο όσο ποτέ!
ΠΗΓΗ:http://www.pemptousia.gr

Το Έπος του 1940-41"

 "Μνήμες από το Έπος του 1940-41"
Η εκπομπή "Αρχονταρίκι" με τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Δημητριάδος και Αλμυρού κ.Ιγνάτιο με τίτλο:
"Μνήμες από το Έπος του 1940-41"
 και καλεσμένο τον κ.Νικόλαο Μπρισίμη,
 που προβλήθηκε από την ΕΤ1 στις 29-1-2006.

Τρίτη 27 Οκτωβρίου 2015

Η Σημαία

        
Σημαία
 
Πάντα κι ὅπου σ’ ἀντικρύζω
με λαχτάρα σταματῶ,
καὶ περήφανα δακρύζω,
ταπεινὰ σε χαιρετῶ.
 
Δόξα ἀθάνατη στολίζει
κάθε θεία σου πτυχὴ
καὶ μαζί σου φτερουγίζει
τῆς Πατρίδος ἡ ψυχή.
 
Ὅταν ξάφνου σὲ χαϊδεύῃ
τ’ ἀγεράκι τ’ ἀλαφρό,
μοιάζεις κῦμα, ποὺ σαλεύει
μὲ χιονόλευκον ἀφρό.
 
Κι ὁ Σταυρός, ποὺ λαμπυρίζει
στὴν ψηλή σου κορυφή,
εἶν’ ὁ φάρος, ποὺ φωτίζει
μιὰν ἐλπίδα μας κρυφή.
 
Σὲ θωρῶ κι ἀναθαρρεύω
καὶ τὰ χέρια μου κτυπῶ,
σὰν ἁγία σὲ λατρεύω,
σὰν μητέρα σ’ ἀγαπῶ.
 
Κι ἀπ’ τὰ στήθη μου ἀνεβαίνει
μιὰ χαρούμενη φωνή:
Νἆσαι πάντα δοξασμένη,
ὦ Σημαία γαλανή!
 
«Τα πρῶτα βήματα»                                                   
    Ἰωάννης Πολέμης
Πηγή: ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΟ Γ' Δημοτικού 1955
ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ:http://www.kapodistrias.info
 


Πατρίδα!!!

stratiwtes aloga 1940
Εἶναι ἀναμφισβήτητον, ὅτι, παρὰ τὴν ὑπεροχὴν τοῦ ἐχθροῦ εἰς ὁπλισμὸν καὶ ἀριθμόν, τόσον εἰς τὸ Βορειοηπειρωτικὸν ὅσον καὶ εἰς τὸ Μακεδονικὸν Μέτωπον, ὁ Ἕλλην στρατιώτης διετήρησεν ἄκαμπτον τὴν ἀποφασιστικότητά του μέχρι τέλους διὰ τὴν ὑπεράσπισιν τῆς ἀνεξαρτησίας καὶ τῶν δικαίων τῆς Πατρίδος του.
Κατωτέρω παραθέτομεν δύο ἡμερησίας διαταγὰς Διοικητῶν Ἑλληνικῶν Στρατιωτικῶν Τμημάτων, αἱ ὁποῖαι τόσον λιτῶς, ἀλλὰ καὶ τόσον κατηγορηματικῶς ἐκφράζουν τὴν θέλησιν τῶν ἡρωϊκῶν ἀγωνιστῶν μας.
Ἡ πρώτη εἶναι τοῦ θρυλικοῦ συνταγματάρχου Κωνσταντίνου Δαβάκη, διοικητοῦ τοῦ ἀποσπάσματος Πίνδου. Ἐξεδόθη εἰς τὰς ἀρχὰς τοῦ πολέμου καὶ ἀναφέρεται εἰς τὴν σθεναρὰν ἄμυναν, τὴν ὁποίαν ἐπὶ τρεῖς συνεχεῖς ἡμέρας ἀντέταξαν, καὶ εἰς τὴν ὑπέροχον καὶ ἀποτελεσματικὴν ἀντεπίθεσιν, τὴν ὁποίαν ἐπὶ ἄλλας τρεῖς συνεχεῖς ἡμέρας εὐθὺς ἀμέσως διενήργησαν τὰ ὑπ’ αὐτὸν στρατεύματα.
Ἡ δευτέρα εἶναι τοῦ ἀντιστρατήγου Κωνσταντίνου Μπακοπούλου, διοικητοῦ τμήματος Στρατιᾶς Ἀνατολικῆς Μακεδονίας.  Ἐξεδόθη ὀλίγον πρὸ τῆς ἐκδηλώσεως τῆς γερμανικῆς ἐπιθέσεως καὶ ἀναφέρεται εἰς τὴν γνησίαν ἑλληνικότητα τῆς Μακεδονικῆς γῆς καὶ τῶν κατοίκων της καὶ εἰς τὴν ὑποχρέωσιν τῶν τέκνων τῆς Ἑλλάδος νὰ φανοῦν ἀντάξιοι συνεχισταὶ τῆς δόξης καὶ τοῦ μεγαλείου τῶν προγόνων των.
Α΄. ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΔΙΑΤΑΓΗ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΟΣ ΠΙΝΔΟΥ 4/11/40
Ἀξιωματικοὶ καὶ ὁπλῖται,
Ὁ Διοικητής σας Συνταγματάρχης Δαβάκης Κωνσταντῖνος, τραυματισθείς, ἀναγκάζεται ν’ ἀποχωρισθῇ προσωρινῶς ὑμῶν. Σᾶς ἀπευθύνει τὰ συγχαρητήριά του καὶ τὰς εὐχαριστίας του, διότι ἐπὶ τρία συνεχῆ ἡμερονύκτια, 28 - 29 - 3Ο Ὀκτωβρίου 1940,  ὑπὸ κλιματολογικὰς συνθήκας δυσμενεστάτας, ὑπὸ τακτικὴν κατάστασιν μειονεκτικήν, μὲ ἐλάχιστον πυροβολικόν, μὲ ἀνεπαρκῆ  πυρομαχικὰ ἐκρατήσατε ἀμυντικὸν ἀγῶνα ἐπιτυχῆ ἐναντίον ἐξαπλασίων ἐκλεκτῶν ἰταλικῶν δυνάμεων.
Μετὰ σύντομον ἀναδιοργάνωσιν τὴν νύκτα τῆς 30ῆς πρὸς τὴν 31ην ἐκινήθητε ἐμπρὸς καὶ ἐνηργήσατε ἐπὶ τριήμερον ἀντεπίθεσιν ὁρμητικὴν καὶ θαρραλέαν μέχρι τῶν ἐχθρικῶν θέσεων, τὰς ὁποίας καὶ κατελάβατε, κατόπιν ἀγῶνος ἐκ τοῦ σύνεγγυς. Ἐπεφέρατε τὴν ἀποσύνθεσιν εἰς τὸν ἐχθρόν, ἐπροξενήσατε βαρυτάτας ἀπωλείας εἰς αὐτόν, συνελάβατε αἰχμαλώτους ἀξιωματικοὺς καὶ  στρατιώτας, ἐκερδίσατε πλεῖστα λάφυρα, ὅπλα καὶ ἄλλα.
Μὲ τὴν στάσιν σας ἐσώσατε τὴν Ἑλλάδα.
Να εἶσθε ὑπερήφανοι καὶ νὰ ἐξακολουθήσετε μὲ τὸ αὐτὸ θάρρος καὶ τὴν αὐτὴν ἀνδρείαν καὶ ὑπομονὴν πολεμοῦντες τὸν ἐχθρὸν μέχρι τῆς ὁλοκληρωτικῆς νίκης.
Μερικοὶ ἀπὸ σᾶς ἐτραυματίσθησαν. Ἄλλοι ἔπεσαν κατὰ τὸν ἱερὸν τοῦτον ἀγῶνα. Αἱ εὐχαί μου συνοδεύουν τὰς ψυχὰς τῶν τελευταίων τούτων, τῶν ὁποίων ἡ μνήμη ἂς εἶναι αἰωνία.
Ὁ Διοικητής σας εἶναι ὑπερήφανος δι’ ὅλους σας.
Συνταγματάρχης Κωνσταντῖνος Δαβάκης
Β΄. ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΔΙΑΤΑΓΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΣΤΡΑΤΙΑΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 8/5/41
Ἡ Μακεδονία ἀπὸ ἀρχαιοτάτων χρόνων ὑπῆρξε χώρα καθαρῶς ΕΛΛΗΝΙΚΗ. Ἀψευδὴς μάρτυς τούτου δὲν εἶναι μόνον ἡ ἱστορία, ἀλλὰ καὶ τὰ πάμπολλα μνημεῖα, τὰ ὁποῖα εὑρέθησαν καὶ συνεχῶς εὑρίσκονται ὑπὸ τὸ ἔδαφος αὐτῆς.
Οἱ πρὸ 2000 ἐτῶν π.Χ. κάτοικοι αὐτῆς ἦσαν Ἕλληνες δωρικῆς καταγωγῆς. Λόγῳ ὅμως τῆς γεωγραφικῆς θέσεως ταύτης καὶ τῆς εὐφορίας τοῦ ἐδάφους της ὑπέστη κατὰ καιροὺς πολυαρίθμους ἐπιδρομὰς ἐκ μέρους διαφόρων βαρβάρων λαῶν, οἱ ὁποῖοι ἐκ περιτροπῆς καὶ κατὰ περιόδους κατώρθωναν νὰ τὴν ὑποδουλώνουν.
Ἀλλ’ οὐδεὶς τούτων, παρὰ τὰ σκληρὰ καὶ βίαια μέτρα, τὰ ὁποῖα μετήρχετο, κατώρθωσε νὰ μεταβάλῃ τὸν Ἑλληνικὸν χαρακτῆρα αὐτῆς καὶ τὸ ἐθνικὸν αἴσθημα τῶν κατοίκων της.
Τοιαύτης χώρας ἡ Πατρὶς καὶ ὁ Βασιλεὺς μᾶς ἐνεπιστεύθησαν τὴν φρούρησιν. Τῆς μεγάλης αὐτῆς τιμῆς πρέπει νὰ φανῶμεν  πάντες ἀντάξιοι. Βαρὺ καὶ δύσκολον τὸ ἔργον, ἀλλ’ ἀνάλογος θὰ εἶναι καὶ ἡ τιμὴ καὶ ἡ δόξα ὅλων μας καὶ ἡ εὐγνωμοσύνη τῆς Πατρίδος.
Πιστεύω ὅτι οὐδεὶς θὰ θελήσῃ ν’ ἀπειλήσῃ ἀπὸ Βορρᾶ τὴν ἀκεραιότητα τῆς Πατρίδος μας. Ἐὰν ὅμως τολμήσῃ, πρέπει νὰ  ὑποστῇ καὶ οὗτος τὴν τύχην τοῦ ἀντιπάλου μας, ὁ ὁποῖος ἐπεχείρησεν ὅλως αἰφνιδιαστικῶς νὰ παραβιάσῃ τὰ Ἠπειρωτικὰ  σύνορά μας, διὰ νὰ ὑποδουλώσῃ τὴν Ἑλλάδα. Καὶ σήμερον, ἀντὶ νὰ εὑρίσκεται οὗτος ἐντὸς τοῦ Ἑλληνικοῦ ἐδάφους, ὅπως ὑπελόγιζε καὶ ἦτο βέβαιος περὶ αὐτοῦ, εὑρίσκεται ἡττημένος εἰς τὰ ἐνδότερα τῆς Ἀλβανίας.
Πρὸ τῆς ἀκατασχέτου ὁρμῆς καὶ τῶν σκληρῶν κτυπημάτων τοῦ ἡρωϊκοῦ στρατοῦ μας, διωκόμενος, καταβάλλει ἀπεγνωσμένας προσπαθείας, ὅπως συγκρατήσῃ τὸν πανικόβλητον καὶ ἔντρομον στρατόν του.
Καὶ ὁ στρατὸς τῆς Μακεδονίας, ἐὰν αἱ περιστάσεις ἐπιβάλουν νὰ ἐκπληρώσῃ τὸ ὕψιστον πρὸς τὴν Πατρίδα καθῆκόν του, εἶμαι βέβαιος ὅτι θὰ φανῇ ἀντάξιος τῆς μεγάλης ἀποστολῆς του καὶ ἀντάξιος τοῦ ἐν Ἀλβανίᾳ ἀγωνιζομένου σήμερον ἡρωϊκοῦ στρατοῦ μας.
Μὲ τὴν ἀπόλυτον ταύτην πεποίθησιν ἀναλαμβάνων τὴν Διοίκησιν τούτου ἀπευθύνω εἰς πάντας ἐγκάρδιον χαιρετισμόν.
Ἀντιστράτηγος Κωνσταντῖνος Μπακόπουλος
Πηγή: ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΟ Ε' Δημοτικού 1955
ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ:http://www.kapodistrias.info/

 
ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ "ΠΑΤΜΙΟ": Ἀπό αὐτό το Ἀναγνωστικό μάθαμε γράμματα (τό ἔχω φυλαγμένο μέχρι σήμερα, ἄν καί τό χρησιμοποίησαν και οἱ ἀδελφές μου). Βιβλία ανεπανάληπτα!

Γεωργόπουλος Άγγελος!

Ο Γύρος του κόσμου με ένα ποδήλατο
 

 

 
Ξεκινά σήμερα από την Ελλάδα
Από την Αθήνα ξεκινά σήμερα ο Άγγελος Γεωργόπουλος για το… Γύρο του Κόσμου
Αν σας ακούγεται εξωτικό, υπέροχο, μαγευτικό και δύσκολο, ναι είναι. Το να κάνεις το Γύρο του Κόσμου με ένα ποδήλατο, δεν είναι εύκολη υπόθεση. Απαιτεί άψογη οργάνωση, εμπειρία, τόλμη, αυτοπεποίθηση και πάνω απ’ όλα - όπως φαίνεται από την περίπτωση του Άγγελου Γεωργόπουλου - ατέλειωτη περιέργεια και ενδιαφέρον για τον τόσο «μικρό» μας πλανήτη.

Έτσι λοιπόν αποφάσισε να ξεκινήσει ένα ωραίο πρωί από την Αθήνα και να ταξιδέψει στην Ευρώπη, την Αμερική, τη Νότια Αμερική, την Αφρική, την Ασία και τη Ρωσία με… ένα ποδήλατο!
Το πώς και το γιατί, θα το διαβάσετε πιο κάτω. Εμείς το μόνο που έχουμε να πούμε είναι «Καλό Ταξίδι!»

Ο Γύρος του κόσμου με ένα Ποδήλατο! Πώς το αποφάσισες και γιατί το κάνεις;
Βασικά δεν μπορώ να πω ότι είναι ένας σημαντικός λόγος. Μάλλον πολλά μικρότερα κομμάτια.
Συναισθανόμενος πόσο μικρή είναι η ζωή, πόσο γρήγορα κυλάει ο χρόνος και πόσο έντονα σε ρουφάει η εργασιακή πραγματικότητα, είχα την ανάγκη να ξεφύγω για λίγο. Ναι, 15 μήνες μπροστά σε μια ζωή, είναι λίγο. Λίγος χρόνος για να θέσω εγώ το πλαίσιο της καθημερινότητάς μου - όχι το σχολείο, ούτε το πανεπιστήμιο, ούτε η δουλειά. 15 μήνες που απλά θα υπάρχω κινούμενος και συγκινούμενος. Έφτασα, λοιπόν, 25 χρονών και ένιωσα την ανάγκη να κάνω μια παύση και να αφουγκραστώ τις μέχρι τώρα επιλογές μου, όπως και να ονειρευτώ το μέλλον μου - ποιος θέλω να είμαι. Επίσης, περνώντας κάποιον χρόνο στο εξωτερικό, ζώντας με μη Έλληνες και όχι στην Ελλάδα, συνειδητοποίησα πόσο στενούς ορίζοντες είχα, πόσο δεδομένα είχα κάποια πράγματα, πόσο κλειστή, τετράγωνη λογική. Θέλω να προσεγγίσω, να γνωρίσω και να αγκαλιάσω το διαφορετικό μέσα από αυτό το ταξίδι.
Πες μας μερικά πράγματα για σένα: Ποιός είσαι, πόσων ετών είσαι, τι κάνεις στη ζωή σου και ποια είναι η σχέση σου με το ποδήλατο;
Ναι, είμαι 26 ετών, ζω στην Αθήνα, όπου και ασχολούμαι με το θεατρικό παιχνίδι, ενώ παράλληλα είμαι τεταρτοετής φοιτητής στο Παιδαγωγικό της Πάτρας. Έχω τελειώσει Οργάνωση και Διοίκηση επιχειρήσεων στην ΑΣΟΕΕ και έχω κάνει μεταπτυχιακό στη Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων στην Αγγλία. Η σχέση μου με το ποδήλατο ειναι ιδιαίτερη. Από διοχέτευση της εφηβικής μου ενέργειας όσο ήμουνα στο Λύκειο σε καθημερινή αθλητική προπόνηση με τον Βασίλη Γιαννιώση στις αρχές των σπουδών μου. Μετά, η κούρσα μου έγινε το καθημερινό, γρήγορο και χαροποιό μέσο μετακίνησής μου στην πόλη. Τώρα ονειρεύομαι το ποδήλατο ως το μέσο μετακίνησής μου από πόλη σε πόλη.
Ποιά είναι η διαδρομή που θα ακολουθήσεις και ποιο το χρονοδιάγραμμα; Πότε ξεκινάς και πότε επιστρέφεις;
H διαδρομή έχει ως εξής: ΕΥΡΩΠΗ (3000χλμ, μόνο ποδήλατο, 7 εβδομάδες), ΒΟΡΕΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗ (3000χλμ, μόνο ποδηλατο, 8 εβδομάδες), ΝΟΤΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗ (9000χλμ, κυρίως ποδήλατο και λεωφορείο, 12 εβδομάδες), ΑΦΡΙΚΗ (9000χλμ, κυρίως ποδήλατο και τραίνο, 13 εβδομάδες. ΚΙΝΑ (3000χλμ, μόνο ποδήλατο, 7 εβδομάδες), ΡΩΣΙΑ (11000χλμ, κυρίως τραινο και ποδήλατο, 6 εβδομάδες), ΕΥΡΩΠΗ (3000χλμ, μόνο ποδήλατο, 6 εβδομάδες).Ξεκινάω αύριο Τρίτη 27 Οκτωβρίου 2015 και επιστρέφω, πρώτα ο Θεός, τον Δεκέμβρη του 2016, μπορεί όμως και λίγο αργότερα.
Με ποια λογική επέλεξες τις χώρες από τις οποίες θα περάσεις; Έχεις φροντίσει να σε περιμένει κάποιος εκεί; Πού θα μένεις;
Αρχικά επέλεξα τις ηπείρους που ήθελα να περάσω και είδα τι είναι εφικτό σε ένα λογικό χρονικό διάστημα. Μετά, ουσιαστικά επέλεξα τις συντομότερες διαδρομές. Όπου όμως προκύπτανε θέματα ασφαλειας (πχ Λατινική Αμερική, Αφρική) επέλεξα διαδρομές που έχουν κάνει κι άλλοι ποδηλάτες-περιηγητές. Επίσης, κοίταξα να υπάρχει και εναλλακτικό μέσο μετακίνησης. Για παράδειγμα στην Αφρική όλη μου η πορεία ειναι παράλληλη με τις γραμμές του τραίνου. Όσον αφορά στη διαμονή, θα χρησιμοποιώ την διαδυκτιακή πλατφορμα 
www.couchsurfing.com - ένα δίκτυο ανθρώπων σε όλον τον κόσμο που επιθυμούν να φιλοξενήσουν και να φιλοξενηθούν. Αν δε βρίσκω μέσω της πλατφόρμας, έχω σκηνή και εξοπλισμό camping, αλλά μπορεί για λόγους ασφαλείας να επιλέγω και hostels.
Πόσα χιλιόμετρα περίπου σκοπεύεις να κάνεις καθημερινά;
Δε σκοπεύω να κάνω ποδήλατο καθημερινά. Αυτό γιατί είναι μεγαλύτερη η ανάγκη μου να γνωρίζω τα μέρη και τους ανθρώπους, παρά να κάνω συνέχεια ποδήλατο. Η λογική έχει ως εξής. Θα κάνω ποδήλατο μία μέρα για περίπου 10-12 ώρες, μπορεί και παραπάνω. Θα ξεκινάω πρωί πρωί, θα κάνω 100χλμ. - διάλειμμα για φαγητό, φόρτιση μπαταριών (σε 1 ώρα) και μετα άλλα 80-100χλμ. Έτσι θα μου δίνεται η ευκαιρία να κάθομαι και 3-4 μέρες σε μεγάλες πόλεις και να τις γυρνάω λίγο. Αστερίσκος: βέβαια, θα δω και στην πράξη πόσο αυτό είναι εφικτό, και θα κινηθώ αναλόγως.
Πες μας λίγο για τον εξοπλισμό σου. Τι θα έχεις μαζί σου;
Στις βαλίτσες μου θα φέρω 4 κατηγορίες πραγμάτων. Ρούχα, είδη camping, ηλεκτρονικά, εργαλεία-άλλα. To κυριότερο εξάρτημα που θα έχω είναι το μικρό μοτέρ που δίνει κίνηση στον πίσω τροχό. Και οι μπαταρίες μου, εννοείται: 1 πάνω και 2 έξτρα. Μετά, έχω 2 πλαϊνές τσάντες (50lt) που σε 1 λεπτό γίνονται backpack, 1 trunkbag 13lt για πάνω από τη σχάρα και 1 μπροστινό σάκο 7lt. Όλα γίνονται αδιάβροχα με κάλυμα. Για να φορτίζω τις ηλεκτρονικές μου συσκευές όταν δεν ειμαι σε σπίτι έχω ένα PowerBank 20.000mAh και ένα φορητό φωτοβολταϊκό πάνελ 12W. Είδη camping πανάλαφρα και πολύ καλής ποιότητας (σκηνή 1 ατόμου, υπνόσακο, υπόστρωμα κ.α.). Η πλειονότητα των ρούχων μου είναι Endura, αδιάβροχα και μη, επίσης κορυφαίας ποιότητας. Την πλοήγησή μου θα αναλάβει ένα Garmin Edge Touring.
Πόσο καιρό το προετοιμάζεις; Μπορείς να μας δώσεις μια ιδέα για το πόσο περίπου υπολογίζεις να κοστίσει ένα τέτοιο εγχείρημα;
Η ιδέα ήρθε πέρυσι τέτοια εποχή. Έγινε έντονη σκέψη αφού τη συζήταγα με τους κολλητούς μου, Γιώργο και Νεόφυτο. Άρχισε να γίνεται πράξη ως μια έρευνα για το πώς και τι: ποιος το έχει ξανακάνει, πώς το έχει κάνει, για πόσο καιρό, με τι ποδήλατο, κανένας με ηλεκτρικό; Η όλη προετοιμασία πέρασε πολλά σκαμπανεβάσματα και ειχε πολλές εκπλήξεις. Για αυτό θα αναφερθώ εκτενώς σε σχετική ανάρτηση στο μπλογκ μου. Τώρα οσον αφορά τα χρήματα, δεν μπορώ να κάνω μια εκτίμηση, γιατί δεν έχω κάποιο νούμερο υπολογίσει. Αυτό που έχω είναι αποταμιεύσεις 25 ετών, και τα χρήματα που έχω από ένα παλιό βανάκι που πούλησα. Επειδή όμως αυτά δε φτάνανε, απευθύνθηκα και σε χορηγούς, καθώς το εγχείρημα πίστευα πως θα άξιζε υποστήριξης. Όπερ και εγένετο. Βέβαια, η αλήθεια είναι πως ακόμα κι έτσι, τα χρήματα που έχω δεν είναι αρκετά, αλλά ευελπιστώ πως κάποια λύση θα βρεθεί.
Έχεις κάνει άλλα μεγάλα ταξίδια ως τώρα;
Έχω κάνει διάφορα μεγάλα ταξίδια. Αρχικά έχω ζήσει 2 μήνες στην Καλκούτα της Ινδίας, 4 μήνες στο Μπιλμπάο της Ισπανίας, και 1 χρόνο στο Λανκαστερ της Αγγλίας. Έχω κάνει ένα ταξίδι 3 εβδομάδων όλα τα μικρασιατικά παράλια με ένα βανάκι και διάφορα μικρότερα ταξίδια κυρίως στην Ευρώπη. Όχι όμως μεγάλα αντίστοιχα ταξίδια με το ποδήλατο. Με το ποδήλατο το μεγαλύτερο ταξίδι που έχω κάνει είναι Αθήνα-Πάτρα (σε 6h 49m!). Πρώτη φορά λοιπόν...
Πες μας μια χώρα που ανυπομονείς να επισκεφτείς.
Ανυπομονώ πολύ να επισκεφτώ την Αφρική. Είναι πραγματικά η πιο διαφορετική ήπειρος σε σχέση με αυτό που εγώ γνώρισα μεγαλώνοντας και ταξιδεύοντας. Αδημονώ να δω πώς είναι. Επίσης, η Αμερική - θέλω να δω αν όλα αυτά που έχω στο μυαλό μου για την Αμερική και τους Αμερικάνους, και τον τρόπο ζωής τους είναι αλήθεια...
Κι έναν προορισμό που σε ανησυχεί;
Με ανησυχεί έντονα η Αφρική διότι είναι το πιο άγνωστο σε μένα μέρος. Αλλά, απ’ όσο διαβάζω η πλειονότητα των κατοίκων είναι ζεστή και φιλόξενη. Για να δούμε :)
Κλείνοντας, θα ήθελα, να ευχαριστήσω πολύ τον πατέρα μου για την υποστήριξη του παρά την ανησυχία του και τον Γιώργο τον κολλητό μου, που από το μηδέν το χτίσαμε αυτό το Ταξίδι παρέα
Επίσης, θα ήθελα πολύ να ευχαριστήσω τους χορηγούς μου. Αυτό διότι πιστέψανε σε μένα χωρίς να έχω κάνει κάτι παρόμοιο στο παρελθόν, κι αυτό μου έδωσε μεγάλη ώθηση (και ψυχολογική). Η Redivider και ο Σίμος Ευφραιμιάδης μου έστησαν το ποδήλατο άκρως επαγγελματικά, έτσι ώστε να μπορεί να ανταπεξέλθει σε αυτά που θα το υποβάλω. Η Αυστριακή εταιρία ηλεκτροκίνησης add-e μου εμπιστεύεται το ηλεκτρικό της κιτ. Η AlpamayoPro μού παρέχει τα είδη camping, πολύ υψηλής ποιότητας, πανάλαφρα και ανθεκτικά. Τέλος, ο πρώτος που με εμπιστεύτηκε: o Λουκάς και η Loukas Bikes με ντύνουν με τα κορυφαια Endura! Τους ευχαριστώ θερμά καθώς και όλους αυτούς που μου έδειξαν την αγάπη τους και με γέμισαν με θάρρος!
Τις εμπειρίες του Άγγελου Γεωργόπουλου μπορείτε να διαβάζετε στις μόνιμες ανταποκρίσεις του στο MBike αλλά και να τον παρακολουθείτε στα:
www.awesomeride.cc
https://www.facebook.com/awesomeride360/
https://twitter.com/AWESOME_Ride/
https://instagram.com/awesome.ride/
ΠΗΓΗ:http://www.mbike.gr/article.asp?catid=7482&subid=2&pubid=16101
ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ "ΠΑΤΜΙΟ:"Ὁ Ἄγγελος, εἶναι  γιός τοῦ κ. Γεωργόπουλου Νικολάου. Καί οἱ δύο, λατρεύουν τήν Πάτμο. Καλό σου ταξίδι! Κάθε ἐπιτυχία στο δύσκολο, ἀλλά ὑπέροχο τόλμημά σου. Ὁ Θεός νά σέ προστατεύει.

Ἡ Ἁγία Σκέπη



Ἡ Ἁγία Σκέπη
π. Δημητρίου Μπόκου
          Ὁ προκεχωρημένος λόχος εἶχε στρατοπεδεύσει σὲ μιὰ ψηλὴ ἀπόμερη πλαγιά. Ὁ π. Ἀλέξιος, στρατιωτικὸς ἱερέας, θέλησε νὰ συμπαρασταθεῖ στοὺς στρατιῶτες καὶ νὰ τοὺς προετοιμάσει. Τὸ χιόνι ἔπεφτε πυκνό. Στὰ δυὸ μέτρα δὲν ξεχώριζες ἄνθρωπο.
-  Ποῦ θὰ πᾶς, παπούλη; Θὰ χαθεῖς μὲς στὰ χιόνια, εἶπε ὁ συνταγματάρχης.
-  Ἔχω τὴν Παναγιὰ μαζί μου, ἀπάντησε ὁ ἱερέας καὶ ἔβγαλε ἀπὸ τὴν τσέπη του μιὰ εἰκόνα τῆς Παναγίας. Αὔριο τὰ παιδιὰ θὰ ριχτοῦν στὴ μάχη. Πρέπει νὰ πάω.
          Μέσα ἀπὸ δύσβατα μονοπάτια κατάφερε κάποτε νὰ φτάσει. Οἱ στρατιῶτες καὶ ὁ λοχαγὸς ἐνθουσιάστηκαν μὲ τὴν ἄφιξή του καὶ θαύμασαν τὴν πίστη του. Στὴν ἀπορία τους πῶς τὰ κατάφερε, τοὺς εἶπε:
-  Ἡ Παναγία μὲ προστάτευσε.
Ὁ λόχος συγκεντρώθηκε. Ὁ ἱερέας τοὺς μίλησε μὲ ἀγάπη, τοὺς ἐνδυνάμωσε. Τοὺς προετοίμασε γιὰ τὴν αὐριανὴ Θεία Λειτουργία.
-  Νὰ λειτουργήσουμε στὸ ξέφωτο, λέει στὸν λοχαγό. Ἐκεῖ θὰ εἴμαστε ἀσφαλεῖς.
Ὁ ἀξιωματικὸς τρόμαξε.
-  Ὄχι, πάτερ μου, θὰ γίνουμε στόχος στὰ ἀεροπλάνα. Εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνο. Νὰ μείνουμε ἐδῶ, κάτω ἀπ’ τὰ δέντρα, ἀνάμεσα στ’ ἀντίσκηνα.
          Ὅμως παράξενο, ὁ π. Ἀλέξιος δὲν ὑποχώρησε. Ἄρχισε η Θεία Λειτουργία. Πλησίαζε στὸ τέλος της, ὅταν φάνηκε στὸν ὁρίζοντα ἕνα σμῆνος ἀπὸ ἐχθρικὰ ἀεροπλάνα.
-  Θεέ μου, προσευχήθηκε μυστικὰ ὁ ἱερέας. Πρόλαβε τὸ κακό. Μὴν πάρω στὸ λαιμό μου τόσα παλικάρια.
Τὰ ἀεροπλάνα ἔφτασαν κι ἄρχισαν νὰ βομβαρδίζουν μὲ μανία. Οἱ βόμβες ἔπεφταν στὰ δέντρα πάνω ἀπ’ τὰ ἀντίσκηνα. Στὸ ξέφωτο ἁπλώθηκε ἕνα λευκὸ σύννεφο ποὺ σκέπασε τὰ πάντα.
Τὴν ἀγωνία διαδέχεται ἡ χαρά. Ὁλόκληρος ὁ λόχος γονατιστὸς προσεύχεται πάνω στὸ χιόνι. Εὐχαριστεῖ γιὰ τὴν ἀνέλπιστη σωτηρία του. Τὰ ἀεροπλάνα φεύγουν, ἡ Λειτουργία συνεχίζεται. Τὰ παλικάρια πλησιάζουν καὶ κοινωνοῦν γεμᾶτα εὐγνωμοσύνη γιὰ τὸν Θεὸ καὶ τὴν Παναγία (διασκευὴ ἀπὸ τὸ περιοδ. «Ἡ Ζωὴ τοῦ Παιδιοῦ»).
          Οἱ Χριστιανοὶ πάντα θεωροῦσαν τὴν Παναγία σκέπη τοῦ κόσμου. Ἡ Ἐκκλησία ἔχει εἰδικὴ ἑορτὴ τῆς Ἁγίας Σκέπης (1η Ὀκτωβρίου), γιὰ νὰ θυμᾶται τὸ γεγονὸς τῆς ἐμφανίσεως τῆς Παναγίας στὸν ναὸ τῶν Βλαχερνῶν, ὅπου ἐν ὥρᾳ Θείας Λειτουργίας, μπροστὰ στὰ μάτια τοῦ «διὰ Χριστὸν σαλοῦ» ἁγίου Ἀνδρέα, ἅπλωσε πάνω ἀπὸ τὸν λαὸ τὸ φωτεινὸ πέπλο της, γιὰ νὰ δείξει ὅτι σκέπει τοὺς ἀνθρώπους ποὺ τὴν ἐπικαλοῦνται.
          Ἰδιαιτέρως πολλὰ θαυμαστὰ γεγονότα κατὰ τὸν πόλεμο τοῦ ’40, σὰν αὐτὸ ποὺ προαναφέρθηκε, ἔδωσαν στὸ ἔθνος ὁλόκληρο τὴν αἴσθηση, ὅτι ἡ Παναγία δὲν ἐγκατέλειψε τὸν πιστό της λαό, ἀλλὰ συνεχίζει νὰ τὸν σκεπάζει «ἀπὸ πάσης προσβολῆς ἐναντίων». Ἡ διαπίστωση αὐτὴ ὤθησε τὴν Ἐκκλησία νὰ μεταφέρει τὴν ἑορτὴ τῆς Ἁγίας Σκέπης ἀπὸ τὴν 1η στὴν 28η Ὀκτωβρίου (ἡμέρα τῆς ἐθνικῆς ἑορτῆς).
          Βέβαια ὁ «πιστὸς λαὸς» τῆς Παναγίας δὲν ταυτίζεται μὲ ἕνα συγκεκριμένο ἔθνος. Περιλαμβάνει τὰ ἐγκατεσπαρμένα σὲ ὅλα τὰ ἔθνη τῆς γῆς πιστὰ τέκνα της. Ἀκόμα κι ἂν ἀνήκουν σὲ ἀντίπαλα στρατόπεδα. Ἐκείνη τὰ σκεπάζει καὶ τὰ σώζει, ἐφ’ ὅσον καὶ αὐτὰ τὴν ἀναγνωρίζουν ὡς μητέρα τους.
          Πῶς μπόρεσε ὅμως ἡ Παναγία νὰ γίνει σκέπη ὅλου τοῦ κόσμου;
Ἐπειδὴ ἡ καρδιά της, γεμάτη ἀπὸ εὐγνωμοσύνη πρὸς τὸν Θεὸ ποὺ «ἐπέβλεψεν ἐπὶ τὴν ταπείνωσιν τῆς δούλης αὐτοῦ» (Λουκ. 1, 48) καὶ ποὺ τὴν ἐπέλεξε γιὰ μητέρα τοῦ Υἱοῦ Του, γέμισε καὶ ἀπὸ ἀγάπη. Ἀγάπη γι’ Αὐτὸν ποὺ γέννησε, ἀλλὰ καὶ γιὰ ὅλα τὰ πλάσματά Του. Ὁ Θεὸς τὴν ὑπερύψωσε ἐπειδὴ ὑπῆρξε πάντοτε ἡ ταπεινὴ δούλη Του (πρβλ. Ἰακ. 4, 6).
Ἔτσι ἡ μητρική της καρδιὰ ἐπλάτυνε. Ἔγινε Πλατυτέρα τῶν οὐρανῶν. Ἀγκάλιασε τοὺς πάντες. Χώρεσε μέσα της τὴν κτίση ὁλόκληρη. Ἔγινε σκέπη ὅλου τοῦ κόσμου. Μπορεῖ νὰ τρέχει ὁπουδήποτε τὴν καλεῖ τὸ κάθε παιδί της.
          Δὲν θὰ μποροῦσε νά ’ναι καὶ γιὰ μᾶς προστασία ἡ Παναγία; Κι ἀντὶ νὰ τὴν καλοῦμε μόνο στὴν ὥρα τῆς ἀνάγκης μας, δὲν θά ’ταν σωστότερο νὰ ζοῦμε κάθε στιγμὴ μὲ τὸν τρόπο ποὺ θά ’θελε ἐκείνη; Ἂν τὴ θέλουμε γιὰ μητέρα μας, δὲν πρέπει νὰ τὴν κάνουμε νὰ καμαρώνει κι ἐκείνη λίγο γιὰ τὰ παιδιά της;
(ΛΥΧΝΙΑ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ, ἀρ. φ. 363, Ὀκτ. 2013)
ΠΗΓΗ: Ι.Ν. Αγίου Βασιλείου <antiyli.gr@gmail.com>