«Παροιμίες από την Πάτμο», μέρος Ἕβδομο (Ζ΄. )

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ  ΠΑΡΑΘΕΜΑΤΑ
ΑΠΟ ΤΟΝ  ΖΗΣΙΜΟ ΒΙΡΒΙΛΛΗ,

                                 ΘΕΟΛΟΓΟ – ΦΙΛΟΛΟΓΟ - ΛΑΟΓΡΑΦΟ

 

255 - Ώρα καλή  στη πρύμη σου κι αέρας στα πανιά σου.(+)[Ευχή για τους ταξιδιάρηδες αλλά και ειρωνική έκφραση σε κάποιον που απειλή τάχα πως θα φύγει]

255^α- Μήτε πουλί πετάμενο να μη βρεθεί μπροστά σου. (+)[Συνέχεια της προηγούμενης αλλά με διπλή σημασία: ευχή και κατάρα]

256 - Ως εδώ και μη παρέκει.(+) [Λέγεται σε κάποιον που το παρακάνει –Λογία;]

257 - Χαιρέτα μας τον πλάτανο.(;;;)

258 - Χαιρέτα μας τον πλάτανο και Νικολό καρτέρει.(;;;)

259 - Από την Πόλη έρχομαι και στην κορφή κανέλα.

[κάν    έλα].(?)

260 - Χάνει η μάνα το παιδί και το παιδί τη μάνα.(+)

  [Λέγεται κυρίως σε περίπτωση συνωστισμού]

261 - Να τρώει η μάνα και του παιδιού να μη δώνει. (+)

[Όταν κάτι είναι πολύ αξιόλογο]

262 - Χέστηκε η φοράδα στ’  αλώνι!(;;;)

263 - Χέστηκε πού  ’κλανε!(;;;)

264 - Το βρακί του καζηλιέρη από μπρός είναι κουρέλι

 κι από πίσω τρέχει μέλι. [Πατινιώτικη παροιμιώδης φράση].

265 - Με τις πορδές δε βάφουν αυγά.(+)

266 - Χρόνια και ζαμάνια (έχομε να σας δούμε!).

(ή Μαύρα μάτια κάναμε ( +)

267 - Χωριό που φαίνεται κολαούζο δεν θέλει.(+)

268 - Χωρίσαμε τα τσανάκια μας.(+) [Διαλύσαμε τις σχέσεις μας]

269 - Αλλού ο παπάς κι αλλού τα ράσα του. (+)

270 - Χέρι που δεν μπορείς να το δαγκάσεις φίλα το. (+)

271 - Φασούλι το φασούλι γιομίζει το σακούλι.(+)

272 - Φάε λάδι κι έλα βράδυ.[ shock – υπό αίρ.]

272 - Φίλε μου στην ανάγκη μου κι οχτρέ μου στη

χαρά μου.(+)

273 - Φοβάτ ’ ο Γιάννης το θεριό και το θεριό το Γιάννη.(+)

274 - Τα νιανιά (τα καλά) του Γιάννη θέμε ( θέλομε)

 μα το Γιάννη δεν το θέμε.(+)

275 -Τρεχάτε ποδαράκια μου να μη σας φτάσει ο

 κώλος μου.( η να μη σας χέσει ο κώλος μου). (+)

276 - Όπου (= όποιος) ανακατεύεται με τα πίτουρα τον

   τρών ’ οι κότες. [Αναφέρεται στις κακές συναναστροφές (+)

277 - Kάμεις, λάβεις, καρδιά μη σε πονέσει.(+)

 [Ό,τι κάμεις θα λάβεις, γι’ αυτό  να μη στενοχωρηθείς]

278 - Κουκιά ήφαες, κουκιά μαρτυράς.(;;;)

279 - Και οι άγιοι φοβέρα θέλουν.(+)

280 - Όταν λείπει η γάτα χορεύουν τα ποντίκια.(+)

281 - Λείπει ο Μάρτης απ’ τη Σαρακοστή;(+) 

[Λέγεται όταν κάποιος

παρουσιάζεται συχνά ή πάντοτε σε κάποια συνάθροιση] 

282 - Λαγός τη φτέρην έτριβε,  κακό της κεφαλής του.[Λογία. Γιατί θα

τον δουν οι κυνηγοί και θα  τον πυροβολήσουν ή τα σαρκοβόρα

και θα τον κατασπαράξουν.]

283 - Στερνή μου γνώση να σ’  είχα πρώτα.(+)

284 - Οὐδέν λάθος ἀναγνωρίζεται μετά

τήν ἀπομάκρυνσιν ἐκ τοῦ ταμείου. (+) ( Λογία)

285 - Αλλού τα κακαρίσματα κι αλλού γεννούνε οι κότες. (?)[Άλλος κοπιάζει κι άλλος παίρνει τις ]

286 - Το ποτάμι δε γυρίζει πίσω.(+)

287 - Κάθε θάμα τρίμερο, το παραθάμα πέντε.(+)

288 - Ο ποντικός στην τρύπα του δε χωρούσε και καραβέλια (παξιμάδια) [ή και καρύδια έσερνε].(+)

289 -΄Οπου (= όποιος) πηδά πολλά παλούκια στο τέλος κάποιο στον κώλο του θα μπει  [shock - υπό αίρ.]

290 - Ο λύκος στην αναπουμπούλα χαίρεται .(+)

291 - Εμπάτε σκύλοι αλέσετε κι αλεστικά μη δώσετε.(+)

292 - Απ’ τη λοχού  ως τη μαμή ηχάθη το παιδί.(+) [Μέχρι να φτάσει  η μαμή στην ετοιμόγεννη πέθανε το παιδί. Λέγεται γι αυτούς που ενώ πρέπει να βιαστούν να πάνε κάπου σε περίπτωση

ανάγκης, αργούν και προκαλείται ζημιά`

293 - Η φτώχεια φέρνει γκρίνια.(+)

293^α- Η φτώχεια θέλει καλοπέραση.(+)

294 - Νηστεύει ο δούλος του Θεού, γιατί δεν έχει να φάει.(+)

295-  Θα γυρίσει ο τροχός,  θα χορτάσει κι ο φτωχός.(+)

   [ . . .   .ή κάτι άλλο ! . . . ]

296 - Όπου φτωχός κ’ η μοίρα του.(+)

297 - Τ’ είναι ο κάβουρας και τ’ είναι το ζουμί μου.(+)

298 - Σαν το κάβουρα πάει.(+)

298^α- Εδώ σε θέλω κάβουρα να περπατάς στα κάρβουνα.(+)

299 - Ψωμί  δεν έχομε να φάμε και ραπανάκια

για την όροξη γυρεύομε.(+)

300 - Κάλλιο πρώτος στο χωριό παρά δεύτερος

         στην πόλη.(+)