Δευτέρα 10 Μαρτίου 2014

«Παροιμίες ἀπό την Πάτμο», μέρος Ὄγδοο (Η΄. )

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ  ΠΑΡΑΘΕΜΑΤΑ  

ΑΠΟ ΤΟΝ  ΖΗΣΙΜΟ ΒΙΡΒΙΛΛΗ,

 ΘΕΟΛΟΓΟ – ΦΙΛΟΛΟΓΟ - ΛΑΟΓΡΑΦΟ   

301 - Ο  χορτάτος τον νηστικό δεν τον καταλαβαίνει. (ή δεν τον θυμάται).(+)

302 - Α(ν) δεν κλάψει το παιδί η μάνα δεν το θηλάζει.(+)

303 - Ό, τι φάμε κι ό, τι πιούμε κι ότι αρπάξει ο κώλοςμας. )  [ ή ….ο μπ….] 

304 - Ήντα γυρεύει η αλεπού στο παζάρι;.(+)


305 - Α(ν) δεν παινέψεις το σπίτι σου θα πέσει

         να σε πλακώσει.(+)

306 - Σπίτι δίχως Γιάννη προκοπή δεν κάνει.(+)

307 - Η καλή νοικοκυρά είναι δούλα και κερά.(+)

308 - Η πάστρα είναι μισή αρκοντιά.(+)

309 - Άπλωνε τα πόδια σου όσο το πάπλωμά σου.(+)

310 - Δυο καρπούζια σε μι’  αμασχάλη δε χωράνε.(+)

310α -(ή Δυο κεφάλια σε μια σκούφια δε χωράνε.).(+)

311 - Με ξένα κόλλυβα μακαρίζουνε. ( ή μακαρίζεις;)(+)

312 - Όποιος έχει τα γένια έχει τα  χτένια.(+)

312α- Άλλοι πεθυμούν τα γένια κι άλλοι ξουν και ρίχνουν τα.(+)

313 - Σπίτι όσο χωρίς και χωράφι όσο θωρείς.(+)

314 - Πού πας ξεπόλυτος στ’ αγκάθια;(+)

315 - Όποιος καβαλικεύει ξένο γάδαρο σύντομα ξεκαβαλικεύει.(+)

316 - Καλά είν’  τα φαρδομάνικα μα τά  ’χουν οι παπάδες.(+)

317 - Κάθε εμπόδιο για καλό.(+)

318 - Κάθε αρχή και δύσκολη.(+)

319 - Όλα του γάμου δύσκολα κ’  η νύφη ’γκαστρωμένη.(+)

320 - Ήταν στραβό το κλήμα τό  ’φαε  κι ο γάδαρος.(+)

321 - Είν’  αυτή ένα αγγειοφρόκαλο! (*)  (+)

 [Το φροκάλι είναι ένα είδος σκούπας, που κατασκευάζεται από βούρλα (βρούλα) και με τέτοιο σχήμα που είναι εύκολο να καθαρίζεται το δοχείο της νύχτας( το αγγειό. Λέγεται υποτιμητικά για τις γυναίκες που ανακατεύονται σε υποθέσεις που δεν είναι καθαρές).
322 - Εσύ να κάτσεις στ’ αγγειό να τραβάς τη δροσά του! (+)

323 - Δεν έχει από το ήλιο μοίρα.{ Είναι πάμπτωχος](+)

324 - Αυτός κοιμάται κ’  η τύχη του δουλεύει.(+)

325 - Ο ύπνος θρέφει τα μωρά κι ο ήλιος τα μοσχάρια.(+)

326 - Η γρια δόντια δεν είχε και παξιμάδια γύρευε.(+)

327 - Τραβάμε του Χριστού τα Πάθη.(+)

328 - Μεγάλα καράβια, μεγάλες φουρτούνες (ή έγνοιες;)(+)

329 - Σαν έρθει ένα  κακό περίμενε και τ’  άλλο.(+)

330 - Παίζομε με τη φωτιά.(+)

331 - Όπου δεν πίπτει λόγος , πίπτει ράβδος.[Λογία].(+)

332 - Με το ζόρι παντρειά δε γίνεται.(+)

333 - Το αίμα νερό δε γίνεται, κι αν γίνεται δεν πίνεται.(+)[Η δύναμη της συγγένειας]
334 - Τζάμπα ξύδι, γλυκό σα μέλι.(+)

335 - Πιο πολύ ψωμί τρώμε με το μέλι, παρά με το ξύδι.(+)

336 - (Γι’ αυτό) ο Χιώτες πάνε δυο - δυο.*+) [ Ἡ   ἰσχύς ἐν τῇ ἑνώσει]

337 - Τό  ’να χέρι νίβει τ’ άλλο και τα δυο το πρόσωπο.

         [Η αλληλεγγύη]

338 - Σ’ ένα καζάνι βράζουμ’  όλοι.(+)

339 - Η πολλή δουλειά τρώει τον αφέντη.(+)

340 - Παπουτσής ξυπόλυτος και ράφτης μπαλωμένος( ξυλωμένος).(+)   [Αν είναι δυνατό!]
341 - Μάθε τέχνη κι άστηνε κι όταν πεινάσεις πιάστηνε.(+)  (κι άσε τήνε …. Πιάσε τήνε) .
342 - Βασιλικιά διαταγή και τα σκυλιά δεμένα.(+) [Η δύναμη της   εξουσίας]
343 -(Αυτό είναι)αλλουνού παπά Βαγγέλιο. (+)

        [Καμιά σχέση με τα προηγούμενα]

344 -Ο καλός καραβοκύρης(ή ο καπετάνιος) στη φουρτούνα φαίνεται.(+)
345 - Το αγώι ξυπνά τον αγωγιάτη.(+)[Η αμοιβή και γενικά το συμφέρον, προκαλεί το ενδιαφέρον  μας].
346 - Εγώ στραβώνω και πουλώ κι  εσύ βλέπε κι   αγόραζε.(+)

347 - Άρπαξε να φας και κλέψε νά  ’χεις.(+)

348 - Έχασε η Βενετιά βελόνα.(+)[Δε συμβαίνει τίποτε

        το  σημαντικό]

349 - Μάζευε κι ας είν’  και ρόγες.(+)

350 - Οδέν κρυπτόν πό τόν  λιον  [Αρχαιο-ελληνική -

         Λογία και από Κ.Δ.]. (+)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου